මහනුවර තිබු අපේ රජවරුන්ගේ
සොහාන්වලට වෙච්ච දේ මෙන්න
මහනුවර යුගයේ සිටි රජවරුන් ආදාහනය කර තිබෙන්නේ එකම ස්ථානයක.ඒ තමයි ගෙඩිගේ විහාර බිම හෙවත් රාජකිය ආදාහන මළුව.මෙහි තිබු එම රජතුමන්ලාගේ සොහොන් කොත්වලට මොකද වුණේ කියන ප්‍රශ්නයක්.අද කියන්නේ ඒ රාජකිය ස්මාරකවලට වෙචිච දේ ගැනයි.
නුවර යුගයේ රජතුමන්ලා ආදාහනය කරන්නත් පෙර ගම්පොළ යුගයේදිත් මෙම ස්ථානයේ රාජකීයයන් ආදාහනය කර තිබෙනවා..ගම්පල යුගයේ තුන්වැනි වික්‍රමබාහු රජතුමාගේ( 1347-1375) මව්බිසව තමයි චන්ද්‍රවති දේවිය.එතුමියට අස්ගිරි දේවි කියලත් කියනවා.චන්ද්‍රාවති දේවිය මියගියාම තුන්වන වික්‍රමබාහු රජතුමා විසින් මව්බිසව ආදාහන කළේ ගෙඩිගේ විහාර ආදාහන මළුවේදි..ඒ අදාහන කරපු තැන රජතුමා බෝධියක් රෝපණය කළා.ඒ බෝධිය අදත් තිබෙනවා.චන්ද්‍රාවති බෝධිය කියල තමයි ඒ බෝධින් වහන්සේ හදුන්වන්නේ.ඉතින් රජතුමා එම ස්ථානයේ විහාරයකුත් හැදුවා .ඒක තමයි අස්ගිරි ගෙඩිගේ විහාරය කියන්නේ.
ඉතින් අද අස්ගිරි ගෙඩිගේ විහාරය හෙවත් ආදාහනමළුව විහාරය සුළු ප්‍රමාණයක පැතිර තිබුණත් අතීතයේ මේ විහාරයට උඩවත්ත කැළයෙන් මෙපිට හා බහිරවකන්දට මෙපිට සියළු ඉඩම් රජවරු පූජාකර ඇති බව අදත් විහාරයේ ඇති සන්නස් තුළින් පැහැදිලි වෙනවා.ඒ වගේම මේ විහාර භුමිය මහල් තුනක් තිබිලා තියෙනවා අතීතයේ.
උඩමළුව,මැදමළුව,පාත මළුව කියලා ඒ මළු තුන හදුන්වනවා.උඩමළුවේ තමයි බෝධින් වහන්සේ ඇතුළු විහාරය පවතින්නේ.දෙවැනි මළුවේ රජවරු ආදාහනය කළ බවත් තුන්වැනි මළුවේ මහජනයා රැස්වු බවත් විහාරයේ පැරණි පොත්පත්වල සදහන්වනවා.
ශ්‍රි වීරපරාක්‍රම නරේන්ද්‍රසිංහ රජතුමා (1707- 1739) හා කීර්ති ශ්‍රි රාජසිංහ රජතුමා ( 1747- 1782) කුමාර අවධියේ අකුරු කරවා තිබෙන්නේ මේ පන්සලෙන්.ඉතින් ඒ රජවරු වගේම මහනුවර යුගයේ සිටි සියළු රජවරු මේ විහාරස්ථානයට විශේෂ අනුග්‍රහයක් දක්වා තිබෙනවා.
එසේම 1753 දි කීර්ති ශ්‍රි රාජසිංහ රජසමයේ තායිලන්තයෙන් ලංකාවට උපසම්පදාව රැගෙන ආ උපාලි මහ තෙරණුවන් අපවත්වු පසු ආදාහනය කර තිබෙන්නෙත් මේ ආදාහනමළුව විහාර භූමියේදි. එය සිහිවීම සදහා තායි රජ පවුල විසින් විහාර භූමියේ ඉදිකළ ස්මාරකය අදත් දකින්න තියෙනවා.
ඒ අනුව පළමුවැනි විමලධර්මසූරිය රජතුමා, සෙනරත් රජු, දෙවැනි විමලධර්මසූරිය රජු, විජය රාජසිංහ රජු, ශ්‍රී වීර පරාක්‍රම නරේන්ද්‍රසිංහ රජු,විජය රාජසිංහ රජු, කීර්ති ශ්‍රී රාජසිංහ රජු, රාජාධි රාජසිංහ රජුගේ ආදාහන සිදුකළේ ගෙඩිගේ විහාරයේ දෙවැනි මළුවේදීය. කන්ද උඩරට දෙවැනි රාජසිංහ රජතුමාගේ අදාහනය සිදුකර ඇත්තේ හඟුරන්කෙතයි නමුත් රජතුමාගේ භෂ්මාවශේෂ තැන්පත් කරනු ලැබුවේ ගෙඩිගේ විහාර බිමේ ස්මාරකයකය. සිංහලේ අවසන් රජු වූ ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ මියගියේ වෙල්ලෝරයේ නිසා එතුමාගේ භෂ්මාවශේෂ එහිම තැන්පත් කර තිබෙනවා
එපමණක් නොව මේ රජවරුන්ගේ බිසෝවරුන් වගේම මව්බිසෝවරුන් මියගිය පසුත් ආදාහනය කර ඇත්තේ මේ ස්ථානයේ බව පොත්පත්වල සදහන් වෙනවා.
