අද බක් පෝය දිනයයි.

අද බක් පෝය දිනයයි.

සිංහල හිණ්දු අලුත් අවුරුද්ද මුව විට මෙවර පෝය දිනය එළඹ තිබේ.

බක් පෝය ශාසන ඉතිහාසයේ වැදගත් වන කාරනා කිහිපයකි.

බුදුරජානන් වහන්සේගේ දෙවන ලංකාගමනය සිදුවුයේ බක් මහා පෝය දිනයේදීය.

චුලොදර මහෝදර නා රජුන්ගේ ගැටුම සමතයකට පත්කිරීම සදහා බුදුරජානන් වහන්සේ නාගදීපයට වැඩම විම සිදු කරන ලදී.

එමෙන් ම සිදුහත් කුමරු සතර පෙර නිමිතිවලින් පළමු පෙර නිමිත්ත වූ මහල්ලාගේ රුව දැක තිබුණේ ද බක්පුර පසළොස්වක පොහෝ දිනක බව ශාසන ඉතිහාසයේ සඳහන් වේ.

A day in the life

මළවුන් උදෙසා දානමාන.

අපට මළවුන් උදෙසා දාන මාන දී පින් පමුනුවන සිරිතක් ඇත. 

සතියෙන් තුන්මාසයෙන් ,අවුරුද්දෙන්. අවුරුද්දෙන් අවුරුද්දට මෙසේ දානමාන , ධර්ම දේශනා පවත්වා ලැබෙන්නාවු අනිශංස මළවුන් උදෙසා අනුමෝදන් කර ඔවුන් සුගතිමත් කිරීම බෞද්ධ අපේ අරමුණය.

වර්තමානයේ ඇති හැකි අය සින හතෙන් තුන්මාසයෙන් අවුරුද්දෙන් පුන්‍ය කටයුතුවල යෙදී පින් අණුමෝදන් කලත් එසේ කරගත නොහැකි සාධු ජනයාද අප අතර ඇත.ඔවුන් උවත් අපහසුවෙන් හෝ හත් දවසේ දානය සහ තුන්මාසේ දානමය පුන්‍යකර්මයන්  නොවැරදීම කරන්නේය.

පරම පූජනිය රේරුකානේ චන්දවිමල මාහිමියන්”ධර්ම විනිශ්චය” සංග්‍රහයේ  දේශිත ලිපියක මේ සම්බන්ධව කර ඇති පල කිරීමක් මෙසේය.

මළවුන් උදෙසා දෙන හත් දවසේ දානය දන් දීමට දින නියමයක් ඇත්තේ ද?

"මළවුන් උදෙසා දෙන දාන අසවල් දිනවල දිය යුතුය කියා නියමයක් බුදු දහමෙහි නැත. දෙන තැනැත්තා කැමති දිනයක එය කළ හැකි ය. මිය ගිය තැනැත්තා පින් ගන්නා තැනක ඉපිද සිටිනවා නම් කෙදිනක දන් දී පින් දුන්නත් ඒ පින මිය ගිය තැනැත්තාට ලැබෙන්නේ ය.. පින් දීම පින් ගැනීම සම්බන්ධයෙන් එය කරන දිනයේ සැටියට සිදුවන වෙනසක් නැත.

සත්වන දිනය, පන්සාළිස් වන දිනය, තුන්මස පිරෙන දිනය, අවුරුද්ද පිරෙන දිනය යන මේවා මළවුන් උදෙසා දන් දෙන පින් කරන දවස් සැටියට ජන සම්මුතියක් ඇත්තේ ය. ඒවා බුදුන් වහන්සේ ගේ නියමයන් නො වේ. සත්වන දිනය මළවුන් උදෙසා දන් දෙන දිනය ලෙස විශේෂයෙන් ම සම්මත ය. තමන් ගේ නෑයකු මළහොත් අනික් දිනවල දී දන් දීමක් නො කළත් නො වරදවා ම සියලු ම බෞද්ධයෝ සත්වන දිනයේ දානයක් දෙති. සත්වන දිනය ගැන ඇති මේ විශේෂ සැලකිල්ල යම් කිසි වැරදි හැඟීමක් නිසා පුරුදු වූවක් වන්නට බැරි නැත.

“මළ තැනැත්තා ගේ ප්‍රාණය නැතහොත් ආත්මය සතියක් ම ගෙදර සිට සත්වන දිනයේ යම්කිසි තැනකට යන්නේ ය” යන ගැමි කතාවක් ඇත්තේ ය. ඒ කතාව අන්‍යාගම්වලින් බෞද්ධයන් අතරට පැමිණියක් විය හැකි ය. එය විශ්වාස කළ අය සත්වන දිනයේ දී පින් ගෙන මළ තැනැත්තාට සුගතියට යා හැකි වනු පිණිස සත්වන දින දානය ආරම්භ කරන්නට ඇතය යි ද සිතිය හැකි ය.

ථෙරවාද බුද්ධාගමේ සැටියට කිය යුත්තේ අතර කොහිවත් මොහොතකුදු නැවතීමක් නැතිව මැරෙන අය මරණයට අනතුරුව කර්‍මානුරූපව කොතැනක හෝ උපදින බව ය. මහායාන බෞද්ධ පොත්වල අන්තර භවයක් ඇති බව කියයි. මරණයට පැමිණීම් වශයෙන් වර්‍තමාන ශරීරයෙන් පහවූ ආත්මය කර්‍මානුරූපව ඉපදීමට තැනක් සොයමින් එක්තරා කාලයක් පවත්නේ ය.

ඒ කාලය තුළ පවත්නා ආත්මය “අන්තර භවය” යි මහායානිකයෝ පිළිගනිති. අන්තරාභවයේ කාලය සතියක් සැටියට ගැනීමෙන් සත්වන දින දන් දීම ආරම්භ වීය යි සිතන්නට ද ඉඩ ඇත්තේ ය. කිනම් කරුණක් නිසා පටන් ගත්තත් සත්වන දින දානයක් දීමෙන් වන වරදක් නම් නැත. මතක දානය සත්වන දිනයට කලින් හෝ පසුව දීමෙන් ද වන වරදක් නැත.

මරණයක් සිදු වූ අලුත ඒ ස්ථානයේ රෝගබීජ ඉතිරි වී තිබිය හැකි ය. එබඳු තැන්වලට ජනයා රැස්කොට දන් දුන්නා ම අන්‍යයන්ට ඒ රෝගය වැළ‍ඳෙන්නට ඉඩ ඇත්තේ ය. දින පසු කොට දන් දීම වඩාත් යහපත් බව කිය යුතු ය.

මළවුන් උදෙසා දන්දීමට ජනසම්මත දින නො මැති නම් ඒවා නො කෙරී අතපසු වී යාමටත් ඉඩ ඇත්තේ ය. එබැවින් දන් දීමේ දින නියමය ආගමේ නියමයක් නො වූව ද ඒ නියමය තිබීම යහපත් බව කිය යුතු ය."

ධර්ම විනිශ්චය

පරම පූජනීය රේරුකානේ චන්දවිමල මහ හිමිපානන්.

 

A day in the life

මැදින් පොහොය

ශාසන ඉතිහාසයේ සුවිශේෂී සිදුවීම් රැසක් සිදු වූ මැදින් පුර පසළොස්වක පොහෝ දිනය දෙමව්පියන්ට ගෞරව කිරීම සැලකීම කියා දෙන උතුම් වූ පුන් පොහෝ දිනයකි. බෝසත් චරිතයෙන් සහ බුද්ධ චරිතයේ කැපී පෙනෙන ලක්ෂණයකි දෙමව්පියන්ට සැලකීම.

දෙමව්පියන්ට උපස්ථාන කිරීම, අඹු දරුවන්ට සැලකීම, යහපතෙහි යෙදීම උතුම් මංගල කාරණයක් බව බුදුරජාණන් වහන්සේ මහා මංගල සූත්‍රයේ දේශනා කර තිබේ.

බුද්ධත්වයට පත්වීමෙන් පසුව සිය පියාට සංග්‍රහ කිරීම සඳහා බුදුන් වහන්සේ කිඹුල්වත් නුවරට වැඩම කිරීම සිදු වන්නේ අදවන් මැදින් පුර පසළොස්වක පොහෝ දිනකය.

බෝසතාණන් වහන්සේ ගිහි ගෙයින් නික්ම වුණ දවසේ සිට සුද්ධෝදන රජතුමා තමන්ට සිටි එකම පුත්‍ර රත්නය ගිහි ගෙය අතහැර යෑම පිළිබඳව මහත් අසහනයකින් දුකකින් සිටියහ. සිදුහත් කුමාරයා ගිහි ගෙය හැරගිය දවසේ සිට ඔහු පිළිබඳව සොයා බැලීමට කටයුතු කළා. ඉන්පසු බුද්ධත්වයට පත්වීමෙන් පසුව සුද්ධෝදන රජතුමා බුදුරජාණන් වහන්සේ බැහැදැකීමට මහත් ආසාවෙන් සිටි නිසා බුදුරජාණන් වහන්සේ කිඹුල්වත් නුවරට වැඩමවාගෙන එන ලෙස පණිවිඩකරුවන් පිටත් කර හැරියා. එහිදී බුදුන් වහන්සේ බැහැ දැක බණ අසා එම පිරිස් ද පැවිදි දිවියට පත්වුණා.

