Showing posts with label රසකතා. Show all posts
Showing posts with label රසකතා. Show all posts

Sunday, February 09, 2025

පඬුවස් නුවර බේගල්









ඩිලාන් ප්‍රගීත් - සොදුරු ඉසඹුව. ( මුණු පොතෙන් ) 

බේගල්කාරයන් කොතෙකුත් සිටිතත්, සත්‍ය සිද්ධි හැටියට ඒ හැම දෙනා ම කියන බොරු රසවත් නැත. රසවත් වන්නේ නිර්මාණාත්මක බේගල්ය. දක්ෂිණ ලංකාවේ කොග්ගල ගමේ බේගල් නයිදේ නමින් ප්රසිද්ධව සිටිය පුද්ගලයා සත්‍ය සිද්ධි හැටියට කියූ ප්‍රලාප අඩංගු කර මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ මහා ලේඛකයා බේගල් නමින් පොතක් කළේ ඒවායෙහි නිර්මාණාත්මක ගුණයක් රසයත් සැලැකිල්ලට ගැනීමෙන් බවට සැක නැත.
කොග්ගල ගමේ බේගල් නයිදේ හා ඔහුගේ බේගල් පිළිබඳ මතක මතු වී මගේ පෑන් තුඩ දක්වා ගලා ආවේ පඬුවස් නුවර බේගල් නයිදේ යි. හැඳින්විය යුතු තරමට නිර්මාණ ශක්තියෙන් පොහොසත් දෙමටව ජෝන් මාමාගේ කතා අසන්නට ලැබීමෙනි. මොහු පඬුවස් නුවර නාරම්මල - හෙට්ටිපොළ පාරේ දෙමටව නමැති ගමේ ජීවත් වුණෙකි. 1980 හරිය වන තෙක් ඔහු ජීවන් වුණු බව සැලැකේ.

ඔහු ගැනත්, ඔහුගේ කතාත් මා දැන ගත්තේ දෙමටව ගමට යාබද ගමක් වන මායාකඩවර ගමේ දොන් සිරිසේන දිසානායක මිතුරාගෙනි. මේ මිතුරාට දෙමටව ජෝන් මාමාගේ බේගල් දා හතරක් මතක තිබී මට කියා දුන්නේ ය. මේ කතා වල සමහර තැන් දෙමටව ජෝන් මාමාගේ ම සුවිශේෂ භාෂණයෙනි. තම ළමා වියේ දී, කළු වන් තරබාරු මහල්ලක ව සිටිය දෙමටව ජෝන් මාමා කියූ කතා බොහෝ දුරට ඒ සැටියෙන් මා සිරිසේන දිසානායක මිතුරා මා සමඟ කියා සිටියේය.

ගුවන් යානයක් වූ ගොයම් මිටියකින් දෙමටව ජෝන් මාමා අනුරාධපුර වන්දනාවේ ගිය හැටි කියන කතාව මේ කතා දාතරෙන් එකක්.

"ඉස්කෝලෙ මහත්තයටයි මේ ළමයින්ටයි මේ මා කියන්නේ ඇත්තටම වෙච්ච එකක්."ජෝන් මාමා අනුරාධපුරයට අහසින් යැවුණු කතාව ඇරඹුවේ එසේය. ඉස්කෝලෙමහත්තයා එවෙලේ එතැන සිටිය පාඨශාලාචාර්ය කළුබණ්ඩා අමරසිංහ මහතාය.

ජෝන් මාමා සෙසු බොහෝ කතා වලින් කියන දේවල් මෙන්ම මේ කතාවෙන් කියැවෙන දේද සිදු වූයේ ඔහු දෙමටව ගමේ බින්න බැහැපු තරුණ සැමියකු කාලයේය. කුඹුරු වැඩකට ගිය ගමනක දීය. වැඩට ගියේ මහවැව පාවුල රාලගේ වෙලටය. පැවරුණු කාර්යය වූයේ වෙලේ සිට පන්සල් වන්නේ කමතට ගොයම් කොළ මිටි ඔසවාගෙන ගොස් දැමීමය. හතර දෙනකු අමාරුවෙන් ඔසවා හිස මත තබන ගොයම් කොළ මිටියක් තනියෙම ඔසවාගෙන යන්නට ශක්තිය ජෝන් මාමාට තිබිණි.ඒ තරම් බර, ඒ තරම් විශාල ගොයම් මිටිය හිසේ තබාගෙන ගියේ අනුරාධපුරය ගැන සිත සිතාය. 
අටමස්ථාන වන්දනාවේ යෑමට ආශාව තිබුණු බැවිනි.වැව් පැත්තෙන් හමන සුළගේ වේගය, අටමස්ථාන කල්පනාව නිසා, ජෝන් මාමාට මුල දී තේරුණේ නැත. තේරුණේ සුළභ කුණාටුවක් වී ‍ගොයම් මිටිය අහසට ගසාගෙන යන්නට එසැවෙන විටය. ගොයම් මිටිය ගසාගෙන යෑමට හැරිය නොහැකිය. ඒ නිසා ජෝන් මාමා කළේ ගොයම් මිටියේ ලණු දෙ පට තදින් අල්වා ගැනීමය. 
එත්, සිදු වූයේ කුමක්ද? ජෝන් මාමා ද එල්වාගෙන ගොයම් මිටිය අහසට යෑම ය! අහසේ ඉහළට ඉහළට යෑම ය!

වලාකුළු වලිනුත් ඉහළට ගියාට පසු පොළොව පෙනුණේන් නැත. ඉතින් ඇස් ඇරගෙන සිටීමෙන් පලක් නැති නිසා ජෝන් මාමා ඇස් පියාගත්තේය. වෙහෙස දැඩි නිසා නින්ද යනවා වාගෙන් විය.

මෙන්න ! ජෝන් මාමාට හීනෙන් වාගේ දැනුණේ ගොයම් මිටිය පහළට පහළට තතව පහළට බහිනවා වාගේය! ඇස්බලන විට නැබෑවය ! හෙමින් සීරුවේ පහළට ආ ගොයම් මිටිය සමඟ තමා සේන්දු වූයේ බිමට මය! ගොයම් මිටිය බිම දමා බලන විට මේ කෙහේ ද! අනුරාධපුරයේ ඉසුරුමුණිය විහාර භූමියය!

විශාල පිරිසක් එහෙන් මෙහෙන් ඇවිත් ජෝන් මාමා වට කරගන්නට වැඩි වේලාවක් ගත වුණේ නැත.ඉසුරුමුණියේ ලොකු හාමුදුරුවෝත් ඒ තැනට වැඩියහ.අහස් ගමන් විස්තරය ආසා දැනගත් ලොකු හමුදුරුවෝ දායකයන් මගින් ජෝන් මාමාට සරමකුත් බැනියමකුත් ලැබෙන්නට සැලැස්වූහ. ජෝන් මාමා මෙ තෙක් සිටියේ ගොයම් අදින්නට ගසාගත් අමුඩයෙන් බැවිනි.

සරමෙන් බැනියමෙන් සැරැසෙන්නට පෙර,කිසා වැවෙන් නෑම සඳහා ජෝන් මාමා ගියේලොකු හමුදුරුවන් යෙදැවූ මහ පෙන්වන්නන්  කීප දෙනෙකු සමඟ ම. නාගෙන පැමිණි ජෝන් මාමාට කෑමබීම ද එ දා දවස විවේකයෙන් සිටින ලෙසට උපදෙස් ද ලැබුණේය.පසුදා සිට ඔහු දවස් ගත කළේ අටමස්ථානය හිතේ හැටියට වන්දනාමාන කරගනිමිනි. කොච්චර දවස් ගත වුණා දැයිජෝන් මාමාට තේරුණේ නැත. ආපසු ගමට යා යුතු බව මතක් වී ඒ සඳහා සැරසෙන විට ගමන් වියදම වශයෙන් ලොකු හාමුදුරුවෝ රුපියල් දහයක් දුන්හ. ඒ කාලයේ දහය සුළුමුදලක් නොවෙයි.

ජෝන් මාමා, අහස් ගමන් කතාව අවසන් කළේ මෙසේය.ළමයිනේ මට ඉතින් ගෙදර එන්න කොව්වරදවස් ගත වුණා ද දන්නවාද ? මං ගෙදර එනකොට මගේ හත් දොනේ දානෙන් දීල මේව මේ බොරු කතා හෙම නෙමේ.
සිරිලාල් කොඩිකාර
(දෙසතිය 1999 මැයි 15-30කලාපයෙන් උපුටා ගන්නා ලදී)

රිවිරැස පිටුව වෙනුවෙන් A.Herath විසින් පළකරන ලදී.






A day in the life

Saturday, January 25, 2025

තාමත් විශ්වාසයි.