එසේම රජවරුන් හා බිසෝවරුන් ආදාහනය කර එම භෂ්මාවශේෂ තැන්පත් කරලා ගෙඩිගේ විහාර භූමියේ කුඩා චෛත්‍ය වැනි ස්මාරක හදා තිබෙනවා.ඉංග්‍රීසි පාලනය එනතුරු මේ ස්මාරක විහාර භූමියේ තිබුණත් ඉංග්‍රීසි පාලකයන් ඒවා බොහෝමයක් වැනසි යෑමට සලස්වා තිබෙනවා.එසේම ඉංග්‍රීසින් ඒවායේ තිබු ආභරණ ආදිය කොල්ලකෑවා.
එසේම ඉතිරිවු රාජකීය ස්මාරකත් විනාශවුයේ නුවර මාතලේ දුම්රිය මාර්ගය හැදිමේදි. 1878- 1880 කාලයේදි එම දුම්රිය මාර්ගය හැදුවේ ගෙඩිගේ විහාරය හෙවත් ආදාහන මළුවට යටින්.ඉතින් ඒ ඉදිකිරිමෙිදි ඉතිරිව තිබු රාජකීය ස්මාරකය ටිකත් ඉංග්‍රීසින් විනාශකර දැම්මා. නමුත් විහාර භුමියේ ඉපැරණි අරලිය ගස් දෙකක් පමණ අදත් දකින්න තිබෙනවා.බොහෝවිට එම ගස් රාජකීීයයන් ආදාහනය කර භෂ්මාවශේෂ තැන්පත් කර රෝපණය කළ ගස්විය හැකි බවද කියනවා.
එසේම රජතුමාගේ මව හා රජුගේ වැඩිමහල් සොයුරියගේ ආදාහන සඳහාද ගෙඩිගේ විහාරයේ ආදාහන මළුව යොදාගෙන ඇත්තේ විශේෂ වරප්‍රසාදයක් වශයෙනි. රජ පවුලේ සෙසු සාමාජිකයන්ගේ ආදාහන මහනුවර උඩවත්ත කැලයේ රාම විහාරය පිටුපස ‘බණ්ඩහේතැන්න’ නමැති ස්ථානයෙහි සිදුකර ඇත.
වැලිවිට සරණංකර සංඝරාජ හිමියන්ගේ ආදාහනය ගෙඩිගේ විහාර ආදාහන මළුවේදී සිදු නොකළත්, ලංකාවට උපසම්පදාව ගෙනා සියම් උපාලි හිමිගේ ආදාහනය සිදුකළේද ගෙඩිගේ විහාරයේය.
රජතුමාගේ දේහය දැවීමෙන් දින එකොළහක් යනතුරු ගින්න නිවෙන්නට ඉඩ නොදෙන බව ඉංග්‍රීසි ආණ්ඩුකාර සර් රොබට් බ්‍රවුන්රිග්ගේ වෛද්‍යවරයා වූ ජෝන් ඩේව් සඳහන් කර ඇත. දින එකොළහෙන් පසු කිරි හා පොල් වතුරවලින් ගින්න නිවා දමයි. පිලිස්සුණු ඇට කැබලි මැටි බඳුනකට දමා සීල් තබනු ලබයි. අළු තවත් බඳුනක දමා සොහොනක තැන්පත් කරයි. රජතුමාගේ අස්ථි කොටස්, අළු හා දැවී ඇති ආභරණාදිය එකතු කිරීමේ රාජකාරිය පැවරී ඇත්තේ අරුප්පොළ හෙවත් අළුපොළ ගම්වාසීන්ටය.
1825දී හර්බර් නමැති ඉංග්‍රීසි ජාතික කාන්තාව ලියූ සටහනක දැක්වෙන්නේ සොරුන් විසින් මෙම රාජකීය සොහොන් විවෘත කර තිබූ බවයි.ඒ කියන්නේ කඩා එහි ආභරණ ආදිය සෙවු බවයි
ඉංග්‍රීසි ජාතික බිෂොප් හර්බර් 1824දී සිය දිනපොතේ ‘නගරයේ කෙළවරක තිබුණු රාජසිංහගේ සුසානය බිඳ දමා රන්, මුතු, මැණික් මෙන්ම ඔහුගේ ඇටකටු එළියට ගෙන ඇති බවත්, එම බිමෙහි තිබූ ගල් කැටයම් සහිත අලංකාර සොහොන් ස්මාරක බොහොමයකට හානි සිදුකර ඇති බවත් සදහන් කර තිබෙනවා.එසේම ගෙඩිගේ විහාරයේ හිටපු ප්‍රධාන හිමියන් රාජසිංහ රජතුමාගේ සොහොනේ තිබු මිනිස් අස්ථි මහජන ප්‍රදර්ශනයයට තැබු බවත් සදහන් වෙනවා
රාජසිංහ රජුගේ සොහොන 1824දී ඉංග්‍රීසීන් විසින් විනාශ කර ඉංග්‍රීසීන්ම යළිත් එය යථා තත්ත්වයට පත්කර තිබෙනවා .මෙම භූමියෙහි ඉංග්‍රීසි ආණ්ඩුකාර ටොරිංටන්ගේ සහභාගිත්වයෙන් උඩුමුල්ලේ නාහිමිගේ ආදාහනය සිදුකළ බව මේජර් ෆොබ්ස් සඳහන් කරනවා.
0 comments:
Post a Comment