අවසානයේ කාළුදායි ඇමැතිවරයා දහසක් පිරිවර සමග බුදුරජාණන් වහන්සේ කිඹුල්වත් නුවරට වැඩම කරවා ගෙන එන ලෙස සුද්ධෝදන රජතුමන් දැනුම් දුන්නා. එහිදී බුදුන් වහන්සේ බැහැ දැකීමට ගිය කාලුදායි ඇමැතිවරයා ඇතුළු පිරිස ද එහිදී බණ අසා මාර්ගඵල අවබෝධය ලබා පැවිදි දිවියට පත් වුණා. පසුව නිසිකල් පැමිණි පසු බුදුරජාණන් වහන්සේ විසි දහසකට අධික භික්ෂූන් වහන්සේලා පෙරටු කරගනිමින් සිය පියා හමුවීම සඳහා කිඹුල්වත් නුවරට වැඩම කළහ. බුද්ධත්වයට පත්වීමෙන් පසුව සිය පියාට සංග්‍රහ කිරීම සඳහා මෙහිදී කිඹුල්වත් නුවරට බුදුරජාණන් වහන්සේ වැඩම කිරීම ද මේ අනුව මැදින් පුර පසළොස්වක පොහෝ දින සිදුවීම ද සුවිශේෂි වේ.

දෙමාපියන්ගේ වටිනාකම දන්නා බුදුරජාණන් වහන්සේ ඒ අනුව සිය පියා හමුවීම සඳහා කිඹුල්වත් නුවරට වැඩම කළහ. එහිදි සුද්ධෝදන රජතුමන් බුදුරජාණන් වහන්සේ ඇතුළු භික්ෂූන් වහන්සේලාට දානය පිළිගැන්වූහ. එහිදී බුදුරජාණන් වහන්සේ රැස්ව සිටි පිරිසට ධර්මය දේශනා සිදු කළහ. මෙහිදී ගිහියකු වූ සුද්ධෝදන රජතුමා බණ ඇසීමෙන් පසුව සකෘදාගාමි මාර්ගඵල අවබෝධයට පත්වනවා. එතැන් සිට සුද්ධෝදන රජතුමා රාජකීය සුඛවිහරණ අත්හැර ඉතා සරල අල්පේච්ඡ දිවියක් ගත කළ බවද ශාසන ඉතිහාසයේ සඳහන් වනවා.

මානය අධික ශාක්‍ය වංශිකයන්ගේ මානය බිඳ දමා ඔවුන්ට සසරින් එතෙරවීමට මග පෙන්වා දුන් දිනයක් ලෙස ද මැදින් පුර පසළොස්වක පොහෝ දින හැඳින්විය හැකිය.

මැදින් පුර පසළොස්වක පොහෝ දිනයේ බුදුරජාණන් වහන්සේ කිඹුල්වත් නුවරට වැඩම කළේ සිය ඥාතීන්ට සංසාර බැඳීමෙන් මුදා ගැනීමේ උතුම් අරමුණු ඇතිවය. නමුත් වයසින් ලාබාල බුදුන් වහන්සේට ගරු කිරීම වන්දනා කිරීම අසුන් පනවා පිළිගැනීම් ආදිය වතාවක් ශාක්‍යයන් බැහැර කෙරිණ. මේ නිසා ඥාතීන් ඉදිරියේ යමා මහ පෙළහර පාමින් ශාක්‍යයන්ගේ මානය දුරු කිරීමට බුදුරජාණන් වහන්සේ කටයුතු කළා.

එසේම සුද්ධෝදන රජතුමා තෙවන වරට පුත්‍ර වන්දනය සිදුකළ පෝය ලෙස ද හඳුන්වයි.

යසෝදරා දේවියගේ ගුණ වර්ණිත පෝයක් ලෙස ද මැදින් පුර පසළොස්වක පොහෝ දිනය හඳුන්වා දිය හැකිය. සිද්ධාර්ථ කුමාරයා ගිහිගෙය අතහැර යෑමෙන් පසුව යශෝධරා දේවිය ද සියලු සුවපහසු සුඛෝපභෝගී ජීවිතය හරිමින් අල්පේච්ඡ දිවියක් ගත කළා. පසුව බුද්ධත්වයට පත් බුදුරජාණන් වහන්සේ කිඹුල්වත් නුවරට වැඩම කිරීමෙන් පසුව ඇයට ගෞරව කිරීම සඳහා යශෝධරා දේවියගේ කුටියට වැඩම කළේය. එහිදී යශෝධරා දේවියගේ ප්‍රේමය හා කැපවීම සංසාරික බැඳීම බුදුන් වහන්සේ අගය කරමින් පතිභක්තියේ ඇති කැපවීම පිළිබඳව කියැවෙන සඳකිඳුරු ජාතකය දේශනා කළේය.

රාහුල කුමරු සසුන්ගත වීම සිදුවූයේද අද වන් මැදින් පුර පසළොස්වක පොහෝ දිනකය. කිඹුල්වත් නුවරට වැඩම කළ බුදුරජාණන් වහන්සේගෙන් සත් හැවිරිදි කුඩා රාහුල කුමාරයා බුදුරජාණන් වහන්සේගේ අතේ එල්ලී දායාද ලබා දෙන මෙන් ඉල්ලමින් ගමන් කළා. මෙහිදී බුදුරජාණන් වහන්සේ රාහුල කුමාරයා පැවිදි දිවියට පත් කළ බවද ශාසන ඉතිහාසයේ සඳහන් වේ.

එසේම මෙතෙක් අනුගමනය කළ ඒහි භික්ෂු භාවයෙන් මහණ කිරීමයි. ඒ වෙනුවට හිස මුඩු කර, සිවුරු පොරවා මහණ කිරීම රාහුල කුමාරයාගෙන් ආරම්භ වූයේද අදවන් පුන් පොහෝ දිනකය.

දෙමාපිය අවසරයකින් තොරව දරුවන් පැවිදි දිවියට පත් නොකරන මෙන් සුද්ධෝදන රජතුමා බුදුරජාණන් වහන්සේගෙන් සිදු කළ ඉල්ලීම අනුව බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ප්‍රථම ශික්ෂා පදය වූ දෙමව්පියන්ගේ අනුදැනුමකින් තොරව දරුවන් පැවිදි නොකිරීමේ විනය නීතිය ද පනවන ලද්දේ මැදින් පුර පසළොස්වක පොහෝ දිනයක වීම ද විශේෂත්වයකි.

සිදුහත් කුමරුන්ගේ සුළු මව වූ මහා ප්‍රජාපතී ගෝතමිය ද බුදුරජාණන් වහන්සේගෙන් ධර්මය අසා සෝවාන් ඵලයට පත් වූයේද අදවන් දිනකය.

උතුම් සිරිපා වන්දනාව ආරම්භ කරන පෝය ලෙසද මැදින් පුර පසළොස්වක පොහෝ දිනය සුවිශේෂී වනවා. ජනතාවට සිරිපා වන්දනා කිරීමට සමනල කඳු මුදුනට ගමන් කිරීමට හැකි පාරිසරික වටපිටාවකින් හෙබි කාලයක් ලෙස මෙම කාලය බෞද්ධ ජනතාව තුළ සම්මතයක් පවතී. මේ අනුව දිවයිනේ නන්දෙසින් මැදින් පුර පසළොස්වක පොහෝ දිනයේ පැමිණෙන ජනතාව සමනල කන්ද තරණය කරමින් සිරිපා වන්දනා කිරීම සිදු කරයි.

මෙලෙස සුවිශේෂී සිදුවීම් රැසක් සිදු වූ මැදින් පුර පසළොස්වක පොහෝ දිනය අප ජීවිතවලට ළඟා කළ ගත යුතු බොහෝ ගුණ ධර්මයන් රැසක් කියාදෙනවා. උතුම් නිර්වාණයට මග පෙන්වන දෙමාපියන්ට සැලකීම, කෘතගුණ සැලකීම ආදී සුවිශේෂී ගුණධර්මයන් මේ අතර වැදගත් වනවා.

වර්තමාන සමාජය දෙස බලන විට අපගේ දෙමාපියන් දරුවන් හදා වඩා ගත්ත ද ඔවුන් වැඩිහිටියන් බවට පත්වීමෙන් පසුව සමහර දරුවන් දෙමාපියන්ට නැති වැරදි කියමින් දොස් පවරමින් අතහැර දමා සිටින අයුරු දක්නට ලැබෙනවා. ඇතැම් අය ගහනවා බනිනවා, මේවා පංචානංකරිය කර්ම. අද වනවිට සමහර දෙමව්පියන්ට ජීවත්වීමට නිවසක් නොමැතිව, කුසට ආහාරයක් නොමැතිව මහ මගට වැටී සිටිනවා. වැඩිහිටි නිවාසවල ජීවත් වනවා. මෙය වර්තමාන සමාජයේ ඛේදවාචකයක් බවට පත්ව තිබේ.

මේ උතුම් මැදින් පුර පුන් පොහෝ දිනයේ අපගේ හැදෙන වැඩෙන දරුවන්ට සිහිපත් කරන්නේ ඔබ වැදූ හැදූ මවට පියාට ගෞරව කිරීමට සැලකීමට කටයුතු කරන ලෙසයි. එසේම සමාජයේ යහපත් පුරවැසියන් ලෙස උතුම් වූ ධර්මය මග යමින් යහපතෙහි යෙදෙමින් මේ සංසාර ගමනේ උතුම් වූ නිර්වාණය අවබෝධ කර ගැනීම සඳහා කටයුතු කළ යුතුය.

රැළපනාවේ ධම්මජෝති නාහිමි

අනුරාධපුර ඓතිහාසික ලංකාරාමාධිපති, උතුරු මධ්‍යම දිසාවේ ප්‍රධාන අධිකරණ සංඝනායක

දිවයින - මාර්තු 13.

A day in the life

නවම් පොහොය අදයි.

මේ  පෙබරවාරි මාසයයි.

පෙබරවාරි මාසයේ පොහොය දිනය  නවම් පුන් පොහොය දිනයයි. 

බුදුන් වහන්සේගේ දෑගසව්වන් වූ සැරියුත් මුගලන් මහරහතන් වහන්සේලා සම්බුද්ධ ශාසනයෙහි එම තනතුරු ලැබුවේ නවම් පුන් පොහෝදාකයි.
ප්‍රථම ධර්ම සංගායනාව සිදු වී ඇත්තේ ද අද වන්වූ නවම් පෝදාකයි
බුදුරජාණන් වහන්සේ ආයුසංස්කාරය අත් හරිනු ලැබුවේ ද නවම් පුන් පොහොය දිනකයි .