අලුත බැඳපු ජෝඩුවක් හනිමූන් ට්රිප් එක ගියාලු ලංකාවේ ටිකක් ඈත පළාතකට. දෙන්න දෙවෙනි දවසේ ටිකක් කම්මැලි හිතිලා ක්රිකට් පාරක් ගහන්න තීරණය කළා. හෝටලේට එහා පැත්තේ තියෙන ලඳු කැලෑවක් ළඟ පාලු බංගලාවක් තියෙනව. මේ දෙන්න එකේ වත්තට ගිහින් ක්රිකට් ගහන්න පටන් ගත්ත. මහත්තයා නළවල හෙමින් දාපු බෝලෙකට නෝනා වැර දාල ෂොට් එකක් ගැහුවල. බෝලේ උඩින් ගිහිල්ල පාළු බංගලාවේ උඩ තට්ටුවේ කාමරයක ජනෙල් වීදුරුවකුත් කඩා ගෙන ඇතුලට වැටුන.
දෙන්නත් එක්ක බෝලේ හොයන්න බයෙන් බයෙන් බංගලාවට ඇතුල් වෙලා සොල්දරේ උඩට නැග්ග. මෙන්න අර කාමරේ ඇතුලේ අඩ අඳුරේ පේනවලු බිම වැටිලා කුඩු වෙලා ගිය ලන්තෑරුමකුයි ඒ ලඟම හිටගෙන ඉන්න සරම් කොටයක් විතරක් ඇඳගත්ත උස මහත යෝධයෙක් වගේ කළුම කළු මිනිහෙකුයි.
"ඔහෙලා දෙන්නද මේ බෝලේ එවල ලන්තෑරුම කුඩු කලේ" යෝධයා මහා හඬින් ගෝරනාඩු කලා.
"අනේ අපිට සමාවෙන්න. හිතල කලේ නැහැ. අපි අළුතෙන් ලන්තෑරුමක් අරන් දෙන්නම්" කියල මහත්තයා බැගෑපත් වුනා.
"ඒකට කාරි නැහැ. මම තමයි මේ ලන්තෑරුම ඇතුලේ හිරවෙලා අවුරුදු දහස් ගාණක් හිටපු භූතයා. මේක කඩල ඔහේලා මාව නිදහස් කළා"
"හම්මේ යාන්තන් ඇති" කියල දෙන්නම ලොකු හුස්මක් ගත්ත.
" මාව නිදහස් කලාට ඔහෙලට මම ඕනෑම වර තුනක් ඉල්ලන්න දෙනවා. හැබැයි එක කොන්දේසියක් පිට" භූතයා කිව්ව.
"මොකක්ද මොකක්ද කියන්න අපි කරන්නම්" කියල මහත්තයටත් ඉස්සර නෝනා කතා කලා.
"මම අවුරුදු දහහ්ස් ගණනකින් ගෑණු පුළුටක් එක්ක ඉඳල නැහැ. මේ නෝන එක්ක මට මට පැය තුනක් ඉන්න දෙනවා නම් වර තුනම දෙන්නම්" කිව්ව.
දැන් නෝනයි මහත්තයයි මූණට මූණ බලනවලු. කල්පනා කරනව. ඔය අතරේ මහත්තය කිව්ව "ඔන්න ඔහේ ඕකට කැමති වෙමු අනේ. මිනිහෙක්යෑ භූතයෙක්නේ" කියල.
"අනේ ඒ වුණාට මට මොකක්ද වගේ අනේ" කියල නෝනා ඇඹරෙන්න ගත්ත.
"පැය තුනයිනේ. ඔන්න ඔහේ ඉන්න අනේ. මම අපිට ජිවිත කාලෙටම ජොලියේ ඉන්න පුළුවන් වර තුනක් ඉල්ලන්නම්" මහත්තය කිව්වා.
නෝනත් ඉතින් ලජ්ජාවෙන් ඇඹරිලා කැමති වුණා.
මෙයාලගේ කැමැත්ත අහපු භූතයා මහත්තයට කිව්වා වර තුන ඉල්ලන්න කියල.
"අපේ අතුරුගිරියේ තියෙන ගේ මාලිගාවක් වගේ විශාල වෙන්න ඕනේ"
භූතයා දෑත ඔසවා "ඔන්න එය ඉටු වුණා" කිව්වා
"ගෙයි කාමර තුනක් පිරෙන්න රත්තරන් පුරවන්න"
භූතයා ආයෙමත් දෑත ඔසවා "ඔන්න එය ඉටු වුණා" කිව්වා
"ගෙදර ඕනෑම වැඩක් ඕනෑම වෙලාවක කරලා දෙන සේවකයෙක් මවන්න"
භූතයා තුන්වෙනි පාරටත් දෑත ඔසවා "ඔන්න එය ඉටු වුණා" කිව්වා
"දැන් ඉතින් මහත්තයා හෝටලේට යන්න මම පැය තුනකින් නෝනව එවන්නම්" භූතයා කිව්වා
හිතට ටිකක් මොකක්ද වගේ දැනුණත් මහත්තය හෝටලේට දිව්වේ හරිම සතුටින්.
ඔන්න ඉතින් භූතයයි නෝනායි අපූරුවට කාරිය කරගෙන ඇඳේ දෙපැත්තේ හාන්සි වෙලා ගිමන් අරිනවා.
"නෝනා ඉහලට ඉගෙනගෙන එහෙම තියෙනවද?" භූතයා ඇහුවා.
"අපොයි ඔව්. එංගලන්තේ චාර්ටඩ් අකවුන්ටන්සි ඉහලින්ම පාස් වෙලා ජපුර කැම්පස් එකේ එම් බී ඒ එකකුත් කළා"
"එතකොට මහත්තයා?"
"එයා කොළඹ කැම්පස් එකේ කෙමිස්ට්ට්රි ස්පෙෂල් එකක් කරලා, ඒකෙම මාස්ටර් එකත් කරලා දැන් පී එච් ඩී එකට රෙජිස්ටර් වෙලා ඉන්නේ"
භූතයා ලොකු සුසුමක් ඇරලා මෙහෙම කිව්වා
"අනේ ඉතින් මේ නෝනලා මහත්තයලා මෙච්චර දුරට ඉගෙන ගෙනත් තවම මේ භූත කතා විශ්වාස කරනවනේ"

අයුලි නුගාරා -
උපුටාගැනීමක්..
A day in the life

Friday, January 24, 2025

කරුණාදාස මහත්තයා ( CGR )





80 දසකයේ නාවලපිටියේ වැඩකරා කරුණාදාස කියලා ප්රධාන නියාමක මහතෙක්. 80 දසකයේ රේල්වේ නිලධාරීන් වැඩිය යුනිෆෝම් ඇන්දේ නෑ. ඒ කාලෙත් කරුණාදාස මහත්තයා ෆුල් යුනිෆෝම් එක ගහලා රේල්වෙ අයිඩෙන්ටිය පවා පැලඳගෙනයි හිටියේ. කරුණාදාස මහත්තයා කථාවට අහුවුනොත් වෙලාව යනවා දැනෙන්නේ නෑ. මේක කරුණාස මහත්තයගේ කථාවක්.
කරුණාදාස මහත්තයා දවසක් බදුල්ලේ ඉඳලා අංක 36 දුම්රිය (ඒ කාලයේ උඩරට මැණිකේ දුම්රිය) වැඩ කරගෙන එනවා. ස්ටේෂන් වලදී ස්ටේෂන් මාස්ටර් විසිල් කලාට පසු කරුණාදාස මහත්තය විසිල් කරන්න ඉස්සර කෝච්චියේ ඉන්න කොල්ලෝ ටිකක් ඒ විදියටම විසිල් කරනවා ඉතිං අන්ඩගාඩ් මහත්තයත් සිග්නල් කරලා රියදුරු මහතාට එන්ජිම ගෙනියන්න අවසර දෙනවා. දැන් උඩුවර, හාලිඇල, දෙමෝදර ස්ටේෂන් වලදි මේක මේ විදියටම උනා. දැන් අපේ කරුණාදාස මහත්තයට මල්වල හොඳම එක පැනලා. ඇල්ලේදී කොල්ලෝ විසිල් කරපු ගමන්ම දුම්රියට යාමට නොහැකි වන සේ වැකූන් බ්රේක් ක්රියාත්මක කොට කෝච්චිය නැවත්වුවා.
අපේ මහත්තයා දැන් කොල්ලෝ ටික ඉන්න පෙට්ටිය ලගටම ආවා කිසි වෙනසක් නොවුනු ආකාරයට කොල්ලොත් එක්ක හිනාවුනා. ඒ එක්කම කොල්ලෝ සෙට් එකත් එක්ක හිටිය කෙල්ලෝ එක්කත් මනුස්සයා හිනාවක් දැම්මා.
පුතාලා කොහෙද ගියේ?
දැන් කරුණාදාස මහත්තයා අහනවා...
අංකල් අපි දුන්හිද බලන්න ගියා...
කොල්ලෝ උත්තර දෙනවා. අපේ මහත්තයා දැන් හිනා වෙමින් අහගෙන ඉන්නවා.
පුතාලා කොහෙද
අපි ගම්පහ අංකල්
ෂා නියම පැත්ත.
දැන් විසිල් ගහපු එකා පැත්තට හැරී මෙහෙම අහනවා
මම පුතාව දැකලා පුරුදුයි තාත්තා රේල්වේ නේද?
අපෝ නෑ අංකල් අපේ තාත්තා ප්රින්සිපල් කෙනෙක්
බොරු.
බොරු නෙවේ අංකල් ඇත්ත
ලග හිටිය කෙල්ලෙක් උත්තර දුන්නා. කරුණාදාස මහතා කෙල්ල දෙසට හැරී
වෙන්න බෑ..
කියලා කිව්ව විතරයි කොල්ලට මල පැන්නා.
අංකල් කෙහොමද අපේ තාත්තා ගැන දන්නේ?
කියලා ඇහැව්වා. අපේ කරුණාදාස මහත්තයා ඔහුට හිනාවක් එහෙම දාලා..
පුතාට කේන්ති ගියාද? නෑනේ. මේකයි පුතා අපිට කෝච්චියක් භාර දෙන්න ඉස්සර පුහුණුවක් දෙනවා. මේ විසිල් ගහන එකත් ඒ එකක්. මට මේක හරියට පිඹ ගන්න සෑහෙන කාලයක් ගියානේ. ඉතිං පුතා මටත් වඩා හොදට විසිල් එහෙකුත් නැතිව ගැහැව්වානේ?
කොල්ලා ටිකක් ආඩම්බර හිනාවකින් අපේ මහත්තයට සංග්රහ කලා.
ඉතිං පුතා ඔයාගේ අම්මා ඔය ලජ්ජාවට නොකියා ඉන්නේ. ඔයාගේ උප්පැන්නෙට විදුහල්පතිගේ නම ගියාට සංසර්ග ක්රියාවලිය සම්පුර්න කරලා තියෙන්නේ ගාඩ් කෙනෙක්....
උපුටාගැනිම - Hemalal Vidyaratne මහතා
CGR MAGAZINE
A day in the life

