Monday, December 25, 2023

පුංචි අම්මා

 


හැමෝම විරුද්ධ වෙද්දි
අපෙ තාත්තා ගෙ
දෙවැනි කසාදය උනේ...
දෝණිට වෙනසක් වෙයි
නෑදෑයො කියන්නෙ එහෙම ...
මගෙ අම්මා නැති උනේ
මන් චූටි කාලෙම
එදා ඉදන්ම හැම දේ ම කරේ තාත්තා ..
ගෑණු දරුවෙකුට රැකවරණයක් ඕන
තාත්තා එහෙම කිව්වේ ආච්චී ට..
අනේ මගේ කට
පිට ගෑණියෙකුට පුලුවන් ද
අම්මගෙ තැන ගන්න...
ආච්චි කොයිතරම් අවලාද කිව්වත්
තාත්තා බැන්දා....
දෝණී බත් කමු
එයා මාත් එක්ක කතා කරපු පළවෙනි පාර..
හා නැන්දෙ
නෑදෑකම් නොදන්න
මන් එයාට කිව්වෙ එහෙම ..
එයා මට බත් කැව්වා
ඒ බත් රසයි
මන් අතින් කෑවා වගේ නෙමෙයි ..
මට අම්මා කියන්න
එයා ආය කිව්වා..
එදා ඉදන් මට එයා අම්මා
මට කැව්වා
මාව නෑව්වා
මගෙ රෙදි හේදුවා
ඔව් ආච්චිලා මොනවා කිව්වත්
ඒ මගෙ අම්මා මගෙ හිත කිව්වා..
අලුත් නංගියෙකුත්
අපේ ගෙදර ට ආවා
ඒ දවස මතකයි අද වගේ..
මන් දෙකවසරෙ එතකොට ..
නංගිව තුරුළු කරන්
අම්මා කිරි දෙනවා
මන් හොරෙන් බැලුවෙ..
මාව දැකලාද කොහෙද
අතින් කතා කරා
මන් හෙමීට ලංවුනේ..
මාව උකුලට අරන්
කුක්කු ඕනද ඔයාට
අම්මා එහෙම ඇහුවා..
මන් එයාගෙන් කිරි බිව්වා
මගෙ අම්මා
නංගිගෙ විතරක් නෙමෙයි
නැන්දා කිව්වෙ බොරු
එහෙම හිත හිත
මන් කිරි බිව්වෙ....
පහුගිය අවුරුදු පුරාම
අම්මාගෙ ජීව්තේ
මුලින් හිටියෙ මම...
එළියට යන්න හදන
හැම වෙලාවකම
මාව ඉබලා තමයි
නංගිව ඉබින්නෙ.....
කැම්පස් ගිය මුල්ම දවස
ජොබ් එකට ගිය මුල්ම දවස
ඒ හැම දවසක්ම
හොරෙන් කාමරේට වෙලා ඇඩුවා...
සැරින් සැරේට කෝල් කරලා
හොදින්ද බැලුවා..
මගෙ ආදරය මුලින් ම කිව්වෙ අම්මාට
තාත්තා ට වඩා
මන් හැමදාම ලඟ අම්මාට...
ගෙදර ට එන්න කියන්න
මට කතා කරන්න ඕන ..
අපේ විවාහය අද
උදේ ඉදන්ම හැංගි හැංගි අඬන ඒ ඇස්
මන් නෝට් කරන්මයි හිටියෙ...
පුතේ මේ මගෙ පණ
ආදරෙන් බලා ගන්න..
උඹට එපා කියලා හිතුන දවසට
හීරීමක්වත් නොකර මට ගෙනත් දියන්...
තවත් මට ඒ ආදරය ට උපමා ඕනද....
පිටත් වෙන්න නැකත හරි උනත්
මන් හෙව්වෙ ඒ ඇස් දෙක
මන් දන්නවා..
කාමරේට වෙලා අඬනවා ඇති
ඒකමයි දුවන් ගියේ..
අම්මා.....
ඇස් කදුළින් පිරිලා
හනි හනිකට පිහි දැම්මාත්
මන් දැක්කා ඒ කදුළු ....
මගෙ දෝණී හොදින් ඉන්න
මාව බලන්න එන්න
මාව තුරුළු කරන්
එයා කියවනවා......
ඊලඟ ආත්මෙ ඒ කුසේ
මට ඉඩ තියන්න
පාර්ථනා ව එක්ක මයි
මන් දණ ගහලා වැන්දෙ....
වදන්නම ඕන නෑ
හදපු එයයි සංසාරේ මගෙ අම්මා........
💖
B.M.N.බස්නායක