ඕවාද ප්‍රාතිමෝක්ෂය නමින් පටු ආකල්ප බැහැර කොට සමාධිගත දිවි පෙවතකට සඟරුවන යොමු කරවීමේ දේශනාව බුදුන් වහන්සේ විසින් දේශනා කරන ලද්දේද අද වන් වූ උතුම් නවම් පුන් පොහොය දිනයකයි.
ශ්‍රී ලාංකීය අපට වගේම ලෝකවාසී බෞද්ධ ජනතාවටද, නවම් පුර පසළොස්වක පොහොය දිනය ඉතාමත් වැදගත් වෙයි.
මහා කාශ්‍යප තෙරුන් වහන්සේගේ ප්‍රධානත්වයෙන් ප්‍රථම ධර්ම සංගායනාව සිදු වී තිබීම නවම් පොහොය දිනයක සිදුවූ උත්කර්ෂවත් අවස්ථාවකි .සැරියුත් මුගලන් මහරහතන් වහන්සේ දෙනමගේ පිරිනිවන් පෑමෙන් පසු බුදුරජාණන් වහන්සේ රජගහ නුවරින් නික්ම ගොස් චාපාල චෛත්‍ය කරා වැඩම කරවීම ද මෙම පොහොය දිනයේ දී සිදුවිය.
සූර්යයා කුම්භ රාශියේ ගමන් කරමින් සිටින බව පැවසෙන නවම් මාසයේ වැදගත්කම ශ්‍රී ලංකාවේ බෞද්ධයන්ට වඩා බුද්ධ ශාසනයේ චිර ජීවනය උදෙසා සිදුකරන ලද උතුම් සිදුවීම් ගණනාවකින්
ඔප් නැංවෙයි.
පිදිය යුත්තන් පිදීම, සුදුස්සාට සුදුසු තැන ලබාදීම, වැනි නුවණැති ක්‍රියාවන් නිසි ලෙස සිදු නොවන සමාජයක් පරිහානියට ලක් වනු විනා දියුණුවක් නොලබයි.
බුද්ධ චරිතය හා බැඳුණු බොහෝ නවම් මස සිදුවීම් තුළ ඇත්තේ ඉතාමත් දියුණු මනුෂ්‍ය ගුණධර්මයන්ගෙන් පොහොසත් ප්‍රඥාවන්ත ක්‍රියාවන් පිළිබඳව පූර්වාදර්ශ සමූහයක් බව පැවසිය හැකියි.

භික්ෂු සමාජයෙ හි ආචාරශීලීබව, ගුණ ගරුක බව, හා විනය නිසි ලෙස පවත්වාගෙන යාම සඳහා විවාද ප්‍රාතිමෝක්ෂය දේශනා කිරීම නවම් පුර පසළොස්වක පෝදා සිදු වූ ඉතා වැදගත් සිදුවීමක් වන අතර එම දේශනාව අවවාද වලින් යුත් ගාථා තුනකින් සමන්විත විය.
*ඉවසීම නමැති ශාන්තිය උතුම් තපසකි.බුදුවරු නිවන උතුම් කොට ප්‍රකාශ කරති .අනුන් නසන්නා පැවිද්දකු නොවේ. අනුන්ට පීඩා කරන්නා මහණෙක් ද නොවේ.
*සියලු පව් නොකිරීම ද කුසල් රැස් කිරීම ද තම සිත පිරිසුදු කර ගැනීම ද යන මෙය සියලු බුදුවරුන්ගේ අනුශාසනයයි.
*අනුන්ට නොබැනීමත්, අනුන්ට හිංසා නොකිරීමත්, ප්‍රාතිමෝක්ෂ සංවරයත් ,ආහාරයෙහි පමණ දැන ගැනීමත්, ගමින් දුර පිහිටි වනසෙනසුන් හි ඇල්මත් ,අෂ්ට සමාපත්තීන් හි යෙදීම ගැන කරුණු සියලු බුදුවරුන්ගේ අනුශාසනාවයි

උක්ත අරුත් එම ගාථා ත්‍රිත්වයේ අරුත් ගනී.
මහා කාරුණික වූ බුදු රජාණන් වහන්සේ පන්සාළිස් වසක් පුරා බොහෝ මිනිසුන් ගේ පමණක් නොවෙයි… දේව, බ්‍රහ්ම ,රාක්ෂ, යක්ෂ ආදීන්ගේ හා අපා දෙපා සිවුපා සතුන්ගේ යහපත උදෙසා ධර්මය දේශනා කළ සේක .
අසූ වැනි වියට ළං ව සිටිය දී සියලු සත්ත්වයාට පොදු අනිත්‍යතාව තමන් වහන්සේට ද පොදු බව පහදා දෙමින් පිරිනිවන් පෑමට තීරණය කළ සේක.
මේ තීරණය ආයු සංස්කාර අත්හැරීම ලෙස හඳුන්වනු ලබනවා.. බුදුරජාණන් වහන්සේ මෙසේ ආයු සංස්කාරය අත්හළේ නවම් පොහොය දිනයක ලෙස බෞද්ධ ඉතිහාසයේ සනිටුහන් වෙනවා…
මෙවන් උතුම් වැදගත් ආගමික සංසිද්ධීන් සනිටුහන් වන මේ බැතිබර පෝදා …තෙල් මල් සඳුන් පෙරටු කොට ඒ උතුම් මුනිඳු පුදමු…
තෙරුවනේ අනන්ත ගුණ බලෙන් ඔබට සෙත් වේවා!!!

ඇසුර - බෞද්ධ සහෝදරත්ව පදනම.

බුදු මැදුරට යන්නට හොඳ නැද්ද?

කාන්තාවන් ඔසප් වන දිනයට බුදු මැදුරට යන්නට හොඳ නැද්ද?

👧👧👧  මිත්‍ය මත බැහැර කල යුතුයි. අද ශාරීරික සෞඛ්‍ය ගැන දැනුම්වත් සමාජයක අපි ඉන්නේ.මානසික සුවය තහවුරු කරගෙන සැහැල්ලු වෙන් සිටිය යුතු දවසක දෙකක බුදුන් සිහිපත් කරගෙන සිත සැහැල්ල්ු කර ගැනීම කොයිතරම් හොදයි ද ?.👧👧👧

කාන්තාවන්ට බුදුන් වදින්න විතරක් නොවේ, සියළුම කුසල් කරන්න හොඳම දවසක් වන්නේ ඔසප් වන දවසයි.
සියළුම සසර දුක් නසන්න පිහිට සරණ වන තුණුරුවන්, සියළුම කායික දුක් නැති කර ගන්නත් අතිශයින්ම මහනීය ඖෂධයක්ම වේ.
ආවෙණිකදුක්ඛ සූත්‍රයේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ දේශනා කළ සේක.
පින්වත් මහණෙනි, පුරුෂයන් හැර කාන්තාවන්ට පමණක් විදින්නට සිදු වන දුක් පසක් තිබේ.ඒ දුක් පහ වන්නේ
“පින්වත් මහණෙනි,
1. මේ ලෝකයෙහි කාන්තාව ලාබාල වයසේදීම ස්වාමියාගේ නිවසට ගොස් නෑයන්ගෙන් වෙන් වෙයි.
2. කාන්තාව ඔසප් වේ.
3. කාන්තාව ගැබිණියක් වෙයි.
4. කාන්තාව දරුවන් වදයි.
5. කාන්තාව සැමියාට උපස්ථාන කරන්නියක් බවට පත් වෙයි.
මේවා පිරිමින්ට විඳින්නට නැති කාන්තාවන්ට පමණක් විදින්නට වන දුක් කරදර පහයි.”
කාන්තාවන්ගේ ඔසප් දිනයට ඔවුන්ට, හිසේ කැක්කුම, ගර්භාෂායේ කැක්කුම, කෑම අරූචිය, මානසික නොසන්සුන් කම, කරකැවිල්ල, බඩ බුරුල් වීම, ඔක්කාරය, වැනි කායික සහ මානසික වේදනා රාශියක්ම විදින්නට සිදු වේ.
එවැනි වේදනාත්මක පීඩාකාරී දවස් වලට තුන් ලෝකයේ එකම ආරක්ෂාව, රැකවරණය, සැනසිල්ල වන බුද්ධ රත්නය ළඟට යන්නත් තහනම් කරනවානම් එසේ කියන අයට තියෙන්නේ තදබල මිථ්‍යා දෘෂ්ටියක් බව කිව යුතුය. 

බුදුරජාණන් වහන්සේ වැඩ සිටිය කාලයේ මහ රහත් තෙරණින් වහන්සේලාගේ සිට සියලුම භික්ෂුණීන් වහන්සේලා, මාසික ඔසප් දිනයට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මුණ ගැසී ධර්මශ්‍රවණය කර තිබේ. එකළ එයට කිසිදු බාධාවක් තිබී නැත.
ඔසප් දින වල අතීත භික්ෂුණීන් වහන්සේලාට සීමාවට වැඩම කර පොහොය කර්ම කිරීමටද කිසිදු බාධාවක් තිබී නැත. විවිධ විනය කර්ම කිරීමටද, බුදු රජණන් වහන්සේ සහ උභතෝ සංඝරත්නයේ දානාදියට සහභාගි වන්නට කිසිදු තහංචියක් තිබී නැත. 

හේමමාලා කුමරිය දන්ත ධාතූන් වහන්සේ වඩම්මවන විට ඇයද කාන්තාවන්ට ආවේණික මෙම සිදුවීමට මුහුණ පෑවාය.
ඒ අතීත උත්තමාවියන් මෙවැනි වේදනාකාරී දවසක වඩ වඩාත් බුද්ධ රත්නයේ, ධර්ම රත්නයේ, සංඝ රත්නයේ පිහිටම තමන්ගේ ජීවිතයට ලබා ගන්නට කටයුතු කළාය. 