Wednesday, January 22, 2025

තේරීමක්.







සත්ව ප්‍රේමියෙක් වූ ඔහුගේ සත්ව එකතුවට 
අලුතින්ම එකතු වුණේ වෘකයෙක්.
මේ වෘකයා පුහුණු කරවීම සඳහා
 පුහුණු කරු⁣වෙකු ඉල්ලා පුවත්පත් දැන්වීමක් පල කළා.
එයට ඉදිරිපත්වුණේ  "රෑමත් තරුණියක්" සහ 'වයස්ගත පුද්ගලයෙක්'.
ඔහු පළමු අවස්ථාව දුන්නේ ඇයට.
ඇය වෘකයා සිටින කූඩුවට ගියේ කිසිදු බයක් සැකක් නොමැතිව.
වෘකයා ඇයව ලෙවකන්නට පටන් ගත්තා."
"දැක්කද තමුසෙටත් පුළුවන්ද ඒ දේ කරන්ට ?''
ඔහු වයස්ගත පුද්ගයගෙන් ඇහුවා.
"මොකද බැරි !
ඔය වෘකයා පොඩ්ඩක් අයින් කරලා දෙනවකෝ!"
වයස්ගත පුද්ගලයා කිවුවා
-  කමල් පී අලහකෝන්.
A day in the life

Thursday, January 16, 2025

බුරුවා සහ යක්ෂයා



බූරුවෙකු ගසකට බැඳ තිබිණි. යක්ෂයෙක් ඇවිත් ලනුව ලිහා දැමුවේය. එවිට බූරුවා කුඹුරකට දිව ගොස් වගාව විනාශ කිරීමට පටන් ගත්තේය.
කුඹුර හිමි ගොවියාගේ බිරිඳ මෙය දුටු විට ඇය බූරුවාට වෙඩි තබා මරා දැමුවාය. බූරුවාගේ හිමිකරු කොතරම් කලබල වීද යත් ඔහු එසැනින් ගොවියාගේ බිරිඳට වෙඩි තැබීය.
ගොවියා ආපසු පැමිණි විට, තම බිරිඳ මියගොස් ඇති බව දැක දුවගොස් බූරුවාගේ හිමිකරුට වෙඩි තැබීය.
බූරුවාගේ අයිතිකරුගේ බිරිඳ තම පුතුන්ට ඔවුන්ගේ පියාගේ මරණයට පළිගැනීමට ගොවියාගේ නිවස ගිනිබත් කරන මෙන් ඉල්ලාසිටියේය.
පිරිමි ළමයින් සවස් වරුවේ ගොස් ගොවියා ද නිවස සමඟ පණපිටින් පිලිස්සෙනු ඇතැයි උපකල්පනය කරමින් මවගේ නියෝගය සතුටින් ඉටු කළහ.
කෙසේ නමුත් ඔවුන් එසේ ගිනිතබන විට ගොවියා ගෙදර නොසිටියේය. ආපසු පැමිණි විට,තම නිවසේ පිලිස්සීගිය සැකිල්ල දුටු ඔහු වහාම ගොස් බූරුවාගේ අයිතිකරුගේ බිරිඳ සහ පුතුන් දෙදෙනාට වෙඩි තැබීය.
සිදුවූ සියල්ලෙන් පසුතැවිල්ලට පත් ගොවියා යක්ෂයාගෙන් ඇසුවේ "ඇයි මේ සියලු භයානක දේ මෙලෙස සිදුකලේ" කියා
භූතයා පිළිතුරු දෙමින්,
“ඇයි, මම කිසිවක් කළේ නැහැ!
බූරුවා නිදහස් කිරීම හැර.
තම තමන්ගේ අභ්‍යන්තර යක්ෂයා අවධිකර, අත්තනෝමතික ලෙස ක්‍රියාකොට ඔහුව නිදහස් කළේ ඔබ සැවොමය” කීවේය.
ඔබට එය තේරුණාද?
යක්ෂයා කිසිවක් නොකරන නමුත් නපුරු චේතනා බවට හැරී අන් අයට හානියක් කිරීමට ඔබ තුළ ඇති හැකියාව අවුලුවාලමින් ඔබව අවදි කරයි.
පළිගැනීමට, ප්‍රතිචාර දැක්වීමට, වාර්තා කිරීමට, තරවටු කිරීමට හෝ පළිගැනීමට පෙර ඊළඟ වතාවේ කෙටි විරාමයක් තබා සිතන්න.
ප්‍රවේශම්වෙන්න.
බොහෝ විට, යක්ෂයාට කළ යුතු එකම දෙය නම් බූරුවා අපෙන් නිදහස් කිරීමයි.
අද මේ වනවිටත් අපේ ජනමාධ්‍ය , සමාජ මාධ්‍ය සග දේශපාලනඥයින් අපේ මනසේ සිටින බූරුවා නිදහස් කරමින් සිටී.
ඔවුන්ගේ උත්තේජනයෙන් ජීවිතයේ කිසි දිනෙක දැක නැති අයට පරුෂ වචනයෙන් බනිමින් අපි බූරුවා මෙන්ම හැසිරෙමින් සිටිමු. ක්‍රියාත්මක වන්නටපෙර නැවතත් සිතන්න.....

 

ඉෂාරා මධුවන්ති ගේ ෆේස්බුක් ගිණුමෙන් උපුටාගැනීමකි


A day in the life

Wednesday, January 15, 2025

සොඳුරු විරාමය -






නංගිට බබා ලැබුනෙන් ප්‍රිය බිරිඳ මගේ
සති දෙකකට ගියා සහයට ළඟට ඇගේ
පාළුව කාන්සිය හිමිදිරි උදෙත් නැගේ
තනියම තේ හදාගෙන බොන්නට උනා වගේ.. 
කළ විට සීනි බඳුනේ මූඩිය විවර
කොළයක් දුටිමි මතකයි අයගේ අත් අකුර
"මම හරි ආදරෙයි වස්තුව පැණි පොකුර"
ලියලා තිබුණි පැන්සලකින් මගෙ සොඳුර...

 ඇර තේ පෝච්චිය බැලු විට තිබුණි ලියා 
"පාළුවේ වස්තුවේ මට මෙහෙ නැතුව ඔයා
ෆිජ් එක ගෙදර බෝ තැන් ඇස ගැටෙන නිසා
අලවා තිබුනෙ මුදු ආදර වදන් එයා....

