දොට්ට පිලට යනවද ?.

දොට්ට පිලට යනවද?පිල ගැන නොදන්නා කතා!

"රෑට දොට්ට පිලට එහෙම යන්න ඕන උනොත් මට කතා කරන්න"

මෙහෙම කතාවක් කිව්වම, ඒකෙන් අද නම් කියන්නෙ රෑට වැසිකිළි යන්න ඕන උනොත් කියන එක උනාට, කවුරුහරි කල්පනා කළාද මොකක්ද මේ දොට්ට පිලට කියන්නෙ කියල!

දොරට පිලට - දොට්ට පිලට. මෙතන දොර කියන්නෙ ගෙදර තියෙන දොර නෙවෙයි! ගෙයින් පිට මිදුල කොටසට.

එතකොට පිල කියන්නෙ මොකක්ද?

පිල කියන්නෙ ගෙයක් හදනකොට පොළොව මට්ටමට වඩා උසට හදාගන්න බිමට. මේ වචනය හැදිල තියෙන්නෙ වේදිකාව යන තේරුම තියෙන පලකය යන වචනයෙන්.

පිල අපේ ගෙවල්වලින් ඈත් වුනත් තාම පිල් තියෙන තැන් තමයි මේ.

කඩයකට හදපු පිල- කඩපිල.

සල්( වෙළඳාමට) හදපු පිල - සල්පිල.

අපි දැන් බලමු ගෙයක තියෙන පිල් වර්ග ගැන. ලීවලින් හරි වෙනත් දේකින් හරි හදපු ගෘහභාණ්ඩ වැඩිපුර නොතිබුණු ඒ කාලෙ ඇඳ , පුටු, මේස ඔක්කොටම පාවිච්චි කළේ පිල තමයි.

1 ගෙපිල-

ගේ හදන්න පොළොව මට්ටමට වඩා උසට හදාගන්න කොටස. ගේක තියෙන අනිත් හැම පිලක්ම වගේ හදල තියෙන්නෙ මේ පිල උඩ.

2 වටපිල-

ගෙයි බිත්ති ශක්තිමත් කිරීමට, ගෙට පිට පැත්තෙන් බිත්තියට යාකර සකස් කරන පිල. මේකට දැන් කියන්නෙ කයියෝරුව/ කයිරුව කියල.

3 අගුපිල-

ගෙයින් එළියට වැටෙන වහලයේ කොනට යටවෙන බිම් කොටසත් පොළොවට වඩා තරමක් උසටයි තියෙන්නෙ . ඒක තමයි අගුපිල. අද කාලෙ නම් සිමෙන්තියෙන් තමයි මේක හදන්නෙ.

" අපේ පිරිමි පැල් යනවා කියලා

පැලට ගිහින් ගිනි බෝකර තියලා

එළිවෙනතුරු අගුපිල්වල ලැගලා

උදේට එයි පැල් රැක්කා කියලා "

පැල් රකිනවා කියල ගිහින් අගුපිල්වල ලගිනා සැමියන් ගැන, ගැමි ගැහැනු කිව්වෙ එහෙම.

එහෙම කෙනෙකුට වෙච්චි අකරතැබ්බයක් තමයි මේ කවියෙන් කියන්නෙ!

" අනේ දෙවියනේ මට වන් වියෝයා

පැලේ පැදුර හොරු අරගෙන ගියෝයා

ගෙදර ගිය කලට අඬ දබර බෝයා

පැදුර දුන් කෙනෙක් මගෙ නෑ සියෝයා "

පැල් රැක්ක නම් එතන තිබ්බ පැදුර හොරු ගෙනිච්චෙ කොහොමද?

හැබැයි හැම සැමියෙක්ම එහෙම නෑ. පිලේ පැදුර අරන් පැලට ගිය, ඒ විදියෙ සැමියෙක් මෙහෙමයි කිව්වෙ!

" පිලේ පැදුර අරගෙන හේනට යනවා

එලා පැදුර මැස්සේ එහි සැතපෙනවා

රටා වියපු අත් දෙක මට සිහිවෙනවා

හිතේ දුකට එතකොට කවි කියවෙනවා"

4 දොර පිල-

ගේකට ඇතුළුවෙන තැන දොරකඩ. ගෙපිල තරමක් උසට හදන නිසා මේ ගෙපිලට නගින්න දොර ළඟ පඩියක් හදල තිබ්බ. ඒක තමයි දොරපිල.

5 උස් පිල/ කොට්ට පිල-

ගෙදර ඉස්තෝප්පුවෙ නිදාගන්න හදාගෙන තිබ්බෙ උස් පිල. ඒක බිත්තියටම යා කරල, පොළොව මට්ටමේ ඉඳල අඩි තුනක් විතර උසට අඩි තුන හතරක් පළලට හදපු ඇඳක් වගේ. ඒ උනාට ඇඳක වගේ කකුල් නෑ. කොට්ට පිල කිව්වෙත් මේකටමයි.

6 මිටි පිල-

උස් පිලට නගින්න පඩියක් වගේ දිගට හදල තිබ්බෙ මිටිපිල.

7 පිල් කඩ/ පිල් කොටේ-.

දොරෙන් එළියෙ තියෙන ඉස්තෝප්පුව වගේ කොටස තමයි පිල් කොටේ. පිල් කොටස කියන එකයි ඒකෙ තේරුම.

පිල් කඩක් කියන්නෙ ඕනම තැනක පොළොව උස්සා සකස් කළ කොටසකට.

8 පිල් තලව්ව-

පිල් තලාව කියන එකයි මේකෙ තේරුම. පොළොව උස්සල සමතලා කරපු තැනක්.