කාන්තා පිරිමි දෙපක්ෂයම ඇවිදින අසුචි ගොඩවල් වැනිය. ඔවුන් අතරින් කාන්තාවන් ඔසප් වන දිනයේ ඔවුන්ව ආගමික කටයුතු වලින් ඉවත් කිරීම, කොන් කිරීම, වධ දීම, පීඩාවට පත් කිරීම, දොස් කීම වැරදිය. ඔවුන්ට බුදු මැදුරට යාම තහනම් කිරීම ධර්ම විනයට පට හැනි මිථ්‍යා දෘෂ්ඨියකි.
එම දවසට කාන්තාවන්ට තුණුරුවන්ගේ සෙවන තුළින් වඩ වඩාත් සහනය ලබන්නට ඉඩකඩ සැලසිය යුතුය. 

කාන්තාවන්ගෙන් උයන පිහන වැඩ, ගෙදර දොර වැඩ එවැනි වේදනාත්මක දවසක ගැනීම නම් සුදුසු නැත. පිරිමින් අපහසුවට පත්ව සිටින තමන්ගේ බිරිඳ සහ දියණිය එම වැඩ කටයුතු වලින් එදිනට නිදහස් කර ඒවා කර දිය යුතුය. 

එම දිනයෙහි දී බුදු මැදුරට ගොස් මල් පහන් පූජා කර උතුම් පින් රැස්කර ගන්නා කාන්තාවන්ට ලැබෙන කුසලය අහෝසි වන්නේ කුමන කරුණු නිසාද? කියා කර්ම සකස්වන විදිහ අනුව විමසා බැලිය යුතුය. එවිට පෙනෙන්නේ සමහර විට වෙනදාට වඩා ඇයට එදිනට පින් කර ගත හැකි බවයි. ඇයට කායික මානසික අපහසුතාවය නිසා වඩ වඩා තුණුරුවන්ගේ ගුණ සිහි කරමින් එදිනට පිහිට ලබාගත හැකි ය.
සසරේ භයානක බව වටහාගෙන ත්‍රිලක්ෂණය ඔස්සේ සංස්කාරයන්ගේ හැටි තේරුම් ගන්නටද පුළුවන. විදර්ශනාව හොඳින් වැඩය හැකි දිනයක් බවට ද පත් විය හැක. 

ප්‍රේතාදී අමනුෂ්‍ය පිරිස් ගැබ් මල, බැහැර කරන ලද ඔසප් ලේ, කෙළ සැරව වැනි දෑ අනුභවයට පැමිණීම සාමාන්‍ය දෙයකි. නමුත් නිරතුරුවම ඥාතීන්ට දෙවියන්ට පින් අනුමෝදන් කරමින්, පින් දහම් සිදු කරන ස්ථානයකට, අමනුෂ්‍යයින්ට පැමිණෙන්නට දෙවියන් විසින්ද ඉඩ ලබා දෙන්නේ නැත. 

කාන්තාවන්ගේ ඔසප් දිනයක වුවත්, කිසිදු බියක් සැකක් නොමැතිව තම තමන්ගේ නිවෙස් වල බුදු මැදුරු වල හෝ වෙහෙර විහාරස්ථාන වලට ගොස් හිතේ හැටියට පින්කම් කරගත හැකිය. එදිනට වුවත් ඇතිවන ත්‍රිහේතුක උත්කෘෂ්ට ඥාන සම්පයුත්ත කුසල් සිත් වලට, එවැනි ම විපාක ලැබෙනවා හැර අකුසල විපාකයක් ලැබෙන ක්‍රමයක් නැත. 

එම නිසා බිය නොවී ඔබට පීඩාකාරීම මොහොතේ තුණුරුවන් පිහිට කර ගන්න.
තෙරුවන් සරණයි!!! සුවපත් වෙත්වා!!!

උපුටාගැනීම

තපෝවනයේ රතන ස්වාමින්වහන්සේ ලියු ලිපියක්

මල්කි ගජනායක

A day in the life

තෛපොංගල් .

ජනවාරි 14 තෛපොංගල් දිනයයි.

ශ්‍රී ලංකා රජය විසින් ජාතික නිවාඩු දිනයක් ලෙස ප්‍රකාශිත  හිණ්දුන් විසින් සමරනු ලබන ආගමික උත්සවයකි.

මෙදින ඉන්දියාවේ ඇතැම් ප්‍රදේශවල වලට, එනම් ආන්දර් ප්‍රදේශවල, අස්සාම්, බෙන්ගාලය, බිහාර්, ගුජරාට්, හිමාචල් ප්‍රදේශ, කර්නටකා, කේරල , ඔරිසා, මහරාෂ්ත්රම, නේපාලය, පන්ජාබය, රාජස්තානය, තමිල්නඩු සහ උත්තර් ප්‍රදේශයන්ට පාරම්පරික නිවාඩු දිනයක් වේ.

අස්වැන්න නෙලීමේ උත්සවය"යන අරුත ඇති තෛපොංගල් උත්සවය ලොව පුරා වාසය කරන දමිළ ජනතව විසින් සෑම වසරකදීම සමරනු ලබයි. තෛපොංගල් උත්සවය ඉන්දියාවේ විවිධ ප්‍රාන්ත වල සමරනු ලබන 'මකර සන්ක්‍රාන්ති' සමග බැදීමක් පවතී. පොංගල් යන දමිළ වචනයේ අදහස වන්නේ "උතුරා යාම නොහොත් පිටාර ගැලීමයි". මැටි කළයක කිරි උතුරා යාමට සැලැස්වීම තම පවුලේ අනාගත සෞභාග්‍යයේ සළකුණක් ලෙස මොවුහු සලකති.

තෛපොංගල් උත්සවය තවත් නව වසරක් සඳහා සූර්යය භ්‍රමණයේ ආරම්භය සනිටුහන් කරයි. දමිළ, හින්දු භක්තිකයන් තම පළමු අස්වැන්න සුර්යයාට පුජා කිරීම සුර්ය මංගල දිනයේ දී කරනු ලැබේ.මෙම උත්සවය දමිළ ජනයා සදහා පමණක්ම වෙන්වුවක් නොවේ. මහා භාරතයේ සදහන් වන පරිදි එය මුලු ඉන්දියානු ජනතාවටම පොදු චාරිත්රෙයකි. භිෂ්මා තම මිනිස් ජීවිතය වතහැරීම සුර්යයා උතුරු දිසාවට හැරීමේ දී සිදු වු බවත්, එම සිදුවීම 'උත්තරායන' නමින් හදුන්වයි. ධර්ම ශාස්ත්‍රරවයන් සදහන් කරන පරිදි මකර සන්ක්‍රාන්තිය ජනවාරි 14 වනදා සිදුවන අතර කුම්භ හා අර්ධ කුම්භ මේලා මෙදින අවසන් වේ.

තෛපොංගල් උත්සවය මගින් තවත් අලුත් වසරක් සඳහා සූර්ය භ්රමනය ආරම්භවීම සනිටුහන් කරයි.

අස්වැන්න නෙ‍‍ලන අවස්තාවේ දී සමරනු ලබන මෙම උත්සවය සෞභාග්‍යය සහ ස්තූති කිරීම හා බැදී පවතී. මෙහිදී තම අස්වැන්න සරු වීමට උපකාර කළ වර්ශාව, සූර්යයා හා ගොවි සතුන්ට ස්තූති කරනු ලැබේ. 

අලුත් ඇදුමෙන් සැරසී සිටින අයුරු දැකගත හැකි අතර මෙය ගවයන් සතු ජනතාවට බෙහෙවින් වැදගත් උත්සවයක් වේ.

පොංගල් උත්සවය ඉන්දියාවේ තමිල්නාඩු වැසියන් හා ලෝවැසි සියළු දමිළ ජාතිකයින් විසින් සමරනු ලැබේ. දමිළ ජතිකයින් වෙසෙන වෙනත් රටවල්, එනම් ශ්‍රී ලංකාව , මැලේසියාව,මොරිෂස්, දකුණු අප්‍රිකාව, ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදය, කැනඩාව සහ සින්ගප්පූරුව යන රටවල් ද මෙම උත්සවය සමරනු ලබයි. 

 උත්සවය අවම වශයෙන් අවුරුදු 1000ක් පමණවත් ඉපැරණි අතර මෙම උත්සවය් අවුරුදු 2000කටත් ඉහත පටන් පැවත එන්නක් බව සමහරුන්ගේ විශ්වාසයයි. දමිළ ජනතාව පොංගල් උත්සවය හදුන්වනු ලබනුයේ 'තමිලර් තිරුනාල්' යනුවෙනි ('දමිළ ජනතාවගේ උත්සවය' යන තේරුමයි ). මෙම උත්සවයේ මුලාරම්භය සිදුවුයේ තමිල් නාඩුවේය. 'තායි පිරන්ඩල් වාලි පිරක්කුම්' -  මෙහි තේරුම වනුයේ "තායි මාසයේ උපත නව මහගු අවස්ථා සදහා මග පාදනු ඇත" යන්නයි. 

තෛපොංගල් උත්සවය යෙදෙන්නේ  ජනවාරි 12-15 දක්වා අතර කාලයේ දිනකය. මෙම වර්ෂයේ උත්සවය සදහා ජනවාරි 14 යෙදී තිබේ.(ග්රෙපගොරියන් කැලැන්ඩරයට අනුව ). තෛපොංගල් උත්සවය මාර්ඝාසි නම් වු දමිළ මාසයේ අවසාන දිනයේ සිට (දෙසැම්බර් - ජනවාරි ) දින සතරක් පුරාවට , තායි මාසයේ තුන්වැනි දිනය දක්වා (ජනවාරි - පෙබරවාරි ) සමරනු ලබයි.

උත්සවයේ පලමු දින, එනම් 'භෝඝි' ලෙස හදුන්වයි.