හිමි ගැන නිතර සොයනා බිරිඳක් මෙවැනි
ලද මා වෙයිද මේ ලොව කෙනෙකුට දෙවැනි
සිටිවිට ඇගේ ගුණ අයමින් හද තුළිනි
ඇය ගැන අසීමිත ආලෙන් හිත පිරුණි... 
දින පහ ගෙවී වැඩ නැති අවසන ශනිදා
දහවල් දවස ගතකර ඇඳ උඩම නිදා
මිතුරන් දෙදෙනෙකුට ඇමතුම් දෙකක් යොදා
නා ගත්තෙමි හවස සාදය සිතින් බදා...
උරුවම් බබා ඇර අල්මාරිය පියන
ඇඳුමක් සොයාගත්තෙමි ඇය මැද තිබුණ
"මා නැති අතරේ තෝ මූසල ගල් බමුණ
බොන්ඩ ද යන්නේ" කොළයක අමුණා තිබිණ... 
--පරාක්‍රම කොඩිතුවක්කු





A day in the life

Tuesday, December 31, 2024

ඇසින් දුටුවත් අතට අල්ලා ගන්නා තුරු










ඇසින් දුටුවත් අතට අල්ලා ගන්නා තුරු විශ්වාස කරන්න එපා කියලා කියමනක් අහලා තියෙනව නේද .එහෙනම් බලන්නකො මේ කතාවත් අහලා
ලංකාවේ පිටිසර ගමක ඉතා දක්ෂ වඩුවෙක් වාසය කෙළේය. ඔහුට ඉතා ලස්සන බිරියක්ද සිටියේය. වඩුවා වඩුකමට කොතරම් දක්ෂ වීද යතහොත් ගම්මානයේ හැම තැනකම ඔහු ගැන ප්රසිද්ධ විය. දක්ෂයකුගේ කීර්තිය ගමකට පළාතකට පමණක් සීමා වන්නක් නොවේ. ඉතා ඉක්මනින්ම ඔහුගේ කීර්ති රාවය රට පුරා පැතිර ගියේය. වඩුවාගේ කීර්තිය රට පුරා පැතිරී යත්ම මනනුවන් බඳනා රූසපුවකින් හෙබි ඔහුගේ භාර්යාවගේ කීර්ති රාවයද රට පුරා පැතිරී ගියේය. ඇයගේ මුහුණ පායන චන්ද්රයා වැනි යැයි මිනිස්සු කීහ. එහෙයින් ඕ 'සඳවතී' යනුවෙන් හඳුන්වනු ලැබුවාය.
රටක රූමතියක සිටින විට එවක රජවරුන්ට කෙසේ හෝ සැලවීම සිරිති. දැන් සඳවතී ගැන රජ්ජුරුවෝ ද දනිති. තම බිරිය කෙරෙහි වඩුවා තුළ පැවැත්තේ ඉමහත් ස්නේහයකි. වඩු භාර්යාවද තම ස්වාමිපුරුෂයාට මහත් සේ ප්රේම කළාය.
.
මෙසේ දෙදෙනා රන්රස ලෙසින් කල් ගෙවන කාලයේදී දිනෙක වඩු ගෙදරට රාජදූතයෙක් පැමිණියේය. වඩුරාල රජ ගෙදරට කැඳවා ගෙන එන ලෙස රජ්ජුරුවන්ගෙන් අණ ලැබුණු බව දූතයා පැවැසීය. වඩු ගෙදර සිට රජ ගෙදරට විශාල දුරකතරක් ගෙවා යා යුතු විය. රජ්ජුරුවන් තමා කැඳවන්නේ තම වඩුකමේ හාස්කම නිසා නොවේ යැයි සිතූ වඩුරාල තලියේ කිඹුලන් දකින එකකු මෙන් තම බිරියගේ සොඳුරු මුහුණ ගැන සිත සිතා දුක් වන්නට විය. 'මා රජමැඳුරට ගිය විට සඳවතීට කුමකින් කුමක් සිදුවේද? ඇයගේ තරුණ සිත කොයි අත කැරකේද?' මේ ඈ දහසක් සිතුවිලි වඩුවාගේ සිතට නැඟිණි. රජු තමා කැඳවන්නේ තම භාර්යාව කෙරෙහි පිළිබඳ සිතක් ඇති කරගෙන යැයි හේ අන්තිමේදී තීරණය කර ගත්තේය. ඒ කොයි හැටි වෙතත් රජ අණ නොයික්මවිය හැකි හෙයින් වඩුරාල තම භාර්යාවගේ සිත සනසා දෙළොස් හැවිරිදි පමණ වූ තම එකම දරුවාද සිප වැලඳ සනසා දූතයා කැටුව රජමාලිගයට යෑමට පිටත් විය. දැන් මෙන් මහාමාර්ග නැති ඒ කාලයෙහි ඒ සා දුරකතරක් ගෙවීම ලේසි පහසු වැඩක් නොවීය. වඩුවාට මාලිගයට පැමිණීමට දින ගණනක් ගත විය.
ඔහුට එය අවුරුදු ගණනක් මෙන් දැනිණි. රජ තෙමේ ඔහු දැක සතුටුව තමාට වුවමනා කර තිබුණු නොයෙක් විසිතුරු සියුම් කැටයම් කර්මාන්ත කරදෙන ලෙස ඔහුට දන්වා සිටියේය. වඩුවා රජුගේ සිත දිනාගනිමින් කැටයම් සියල්ල දක්ෂ ලෙස නිම කෙළේය. මේ වැඩකටයුතු නිම කිරීමට ඔහුට තුන් වසක් ගත විය. තුන් වස වඩුවාට දැනුණේ තුන් කපක් මෙනි. තම සුන්දර බිරියත් ආදරණීය දරුවාත් නොදැක සිටීම අපහසු කාර්යයක් වූ නමුදු රජ අණ නිසා කර්මාන්ත සියල්ල අවසන් කරන තුරු ඉවසිල්ලෙන් කල් ගත කෙළේය.
රජතුමා වඩුවාගේ දර්ශනීය කර්මාන්ත නරඹා බෙහෙවින් සතුටට පත් වූයේ ඔහුට ආමන්ත්රණය කොට 'එම්බා වඩුව, තොප කළ මේ අගනා කර්මාන්තයට මිල මුදලක් වේවයි, අවවාදයක් වේවයි ඕනෑ දෙයක් දීමට මම කැමැත්තෙමි. එහෙයින් තොපට වුවමනා දෙය කියව' යි කීයේය. ඉක්බිති වඩුවා ටික වේලාවක් කල්පනා කොට තමා රජතුමාගෙන් අවවාදය පිළිගැනීමට කැමැති බව දන්වා සිටියේය. රජ්ජුරුවෝ ඊට සතුටට තොපට යහපත් අවවාදයක් දෙමියි 'කනින් ඇසුවත් ඇසින් දුටුවත් අතින් අල්ලා ගන්නා තුරු විශ්වාස නොකරව' යන අවවාදය තල්පතක ලියා දුන්හ. තුන් අවුරුද්දක් වැඩ කොටත් හිස් අතින් ගෙදර යෑමට සිදුවීම ගැන වඩුවාට තරමක කනගාටුවක් ඇති වූ නමුදු හේ එය විඳදරාගෙන ආපසු ගමට යෑමට පිටත් වූයේය. ගමරට ළං වෙත්ම දන්නා හඳුනන බොහෝ දෙනෙක් ඔහුට මුණ ගැසුණහ. තම බිරියගේ විත්ති ඔවුන්ගෙන් ඇසූ විට ඔවුහු නොයෙක් අපූරු කතා ඇද බෑහ.
වඩුවාට තල්පතේ අවවාදය සිහි වී කනින් ඇසූ පමණින් විශ්වාස නොකොට අතට හසු වන තුරුම ඉවසා සිටියේය. ගමට ළඟා වූ පසු ගෙදර ඉසව්වට නොගොස් රෑ වන තුරු කල් බලා සිට මැදියම් රෑ ගොස් නිවෙසෙහි දොරට තට්ටු කෙළේය.
වඩු භාර්යාව මැදියම් රෑ ආ අමුත්තා කවරෙක් දැයි නොදන්නී දොර නාරිමියි කීවාය. දුර ගිය සැමියා තමා යැයි වඩුවා නැවත නැවතත් කියා සිටි නමුත් භාර්යාව එය විශ්වාස නොකොට 'මගේ පුරුෂයා යකුන් ගස් යන මේ මැදියම් වෙලේ කිසි විටෙකත් නොඑති යි එළිවන තුරු දොර නාරින බව' තරයේ කීවාය.
තම භාර්යාවගේ රූසපුව ගැනද තරුණභාවය ගැනද කරුණු මෙනෙහි කළ වඩුවාගේ සිතේ උපන්නේ බලවත් කුහුලකි. හේ සිතුවිලි නමැති පඹගාලෙහි තව තවත් එතෙන්නට වන මෙසේ දස අතේ කල්පනා කරමින් ආලින්දයෙහි මහ රෑ ගත කරන්නට වූ ඔහුට එක් අදහසක් පහළ විය. එනම් ඉණිමගක ආධාරයෙන් වහලට නැඟ පොල්අතු ඉවත් කොට තම බිරියගේ හැසිරීම ගැන විපරම් කොට බැලීමයි. එසේ බැලූ විට තම තරුණ බිරිය තවත් තරුණයකු සමඟ එක යහනේ නිදා සිටි බව ඔහුට දක්නට ලැබිණි. වියරු වැටුණකු මෙන් වහලෙන් බැස දිග රිටක ආයුධයක් බැඳ දෙදෙනාටම ඇනීමට තීරණය කර ගත්තේය. එහෙත් මෙහිදීද ඔහුට 'තල්පතේ අවවාදය' සිහි වී 'ඇසින් දුටුවත් අතට හසු වන තුරු විශ්වාස නොකළ යුතු බව සිතා' ඒ නපුරු අදහස සිතින් දුරු කොටගෙන පහන් වූ විට දෙදෙනා අතින්ම අල්ලා ගනිමියි නිසොල්මන්ව සිටියේය.
ස්වකීය පුත්‍රයා හා සමඟ නිදා සිටි වඩු භාර්යාව උදෑසනින් පිබිදී දොර විවෘත කළාය. වඩුවා ගේ ඇතුළ පරීක්ෂා කොට නිදා සිටි තැනැත්තා තම පුත්‍රයා බව දැන සිදු වන්නට ගිය මහා විපත්තිය කියා සිය බිරිය හා පුතා සිප වැලඳ ගත්තේය. වඩුවාට රජුගේ අවවාදයෙහි 'තල්පතේ අවවාදයෙහි' වටිනාකම තේරුණේ ඉන් පසුය. ඔහු අවවාදය වෙනුවට රජුගෙන් වස්තුව ලබා ගත්තේ නම් ඔහු සහ මුළු පවුලම විනාශ වීමට ඉඩ තිබුණේය. ඔහු නැවතත් රජු වෙත ගොස් සියලු පවත් සැල කර සිටි කල්හි රජතුමා යළිත් ඔහුට අවවාද කොට බොහෝ සම්පත්ද දුන්නේය.
උපුටා ගැනීමකි.
ස්තුතියි මුල්හිමිකාරිත්වයට🙏
A day in the life