9 මඩුපිල-

පැරණි ගේක ඉදිරිපසින්, බිත්ති බැඳීමක් නැතුව ගෙපිලට උඩින් වහලය විතරක් හදල, මඩුවක් විදියට තියෙන කොටසට කිව්වෙ මඩුගේ කියල. ඒ මඩුගේ තියෙන පිල මඩුපිල. ඒකෙ තමයි හුගාක් වෙලාවට ගෙදරට එන අමුත්තන් වාඩිවෙන්නෙ!

10 හප්පා පිල/ කුදගහනා පිල-

කුස්සිය පැත්තෙ දොරෙන් එළියේ තියෙන මේ පිල් කොටස, ගෙදර අයට විතරක් වෙන් වුණු පිලයි. මෙතන කුදගහනව කියන්නෙ ඇණ තියාගෙන වාඩිවෙනවා කියන අරුතෙන්. ගෙදර ඇත්තො කුස්සියෙ උයල සප්පායම් වෙන පිල නිසා හප්පාපිල වුණා.

11 ලිප්පිල/බොකු පිල/ගිනි පිල -

ඇතැම් ගැමි ගේක ලිපත් වියතක් විතර උසට බැඳල හැදුව. ඒකට තමයි ලිප්පිල/බොකු පිල/ ගිනිපිල කියන්නෙ. ඒකෙ වලන් තියන්න කටවල් වගේ දෙකතුනක් ගෙබිමෙ මට්ටමට හදල ඒකට ලිප්කට කිව්ව

11 පිලිකන්න-

පිලේ කොන- පිල්කොන- පිලිකන්න. ඒ කියන්නෙ බිත්තියෙන් එළියෙ තියෙන අගුපිලේ අවසාන කොටස පිලිකන්න.

Channa Withana.

චමින්ද ලක්මාල් කලුබෝවිලගේ මුණු පොතෙන්.

day in the life

චරිත තුනක්.

මීදුමට අපුරු චරිත තුනක් මතක් වුනා. තුන්දෙනාම මීදුමගේ අසල්වාසීන්.

නම් කියන්න හොද නැහැනේ.

අපි නම් තුනක් හදා ගනිමු.

දෙන්නෙක්ට තිබුනේ එකම නම. වැඩේ ලේසි වෙන්නත් එක්ක ඒ දෙන්නට “ පුංචි මහත්තයා “ කියමු.

ඒ දෙන්නා ගමේ අය හදුනාගත්තේ කොණ්ඩෙන්.

එක්කෙනෙක් කොණ්ඩේ බැදලා . අනිත් එක්කෙනා කොණ්ඩේ කපලා.

කොණ්ඩේ බැදලා හිටපු එක්කෙනාට ද්‍රවිඩ සහෝදරවරු කිව්වේ “ කොණ්ඩ කට්ටි “ කියලා.

එතකොට කොණ්ඩේ කපපු එක්කෙනා “ කොණ්ඩ වෙට්ටි “ වුනා

දෙන්නාම පදිංචි වෙලා හිටියේ පාරෙන් වෙන්වුන ඉඩම් දෙකක මුහුණට මුහුණලා හදපු ගෙවල් දෙකක.

මේ දෙන්නා නෑ කමට අමතරව හරිම යාලුවෝ. 

දෙන්නම ඉර හැරෙන යාමෙට යන ගමනක් තිබුනා. ආපහු ආවම කොණ්ඩ කට්ටි නිශ්ශබ්දයි. ඉරියව් වල අමතර වෙනසක් තියෙන්නේ වැඩියෙන් හිනා වෙන එක, වෙනත් වෙලාවට දකින්න නැති ලෙන්ගතු කමක් ආරූඩ වෙනවා.

කොණ්ඩ කට්ටි එහෙම නෙමෙයි. ගෙදර ෂන් ෂේඩි එක යටට ඇවිදින් මුලු ගමම අමතනවා. 

ආරච්චි මහත්තයා, වෙල් විදානේ මහත්තයා, ස්කොලේ ලොකු මහත්තයා, මුදලාලි මහත්තුරු කී නොකී ගමේ චරිත සෝදා සෝදා මඩේ දානවා.

හැමදාමත් හිරු ගිලෙන හැන්දෑවට කොණ්ඩවෙට්ටිගේ ප්‍රහාරයට මේ චරිත වලින් එකක් දෙකක් ලක්වෙනවා.

මතක නැතිවුනානේ කොණ්ඩවෙට්ටි දෙවන ලෝක මහා යුද්ධයට හමුදාවට බැදී සිංගප්පූරුවට ගිහින් ආපු විශ්‍රාමික යුද සෙබලෙක් .

ඉතින් , වීරයා වගේ අමතන්න අමුතු හයියකුත් තියෙනවා නේ.

මේ ඩෝප් සීන් එක එවරවුනාම මිනිහා පූසා වගෙයි. කාටවත් හිරිහැරයක් නැහැ.

තුන්වැන්නා එහෙම චරිතයක් නෙමෙයි.

රතු ලේ ඇග පුරා ගලන තදබල මාක්ස්වාදියෙක්, සමාජවාදියෙක්.  ( වෙනස් මතවාදි වෙනසකට පත්වු අවස්ථාවක් තිබුනත් ).

නමින් ජුවානිස්.

වැඩිහිටියෙක් නිසා කවුරුත් කිව්වේ ජුවානිස් අයියා කියලා. මෙච්චර කාලයක් හිටියානම් දැන් වයස සීයයකට ආසන්නයි. 

මීදුම එහෙම ලීවේ සියයක් වසරක් ඉදලා ජුවානිස් අයියාගේ දේශපාලන අභිමාර්ථය කිරුල පලන්දන් ඉන්නවා දැකලා සතුටු වෙයි ජයටම කියලා හිතලා. 

ඒත් දුක්වෙන්නත් වෙයි කියලා මීදුමට හිතුනා මේ විකෘතියට.