 මෙදින ජනතාව තමන් පාවිච්චි කරන ලද පැරනි වස්ත්‍ර හා රෙදිපිළි පිලිස්සීමෙන් පැරනි වසරේ අවසානය සනිටුහන් කිරීමත් සමගින්ම නව තායි වසර පිලිගැනීම ද සමරනු ලබයි. ~පොංගල් යනුවෙන් හැදින්වෙන දෙවන දින මෙම සැමරුමේ ප්‍රධාන දිනා වන අතර මෙදින වැටෙනුයේ "තායි" නම් වු දෙමළ මාසයේ පළමු වන දිනේදීය (ජනවාරි 14- 15). සර්කාරෙයි හෝ වීටු පොංගල් යනුවෙන්ද හදුන්වන ලබන මෙදින සමරනු ලබනුයේ අලුත් මුට්ටියක බත්, හකුරු හා නැවුම් එළකිරි උතුරා පිසගැනීමෙනි. මෙලෙස පිසගත් ආහාරය පසුව දුඹුරු සීනි, කජු හා වියලි මිදි යොදා ගනිමින් අලංකාර කර ගනු ලැබේ.~පොංගල් යන නාමය ලැබී ඇත්තේ ඉහත සදහන් කරන ලද උතුරා යාමේ චාරිත්රය මුල් කොටගෙන. මෙම බත් මිශ්රබණය උතුරා භාජනයෙන් පිටතට හැලී යාමේදී චාරිත්රරයක් වශයෙන් දමිළ ජනතාව "පොංගාලෝ පොංගාල්" යනුවෙන් ශබ්දව කෑගසමින්, "සන්ගු" යන සංගීත භාන්ඩයද වාදනය කරනු ලබයි. මේ චරිත්රංය අනුගමනය කිරීමෙන් බලාපොරොත්තු වනුයේ නව වසර සෞභාග්ය මත් වසරක් බවට පත් කර ගැනීමයි.

පසුව මෙලෙස පිසගත් බත් මිශ්‍රණයේ පලමු කොටස හිරු උදාවත් සමගම ස්වභාවධර්මයාට පුදනු ලැබේ. මෙම පිදීමෙන් ඔවුන් තමන්ට මෙතෙක් ලබා දුන් සෞභාග්යුයට හිරුට හා ස්වභාවධර්මයාට තුති පුදන අතර ඉතිරි කොටස නිවැසියන් සමග බෙදාගනු ලැබේ. තවද මෙම දිනයේ දී නෑගම් යෑම හා එකිනෙකා සමග සුබ පැතුම් හුවමාරු කර ගැනීම ද දැකිය හැක. විශේෂයෙන් මෙම උත්සව කාලයේ දී නොයෙකුත් වර්ගයේ ආහාර හා රස කැවිලි වර්ග සාදන අතර වඩේ, මුරුක්කු, පායාස්ම් වැනි ආහාර විශේෂ තැනක් ගනී.

තුන්වැනි දිනය, එනම් මාට්ටු පොංගල් යනුවෙන් හදුන්වන මෙදින විශේෂයෙන් වෙන්වී ඇත්තේ ගවයන්ට තුති පිදීම සදහාය. ගවයන් ගොවිතැනේ දී ගොවියන්ට ලබා දෙන මහගු සේවය අගය කිරීම මෙහි පරමර්ථය වේ. මෙදින ගවයන් අලංකාර ලෙස මල් මාලා, තීන්ත හා සීනු යොදා ගනිමින් සරසන අතර සමහරු රත්රරන් හා තඹ කොපු යොදා ගනිමින්ගවයන්ගේ අං සැරසීමද කරනු ලබයි. මේ දිනයේදී ගවයන්ට නිදහසේ සැරිසැරීමට ඉඩ ලබාදෙන අතර විශේෂ ආහාර හා රස කැවිලි වර්ගද දෙනු ලැබේ. අතැම් ප්‍රදේශ වල විශේෂයෙන් ගම්බදව "ජල්ලිකාට්ටු" හෙවත් මී හරකුන් හීලෑ කිරීමේ තරග මෙම දිනයේ විශේෂ තැනක් ගනී.

අවසාන දිනයේදී, කානුම් පොංගල් ලෙස හදුන්වන මෙදින (කානුම් යනු 'නැරඹීමට' යන අර්ථය ඇතිව ) ජනතාව තම නෑදෑ හිතමිතුරන් බැලීමට යාම සිදුවේ. නාගරික ප්‍රදේශවල මෙම දිනයේදී ජනතාව තම පවුලේ සාමාජිකයින් සමග මුහුදු වෙරලට සහ සතුටු උද්‍යාන වලට යමින් පොංගල් උත්සවය සැමරීම දැකිය හැක. මෙම කාලයේදී "කෝළම්" ලෙස හැදින්වෙන විශේෂ සැරසිලි යොදා ගනිමින් ගෙමිදුල් අලංකාර ලෙස සැරසීමද දැකිය හැක. අස්වැන්න නෙළා ගැනීමට කළ උපකාරයට තම නෑදෑ හිතමිතුරන්ට ස්තූති කිරීමද මෙදිනට වෙන්වී ඇත. මුල් කාලයේදී මෙම උත්සවය ගොවි ජනයාට පමණක් සීමා වුවද අද මෙය ජාති, ආගම්, කුළ භේද වලින් තොරව සියලුම දමිළ ජනයාගේ ජාතික උත්සවයක් බවට පත්ව ඇත. මෙම උත්සවය ගම්බද ප්ර දෙශ වලද නාගරිකව මෙන්ම සුප්රසිද්ධ උත්සවයකි.

පොංගල් උත්සවය දින 3-4ක් පුරා දිවෙන අතර, මෙම දිනයන් ජතික නිවාඩු දිනයන් ලෙසද රජය විසින් ප්‍රකාශ කර ඇත. 

තෛපොංගල් උත්සවය තමිල්නාඩුවේ සමරන උත්සව අතරින් අතිවිශේෂ ස්ථානයක් ගනී.

• විකිපීඩියා.

A day in the life

දුරුතු පෝය .

බෞද්ධ ඉතිහාසයේ සිදු වූ වැදගත්ම සිදුවීම් සිදු වී ඇත්තේ පොහොය දිනයන් මුල් කොට ගෙනය.  එම නිසා පොහොය දිනය බෞද්ධයන්ට බෙහෙවින් වැදගත් වේ. අපට පමණක් නොව ලොව සිටින සියලුම බෞද්ධයන්ට පොහොය දිනය අතිශයින්ම වැදගත්ය.

දුරුතු පොහොය (ජනවාරි පොහොය) වර්ෂයේ මුල්ම මාසය මෙන්ම ලංකාවාසී අපට ඉතාමත් වැදගත්ම පොහොයක් වන්නේ බුදුන් වහන්සේ ලංකාවට පළමු වරට වැඩියේ දුරුතු පොහොය දිනයේ වන නිසාය. මහියංගණයෙහි පිහිටි “මහානාග” නම් උයනේ යක්ෂ සහ නාග ගෝත්‍රිකයන් දෙපිරිසක් අතර අරගලයක් හට ගෙන තිබිණි.

බුදුන් වහන්සේ එහි වැඩම කොට ඔවුන් ඇමතීමට උත්සාහ දැරුව ද තමන්ගේ පරිසරයට පැමිණි අමුත්තා කරදරයක් යයි සිතූ යක්ෂයෝ අවි අමෝරා ගෙන බුදුන් වහන්සේට එරෙහිව නැඟී සිටියහ. යක්ෂයින් දමනයට නම් ඔවුන් බියට පත් කර සිටිය යුතු බව සිතූ බුදුන් වහන්සේ වර්ෂාව, අකුණු සහ මහා මේඝයක් ඇති කර යක්ෂයින් බිය වද්දවා පසුව ඔවුන්ගේ බිය පහ කළ අතර පසුව යක්ෂයෝ ගිරි දිවයිනට පලා ගියහ. එහි පැමිණ සිටි සුමන (සමන්) නම් දෙවියන් පූජාවට සුදුසු දෙයක් ඉල්ලා සිටි විට බුදු හිමියන් කෙස් මිටක් දී ඇති අතර සුමන දෙවියන් විසින් බුදුරජුන් වැඩ සිටි ස්ථානයෙහිම එම කේශ ධාතු තැන්පත් කොට අඩි 10ක් උස ස්තූපයක් කර වූ අතර මියුගුණ හෙවත් මහියංගණ චෛත්‍ය එම ස්තූපයයි.

කැලණි පෙරහර පැවැත්වෙන්නේ දුරුතු මාසයේදීය.

දුරුතු පොහොය දින සිදු වූ අනෙකුත් වැදගත් සිදුවීම්...

බුදුන් වහන්සේ මහා ප්‍රඥාව ලෝක සත්ත්වයා හට දේශනා කිරීමේ මුල් පියවර තබන ලද්දේ ද දුරුතු පොහෝ දිනකදීය. ඒ උරුවෙල දනව්වට වැඩම කොට අහංකාර තුන්බෑ ජටිලයන් වූ උරුවෙල කාශ්‍යප, නදී කාශ්‍යප, ගයා කාශ්‍යප ඇතුළු දහසක් පමණ දෙනාට සදහම් මාර්ගය පහදා දෙමිනි.

තමා විසින් දහම් දේශනා කොට අරහත් භාවයට පත් තුන් බෑ ජටිල තෙරුන් සහ ඔවුන්ගේ පිරිවර සමඟ මගධය වෙත වැඩම කළ බුදුරජාණන් වහන්සේ බිම්බිසාර රජුට දහම් දෙසා රජු සහ ඒ නුවර වැසියන් තෙරුවන් සරණ ගිය බෞද්ධයන් බවට පත් කළේ ද දුරුතු මාසයේදීය.

බිම්බිසාර රජු විසින් බුදුන් ඇතුළු මහ සඟරුවනට වේළුවනාරාමය පූජා කළේ ද මෙම පොහොය දිනයේය.
දොළොස් පොහොයේ සමාරම්භක පොහොය වන්නේ දුරුතු පොහොයයි. මේ පොහොය ඉතාම වැදගත් වන්නේ සියලු පොහොයන්ට වස්තු විෂය වන පරිසරය සැකසීම අනුවය.