Sunday, December 29, 2024

එතකොට මම සියඹලා ගෙනල්ලම නැද්ද...?








මේ කියමන මේ තරමටම ප්රසිද්ධ වෙන්න මේකට ගෙතුණු ගැමි කතාවක් තියෙනවා. ඒ කතාව මෙන්න මෙහෙමයි..
එක්තරා ගමක හිටියා දුප්පත් මනුස්සයෙක්. මේ මනුස්සයා එක එක කාළෙට එක එක ජාතියේ වැඩ කරමින් ජීවිකාව ගෙන ගිය කෙනෙක්. මිනිහගේ එක ජීවිකාවක් උනේ කැලේ ගස්වල පැහිලා,ඉදිලා තියෙන සියඹලා කඩලා එකතු කරලා ගෙනල්ලා ගෝනි වලට පුරවලා ගමේ තියෙන එකම කඩේට විකුණන එක.
ඉතිං සියඹලා වාරෙට සෑහෙන සියඹලා ගෝනි ගානක් මේ මනුස්සයා මේ කඩේට විකුණනවා.
ඒත් මේ කඩේ මුදලාලියා ටිකක් කට්ටයා... අර මනුස්සයා පුරවලා ගෙනෙන සියඹලා ගෝනිවල බර මුදලාලි එකින් එක කිරනවා. ඊට පස්සේ ඒ එක් එක් ගෝනියකින් සියඹලා කිලෝ දෙකක් විතර ඒ සියඹලා දාගෙන ආපු ගෝනියේ බරට කියලා හැම ගෝනියකින්ම අඩු කරනවා. අර මනුස්සයත් ඉතිං සද්ද නැතිව මුදලාලිට එකඟ වෙලා සියඹලා ටික දීලා සල්ලි අරගෙන යනවා. සියඹලා යහමින් තියෙන කාලෙට මනුස්සයට ඒ ගැන ගානක් නැති උනත්, සියඹලා හිඟ කාලෙට මේක හරි අසාධාරණයක් බව මේ මනුස්සයට තේරුණත්, කට වහගෙන ඉන්නේ සියඹලා ටික විකුණ ගන්න ගමේ වෙන තැනක් නැති හින්දයි.
සියඹලා අවාරේ කාළේ ඔන්න දවසක් මේ මනුස්සයා ඇවිදලා, ඇවිදලා අමාරුවෙන් සියඹලා ටිකක් ඇහිඳ ගෙන ගෝනියක දාගෙන කඩේට අරගෙන එනවා...
මුදලාලි සියඹලා ටික කිරනවා... කිරපු ගෝනියේ තිබුණු සියඹලා ටික කඩේ ඇතුලේ තැනකින් හලලා හිස් ගෝනිය මේ මනුස්සයට ගෙනත් දෙනවා...
දීලා කඩේ ඇතුලට ගිය මුදලාලි වෙන වැඩක් කර කර ඉන්නවා. මේ මනුස්සයට සල්ලි දෙන පාටක් නෑ... මනුස්සයත් ඉතිං සියඹලා වල සල්ලි දෙනකම් බලාගෙන ඉන්නවා...
මුදලාලිට ගානක්වත් නෑ... මුදලාලි වෙන වැඩක...
බැරිම තැන අර මනුස්සයා මුදලාලිගෙන් සල්ලි ඉල්ලනවා...
" මුදලාලි මගේ සියඹලා වල සල්ලි..?"
" උඹ අද හරි පොඩ්ඩයිනේ ගෙනත් තියෙන්නේ..."
" ඒක තමයි මුදලාලි දැන් අවාරෙනේ... ඇවිදලා ඇවිදලා අමාරුවෙන් ඔය ටික තමයි හොයා ගන්න පුළුවන් උනේ... කොච්චර තිබ්බද මුදලාලි..?"
" කිලෝ දෙකයි..."
" කමක් නෑ මුදලාලි ඒ කිලෝ දෙකේ සල්ලි දෙන්නකෝ..."
" මොන සල්ලිද..? ඒවා ඔක්කොම හරි..."
" ඒ කිව්වේ මුදලාලි..?"
" ඒ කිව්වේ... කිලෝ දෙකයි තිබ්බේ... ඒ කිලෝ දෙක මම ගෝනියේ බරට අඩු කලා... එතකොට ඒකට ඒක හරි... උඹට අද සල්ලි නෑ..."
" ඈ... එහෙම වෙන්නේ කොහොමද..?
ඒ කියන්නේ මුදලාලි..."
" මම අද සියඹලා ගෙනල්ලම නැද්ද...????
මොකක් හරි ලොකු වැඩක්, ව්යාපෘතියක්, කලාත්මක නිර්මාණයක් වගේම දේශපාලන වැඩකදී හෝ වෙනයම් ඕනෙම වැඩකදී මුළ ඉදන්ම කට්ට කාගෙන ශ්රමයෙන්, ධනයෙන් දායකත්වයක් දීලා අන්තිමට ඒ වැඩේ සාර්ථක උනාම ලොක්කන් විසින් බැරිවීමකින් හරි ඕනකමින් හරි අර මුළ ඉදලා බර ඇදපු කෙනෙක්ව සඳහනක්වත් නොකර අමතක කරලා දාපු වෙලාවට ඒ අයට ඒ ගැන කලකිරිලා හැම තැනම කියන කතාවක් තමයි " එතකොට මේ වැඩේට මම සියඹලා ගෙනල්ලම නැද්ද..?" කියලා අහන එක. මේක මේ දවස්වල බහුතර දෙනෙක් අතර ඉතාමත් ප්රසිද්ධ කියමනක් වෙලා තියෙනවා.
ඒ වගේම මේ කතාව මේ දවස්වල ඡන්දයෙන් පස්සේ පැරදුණු මන්ත්රීවරුන් පළතේ ජනතාවගෙන්ද, දිනුවේ නැති උනත් හම්බවෙලා තියෙන ලිස්ට් එකේ මන්ත්රීකමට කෑදරවෙලා එක එකා පොර කනකොට ඒ පක්ෂයේ ඉහළ නිළතල වලින්ද, දිනලත් ඇදපු බර ගානට, කාපු කට්ටට හරියන හොඳ ඇමතිකමක් නොලැබුණු හෝ අඩු ධාරිතාවයකින් යුක්ත රාජ්ය ඇමතිකමක් ලැබුණට පස්සේ නායකයන් නැති තැන්වලින්ද අහන්න ලැබෙන ජනප්රිය කියමනක් වෙලා තියෙනවා...
- ධම්මික සමරතුංග -

A day in the life

Sunday, November 03, 2024

"හිටි පියරෙ" ආවෙ කොහොමෙයි ?