ගමේ තිබුණා කම්හලක් . පිහිය මන්න කැති වගේ උපකරණ හදන. මේ කම්හලේ ලිපට ඕන කරන දර සදහා යොදා ගත්තේ ප්‍රදේශයේ තිබුන “මරන් “ කියන ගස් වර්ගයෙන්. 

“මරන් “ කිව්වාම ආදියේදී බලංගොඩ යකඩ නිස්සාරණ යේදී  මේ දැව වර්ගය.යොදා ගෙන තිබුනා . මේ දැව බහුලව තිබුන ගම් ප්‍රදේශ “ මරන්ගොඩ, මරන්ගහවෙල “ වගේ නම් වලින් අදත් හදුන්වනවා. 

ජුවානිස් අයියා ගැන කියාගෙන ඇවිත් අතුරු කතාවකටත් ආවා.

ජණගහණය වැඩිවෙන්න වැඩිවෙන්න ජනාවාස වෙන කොට කැලෑ එළිවුනා. මරන් වැනි ශාඛ ක්‍රමයෙන් වදවෙලා ගියා.

අපි දන්නා කාලයේ ඉතාමත් සීමිත ඉඩම් පුමාණයක තමයි මරන් ගස් තිබුනේ. අවසානයේ ප්‍රදේශයෙන් මේ ගස් වර්ගය වද වෙන තුරු ම දර සපයන්න ජීවිත කාලය ම කැප කර ජුවානිස් අයියා මියයන වකවානුව වන විට අර යකඩ වැඩ කල කම්හලත් නවීකරණය වෙලා.

මීට අමතරව පාන් බේකරියට ටිකක් යමක් කමක් තියෙන ගෙවල් වල උදවියත් ජුවානිස් අයියාගෙන් දර මිළදී ගත්තා. 

මුල් කාලයේ කැලේ දර විකුණන්න පුළුවන් වුනත් කාලයක් යන විට දර සොයා ගන්න අපහසු වුනා. ගමේ ජනගහනය පසු ගිය දශක පහේ දස ගුණයකින් විතර වැඩි වුනා. කාලයක් යන විට වැඩි වුන ජනගහනය ට නිවාස ප්‍රශ්නය විසඳන්න ආණ්ඩුවේ කැලෑව වැසියන් අතර බෙදා දුන්නා. නැත්නම් ඉඩම් අනවසරයෙන් අල්ලා ගෙන පැල් කොටයක් අටවා ගෙන පදිංචි වුනා. ගම විසින් ගිල ගත් කැලෑව ජනා වාස වුනා.

කැලේ දවසින් දවස අඩු වුනා. අපේ කථානායකයා වන - ජුවානිස් අයියට දර සොයා ගන්න බැරි අවස්ථාව ආවාත් ඔහු රස්සාව අත් හැරියේ නෑ. කැලේ ගස් කපලා දර බවට පත් වෙන්න හැරලා ඉන් පස්සේ විකුණන්න පටන් ගත්තා. අන්තිමේ කැලේ නැත්තට ම නැති වුනා. වන සංරක්ෂණ‍ය උදෙසා වගා කර තිබූ වන වගාව ආක්‍රමණය කරලා දරට විකුණා දමමින් පොලිසි උසාවි ගානේ යාමිනුත් මරණය තෙක් ම තම රක්ෂාව නම් අත් හැරියේ ම නැහැ. රජයේ නිලධාරියන්ගෙන් රැකියාවට පීඩන වැඩි වෙන කොට තාවකාලික රැකියාවකට ගමෙන් බැහැර වුනත් ටික දවසකින් ගමට ආ විට ආයෙත් පරන රස්සාවට බැස්සා.

ඔහුගේ දේශපාලනය හැමදා මත් ප්‍රතිසංස්කරනවාදියි. 

අප දැනුම් තේරුම් ඇති කාලයේ සිටම තදබල සමසමාජ පාක්ෂිකයෙක්. 

අවුරුදු හත අටකට ඉස්සර සමෘද්ධි සහනාධාර පිළි බද ප්‍රශ්ණයක් ඇතිවී එජාපයට ගිය ඔහු තද බල එජාප වාදියෙක් වුනා. 

ඔහු ගම් වැසියන් දරන හැම මතයම දැක්කේ ඔහුගේ  කෝණයෙන් වැරදි මතයක් ලෙසයි.දැන් කාලෙත් ඔය ඉන්නේ තම දේශපාලන මතයට අභියෝග කරන මතවාද දරන්නන් අපහාසයට උපහාසයට දක්වන අය.

 ඒ හැම මතයට ම ප්‍රති විරුද්ධ මතවාදයක් ඔහු ට තිබුණා. කැලේ විනාශ කිරීම හැර. ඒ ඔහු ගේ රස්සාව නිසා කරන වැඩේ වැරැද්දක් දුටුවේ නෑ. නිතරම කතා කලේ ගමේ සිදු වන දේවල් ගැන විරුද්ධ මතයක සිට ඔහු සෑහීමකට පත්වෙන මතවාදයක් ගමේ කවදාවත් තිබුණේ නැහැ. පාරක් හැදුවත්, ළිඳක් හැදුවත් ,ජල නල මාර්ගයක් එළුවත්, ඒ වැඩේ කරන අන්දම ගැන වැරදි පැත්තක් තමයි ඔහු දුටුවේ.හැමදේම විවේචනය කලා.

මොහු හොද කියවන්නෙක් . දිනපතා ම පුවත් පතක් කොයි තරම් අමාරු කම් මැද්දේ උනත් මිළ දි ගැණීමේ පුරුද්දක් ඔහු ට තිබුණා. කලින් “ඇත්ත , රාවය , දිවයින ,හිරු වගේ විකල්ප පුවත් පත් , පසු කාලයක ලංකාදීපය වැනි පුවත් පත් කියවන බව ගම් වැසියන් නිරීක්ෂණ‍ය කරලා තිබුණා. මේ පුවත්පත අකුරක් නෑරම කියවීම ඔහුගේ පුරුද්ද. මේවායින් ඔහු දැනුවත් වුනා.

