වෙළඳ යුද්ධය හා චීන උපායමාර්ගය

වෙළඳ යුද්ධය හා චීන උපායමාර්ගය
--මිගාර රත්නායක මුණු පොතට.

චීනය සහ එක්සත් ජනපදය අතර පවතින භූදේශපාලනික තරගය වර්තමාන ලෝක දේශපාලනයේ ප්‍රධානතම සන්ධිස්ථානයක් බවට පත්ව තිබේ. කිෂෝර් මහබුබානිගේ විශ්ලේෂණය අනුව, එක්සත් ජනපදය චීනයට එරෙහිව ගෙන යන තරගයේදී ඉතා පැහැදිලි උපාය මාර්ගික දුර්වලතා පෙන්නුම් කරන අතර, චීනය ඉතා ක්‍රමානුකූලව සහ සියුම්ව මේ අභියෝගයට මුහුණ දෙමින් සිටියි.

එක්සත් ජනපදයේ උපාය මාර්ගික අසමත්භාවය

එක්සත් ජනපදයේ ප්‍රධානතම දුර්වලතාවය වන්නේ චීනයට එරෙහිව පැහැදිලි උපාය මාර්ගයක් නොමැති වීමයි. මෙය හුදෙක් කිෂෝර් මහබුබානිගේ අදහසක් නොව, ඇමරිකානු ඉතිහාසය තුළ ප්‍රමුඛතම උපාය මාර්ගික චින්තකයෙකු වූ හෙන්රි කිසින්ජර්ගේද නිරීක්ෂණයකි. කිසින්ජර් පැහැදිලිවම ප්‍රකාශ කර ඇත්තේ "එක්සත් ජනපදය චීනයට එරෙහිව ගෙන යන තරගයේ විශාලතම උපාය මාර්ගික වරද වන්නේ උපාය මාර්ගයක් නොමැතිව මෙම තරගය ආරම්භ කිරීමයි" යන්නයි.

චීනය සම්බන්දයෙන් එක්සත් ජනපදයේ පවතින අරමුණු පැහැදිලි නැත:

චීනයේ ආර්ථික සංවර්ධනය වළක්වාලීම - මෙය කළ නොහැක්කකි.
චීන කොමියුනිස්ට් පක්ෂය පෙරළා දැමීම - මෙයද සාක්ෂාත් කරගත නොහැක.
චීනය හුදෙකලා සහ සීමා කිරීම - සෝවියට් දේශයට කළ ආකාරයට මෙයද කළ නොහැක.

එක් එක් ජනාධිපතිවරයාට අනුව මෙය වෙනස් වන නමුත් හිටපු ජනාධිපති ජෝ බයිඩන්ට අනුව "චීනය අංක එක වීම මගේ සමයේදී සිදු නොවනු ඇත" යනුවෙන් ප්‍රකාශ කර ඇති අතර, මෙය පෙන්නුම් කරන්නේ චීන ආර්ථිකය ඇමරිකානු ආර්ථිකය පසු කර යාම වැළැක්වීම පමණක් ඔහුගේ අරමුණ වූ බවයි. තීරුබදු, චිප් යුද්ධය වැනි ක්‍රියාමාර්ග සියල්ලම චීන ආර්ථික වර්ධනය මන්දගාමී කිරීම සඳහා සැලසුම් කර ඇත.

චීනයේ ක්‍රමානුකූල උපාය මාර්ගය

චීනය පැහැදිලි උපාය මාර්ගයක් නොමැතිව කටයුතු කළහොත් දැඩි අර්බුදයකට මුහුණ දීමට සිදුවන බව දනී. මේ නිසා චීනය ඉතා පැහැදිලි හා සංවිධානාත්මක උපාය මාර්ගයක් සකස් කර ඇත. මෙහි ප්‍රධාන අංග තුනකි:

1. ශක්තිමත් අභ්‍යන්තර ව්‍යුහයක් ගොඩනැගීම
සෝවියට් දේශයේ කඩාවැටීම පිළිබඳව චීනය තරම් ගැඹුරින් අධ්‍යනය වෙනත් රටක් නොමැති අතර ඇ.එ.ජ.යේ සිහිනය වන්නේ චීනය "දෙවන සෝවියට් දේශය" බවට පත් කර එයද කඩා වැටීමට සැලැස්වීමටය. චීනය මේ ඉරණම වළක්වා ගැනීමට පහත පියවර ගෙන ඇත:

සෝවියට් දේශය කඩා වැටුණේ බාහිර පීඩනය නිසා නොව අභ්‍යන්තර දුර්වලතා නිසා බව චීනය විසින් හඳුනාගැනීම නිසා ශක්තිමත්, ගතික ආර්ථිකයක් ගොඩනැගීම හා ශක්තිමත් ගතික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීම.