"විතාරන්දෙනියට" ලැබුනුදා මාරුවක් 
හිත් කොනේ තාමත් ලැගුම් ගත් ඇත්තටම වුනු සිද්ධියක්...
සකල සිරින් පිරි දකුණු පලාතේ ගොවිපලකට මාරුව යනවා
හතර රියන් වැලි පාරක ඇවිදින් කුඹුරු මැදින් පා ගාටනවා
බකල ගහන් මා එනහැටි දැකලද නුහුරු හඬක් මට අමතනවා

"හත්වලාමෙ මේ හිටිපියරේ සර් ආවේ කොහොමෙයි" විමසනවා.
නතර වෙලා මට නුහුරුම වචනේ ගැන කුහුලෙන්මයි පසුවන්නේ
මමනම් ආවේ වේලුනු නියරෙයි වෙන එකකයි මඩ තවරන්නේ
හතුරුකමක් නැහැ මුහුණේ පෙනුමෙන් සැකය එහෙත් හිත දළුලන්නේ

මිතුරු ලෙසින් "ඇයි නියර පෑගුනද..." කියලයි ඔහුගෙන් විමසන්නේ...
"මහත්තයා පිට පලාතක අයෙක් ඒබව මට මුලදිම දැනුනා
හවස් වෙලා ආවා නම් ගිනියම් අවුවෙන් බෙරෙන්නට තිබුනා"
මගත් අසාගන යන තැන පවසා "යන්නම්.." උන්දැට සමුදුන්නා

පහත් වෙලා මගෙ බෑගෙත් උස්සන් ගොයියා මට ඉස්සර වෙන්නා...
ටිකක් දුර ගිහින්, "මාත් එහෙයි වැඩ - නිවාඩුවක් අද අර ගත්තේ
හුඟක් පමාවූ නිසයි කුඹුර මගෙ ටිකයි නියර තව බැඳ ගත්තේ
හවස් වෙලා ලැබුනොත් මම එන්නම්, මඳක් දුරයි ඔබ යායුත්තේ

ඔෆිස්එකේ දොර ඇරල පේනවා..."
කියලයි මිතුරා සමුගත්තේ...


බස් වහරෙ "හිටි පියර" හිටි පියවර කියන එකයි.
ඉර මුදුන් සමයමේ හෙවනැල්ල පවතින්නෙ
හිටි පියවරේ විතරයි.
මද්දහනෙ සැඩ අව්වෙ ආවෙ කොහොමද කියලයි, ඔහු මගෙන් ඇහුවේ.
"දවසක් පැල නැති හේනේ අකාල මහ වැහි වැස්සා තුරුලේ හංගාගන මා නුඹ තෙමුනා අම්මේ...
පායන තුරු "හිටි පියවර" හිටියා නුඹ අම්මේ.

* නියරෙ පෑගුනැයි, වලිගෙ පාගගත් එකා
මමයි... ඒකනංයකා~



A day in the life

Friday, November 01, 2024

මහාචාර්ය සෙනරත් පරණවිතාන





මෙතුමා ගැන නොදන්නා අය බොහෝ විරලයි. පුරා විද්‍යාවත් අපේ අතීත ශ්‍රී විභූතියේ හෙලිදරව්වත් සාකච්ඡා කරන කාට හෝ මහාචාර්ය සෙනරත් පරනවිතාන.මහතාගේ නම සිහිපත් නොකර සාකච්ඡා කල නොහැකියි. එතුමා ගාල්ලේ මැටරඹදී 1896 වසරේ දෙසැම්බර් 26 වෙනිදා උපත ලැබ,.1972 ඔක්තෝම්බර් 04 දා අප ඉතිහාසය තුල අතරමං කර අපෙන් වෙන් වී ගිය බව සටහන්  කරන්නේ සංවේගයෙන්..

මීදුම කතා කරන්නේ එතුමාගේ සේවය ගැන නොවේ. එතුමා අපට ඉතිරි කල රසකතා කිහිපයක් ගැනයි. මේ රස කතා තුලද ඇත්තේ ද එතුමාගේ පෞරුසත්‍වය හා බුද්ධියේ නිම් වලළුයි.

1956 පිහිටවු රජයේ සංස්කෘතික අමාත්‍යාංශය මගින් පවැත්වු පළමු සාහිත්‍ය උලෙල උත්සවශ්‍රීයෙන් කෝට්ටේ සිරි පැරකුම්බා පිරිවෙනේදී පැවත්වුනා. මෙම උත්සවයේ ප්‍රධාන අමුත්තා වුනේ එවකට අගමැති එස් ඩබ්. ආර් ඩී . බණ්ඩාරනායක මැතිතුමා. එතුමා ගේ දේශණයෙන් පසු ඇමතුම තිබුනේ මහාචාර්ය සෙනරත් පරනවිතාන. මහතාට. එතුමා දේශණය පටන් ගත්තේ මෙහෙමයි.

“මුලාසනේ හාමුදුරුවන්ගෙන් අවසරයි , පණ්ඩිත සභාවෙන් අවසරයි ,දේශපාලන කතාවෙන් පස්සේ , කෝට්ටේ ඉතිහාසය ගැන මට අද කථා කරන්න සිද්ධවෙලා තියෙනවා “ කියලා තම දේශණය පටන් ගත්තා. බණ්ඩාරනායක මහතාත් වේදිකාවේ ඉන්නවා. රටේ ඉහලම බලවතා දේශපාලකයා. ඒත් පරණවිතාන මහත්තයාගේ අභිමානය ඊට ඉහලින් .තියෙන බව අවසර ගැණිමේ වචන පේලි දෙක තුනේ හැංගිලා තිබුනා.
ඒ එතුමාගේ හැටි.
තවත් දවසක ගුවන් විදුලියේ සාකච්ඡාවකට මෙතුමා සහභාගි වෙනවා. මාතෘකාව “බුදු පිළිම වහන්සේ.” ගොරහැඩි කළු ගලකින් ශාන්ත බුදු පිළිමයක් නිර්මාණය කලේ කොහොමද ? වැනි පැතිකඩ කිහිපයකින් බුදුන් වහන්සේගේ පිළිම ගැන සාකච්ඡා වුනා. මේ සාකච්ඡාවට මාපලගම විපුලසාර හාමුදුරුවොත් මංජු ශ්‍රී මහත්තයත් .මහාචාර්ය සෙනරත් පරනවිතාන මහත්තයත් සහභාගි වුනා.මේ සාකච්ඡාව යන අතරේ සංවාදකයා මහාචාර්ය තුමාට ආරධනය කරනවා. ලංකාවේ බුදු පිළිම වල ඉතිහාසය ගැන මහාචාර්ය තුමාගේ අදහස කියන්න කියලා.
මහාචාර්ය තුමා කියනවා “ ලංකාවේ මුල්ම බුදු පිළිම බොහෝම අඩුයි. හේතුව හුගාක් දෙනා බුලත් විටට කාලා .” කියලා.
ඊට පස්සෙයි කතාව පැහැදිලි කරන්න පටන් ගත්තේ.
ලංකාවේ බුදු පිළිම බොහෝමයක් හදලා තියෙන්නේ හුණු ගලෙන්. ඒ ගල් පුච්චාපුවම විටට කන හුණු නිෂ්පාදනය වෙනවා. අපේ මිනිස්සු බුලත් කන්න රුසියෝ.ඒ ගලෙන් හදපු බොහෝ බුදු පිළිම විනාශ වෙලා කැඩුණු බිදුණු කොටස් මේ සදහා යොදවා ගෙන තියෙනවා.කියලා එතුමා පැහැදිලි කරනවා.අපි පුරා විද්‍යාවේ වැඩ කරන කාලේ මෙවැනි උදවිය අල්ලා ගෙන දඩුවම් කරලත් තියෙනවා.
එතුමාගේ කතාව සාධාරනිකරණීය කලා
රාමා රාවනා සීතා වෘතාන්තය ගැන විවිධ මත තියෙනවා.පරනවිතාන මහතාගේ මතය වුනේ රාමායනය සාහිත්‍ය ග්‍රන්ථයක් විනා ඉතිහාස ග්‍රන්ථයක් නොවන බවයි. ඉතිහාසය ගොඩනැගීමේදී මූලාශ්‍රවන්නේ සෙල් ලිපි , කාසි ,පෞරාණික නටබුන් මිස සාහිත්‍ය නොවන බව එතුමාගේ මතය වුනා. එකල පැවති සම්මන්ත්‍රණයකදී මේ පිළබදව කරුණු ඉදිරිපත් කල එතුමා සහභාගී වී සිටි වියතුන්ගෙන් ප්‍රශ්න තිබේදැයි විමසුවා.
එක් වියතෙකු විසින් ඔහු නුවර එළිය ප්‍රදේශයේ පිහිටි රාවනා ඇල්ලට ගිය බවත්,එහි ඇති ගල් ගුහාවක රාවනා විසින් සීතාවන් රදවා ගෙන සිට ඇති බවත්, එම ගල් ලෙන ආශ්‍රිතව ඔවුන් භාවිතා කල බෙහෙත් හේත් තවමත් ඉතිරිව ඇති බවත් ඔවුන් ආහාරයට ගත් අග්ගලා වැනි ගුලි විශේෂයක් හමු වු බවත් පැවසුවා . ඒ නිසා රාමායනය සාහිත්‍ය ග්‍රන්ථයක් නොවන බවත් එය ඉතිහාස ග්‍රන්ථයක් බවත් තරයේ ප්‍රකාශකලා.
මෙම ප්‍රදේශයේ හමුවන ලිහිල් පාෂාණ ගුලි සීතා අග්ගලා ලෙස හදුන්වනවා. හෝර්ටන් තැන්නේ අනවසර මැණික් ගරන්නන්ගේ කැණීම් වලදීද මෙම පාෂාණ ගුලි හමුවෙනවා මේවා පාෂාණ නොවන බවත් රාවනා සීතා විසින් ගත් ආහාර වල ඉතිරි වු කොටස් බවයි වියතා ගේ තර්කය වුනේ..