කේන්ති කාරයෙක් වුන ජුවානිස් අයියා සමග වාද විවාදවල පැටලෙන්න නම් කවුරුත් කැමති වුනේ නැහැ.

ආයෙත් දවසක හමුවෙමු .

අපේ ගමේ විත්තිත් සමග.

A day in the life

බුරුවෝ . - නස්රුදීන්ගේ කතා.

"මීදුම" නස්රුදීන්ගේ කතා ලියලා තියෙනවා. මේ දවස් වල වැඩි වැඩියෙන් බූරුවෝ ගැන කතා වෙනවා.ස්ට්‍රෙස් එක රතු කට්ට පැනපු නියෝජ්‍ය අමාත්‍යවරයෙක් තම බූරුවා හොයන රූපවාහිණි දර්ශණ පහුගිය දවස් වල ප්‍රවෘත්ති අතර ජනප්‍රිය  මාතෘකාවක් වුනා. 

කලබල වුනහම ඔහොම තමයි. 

නස්රුදීන් ගේ කතාවල හැම එකකම වගේ බූරුවා හමුවෙනවා. උන්නැහේගේ කාලෙ ජනප්‍රිය වාහනය වුනේ බූරුවා. දැන් කාලේ රථවාහන පදවන්නේ බුරුවෝ.

නස්රුදීන් ගුරුවරයෙකු ලෙස හදුන්වනවා. නිතර නිතර රාජ්‍ය පාලකයින් සමග සහසම්බන්ධතා තිබුන කෙනෙක් හැටියටත් කතාන්දර වලදී මුණ ගැහෙනවා.

නස්රුදින්ගේ කතාවල පුදුම ගුණයක් තියෙනවා. 

එක කතාවක් අහපු කෙනෙකුට කතා කීපයක් ම අහන්න හිතෙනව. 

ඒ කතාවක් අහල කෙනෙක් හිනාවෙනවා. තවත් කෙනෙක් කල්පනාවට වැටෙනවා. සමහර දෙනෙක් හිනාවෙලා කල්පනාවටත් වැටෙනවා. 

 කතා බුද්ධිය පණ පොවන්න උදවු වෙනවා කියල ලොව පුරා පිළිගැනීමක් තියෙනවා.මෙහෙම කිව්වේ නස්රුදීන් තේ කතා සිංහල අප අතරට ගෙනා පර්සි ජයමාන්න මහත්තයා

නස්රුදීන් තමන්ගේ කර ගන්නා බොහෝ රටවල් ලෝකයේ තියෙනවා. රුසියාවෙ සලකන්නේ ජනතා වීරයෙක් ලෙසට. චීනයේදී ඔහු “ නස්රුදීන් අවන්ති “ වෙනවා. “නස්රුදීන් ගෝභා” ලෙසයි යුගොස්ලාවියාවෙදි හමුවෙන්නේ.

ග්‍රීසිය, ප‍්‍රංශය ආදී රටවල  ජනකතා අතරත් ශ්‍රී  ලංකාවේ අන්දරේගේ කතා අතරත් නස්රුදින්ගේ කතා තියෙනවා.නස්රුදින් තම රටේ උපන් කෙනෙකැයි කියන රටවල් ලොව පුරා තිබුණත් ඔහු වෙනුවෙන් සොහොනක් ප‍්‍රදර්ශනය කරන එක එකම රට තුර්කියයි. ඒ රටේ නස්රුදින් උපන්නා යැයි කියන එස්කිෂෙයර්වල වාර්ෂික උත්සවයකුත් පැවැත් වෙනවා. නස්රුදින්ගේ ප‍්‍රතිමාවක් ඉදි කරපු උයනකුත් තියෙනවා

නස්රුදීන් සංචාරකයෙක්. සංචාරය කරන ගමන් පුංචි පුංචි ව්‍යාපාරත් කරලා තියෙනවා.

කලක් ග්‍රීසියට බූරුවන් අපනයනය කිරීම තහනම් වෙලා තිබුනා.

නස්රුදීන්ගේ වාහනය වුනේ බූරුවෙක්. බුරුවෙක් පදවපු වාහනයක් නෙමෙයි. ඉතින් පර්සියාවේ සිට ග්‍රීසියට යන නස්රුදීන් දේශසීමාවෙදි රැකවලුන්ගේ පරීක්ෂාවට ලක්වෙනවා.අපේ රටේදී රේගුව කරන පරීක්ෂා දන්නවනේ. සමහරවිට පරීක්ෂණවලට ලක් නොවීත් කන්ටේනර් දෙතුන්සීය ඉගිලෙන වෙලා වලුත් තියෙන්නේ.

ඒවා කෘතිම බුද්ධියට යටත් වුනත් ග්‍රීසියේ ඒ තක්ෂණය තිබුනේ නැහැ.

ඉතින් ……..

නස්රුදීන් නිතර නිතර දේශසීමාව හරහා එහා මෙහා යනවා. දේශසීමා රැකවලුන් ඔහු  ගෙන යන  බඩු බාහිරාදිය හොදින් පරීක්ෂා කරනවා.ඔහුවත් පරීක්ෂා කරනවා.  හැමදාමත් බූරුවගේ පිටේ ලොකු ගෝණියක දාලා බැදලා පටවලා තියෙන්නේ පිදුරු .

එකවතාවකවත් සැක කටයුතු කිසිවක් නස්රුදීන්ගේ බඩුබාහිරාදිය අතර තිබුනේ නැහැ.

ආරක්ෂකයින් නස්රුදීන්ගේ ප්‍රශ්න කරනවා.

“ තමුන් හැමදාමත් ග්‍රීසියට  මේ ගෙන යන්නේ මොනවද ?.