වසරක් ගෙවී තවත් වසරක් උදා වන මේ මොහොතේ පසුගිය වසරේ ලත් අත්දැකීම් සම්බන්ධව අවලෝකනය කොට නව වසරට ඒ අත්දැකීම් කොතරම් දුරට බලපාන්නේ ද යන්න සම්බන්ධව මෙනෙහි කළ යුතු හොඳම කඩඉමකි.

එමෙන්ම දුරුතු පොහොය වඩාත් වැදගත් වන්නේ අප සම්මා සම්බුදු තිලෝගුරු බුදු පියාණන් වහන්සේ දුකේ වෙළී - පැටලී සිටින සියලු සත්ත්වයා එම විමුක්ති මාර්ගයෙන් ගලවා ගැනීමට ප්‍රථම පියවර තබන ලද්දේ ද දුරුතු පෝයදාය.

බුදු බව ලබා නව මසකින් පසු උරුවෙල් දනව් පියසෙහි තුන්බෑ ජටිල‍යන් වන උරුවෙල කාශ්‍යප නදී කාශ්‍යප, ගයා කාශ්‍යප ප්‍රධාන කොටගත් දහසක් පමණ සව්වන් සදහම් මාර්ගයට යොමු කරවන ලද්දේ දුරුතු පෝදා බැවිනි.

මහියංගණයට වැඩම කොට යක්ෂ ගෝත්‍රිකයන්ට දහම් දෙසා විමුක්ති මාර්ගය හෙළි කිරීම ද මේ පොහෝ දා සිදු වූ තවත් වැදගත් සිදුවීමකි.

බුදුරජුන්ගේ කේශ ධාතු නිදන් කිරීම මත දෙවියකු විසින් ඉදි කරන ලද ප්‍රථම දාගැබ වන්නේත් මහියංගණ දාගැබයි.

දුරුතු පෝදා අපට ලැබුණු අති උත්තම දායාදයකි. අප රටට වැඩම කළ බුදුරදුන් නිසා අපේ සමා‍ජයේ පෙර නොවූ විරූ පෙරළියක් උදා විය.

මානව සමාජය විවිධ ආකල්පවල එල්බ ගෙන සිටි හෙයින් නිසි මාර්ගය නැත්නම් විමුක්ති මාර්ගය කුමක්ද යන්න සොයා ගැනීමට නොහැකිව මංමුළා වූ පිරිසක් බවට පත්ව සිටියහ.

මිනිසා ගස්වලට වන්දනය කළේය. තවත් පිරිසක් ගල්වලට වැඳුම් පිදුම් කළහ. ඇතැමෙක් හිරුට වන්දනය කළහ. තවත් සමහරෙක් සඳුට වැඳුම් පිදුම් කළහ. සමහරු අනංගයාට වැඳුම් පිදුම් කළහ. අනංගයා යනු ආදරයට අධිපතියාය. ආදරයට අධිපති අනංගයාට වැඳුම් පිදුම් කළ හොත් තමන්ට විමුක්ති මාර්ගය ලැබේ යැයි සිතූහ.

සමහරු නාගයා සංකේතයක් කොට ගෙන වන්දනය කළහ. රාගයෙන් කෙරෙන්නේ තමන්ගේ ඇලීම් - ගැලීම් තවත් පෝෂණය කිරීමකි. ඇලීම් ප්‍රහීණ කළ යුතුව තිබියදී තවදුරටත් එහි එල්බ ගන්නේ නම් සිදු වන්නේ සසරේ දිගුවීම පමණි. අපට අවශ්‍ය වන්නේ සංසාරය කෙටි කර ගැනීමය. නාගයාට වන්දනය කිරීමෙන් හැඟී යන්නේ එය කෙටි කර ගැනීම නොව තව තවත් එයට එල්බ ගැනීමකි. නාග වන්දනය එදා කොතරම් ජනප්‍රිය වීද යත් රජවරුන්ගේ නමේ අගට නාග යන පදය යෙදෙන්නට පුරුදු වූහ.

චෞරනාග, මහානාග, වීරනාග, ඉල නාග ආදී නම් එයට හොඳම නිදසුන්ය.

මෙවන් පරිසරයක සිටි ජනකායට බුදුවරුන් ලක්දිවට වැඩම කළ එම අඳුරු වලාකුළු පටලයෙන් නැති නම් භව කඩතුරාවෙන් වැසුණු ජනකාය යහමඟට ගන්නට දැරූ තැතද ඉතා ප්‍රශංසනීයයි.

ඉන් අනතුරුව උගත් පරපුරක් බිහි වී මහ කැලෑව එළිපෙහෙළි වී ගල් ලෙන්වලට වී සඟරුවන දහම් පොත් ලියන්නට පෙලඹුණේ ද මේ දුරුතු පුන් පොහෝදාය.

බුද්ධිමත් කැටයම් ශිල්පියා මේ මඟින් කළේත් බුදු මහිමය කියාපෑමය. අදත් එම කැටයම්වලින් ජීවමාන වන්නේ බුදු ගුණයි. බුද්ධ චරිතයයි. බුද්ධ ධර්මයයි. මේ දක්වා පැමිණි ගමන් මඟට ප්‍රවේශයක් වූයේ දුරුතු පොහොයයි.

A day in the life

ගැටඹේ බෝධිය .

මහනුවර සිට කොළඹට විහිදෙන ප්‍රධාන මාර්ගයේ 64 කණුව අසල ඉතා ප්‍රකට ගැටඹේ රාජෝපවනාරාමයේ පඬුරු දමන බෝධිය පාර අද්දර පිහිටා ඇත. මේ බෝධිය පිළිබඳ රසවත් කතා පුවතක් මෙහි දැක්වෙයි. මහනුවර සිට ගැටඹේ බෝධිය තෙක් දුර කිලෝමීටර පහක් පමණ වෙයි. මේ බෝධිය මහනුවර නිර්මාණය වූ කරත්ත සීපදවල වර්ණනා වනුයේ එදා සිය ගණනක් වූ කෝපි කොළඹට රැගෙන ගිය ගැල් රෑට නවාතැන් ගත් තිප්පලක් වශයෙනි. මේ බෝධිය සිට කිලෝ මීටර් භාගයක් පමණ දුරින් පේරාදෙණිය පොලිසිය අසලින් ඇතුළට ගිය විට එදා තුන් සිංහලයේ ම පයින් ගමන් බිමන් ගිය අය නැවැතී විවේක ගෙන සීතල දිය නා ගිමන් හළ ප්‍රකට මධ්‍යස්ථානයක් වූ හාල් මැහි කඳුර නම් හන්තාන කන්දෙන් පොළව යටින් මතු වී බුබුළු දමමින් උඩට ආ සීතල ජල උල්පත විය. පියා හා අමනාප ව කොත්මලේට පලාගිය ගැමුණු කුමරු දිවා ආහාරය ගෙන විවේක ගත්තේ ද හාල් මැහි කඳුරේදී ය. 1947 ගංවතුරෙන් මුළු ප්‍රදේශය ම වර්ෂා ජලයෙන් යට වෙද්දී ගැටඹේ බෝධිය අවට බිම ගංවතුරට යට නොවී ඉතිරි වීම සමඟ ගැටඹේ බෝධියේ හාස්කම් පැතිරී යාමට විය. වර්තමාන දියුණුවට අඩිතාලම වැටුණේ මේ හාස්කම සමඟ ය.

පේරාදෙණිය රාජෝපවනාරාම පඬුරු දමන බෝධිය පිළිබඳ රසවත් කතා පුවත දැන් විමසා බලමු. උඩරට දෙවන රාජසිංහ රජු (1636 / 1687) රජ කරන විට දිගූද මේලෝ කැස්ට්‍රෝ නමැති පෘතුගීසි සෙන්පතියා යටතේ පෘතුගීසි වරු උඩරට විශාල යුද හමුදාවක් රැගෙන විත් වට කළහ.

පරංගි හමුදාව කඳවුරු බැඳගත්තේ මහවැලි ගඟ අද්දර ගැටඹේ තොට අසලයි. පෘතුගීසීන් උඩරටට ඇතුළුවන විට මහනුවර අත හැර කඳුකරයට පළා ගිය රජු ටිකෙන් ටික නගරයට ළංවෙමින් ගරිල්ලා ක්‍රමයට සතුරා වටලන්නට විය. දැඩි වර්ෂාව සමඟ මහවැලි ගඟ උතුරා යාමට විය. ගැටඹේ බෝධිය අසල මෑතක් වනතුරු ගඟ හරහට ස්වභාවික ගල් බැම්මක් සේ විහිදී ගිය හරස් ගල්තලාවක් විය. ඉන් ගඟේ ජලය ගලායාම සිදුවූයේ ඉතා සෙමිනි. එය ගඟේ ස්වාභාවික බාධකයක් විය.