පරනවිතාන මහතා වාඩි වී සිටි අසුනෙන් නැගිට මෛක්‍රපෝනය ලගට ආවා. “ අග්ගලා තියෙනවා නම් ගමුකෝ බලන්න . එතුමාගේ පිළිතුර වුවේ එපමනයි. සභාව එක හඩින් සිනා පැතුරුවා. වියතා පසු බැස්සා.
මුලසුනේ විශ්ව විද්‍යාලයක උප කුලපති වරයෙකු සිටි එක් දේශනයකදී එතුමා තම දේශණය ආරම්භ කලේ මෙහෙමයි. “ මුලසුනේ උප කුලපති තුමාගෙන් අවසරයි. උප කුලපති කියලා සංස්කෘතිකයේ කියන්නේ හොර මිනිහටයි.මම මේ කතා කරන්න යන්නේ හුග දෙනෙක් කියවන්න බෑ කියලා අත් හැර දාපු ඉණ්දු නිම්නයේ රූපාක්‍ෂර කියවීම ගැනයි.
එතුමා දේශණය කරගෙන ගියා . ඒත් දේශණයට ප්‍රවිශ්ඨ වුනේ හොර මිණිහා අමතලා.

(රාජා ධර්මපාල මහතා විසින් 1988 ඔක්තෝම්බර් මස “තුලන “ කලාපයට සැපයු ලිපියක් මුලාශ්‍ර කර ගන්නා ලදී. )







A day in the life

Thursday, August 08, 2024

තීන්දුවක්.







මදුරුවෙක්
මකුනෙක්
කූඩැල්ලෙක් හා
සමනලියක්............!
---------------------------
මදුරුවාගේ කට උත්තරය :-
අට හමාරට විතර
මැලතියන් විසට බේත් අරගෙන
ගිරිබාවෙ හංදියට
මම හරකෙකුගෙ පිටේ වහල ආවා.......
පරිවාර රථ මැදින් මොකෙක්දෝ ඇමතියෙක්
" අන්න හරකෙක් " කිව්වා ............

ඇය ගල් බංකුවේ ඉන්නකොට

මං යටි තොලේ ලේ ටිකක් බිව්වා
පෙු්මයේ සදාතන ස්මරණ
ලය පිරී කිහිල්ලේ හැංගුනා
තටු දෙකම හිත රිදී පෑරුනා............
ඇය මනමත්ව පැනි බුංදි හප හපා හිටියා
නෙරෙංචිද කටුපිලද මාලයක් තිබුනා
දෙවැනිවර කලවයට විදින විට
වම් අතේ පෙම්පහස කොන්ද උඩ පිපුනා.......

 

මකුනාගේ කට උත්තරය :-

ඈ දෙපැත්තෙන් හංසයෝ එල්ලගෙන හිටියා
බෙල්බොටම අස්සෙ මං හිරවෙලා තැවුනා
බත්කෙණ්ඩ හපනකොට හිමාලය සැලුනා
ගිරිබාව ටවුමෙදිත් මට තනිය දැනුනා...........
සමනලය "කොරෙක්ස්-ඩී"බිව්ව මට මතකයි
බේත් බොන සමනල්ලු මට හරිම අපුලයි
සමනලිය අතින් ගෙන ඇලට බට ඒ මොහොත
ස්වාමිනි ඡන්දයක් නෑ වගේ බියකරුයි........

 කූඩැල්ලාගේ කට උත්තරය :-

තඩි කිඹුලන්ගෙ ලේ බිව් දියවන්නාවේ
මොට කඩු අතුල්ලපු හැටි කඩුගන්නාවේ
මලකඩ රහ මොකද ලේ කොටදෙනියාවේ
සමනලියකගෙ තටු ඇයි මේ ඇන්නෑවේ ........
විලුඹේ එල්ලුනා දියනයි ඒක දනී
සමනලියකට ඕනෑමද මලක " හනී "
කඩු ටික අරන් යුද්දෙට ගිය රටක " ෆොනී "
කුරුණෑගලට මං ගෙනියනු මැනවි " ජොනී "
බීපු බලල් කුනුවල ලේ හිඳුනි ඉරූ
දියඹෙ ඇගේ වත සේදී මැකුන'යුරූ
විරාජිනි පෙම් පනිවිඩ පාස් කෙරූ
සාමිනි සමනලිය මරලා තිබුන'යුරූ............

කපුටාගේ අවසාන තීන්දු ප්‍රකාරව :-

ව්‍යවස්ථාවෙ ප්‍රතිපාදන අනුව මට
එල්ලා මරමි සමනලයා හෙට අටට
ප්‍රේමය ගස්ස වී හේදී ගිය කලට
නැප්කින් සබන් පවුඩර් මොන මඟුලකට.....
නිමන්නට පෙරාතුව :-
හැපී බිඳ වැටුනු පෙම් පාරාදීසේ
මිනී අළු පිරුනි බටහිර ආකාසේ
අදත් බැලුවොතින් හැරිලා මහපාරේ
තියෙනව ඇගෙ සොහොන වැලිසර-මහබාගේ.!!!


නාගොල්ලාගොඩ ධර්මසිරි බෙනඩික්

A day in the life

Monday, July 29, 2024

කල්ලඩි පාලම යට සින්දු කියන මාළු.