නස්රුදීන් උත්තර බදිනවා.

“ මොනවද ? . හොරබඩු මිසක් !”

මේ විහිලුව දිගටම කෙරෙනවා. නස්රුදීන් පිදුරු පටවාගත්ත බූරුවෙක් එක්ක නිතර නිතර දේශසීමාව පහු කරගෙන නිරුප්‍රදිතව ග්‍රීසියට යනවා එනවා.

හැබැයි එන්නේ පයින්.

කාලය මෙහෙම ගෙවීගියා. පර්සියාවත් ග්‍රීසියත් අතර තිබුන වෙළද සම්බන්ධතාවය අහවර වෙලා නස්රුදීන් ඊජිප්තුවට ගියා.

විවේකයක් ගන්න. ඊජිප්තුවේ සංචාරය කරමින් ඉන්න අතර තුර එක් දිනක් ඔහුට පර්සියාණු දේශසීමාවේ රැකවල් කර සිටි නිළදාරියෙක් හමුවුනා. 

ඔහු මේ වනවිට විශ්‍රාමිකයෙක්.

දෙදෙනා දැන හදුනාගෙන සතුටු සාමිචියේ යෙදිලා ඉන්න අතර විශ්‍රාමික නිළදාරියා අහනවා.

“ඔයා ඒ දවස්වල දේශසීමාව පහුකරන කොට මොනවා හරි හොර බඩු ගෙන යන බව අප සැක කලා. ඒත් අල්ල ගන්න නවදාවත් බැරිවුනා 

දැන් මෙහෙ ධනවතෙක් වගේ සංචාරය කරනවා.

ඒ නීති මෙහෙ බලපාන්නෙත් නෑ.

හැබෑට මෙනවද පර්සියාවේ ඉදන් ග්‍රිසියට අරන ගිය හොරබඩු ?.

කියන්නකෝ දැන්වත් .

ස්ට්‍රෙස් එක නැතිවම නස්රුදීන් උත්තර බැන්දා. 

“බුරුවෝ “.

A day in the life

පඬුවස් නුවර බේගල්

ඩිලාන් ප්‍රගීත් - සොදුරු ඉසඹුව. ( මුණු පොතෙන් ) 

බේගල්කාරයන් කොතෙකුත් සිටිතත්, සත්‍ය සිද්ධි හැටියට ඒ හැම දෙනා ම කියන බොරු රසවත් නැත. රසවත් වන්නේ නිර්මාණාත්මක බේගල්ය. දක්ෂිණ ලංකාවේ කොග්ගල ගමේ බේගල් නයිදේ නමින් ප්රසිද්ධව සිටිය පුද්ගලයා සත්‍ය සිද්ධි හැටියට කියූ ප්‍රලාප අඩංගු කර මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ මහා ලේඛකයා බේගල් නමින් පොතක් කළේ ඒවායෙහි නිර්මාණාත්මක ගුණයක් රසයත් සැලැකිල්ලට ගැනීමෙන් බවට සැක නැත.

කොග්ගල ගමේ බේගල් නයිදේ හා ඔහුගේ බේගල් පිළිබඳ මතක මතු වී මගේ පෑන් තුඩ දක්වා ගලා ආවේ පඬුවස් නුවර බේගල් නයිදේ යි. හැඳින්විය යුතු තරමට නිර්මාණ ශක්තියෙන් පොහොසත් දෙමටව ජෝන් මාමාගේ කතා අසන්නට ලැබීමෙනි. මොහු පඬුවස් නුවර නාරම්මල - හෙට්ටිපොළ පාරේ දෙමටව නමැති ගමේ ජීවත් වුණෙකි. 1980 හරිය වන තෙක් ඔහු ජීවන් වුණු බව සැලැකේ.

ඔහු ගැනත්, ඔහුගේ කතාත් මා දැන ගත්තේ දෙමටව ගමට යාබද ගමක් වන මායාකඩවර ගමේ දොන් සිරිසේන දිසානායක මිතුරාගෙනි. මේ මිතුරාට දෙමටව ජෝන් මාමාගේ බේගල් දා හතරක් මතක තිබී මට කියා දුන්නේ ය. මේ කතා වල සමහර තැන් දෙමටව ජෝන් මාමාගේ ම සුවිශේෂ භාෂණයෙනි. තම ළමා වියේ දී, කළු වන් තරබාරු මහල්ලක ව සිටිය දෙමටව ජෝන් මාමා කියූ කතා බොහෝ දුරට ඒ සැටියෙන් මා සිරිසේන දිසානායක මිතුරා මා සමඟ කියා සිටියේය.

ගුවන් යානයක් වූ ගොයම් මිටියකින් දෙමටව ජෝන් මාමා අනුරාධපුර වන්දනාවේ ගිය හැටි කියන කතාව මේ කතා දාතරෙන් එකක්.

"ඉස්කෝලෙ මහත්තයටයි මේ ළමයින්ටයි මේ මා කියන්නේ ඇත්තටම වෙච්ච එකක්."ජෝන් මාමා අනුරාධපුරයට අහසින් යැවුණු කතාව ඇරඹුවේ එසේය. ඉස්කෝලෙමහත්තයා එවෙලේ එතැන සිටිය පාඨශාලාචාර්ය කළුබණ්ඩා අමරසිංහ මහතාය.