වර්ෂාව සමඟ ම රෝගාබාධ මතු වන්නට විය. පෘතුගීසීන්ගේ යුද කඳවුරේ ගබඩා කර තිබූ වෙඩි බෙහෙත් සියල්ල වර්ෂාවට තෙමී තෙත බරිත විය. පසුදා උදෑසන හිරු රැස් වැටෙන විට තෙමුණු වෙඩි බෙහෙත් ගෝනි බිම එළා සුදු වැලි ඇති ගංඉවුරේ දමා වේලන්නට විය. ගැටඹේ තොට යාව පිහිටි ගන්නෝරු කන්ද හෙවත් දිවි දොස් කන්ද එදා උඩවත්ත කැලේ - හන්තාන – බහිරව කන්ද සමඟ එක ම කැළෑ යායක් ලෙස පැතිර තිබූ දැවැන්ත කැළෑවක් විය. දිවි දොස් කන්ද මුදුනට නැඟගත් සිංහල සෙනෙවියෝ ගැටඹේ ගංඉවුරේ පෘතුගීසීන් තෙත් වූ වෙඩි බෙහෙත් ගෝනි මත එලා වේලනු දුටුවාහ. මේ බව ඊයක බැඳි රහස් තල්පතක් මඟින් රජු වෙත දැනුම් දී ඇත. රාජ නියෝගය වූයේ ඒ වෙඩි බෙහෙත් විනාශ කිරීමයි. දිවි දොස් කන්ද මුදුනේ සිට ඊතලවල බැඳි ගිණි ඇවිල වූ කරුංකා ගෙඩි බැඳ වෙඩි බෙහෙත් වෙත දුනුවලින් ඊතල කීපයක් එක්වර ම පතිත විය. වේලමින් තිබූ වෙඩි බෙහෙත් මහ හඬ නඟා පුපුරා එක ම ගිණි ජාලාවක් බවට පත් විය. ඒ සමඟ ම සැඟවී සිටි සිංහලයෝ තුවක්කු හෙලි දුනු ඊ කඩු රැගෙන පරංගීන් වෙත කඩා පැන්නාහ. අඩ හෝරාවක් ම පැවැති ගන්නෝරු සටනින් පරංගි හමුදාව සමූල ඝාතනය වූ අතර පරංගි ලෙයින් ගැටඹේ තොටේ සුදු වැල්ල රතුපාට විය. මාරාන්තික කඩු පහර කෑ දිගූද මේලෝ කැස්ට්‍රෝ තම පුතා දෙවන රාජසිංහ රජුට බාර දී අවසන් හුස්ම හෙලුවේය.

1638 ගන්නෝරු සටනින් ලැබූ ජය දෙවන රාජසිංහ රජුගේ රාජ සභාවේ සිටි කවීන් නවදෙනා මෙන්ම ප්‍රශස්ති හා හටන් කාව්‍ය කරුවන්ගේ ජය සමරු ප්‍රශස්ති කවිවලට වස්තු බීජ විය. ශ්‍රී නාමේ – පවන – රාජසිංහ රාජෝත්තමයා එවැනි ප්‍රශස්ති කාව්‍ය කීපයකි.

ගන්නෝරු සටනේ එය සිහිවීමට දෙවන රාජසිංහ රජු තම සහෝදර විජයපාල කුමරු ලවා ජය සමරු බෝධි අංකුර තුනක් සිටුවීය. ගැටඹේ රාජෝපවනාරාමයේ ඇති පඬුරු දමන බෝධිය එසේ රාජසිංහ රජුගේ නියමය පිට විජයපාල කුමරු 1638 රෝපණය කරවූවකි. එය දැනට අවුරුදු 375කට වඩා පැරැණිය. අතු පතර විහිදී ගිය දැවැන්ත ශාඛා පහක් පමණ එහි ඇත. බෝධි පූජාවලට මේ ස්ථානය නම ගිය ස්ථානයකි.

දෙවන ජය සමරු බෝධිය මීට මඳක් නුදුරින් මහනුවර ඇසළ පෙරහර දියකපන තොටුපල අසල පිහිටා ඇත. එය ගඟ අද්දර ම සරු පසක පිහිටි බැවින් මුලවට අඩි හතළිහක් පමණ යුතු හොඳින් ශාඛා පත්‍ර විහිදී ගිය වෘක්ෂයකි. ඇසළ පෙරහරේ දිය කපන දා මේ දිය කැපුම් බෝධිය අසල දහස් ගණනක් බැතිමත්හු මහ රෑ ගඟට පැන දිය කැපූ පසු නාති. මේ දිය කැපුම් බෝධියේ අතු හා පත්‍ර හරස් අතට විහිදීම විශේෂයකි. මේ අසළ අලුතින් දිය කැපුම් තොට රක්වංග විහාරය ඇරැඹී ඇත. මේ බිම්කඩ මහනුවර විෂ්ණු දේවාලයට අයිතිය.

තුන්වන ජය සමරු බෝධි අංකුරය එදා පේරාදෙණිය මල්වත්තේ සිටුවා ඇත. සරුවට වැඩී තිබූ මේ බෝධිය 1820 ඉංග්‍රීසින් පේරාදෙණි මල්වත්ත නැවත සකස් කිරීමේදී කපා දමා ඇත. ගැටඹේ බෝධිය දකින විට 1638 ගන්නෝරු සටන හා සිංහලයන් එහිදී ලැබූ අතිවිශිෂ්ට ජය එක්වර සිහියට නැඟෙයි.

#ගම්පොලයා

A day in the life

මරිය මග්දලේනා'

'

මරිය මග්දලේනා ශුද්ධවූ බයිබලය තුළ තවත් කැපී පෙනුණු චරිතයක් විය. එහෙත් ශුද්ධවූ බයිබලයේ පවා ඇයගේ සම්පූර්ණ වතගොත සඳහන් වී තිබුණේ නැත.

ඊශ්‍රායලයේ, මග්දලා නුවර, ඇය උපත ලැබූ බවත්, තුර්කියේ සෙලන් නගරයේදී ඇය මියගිය බවත්, ඇයට බෙන්, හා ඩේවිස් යනුවෙන් සහෝදරයන් දෙදෙනෙක් සිටි බවත් ඇය ගැන කල ගවේශනයේදී සොයා ගත හැක. මග්දලා නුවර එකළ ප්‍රසිද්ධ වී තිබුණේ ධීවර කර්මාන්තය ටය. ඇය ගේ පියා සයිරස් නම් තැනැත්තෙක් වූ අතර,මවගේ නම එයුචරින් විය. ඔවුන් වත් පොහොසත් කම් වලින් සැපිරූ ධනවත් පවුලක් විය.

මරියා ට මග්දලේනා කියා නමක් තිබුණේ නැත. ඇය මග්දලා නුවර වෙසෙන නිසා එකී නගරයේ නම ඇයගේ නමට කෙළවරින් එකතු වී මරිය මග්දලේනා කියා බෞතීස්ම වී ඇත .

වත් පොහොසත් කම් ඇති පවුලක ස්ත්‍රියක් අනාචාරයේ හැසිරීමට ප්‍රධනතම හේතුව වුයේ, රාගාධීක බව පාලනය කිරීමට ඇති අකමැත්තය. එයට ඇයගේ අසාමාන්‍ය වූ සුරූපි බවත්, හැඩ කාර සිරුරත් හේතු විය. ඇත්තෙන්ම මරිය මග්දලේනා වෛශ්‍යාවක් වූයේ නැත. ඇය තම අනාචරයෙන් මුදල් ඉපයූවේ නැත. ඇය උපතින්ම ධනවත් තරුණියක් නිසා, ඇය ජීවිතය සෙල්ලමකට ගෙන, ඇති තරම් විනෝද විය. ඇයට ප්‍රිය මනාප මිනිසුන් සමඟ යහන් ගත විය. එහී ගානක් මිම්මක් නැත. මේ හෙයින් නගර වාසින් ඇයව සැලකූයේ පව්කාර ස්ත්‍රියක් ලෙසටය.

ඇය ශුද්ධවූ බයිබලයේ කැපී පෙනෙන චරිතයක් වනුයේ ඇයට ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ මුණ ගැසුණු පසුව ය. ඇයගේ සීමා රහිත නොමනා හැසිරීම තව දුරටත් ඉවසා ගත නොහැකි වු නගර වාසින් ඇයට ගල් ගසා මරා දැමීම සඳහා ඇය පසු පස එළවා එන නිසා ඇය දිව ගොස් නැවතුනේ ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ ගේ පා මුලය.

ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ එම සිදුවීම තේරුම් ගෙන, ඇය පසු පස දිව ආ නගර වාසින් ට කීවේ, පළමු ගල ඇයට ගැසිය යුත්තේ කිසිදු වරදක් නොකෙරූ අයෙක් කියාය. ඇය පසු පස ගල් අතේ තබාගෙන දිව ආ නගර වාසින් අතර, ඇය සමඟ යහන් ගත වූවන්ද සිටියහ. ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ, නිවැරදි කරුට මුල් ගල ගැසීමට කිව් පසු, ඔවුන් සියල්ලම ගල් බිම දමා ආපසු හැරී ගියහ.

එතැන් පටන් ඇය ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ ගැන පැහැදී, එතුමන් පැහැදිලි කරන ධර්මය අවබෝධ කර ගෙන , එතුමන්ගේ අනුගාමිකයෙක් ලෙස එතුමා පසු පස ගියාය.

මරිය මග්දලේනා වැනි අනුරාගීක ස්ත්‍රියක් ,එවකට තාරුණ්‍යයේ පසුවන ක්‍රිස්තුස් වැනි කෙනෙක් වෙනුවෙන් තමා එතෙක් ගෙන ගිය පව්කාර ජීවිතය අත්හැර එතුමා පසු පස යෑම ගැන කෝණ කීපයකින් බැලිය හැක. ඇය සත්‍ය වශයෙන්ම තම ජීවිතය ගැන කළ කිරුනාද, නොඑසේ නම් තරුණ ක්‍රිස්තුස් ලඟ ගැවසීමට ප්‍රිය වුනාද ,එසේත් නැති නම්, ක්‍රිස්තුස් විසින් තමන්ගෙ ජිවිතය රැක දුන් නිසා, ඊට කෘතඥතාවය පළ කිරීම නිසා එතුමා සමඟ සිටියාද කියා කො⁣තැනකවත් සඳහන් නොවීය. මරියා මග්දලේනා ද, තම ජීවිතයේ සිදු වූ කිසිදු සිදුවීමක් කුමන අයුරකින් හෝ සඳහන් කර තිබුණේ නැත. එහෙයින්, මේ සිදුවීම තුළ වූ විවිධ පැති කඩ, එකල, ඒවා ලේඛන ගත කළ අයගේ උපකල්පනයන් යැයි සිතිය හැක.