"කල්ලඩි පාලම පාමුල සින්දු කිව්ව මාලුවෝ" මේ සින්දුව ඇහුන ගමන් මතක් වෙන දේවල් 02ක් තියෙනවා. එක්කෙනෙක් නැසී ගිය ගායක කපුගේ ශූරීන්, අනිත් දේ තමයි මේ සින්දුව නිසාම ලංකාවේ ගොඩක් ජනප්‍රිය උන කල්ලඩි පාලම අසල ඉන්නවායැයි විශ්වාස කරන "සින්දු කියන මාලුවෝ" නම් මේ අමුතු මාලු විශේෂය. කවුද මේ මාලුවෝ? ඇත්තටම කල්ලඩි පාලම ලඟ එහෙම සින්දු කියන මාලුන් ඉන්නවද? උන් කොහොමද සින්දු කියන්නෙ? සින්දුවෙ කියන විදියට දැන් ඒ මාලු නැද්ද? අද කතාව ඒ ගැන.
කල්ලඩි පාලම ඉදිවන්නේ 1924 වසරේදීයි. නමුත් කල්ලඩි පාලම අසල මේ සින්දු කියන මාලුන් පිළිබඳ කතාව ශතවර්ෂ ගානක සිට පැවතෙන්නක්. විශේෂයයෙන්ම පුරහඳ පායා ඇති නිසල රාත්‍රීන් වල මෙම මාලුන්ගේ ශබ්දය ඉතා හොඳින් ඇසිය හැකි බවයි ප්‍රදේශවාසීන්ගේ මතය වන්නේ. මඩකලපුවේ ධීවරයින් මේ නාදය හොඳින් ඇසීමට ඔරුවේ හබල ජලය තුලට ගිල්වා, හබලේ මිට පිහිටි කෙළවරට කන තබා බලනවා නිරීක්ෂණය කරන්න පුලුවන්. සමහරුන්ට අනුව මේ ශබ්ධය කල්ලඩි පාලම අසලින් පමණක් මතුවන අතර සමහරුන් පවසන්නේ මේ හඬ කලපුවේ සෑම තැනකින්ම ඇසෙන බවයි. ඇත්තටම කල්ලඩි පාලම අසල කලපුවේ ජලය අතුලෙන් ශබ්දයක් එන බව බොහෝ අවස්තාවල නිරීක්ෂණයට ලක් කරපු කාරණාවක්. මේ ශබ්දය හොඳින් අහන්න පුලුවන් වන්නේ ශබ්දය ඉතා අඩුවෙන් ඇති රාත්‍රී කාල වල ජලය මතුපිටට කන තබා ශ්‍රවණය කිරීමෙනුයි. නමුත් ගත වුනු තිස් අවුරුදු යුධ කාලය තුල බොහෝදෙනාට මේ මාලුන් පිළිබඳ කාරණාව අමතකව ගොස් තිබුනා.
යටත් විජිත සමයේ ක‍තෝලික පූජකයින්, මිෂනාරීවරුන් මේ ශබ්දය ඇසීමට කල්ලඩි පාලම උඩට ආ බවට වාර්තා ඇති අතර ස්වාමි විපුලානන්ද වැනි මහාචාර්යවරු, බ්‍රිතාන්‍ය දේශපාලකයින් උන එමර්සන් ටෙනෙන්ට් (Emerson Tennent) වැන්නන් පවා මේ සින්දු කියන මාලුන්ගේ ගායනා ඇසීමට කල්ලඩි පාලම අසලට ආ බවට සඳහන් වෙනවා. වර්ෂ 1954 දී පමණ ඇමරිකානු පූජකතුමන් දෙදෙනෙකු උන ලෑන්ග් (Lang) සහ මෝරාන් (Moran) විසින් හයිඩ්‍රොපෝනයක් ආධාරයෙන් මෙම ශබ්දය පටිගත කරුනු අතර මේ ශබ්දයේ සංගීත ස්වර නාද රටාවද පිටපත් කෙරුණා. පසුව එය 1960 වසරේ දී රේඩියෝ සිලෝන් හරහා විකාශනය උනා. යුද්ධයෙන් පසු කලපුවේ ජලයෙන් නැගෙන මෙම අත්භූත ශබ්දය ගැන පරීක්ෂණ කටයුතු නැවත 2012 වසරේ දී ආරම්භ උනා.
පාලම අසලින් මතුවන මෙම නාදය පිළිබඳ සත්‍යය හෙළිදරවු කර ගැනීම සඳහා 1953 වසරේ දී පමණ එවකට ප්‍රකට කිමිදුම් කරුවෙකු වන රොඩ්නි ජෝන්ක්ලෝස් (Rodney jonklaas) මඩකලපුව කලපුවේ කිමිදෙනවා. නමුත් ඔහුට සාමාන්‍යය කලපුවකින් හමුවන සතුන් හැරුනකොට වෙනත් අසාමාන්‍යය සතෙකු කලපු පතුලෙන් හමුවන්නේ නෑ. වර්තමානයේ පවා කලපුවේ ධීවර කර්මාන්තයේ නියැලෙන ධීවරයින් එවැනි අත්භූත, විශේෂ මාලුවෙකු තම දැලට හසු වූවාකියා වාර්තා කර නැහැ. එහෙමනම් පාලම අසල ජලයෙන් මතුවන අමුතු ශබ්ධය නැගෙන්නේ කොහොමද? ඒ පි‍ටුපස ඇති අභිරහස මොකක්ද?
මඩකලපු කලපුවේ පතුලේ සිටින කවචයක් (ක‍ටුවක්) තුල සිටින ජීවී කොට්ඨාශයක් මේ ශබ්දය නිකුත් කරන බවට මුලින්ම මතයක් ගොඩ නැඟී තිබුනා. ඉන්පසු කලපුව ආශ්‍රිතව ජීවත් වන ගෙම්බන් විශේෂයක් මේ හඬ නිකුත් කරනවායැයි අදහසක්ද ගොඩනැගුනා. නමුත් ගෙම්බන්ට වතුර යට දී ශබ්දය නිකුත් කල නොහැකි නිසා ඒ අදහස යටපත් උනා. මුහුදේ ශබ්ද/ නාද මතු කල හැකි මාලුන් වාසය කරනවා. උදාහරණ විදියට ඉන්දියන් සාගරයේ ජීවත් වෙන ඩැම්සල් මාලුන් (Damsel fish), ක්ලවුන් මාලුන් (Clown fish), ගිරා මාලුන් (Parrot fish) වැනී සතුන්ට මේ විදියට ශබ්ධ නිකුත් කල හැකියි. රොඩ්නි ජෝන්ක්ලෝස් කලපු පතුලේ කිමිදුන අවස්තාවේ මේ ආකාරයේ ශබ්ධ මතු කල හැකි මාලුන් විශේෂ රාශියක් සොයා ගැනුණා. නමුත් ඔවුන් සාමාන්‍ය මුහුදේ, කලපු වල ජීවත් වන මාලු විශේෂ පමණයි. විශේෂ මාලුවෙකු ඒ අතර සිටියේ නෑ. එහිදී නිගමනයක් වන්නේ මේ ශබ්දය කිසියම් එක් මාලු විශේෂයකින් නිකුත්වන්නක් නොව මාලු විශේෂ කිහිපයකින් නිකුත් වන ශබ්ද වල එකතුවක් වශයෙන් ගත හැකි බවයි.
ඒත් ඒ නාදය මඩකලපුව කලපුවෙන් පමණක් මතු වන්නේ ඇයි? එවැනි අසිරිමත් මාලු විශේෂයක් සිටිනවා නම් වර්ග සැතපුම් 40ක් පමණ විශාල කලපුවේ ඔවුන්ව සොයා ගැනීමත් අභියෝගයක් වන බවට කිසිම සැකයක් නෑ. කෙසේ නමුත් මඩකලපුව නගරයට "සින්දු කියන මාලුන්ගේ නගරය" ලෙස අන්වර්ථ නාමය ලැබීමටත් කල්ලඩි පාලමට සාමාන්‍ය පාලමකට එහා ගිය ජනප්‍රියත්වයක් ලැබී ගීත සාහිත්‍ය තුල පවා සඳහන් වන්නට හේතු කාරණාවක් වූ "සින්දු කියන මාලුන්" නම් මේ අපූර්ව පුරාවෘත්තය, තවත් චිරාත් කාලයක් මිනිසුන්ගේ මනස තුල හොල්මන් කරනා සොඳුරු අභිරහසක් වන බව නම් සහතිකයි.

ඉසුරු වික්‍රමගේ - Green Roamer
උපුටා පළකිරීමකි......






A day in the life

Thursday, July 18, 2024

මෝට තගේ ලැගපිය ගොස් ගෙදර බොලේ .










 

ගාලු කෝරළේ නැකැතියෙක් "බුරියා"නමින් හැඳින්වුන රදා ස්ත්‍රියකට කියූ කවියක්.

සිරියා වත සදිසි සිරිකත විලසාය
පිරියා ගත අයුරු රන්ටැඹ විලසාය
කිරියා වෙක මදන වද දෙන විලසාය
බුරියා කිය පහස මට දෙන විලසාය

ඊට බුරියා මෙසේ පිළිතුරු දුන්නා ලු.!

කිරියා වට ඇතොත් ලිය නම් පර සිද්ද
සිරියා වට නැකැත් ගහයන් ගෙන සිද්ද
දිරියා ලඳ ගසන කල තෙමමින් රෙද්ද
නරියා ලෙස ගියොත්,අදහස වේ සිද්ද

මාතර යුගේ රති කවි අතර සරනවිට

නිතර හමුවන නමක් "පුයිඅප්පු".
මහළු වියට පත් පුයි අප්පු දිනක්
පන් උදුරන කාන්තාවො සමූහයක් දැකලා
මෙහෙම කවියක් කියනවා.


පාට හොඳයි රතුවට සැමතැනම පෙනේ
ඊට වැඩියි දොඩනා රස වදන් අනේ
කාට උනත් නොතොරා ගැනීමමයි ගුනේ
මීට වඩා ඔබිනා ලිය නැතැයි දැනේ

මෙ,කව කියාහමාර වනවාත් සමඟම
එක් කාන්තාවක් මෙහෙම පිළිතුරු දුන්නා ලු.


පාට පෙනෙයි රකුසෙකු ලෙස සොහොන් පලේ
ඊට වැඩියි රළු ගති කී කවියෙ බොලේ
මූට ලියෙක් කිසි කල නොම කෙරේ ලොලේ
මෝට තගේ ලැගපිය ගොස් ගෙදර බොලේ

 

කමල් පී අලහකෝන් මෙටාවට වියමන් කල මේ පැදි  මීදුම පලකරන්නේ ස්තුතිය පෙරදැරිව. කමල් පල ලෙසින්ම -----

 

A day in the life
 

මීදුම Published @ 2014 by Ipietoon