ජෝන් මාමා සෙසු බොහෝ කතා වලින් කියන දේවල් මෙන්ම මේ කතාවෙන් කියැවෙන දේද සිදු වූයේ ඔහු දෙමටව ගමේ බින්න බැහැපු තරුණ සැමියකු කාලයේය. කුඹුරු වැඩකට ගිය ගමනක දීය. වැඩට ගියේ මහවැව පාවුල රාලගේ වෙලටය. පැවරුණු කාර්යය වූයේ වෙලේ සිට පන්සල් වන්නේ කමතට ගොයම් කොළ මිටි ඔසවාගෙන ගොස් දැමීමය. හතර දෙනකු අමාරුවෙන් ඔසවා හිස මත තබන ගොයම් කොළ මිටියක් තනියෙම ඔසවාගෙන යන්නට ශක්තිය ජෝන් මාමාට තිබිණි.ඒ තරම් බර, ඒ තරම් විශාල ගොයම් මිටිය හිසේ තබාගෙන ගියේ අනුරාධපුරය ගැන සිත සිතාය. 

අටමස්ථාන වන්දනාවේ යෑමට ආශාව තිබුණු බැවිනි.වැව් පැත්තෙන් හමන සුළගේ වේගය, අටමස්ථාන කල්පනාව නිසා, ජෝන් මාමාට මුල දී තේරුණේ නැත. තේරුණේ සුළභ කුණාටුවක් වී ‍ගොයම් මිටිය අහසට ගසාගෙන යන්නට එසැවෙන විටය. ගොයම් මිටිය ගසාගෙන යෑමට හැරිය නොහැකිය. ඒ නිසා ජෝන් මාමා කළේ ගොයම් මිටියේ ලණු දෙ පට තදින් අල්වා ගැනීමය. 

එත්, සිදු වූයේ කුමක්ද? ජෝන් මාමා ද එල්වාගෙන ගොයම් මිටිය අහසට යෑම ය! අහසේ ඉහළට ඉහළට යෑම ය!

වලාකුළු වලිනුත් ඉහළට ගියාට පසු පොළොව පෙනුණේන් නැත. ඉතින් ඇස් ඇරගෙන සිටීමෙන් පලක් නැති නිසා ජෝන් මාමා ඇස් පියාගත්තේය. වෙහෙස දැඩි නිසා නින්ද යනවා වාගෙන් විය.

මෙන්න ! ජෝන් මාමාට හීනෙන් වාගේ දැනුණේ ගොයම් මිටිය පහළට පහළට තතව පහළට බහිනවා වාගේය! ඇස්බලන විට නැබෑවය ! හෙමින් සීරුවේ පහළට ආ ගොයම් මිටිය සමඟ තමා සේන්දු වූයේ බිමට මය! ගොයම් මිටිය බිම දමා බලන විට මේ කෙහේ ද! අනුරාධපුරයේ ඉසුරුමුණිය විහාර භූමියය!

විශාල පිරිසක් එහෙන් මෙහෙන් ඇවිත් ජෝන් මාමා වට කරගන්නට වැඩි වේලාවක් ගත වුණේ නැත.ඉසුරුමුණියේ ලොකු හාමුදුරුවෝත් ඒ තැනට වැඩියහ.අහස් ගමන් විස්තරය ආසා දැනගත් ලොකු හමුදුරුවෝ දායකයන් මගින් ජෝන් මාමාට සරමකුත් බැනියමකුත් ලැබෙන්නට සැලැස්වූහ. ජෝන් මාමා මෙ තෙක් සිටියේ ගොයම් අදින්නට ගසාගත් අමුඩයෙන් බැවිනි.

සරමෙන් බැනියමෙන් සැරැසෙන්නට පෙර,කිසා වැවෙන් නෑම සඳහා ජෝන් මාමා ගියේලොකු හමුදුරුවන් යෙදැවූ මහ පෙන්වන්නන්  කීප දෙනෙකු සමඟ ම. නාගෙන පැමිණි ජෝන් මාමාට කෑමබීම ද එ දා දවස විවේකයෙන් සිටින ලෙසට උපදෙස් ද ලැබුණේය.පසුදා සිට ඔහු දවස් ගත කළේ අටමස්ථානය හිතේ හැටියට වන්දනාමාන කරගනිමිනි. කොච්චර දවස් ගත වුණා දැයිජෝන් මාමාට තේරුණේ නැත. ආපසු ගමට යා යුතු බව මතක් වී ඒ සඳහා සැරසෙන විට ගමන් වියදම වශයෙන් ලොකු හාමුදුරුවෝ රුපියල් දහයක් දුන්හ. ඒ කාලයේ දහය සුළුමුදලක් නොවෙයි.

ජෝන් මාමා, අහස් ගමන් කතාව අවසන් කළේ මෙසේය.ළමයිනේ මට ඉතින් ගෙදර එන්න කොව්වරදවස් ගත වුණා ද දන්නවාද ? මං ගෙදර එනකොට මගේ හත් දොනේ දානෙන් දීල මේව මේ බොරු කතා හෙම නෙමේ.

සිරිලාල් කොඩිකාර

(දෙසතිය 1999 මැයි 15-30කලාපයෙන් උපුටා ගන්නා ලදී)

රිවිරැස පිටුව වෙනුවෙන් A.Herath විසින් පළකරන ලදී.





A day in the life

තාමත් විශ්වාසයි.

අලුත බැඳපු ජෝඩුවක් හනිමූන් ට්‍රිප් එක ගියාලු ලංකාවේ ටිකක් ඈත පළාතකට. දෙන්න දෙවෙනි දවසේ ටිකක් කම්මැලි හිතිලා ක්‍රිකට් පාරක් ගහන්න තීරණය කළා. හෝටලේට එහා පැත්තේ තියෙන ලඳු කැලෑවක් ළඟ පාලු බංගලාවක් තියෙනව. මේ දෙන්න එකේ වත්තට ගිහින් ක්‍රිකට් ගහන්න පටන් ගත්ත. මහත්තයා නළවල හෙමින් දාපු බෝලෙකට නෝනා වැර දාල ෂොට් එකක් ගැහුවල. බෝලේ උඩින් ගිහිල්ල පාළු බංගලාවේ උඩ තට්ටුවේ කාමරයක ජනෙල් වීදුරුවකුත් කඩා ගෙන ඇතුලට වැටුන.