notes of imaginary

පනාමුරේ ඇත්ගාල

මඩුවන්වෙල පරපුරේ නින්දගමක් ලෙස පැවති කොළොන්න කෝරලයේ පිහිටා ඇති පනාමුරේ ග්රාමය මේ ඓතිහාසික සංසිද්ධිය සිදු වූ ස්ථානයයි. කඳු, බෑවුම්, මිටියාවත්, ඇළ දොළින් සපිරි මේ ප්රදේශය එකල අතිශයින් රමණීය වනාන්තරයක් විය. වන සතුන්ගේ නින්දගමක් වූ පනාමුරය හා ඒ අවට ප්රදේශ එකල වඩාත් ප්රකටව තිබුණේ අලි ඇතුන් බහුල ප්රදේශයක් ලෙසිනි. 1912 දී සිදුකළ අලි ගණනයට අනුව එහි අලි ඇතුන් 2300 ක් පමණ වාසය කළ බව සඳහන්ව තිබුණි. මඩුවන්වෙල පරපුර මේ සියල්ලම තමන්ට අයත් බූදලයක් ලෙසින් සැලකූහ.
සිය නින්දගමෙහි ජීවත් වූ අලි සම්පත අල්ලා විකිණීමෙන් ඔවුන් වරින් වර විශාල ආදායමක් ලැබූ බව ඉතිහාස කතාවන්හි සඳහන් වේ. ඔවුහු අවුරුදු පහකට වරක්වත් අලිගාල් පැවැත්වීම හෙවත් අලි ඇල්ලීම සිදු කළහ. 1912 දී මඩුවන්වෙල රටේ මහත්තයා එවැනි ඇත් ගාලක් පැවැත්වූ බව සඳහන් වේ. රජයේ අවසරයක් නොමැතිව වුවද ඇත් ගාලක් බැඳ අලි ඇල්ලීමේ බලය තිබූ එකම පුද්ගලයා වූයේ මඩුවන්වෙල රටේ මහත්තයාටය. අක්කර 64 ක භූමි ප්රදේශයක් පුරා එම ඇත්ගාල පවත්වා ගෙන ගිය බව සඳහන්ය.
පනහේ දශකය වන විට මඩුවන්වෙල පරපුරේ ජීවමාන උරුමකරවා වූයේ ෆ්රැන්සිස් මොලමුරේ මහතාය. ඔහු ඒ වන විට රාජ්ය මන්ත්රණ සභාවේ ප්රථම කතානායක ධුරයද දරමින් සිටියේය. අලි අල්ලමින් විශාල ආදායමක් උපයාගත් පරපුරක අයෙකු වශයෙන් ෆරැන්සිස් මොලමුරේද ඇත්ගාලක් පවත්වා ගෙන යාමට උත්සාහ දැරීය.
ඔහු සතුව අලි ඇල්ලීමේ මන්තර තිබූ බවටත් එකල බොහෝ දෙනකු අතර ප්රචලිතව තිබුණි. වනාන්තරය මැද ස්වභාවිකව පිහිටා තිබූ දිය බුබුලක් ආශිරතව ඔහු මෙම ඇත්ගාල ඉදිකරවන ලදී. මේ දිය බුබුලෙහි දිය කිසිදා නොසිඳෙන බවට විශ්වාසයක් එදා මෙන්ම අදද ජනතාව අතර පවතී.
අලිගාල ඉඳිකොට තිබුණේ අක්කර හතරක පමණ භූමි ප්රදේශයක් වටකොටය. සුවිශාල බුරුත කඳන්වලින් අලි ගාල වටකොට තිබුණි. සද්දන්තයන් දියට බසිනා මාර්ගය සමීපව ඉදිකොට තිබුණු දොරටුවෙන් අලින් කොටුව තුළට පැන්නීම සිදුකර ඇත. ඉන්පසු කඩුල්ල සවිමත්ව බැඳ දමා ඇත. මෙතරම් සුවිශාල අලි වැටක් ඉදිකිරීමේ කාර්යය සිදුකර ඇත්තේ එම නින්දගමෙහි ජීවත් වූ ජනතාව විසිනි.
අලි ඇතුන් ගාල තුළට කොටු කරන අන්දම නැරඹීම පිණිස එකල සුවිශාල ජනකායක් පැමිණි බවද සඳහන් වේ. ඔවුන් මේ සඳහා ප්රවේශ පත්රයක් ද මිලදී ගත යුතු විය. එය නැරඹීම පිණිස සුවිශේෂි නැරඹුම් මැදිරියක් ද ඉදිකොට තිබුණි. ප්රැන්සිස් මොලමුරේ විසින් පවත්වන ලද අලිගාල නැරඹීම සඳහා එවකට ශ්රී ලංකාවේ ඉංගිරසි ආණ්ඩුකාරවරයා වූ සෝල්බරි සාමි, හමුදාපති රෝස් මෙන්ම කීර්තිමත් ඉංගිරසි ලේඛක දොස්තර ආර්.එල්. ස්පිට්ල් ද සහභාගි වී ඇත.
අලි ඇල්ලීමේ කාර්යයේ යෙදී සිටින පුද්ගලයන් හඳුන්වනුයේ ‘පනිත්තිලයන්’ නමිනි. ‘පනිත්තිලයන්’ සියලු දෙනාද මේ කාර්යය සඳහා එක්වී ඇත.