තරුණ වියේ පසුවූ ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ ත්, අතීශයින්ම රූමත් අනුරාගීක ස්ත්‍රියක් වූ මරිය මග්දලේනා අතර, අනුගාමීත්වය ට වඩා එහායින් ගිය සබඳ කමක් තිබූ බවක් ඇතැම් ලේඛනයන් හී සඳහන් වී තිබුණි. ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ වූවද මෙලොවට පැමිණියේ මනුෂ්‍යයෙකු ලෙසය. එහෙයින් තාරුණ්‍යයේ පසුවූ ක්‍රිස්තුස් තුල මනුෂ්‍ය හැඟීම්, දැනීම්, ඇති නොවෙනවා නොව. මෙය තහවරු කිරීම වස් බයිබලයේ කිසිදු තැනක සඳහන් නොවුනද, ඉන් පිට ලියූ විකල්ප ලේඛනයන් හී, ක්‍රිස්තුස් හා මරිය මග්දලේනා ගැන ලියවුණේ ඔවුනත⁣රේ ගැඹුරු සබඳතාවයක් ඇතිවූ බවක්ය. ඇතැම් තැන්වල මරිය මග්දලේනා ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ බිරිඳ ලෙස ද හුවා දක්වා තිබුණි. නමුත් ඒවා සනාථ කිරීමට නිවැරදී කරුණු ඉදිරිපත් කර තිබුණේ නැත.

ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ ගැන නිර්මාණය වූ දැවැන්ත සිනමා කෘති තුළින් ද, ක්‍රිස්තුස් හා මරිය මග්දලේනා ගේ සමීප සම්බන්ධය ගැන ⁣නොපෙන්නුවද, එක් දහස් නමසිය හැත්තෑ දශකය තුළ ඇමරිකානු තරුණ නිර්මාණ ශිල්පින් පිරිසක් විසින් නිපදවූ සංගීතමය රොක් ඔපේරා චිත්‍රපටයක් වූ 'ජීසස් ක්‍රයිස්ට් සුපර් ස්ටාර්' චිත්‍රපටයේ නම් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ හා මරිය මග්දලේනා අතර සමීප සබඳ කමක් තිබූ බවක් මෙන්ම ඔවුන් එකට ජීවත් වූ බවක් පෙන්වා තිබුණි.

මරිය මග්දලේනා ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ හා එක්වීමෙන් එතුමන් හා අපෝස්තුළු වරුන් එක්ව පිහිටුවා ගත් ශුද්ධවූ සභාව, සඳහා ආර්ථීක හා මුල්‍යමය සහයෝගය දීමට මරිය මග්දලේනාට හැකි වී තිබුණි. බයිබලයේ සඳහන් වී ඇති පරිදි ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ හා එක්වුනු අපෝස්තුළු වරුන්, එසේ එක්වූයේ තමන් කරමින් සිටි රැකියාවන් අත් හැර දමාය. වරක් දෙවරක් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ තම ප්‍රාතිහාර්ය තුළින් කෑම දුන්නද, එසේ දිගටම එය සිදුවූයේ නැත. එහෙයින් ඔවුනොවුන්ගේ මූලික අවශ්‍යතාවය න් ඉෂ්ඨ කරගැන්මට මුදල් අවශ්‍යය විය. ජෝශප් වැනි වඩුවෙකුගේ පුත්‍රයෙකු වූ ක්‍රිස්තුස් ටත් ඒ හැටි මුදලක් තිබුණේ නැත. තම ජීවිකාව සඳහා ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ වෘත්තිය ක් කළ බවක් ශුද්ධවූ බයිබලයේ සඳහන් වෙන්නේ නැත. විටින් විට තම පියා වූ ජෝශප් ගෙ වඩු මඩුවේ ඔහුට අත් උදව් දුන් බව සඳහන් වූවද, ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ අත යහමින් මුදල් ගැවසුණු බවක් නොපෙනුනි. එසේ මුදල් ගැවසෙන්නට ක්‍රමයක්ද නොතිබුණු. මරිය මග්දලේනා ක්‍රිස්තුස් වහන්සේටත්, එතුමන් හරහා එතුමන්ගේ ගෝලයන්ටත් මුදල් මය උපකාර කළ බවක් සපත වන්නෙ මෙතැනදී ය.

ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ ගේ මව් තුමිය සමඟ දැඩි සම්බන්ධ තාවයක් මරිය මග්දලේනා ඇති කර ගෙන තිබුණි. එතුමිය ඇයට සලකා ඇත්තේ තම ලේලිය ලෙස යැයි ඇතැම් ලේඛන වල සනිටහන් වී තිබුණි. එහී සත්‍යතාවය කොතෙක්දයත් නොදනී මුත්, මරිය මග්දලේනා බොහෝ අවස්ථාවල සිටියේ මරිය තුමිය සමඟ මය. ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ කුරුසියේ මිය යන අවස්ථාවේ දීත් කුරුසිය පාමුල මරිය තුමිය සමඟ සිටියේ මරිය මග්දලේනාය. එතැන තවත් ස්ත්‍රියක් සිට ඇත. ශුද්ධවූ මාර්ක් ලියූ සුවිශේෂ යේ සඳහන් වන්නෙ ඒ ස්ත්‍රිය සැලෝමි බවය.

ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ කුරුසියේ මිය ගිය බවටත්,එතුමාගේ නිසල සිරුර ගල්ලෙනක තැන්පත් කර ගල්ලෙන් දොර විශාල ගලකින් ආවරණය කෙරු බවට, ඇසින් දුටු ප්‍රබලම සාක්ෂිය වූයේ මරිය මග්දලේනාය. සාමාන්‍යයෙන් කුරුසියේ ඇණ ගසන බොහෝ වැරදි කරුවන් කුරුසියේ සිටිද්දීම උකුස්සන් විසින් කා දමනු ලැබේ. ⁣නොඑසේ නම් කුරුසියේ දීම මිය ගිය පසු එය බිමට බා ගත් සැනින් එතනට එන දඩ බල්ලන්ට එකී මිනී ආහාරයක් වනු ඇත. ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ නිසල සිරුරට එවන් කිසිඳු දෙයක් සිදු නොවූ බව මරිය මග්දලේනා සාක්ෂි වූ බවක් ද ශු මාර්ක් විසින් ලියා තිබුණි.

එලෙසම දින තුනකට පසු ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ මළවුන්ගෙන් උත්ථාන වී, ගල්දොර හරස් කර, තිබූ ගල ඉවත් කර, ගල්ලෙනෙන් නික්ම ගොස් ඇති බවක්ද, සපත කරනුයේද මරිය මග්දලේනා ය. ඒ, ඇය තුන්වන දිනයේ ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ සිටිනවාදැයි කියා එතුමා තැන්පත් කෙරූ ගල්ලෙනට පැමිණ පසුවය.

ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ මළවුන්ගෙන් උත්ථාන වූ පසු දින හතලිහක පමණ කාලයක් අජීවීව, හා සජීවීව අපෝස්තුළු වරුන් විටින් විට සම්බන්ධ විය. එතුමා මරිය මග්දලේනා හමුවේ ද කීප විටක් පෙනී සිට ඇත. එලෙසම එතුමාගේ අහස් නැගීම ද, මරිය මග්දලේනා විසින් තම සියැසින් දුටු බව සඳහන් වී ඇත. මේ කරුණු සෘජුවම ශුද්ධවූ මාර්ක්, ශුද්ධවූ ලූක් හෝ ශුද්ධවූ මතායෙස් ගේ සුවිශේෂයන් හී සඳහන් නොවූව ද, තිදෙනාගේම ලේඛන වල මෙයට සමාන සිදුවීම් වෙනත් කෝණ වලින් ලියා තිබුණි.

ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ ගේ අහස් නැගීමෙන් පසු මරිය මග්දලේනා දිගටම මරිය තුමිය සමඟ සිටියාය. ඒ අතරේදී ද ඇය ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ ගේ පණිවිඩය පේදුරු සමඟ එකතු වී ජනතාව අතරට රැගෙන ගියාය.

පසු කලෙක ඇය පේදුරු සමඟ එකට ජීවත් වූ බවක්ද ඇතැම් ලේඛන වල ඉඟි දී තිබුණි. කෙසේ වෙතත්, ඇය අවසන් කාලයේදී වාසය කර ඇත්තේ තුර්කියේ සෙලන් නගරයේය. ඒ කා සමඟ ද කියා සඳහන් වී නැත. නමුත් ඇය මිය ගොස් ඇත්තේ සෙලන් නගරයේදී මය.

1946 දී මැක්සිකොවේ 'මරිය මග්දලේනා' නමින් ඇයගේ පුරාවෘත්තිය ගැන චිත්‍රපටයක් නිර්මාණය කළ අතර, 1954 දී ආජන්ටිනා සිනමා කරුවන්ද, එම නමින්ම චිත්‍රපටය ක් නිපදවිය. 'මේරි මග්දලේනා' නම් තවත් චිත්‍රපටයක්ද, ඇමරිකානු වන් ගේ අතින් 2018 දී නිර්මාණය වූ අතර, ඇමරිකාවේම 2019 දී මරිය මග්දලේනාගේ කථාව ඇතුලත් රුපවාහිනි කථා මාලාවක් නිපදවිය. ඒ හැම නිර්මාණයන් තුළ, ඇයගේ කථාව එකී අධ්‍යක්ෂක වරුන් ගේ දෘෂ්ටියන්ට අනුව නිර්මාණය වූ අතර, ඒවා එකිනෙකට පරස්පර විය. ඒවා තුළින් ඇයගේ සැබෑ තතු හෙළිවූවාදැයි නම් සැක සහිතය.

පසු කලෙක කතෝලික සභාවට වුවද ප්‍රශ්නයක් වී තිබුණේ පව්කාර ස්ත්‍රියක් ව සිටි මරිය මග්දලේනා ව ශුද්ධවන්ත ස්ත්‍රියක් කරන්නේ කෙසේද කියාය.

-ශෝන් මැක්ස්මස් දිසානායක-

day in the life