දෙන්නත් එක්ක බෝලේ හොයන්න බයෙන් බයෙන් බංගලාවට ඇතුල් වෙලා සොල්දරේ උඩට නැග්ග. මෙන්න අර කාමරේ ඇතුලේ අඩ අඳුරේ පේනවලු බිම වැටිලා කුඩු වෙලා ගිය ලන්තෑරුමකුයි ඒ ලඟම හිටගෙන ඉන්න සරම් කොටයක් විතරක් ඇඳගත්ත උස මහත යෝධයෙක් වගේ කළුම කළු මිනිහෙකුයි.

"ඔහෙලා දෙන්නද මේ බෝලේ එවල ලන්තෑරුම කුඩු කලේ" යෝධයා මහා හඬින් ගෝරනාඩු කලා.

"අනේ අපිට සමාවෙන්න. හිතල කලේ නැහැ. අපි අළුතෙන් ලන්තෑරුමක් අරන් දෙන්නම්" කියල මහත්තයා බැගෑපත් වුනා.

"ඒකට කාරි නැහැ. මම තමයි මේ ලන්තෑරුම ඇතුලේ හිරවෙලා අවුරුදු දහස් ගාණක් හිටපු භූතයා. මේක කඩල ඔහේලා මාව නිදහස් කළා"

"හම්මේ යාන්තන් ඇති" කියල දෙන්නම ලොකු හුස්මක් ගත්ත.

" මාව නිදහස් කලාට ඔහෙලට මම ඕනෑම වර තුනක් ඉල්ලන්න දෙනවා. හැබැයි එක කොන්දේසියක් පිට" භූතයා කිව්ව.

"මොකක්ද මොකක්ද කියන්න අපි කරන්නම්" කියල මහත්තයටත් ඉස්සර නෝනා කතා කලා.

"මම අවුරුදු දහහ්ස් ගණනකින් ගෑණු පුළුටක් එක්ක ඉඳල නැහැ. මේ නෝන එක්ක මට මට පැය තුනක් ඉන්න දෙනවා නම් වර තුනම දෙන්නම්" කිව්ව.

දැන් නෝනයි මහත්තයයි මූණට මූණ බලනවලු. කල්පනා කරනව. ඔය අතරේ මහත්තය කිව්ව "ඔන්න ඔහේ ඕකට කැමති වෙමු අනේ. මිනිහෙක්යෑ භූතයෙක්නේ" කියල.

"අනේ ඒ වුණාට මට මොකක්ද වගේ අනේ" කියල නෝනා ඇඹරෙන්න ගත්ත.

"පැය තුනයිනේ. ඔන්න ඔහේ ඉන්න අනේ. මම අපිට ජිවිත කාලෙටම ජොලියේ ඉන්න පුළුවන් වර තුනක් ඉල්ලන්නම්" මහත්තය කිව්වා.

නෝනත් ඉතින් ලජ්ජාවෙන් ඇඹරිලා කැමති වුණා.

මෙයාලගේ කැමැත්ත අහපු භූතයා මහත්තයට කිව්වා වර තුන ඉල්ලන්න කියල.

"අපේ අතුරුගිරියේ තියෙන ගේ මාලිගාවක් වගේ විශාල වෙන්න ඕනේ"

භූතයා දෑත ඔසවා "ඔන්න එය ඉටු වුණා" කිව්වා

"ගෙයි කාමර තුනක් පිරෙන්න රත්තරන් පුරවන්න"

භූතයා ආයෙමත් දෑත ඔසවා "ඔන්න එය ඉටු වුණා" කිව්වා

"ගෙදර ඕනෑම වැඩක් ඕනෑම වෙලාවක කරලා දෙන සේවකයෙක් මවන්න"

භූතයා තුන්වෙනි පාරටත් දෑත ඔසවා "ඔන්න එය ඉටු වුණා" කිව්වා

"දැන් ඉතින් මහත්තයා හෝටලේට යන්න මම පැය තුනකින් නෝනව එවන්නම්" භූතයා කිව්වා

හිතට ටිකක් මොකක්ද වගේ දැනුණත් මහත්තය හෝටලේට දිව්වේ හරිම සතුටින්.

ඔන්න ඉතින් භූතයයි නෝනායි අපූරුවට කාරිය කරගෙන ඇඳේ දෙපැත්තේ හාන්සි වෙලා ගිමන් අරිනවා.

"නෝනා ඉහලට ඉගෙනගෙන එහෙම තියෙනවද?" භූතයා ඇහුවා.

"අපොයි ඔව්. එංගලන්තේ චාර්ටඩ් අකවුන්ටන්සි ඉහලින්ම පාස් වෙලා ජපුර කැම්පස් එකේ එම් බී ඒ එකකුත් කළා"

"එතකොට මහත්තයා?"

"එයා කොළඹ කැම්පස් එකේ කෙමිස්ට්‍ට්‍රි ස්පෙෂල් එකක් කරලා, ඒකෙම මාස්ටර් එකත් කරලා දැන් පී එච් ඩී එකට රෙජිස්ටර් වෙලා ඉන්නේ"

භූතයා ලොකු සුසුමක් ඇරලා මෙහෙම කිව්වා

"අනේ ඉතින් මේ නෝනලා මහත්තයලා මෙච්චර දුරට ඉගෙන ගෙනත් තවම මේ භූත කතා විශ්වාස කරනවනේ"

අයුලි නුගාරා -

උපුටාගැනීමක්..