වල් අලි කොටුකර බැඳ තැබීම සඳහා හීලෑ අලි 14 දෙනකු යොදාගෙන ඇත. ඔවුන් වෙනුවෙන් ඇත් ගොවුවෝ දෙදෙනෙක් ද ඊට සහභාගි වූහ. දින කිහිපයක පරිශ්රමයකින් පසු ඔවුන්ට වල් අලි 26 දෙනකු ගස් බැඳීමට හැකි විය. එහෙත් මේ අතර සිටි එක් සද්දන්තයෙකු කෙසේවත් මෙල්ල කළ නොහැකි විය. අඩි 9 ක් පමණ උසකින් යුතු වූ මේ සද්දන්තයාට වයස අවුරුදු 25 ක් තරම් විය. ඇතුන් ඇල්ලීමට නම් දැරූ අය පමණක් නොව අලි මන්තර දත් අයද දැරූ පරිශ්රමය වතුරේ ගියේය.
ඒ කිසිවක් ඉදිරියේ මේ සද්දන්තයාගේ ඔද තෙද සිඳි නොගියේය. පැමිණි වද හිංසා දුක් ගැහැට හමුවේ තව තවත් දරුණු වූ ඌ හීලෑ අලි ඇතුන්ගේ පස්සා ගාත් බිම ඇදෙන්නට පහර දුන්නේය. ගස් බඳින ලද තම රැහේ එවුන් බේරා ගැනීමට එම ගස්වැල් වලට පහරපිට පහර දුන්නේය.
අලි ගාලේ අයිතිකාරයා වූ ෆරැන්සිස් මොලමුරේට ද මේ සද්දන්තයා සුවිශාල ප්රශ්නයක් විය. වියරුවෙන් සිය රැහේ එවුන් වෙනුවෙන් මෙල්ල නොවී සටන් වදින මේ ඇතාට වරක් පිටව යන්නට ගාලේ දොර ඇර තැබුවේය. එහෙත් සිය පරපුරේ අනිත් එවුන් ගස් බැඳ තිබියදී බියගුල්ලකු මෙන් පලා යන්නට ඌ කිසිසේත්ම කැමැති නොවීය. තව තවත් රෞද්රව සටනට ආවා මිස පලායාමක් ඌට නොවීය.
පනාමුරේ මේ ඇත් රාජාගේ වික්රමය පිළිබඳ ඒ වනවිට දස දෙස ප්රචලිත වන්නට විය. ඇතාගේ වික්රමය අභියස අසරණ වූ ෆ්රැන්සිස් මොලමුරේ ගේ අවසාන තීන්දුව වූයේ මේ සද්දන්තයා මරා දැමීමයි.
රත්නපුරේ පොලීසියේ නිලධාරීන් හයදෙනෙකු ඒ සඳහා පැමිණියද එක වෙඩි පහරින් මේ සද්දන්තයා බිම හෙළීමට බැරි බව ඔවුහු ප්රකාශ කළහ. පසුව ඒ සඳහා කැඳවන ලද්දේ දිවයිනේ නම් දැරූ ඉලක්කයට වෙඩි තැබීමේ ශූරයාය. ඔහු නාවික හමුදාවේ සේවය කළ නාවික කොමදෝරු සෑම් කදිර්ගාමර් නම් විය.
හරියටම ඒ 1950 වසරේ අගෝස්තු මස 09 වැනිදාය. සිය වර්ගයා වෙනුවෙන් දිවි ඇති තෙක් සටන් කරමියි සිතා ඇත් රජු වෙඩික්කරු ඉදිරියට දූවිලි අවුස්සමින් දිව ආවේය. රයිෆලයෙන් නිකුත් වූ වෙඩි උණ්ඩය ඇත් රජුගේ වම් ඇසට ඉහළින් සිරුරට කිඳා බැස්සේය. චිත්රපට දසුනක් සේ මෙය නැරඹු සියලු දෙනාගේ දෙනෙත් තෙත් කරවමින් සද්දන්තයා සිය උපන් භූමිය සිප ගත්තේය.
එදා මෙදා තුර පුරා වසර 62 ක් තිස්සේ අපේ මතකයේ මේ සද්දන්තයා ගැන කුඩා මතකයක් විය. ඒ මතකය යළි යළිත් අලුත් කළේ මේ ගීතයයි.
පනාමුරේ... පනාමුරේ...
පනාමුරේ ඇත් රාජා...//
අභීත නද පෑ හස්ති රජා ඒ
කැලේ සටන් පෑ තේජා
පනාමුරේ ඇත් රාජා..
සොහොයුරු කැල සොයනා වූ නිදහස
සදහා පණ දුන් ආලේනී
ජාතිය උදෙසා ජීවේ පුදලා
සිහිවේ සිහිවේ නාමේ ඔබගේ
කළේ සටන් පා තේජා
පනාමුරේ ඇත් රාජා
තිරිසන් බවයේ උපනත් ඔබගේ
සිහිවේ එඩිතර භාවේ
සුදු මිනිසාගේ ඒ වෙඩි පහරින්
දිවිපා ළයදී ගියේද සුරලෝ
පනාමුරේ කැලයේදී
පනාමුරේ ඇත් රාජා

notes of imaginary