A day in the life

කරුණාදාස මහත්තයා ( CGR )

80 දසකයේ නාවලපිටියේ වැඩකරා කරුණාදාස කියලා ප්‍රධාන නියාමක මහතෙක්. 80 දසකයේ රේල්වේ නිලධාරීන් වැඩිය යුනිෆෝම් ඇන්දේ නෑ. ඒ කාලෙත් කරුණාදාස මහත්තයා ෆුල් යුනිෆෝම් එක ගහලා රේල්වෙ අයිඩෙන්ටිය පවා පැලඳගෙනයි හිටියේ. කරුණාදාස මහත්තයා කථාවට අහුවුනොත් වෙලාව යනවා දැනෙන්නේ නෑ. මේක කරුණාස මහත්තයගේ කථාවක්.

කරුණාදාස මහත්තයා දවසක් බදුල්ලේ ඉඳලා අංක 36 දුම්රිය (ඒ කාලයේ උඩරට මැණිකේ දුම්රිය) වැඩ කරගෙන එනවා. ස්ටේෂන් වලදී ස්ටේෂන් මාස්ටර් විසිල් කලාට පසු කරුණාදාස මහත්තය විසිල් කරන්න ඉස්සර කෝච්චියේ ඉන්න කොල්ලෝ ටිකක් ඒ විදියටම විසිල් කරනවා ඉතිං අන්ඩගාඩ් මහත්තයත් සිග්නල් කරලා රියදුරු මහතාට එන්ජිම ගෙනියන්න අවසර දෙනවා. දැන් උඩුවර, හාලිඇල, දෙමෝදර ස්ටේෂන් වලදි මේක මේ විදියටම උනා. දැන් අපේ කරුණාදාස මහත්තයට මල්වල හොඳම එක පැනලා. ඇල්ලේදී කොල්ලෝ විසිල් කරපු ගමන්ම දුම්රියට යාමට නොහැකි වන සේ වැකූන් බ්‍රේක් ක්‍රියාත්මක කොට කෝච්චිය නැවත්වුවා.

අපේ මහත්තයා දැන් කොල්ලෝ ටික ඉන්න පෙට්ටිය ලගටම ආවා කිසි වෙනසක් නොවුනු ආකාරයට කොල්ලොත් එක්ක හිනාවුනා. ඒ එක්කම කොල්ලෝ සෙට් එකත් එක්ක හිටිය කෙල්ලෝ එක්කත් මනුස්සයා හිනාවක් දැම්මා.

පුතාලා කොහෙද ගියේ?

දැන් කරුණාදාස මහත්තයා අහනවා...

අංකල් අපි දුන්හිද බලන්න ගියා...

කොල්ලෝ උත්තර දෙනවා. අපේ මහත්තයා දැන් හිනා වෙමින් අහගෙන ඉන්නවා.

පුතාලා කොහෙද

අපි ගම්පහ අංකල්

ෂා නියම පැත්ත.

දැන් විසිල් ගහපු එකා පැත්තට හැරී මෙහෙම අහනවා

මම පුතාව දැකලා පුරුදුයි තාත්තා රේල්වේ නේද?

අපෝ නෑ අංකල් අපේ තාත්තා ප්‍රින්සිපල් කෙනෙක්

බොරු.

බොරු නෙවේ අංකල් ඇත්ත

ලග හිටිය කෙල්ලෙක් උත්තර දුන්නා. කරුණාදාස මහතා කෙල්ල දෙසට හැරී

වෙන්න බෑ..

කියලා කිව්ව විතරයි කොල්ලට මල පැන්නා.

අංකල් කෙහොමද අපේ තාත්තා ගැන දන්නේ?

කියලා ඇහැව්වා. අපේ කරුණාදාස මහත්තයා ඔහුට හිනාවක් එහෙම දාලා..

පුතාට කේන්ති ගියාද? නෑනේ. මේකයි පුතා අපිට කෝච්චියක් භාර දෙන්න ඉස්සර පුහුණුවක් දෙනවා. මේ විසිල් ගහන එකත් ඒ එකක්. මට මේක හරියට පිඹ ගන්න සෑහෙන කාලයක් ගියානේ. ඉතිං පුතා මටත් වඩා හොදට විසිල් එහෙකුත් නැතිව ගැහැව්වානේ?

කොල්ලා ටිකක් ආඩම්බර හිනාවකින් අපේ මහත්තයට සංග්‍රහ කලා.

ඉතිං පුතා ඔයාගේ අම්මා ඔය ලජ්ජාවට නොකියා ඉන්නේ. ඔයාගේ උප්පැන්නෙට විදුහල්පතිගේ නම ගියාට සංසර්ග ක්‍රියාවලිය සම්පුර්න කරලා තියෙන්නේ ගාඩ් කෙනෙක්....

උපුටාගැනිම - Hemalal Vidyaratne මහතා

CGR MAGAZINE

A day in the life

තේරීමක්.

‍

සත්ව ප්‍රේමියෙක් වූ ඔහුගේ සත්ව එකතුවට 

අලුතින්ම එකතු වුණේ වෘකයෙක්.

මේ වෘකයා පුහුණු කරවීම සඳහා

 පුහුණු කරු⁣වෙකු ඉල්ලා පුවත්පත් දැන්වීමක් පල කළා.

එයට ඉදිරිපත්වුණේ  "රෑමත් තරුණියක්" සහ 'වයස්ගත පුද්ගලයෙක්'.

ඔහු පළමු අවස්ථාව දුන්නේ ඇයට.

ඇය වෘකයා සිටින කූඩුවට ගියේ කිසිදු බයක් සැකක් නොමැතිව.

වෘකයා ඇයව ලෙවකන්නට පටන් ගත්තා."

"දැක්කද තමුසෙටත් පුළුවන්ද ඒ දේ කරන්ට ?''

ඔහු වයස්ගත පුද්ගයගෙන් ඇහුවා.

"මොකද බැරි !

ඔය වෘකයා පොඩ්ඩක් අයින් කරලා දෙනවකෝ!"

වයස්ගත පුද්ගලයා කිවුවා

-  කමල් පී අලහකෝන්.

A day in the life