ජෝර්ජ් කෙනන් නම් ඇමරිකානු චින්තකයා 1949 දී ප්‍රකාශ කළ පරිදි, "අවසානයේදී එක්සත් ජනපදය සහ සෝවියට් දේශය අතර තරගයේ ප්‍රතිඵලය අපගේ අවි ආයුධ සහ හමුදා මත නොව, කුමන සමාජයක් වැඩි ආධ්‍යාත්මික ජවයක් සහිතද යන්න මත රඳා පවතී." චීනය මේ සත්‍යය හොඳින් අවබෝධ කරගෙන ඇත.

2. අසල්වැසි රටවල් ආර්ථිකමය වශයෙන් බැඳ තැබීම
සෝවියට් දේශයට එරෙහිව එක්සත් ජනපදය ජයග්‍රහණය කිරීමට හැකි වූයේ බොහෝ සෝවියට් සංගමයට අසල්වැසි රටවලට සෝවියට් දේශයේ පැතිරීම වළක්වාලීමේ ප්‍රතිපත්තියට එක් කරගැනීමට හැකි වූ නිසාය. මේ රටවල් අතර බටහිර යුරෝපය, ජපානය, දකුණු කොරියාව ආදී සෝවියට් දේශය වටා තිබූ රටවල් රැසක් විය.

චීනය මේ පාඩමෙන් ඉගෙන ගනිමින්, මෙය වළක්වා ගැනීමට සැලසුම් සහගත පියවර ගෙන ඇත:

2001 දී ආසියාන් සංවිධානයට නිදහස් වෙළඳ ගිවිසුමක් යෝජනා කිරීම - ඇමරිකාව, යුරෝපා සංගමය, ඕස්ට්‍රේලියාව හෝ ජපානය වැනි බටහිර රටවල් කිසිවෙක් ආසියාන් සංවිධානය සමඟ නිදහස් වෙළඳ ගිවිසුමක් යෝජනා නොකළ අතර, මෙලෙස නිදහස් වෙළඳ ගිවිසුමක් යෝජනා කළ පළමුවැන්නා චීනය විය.

ආර්ථික සම්බන්ධතා විප්ලවීය ලෙස වර්ධනය කිරීම - 2000 දී ආසියාන්-චීන වෙළඳාම ඩොලර් බිලියන 40ක් පමණක් වූ අතර, ආසියාන්-ඇමරිකා වෙළඳාම ඩොලර් බිලියන 135ක් විය. 2022 වන විට (නිදහස් වෙළඳ ගිවිසුමෙන් පසුව), ආසියාන්-චීන වෙළඳාම ඩොලර් බිලියන 975 දක්වා (ලෝකයේ විශාලතම වෙළඳ සම්බන්ධතාවය බවට පත්වෙමින්) වර්ධනය විය.

මේ නිසා ආසියාන් සංවිධානයට අයත් රටවලට චීනයට එරෙහිව යමින් චීනය වෙනත් රටවලට පැතිරීම වළක්වාලන ප්‍රතිපත්තියකට සම්බන්ධ වීම තර්කානුකූල නැත - තම විශාලතම වෙළඳ හවුල්කරුවාට එරෙහිව යාම ඉතා අපහසු කටයුත්තකි.

3. එක් තීරයක්, එක් මාවතක් ව්‍යාපෘතියට මුලපිරීම (Belt and Road Initiative)
ලෝකයේ සෑම කොනකම යටිතල පහසුකම් ගොඩනගන චීන ව්‍යාපෘතිය උපාය මාර්ගික වශයෙන් වැදගත් පියවරක් ගෙන ඇත:

යටිතල පහසුකම් අවශ්‍යතා සපුරාලීම - ලෝකයේ සෑම රටක්ම පාහේ චීන අධිවේගී දුම්රිය, මහා මාර්ග වැනි යටිතල පහසුකම් අවශ්‍ය බව පිළිගනී.

රටවල චීනය කෙරෙහි රඳා පැවැත්ම වැඩි කිරීම - මේ සම්බන්ධතා නිසා එම රටවල් චීනයට එරෙහි චීනය වෙනත් රටවලට පැතිරීම වළක්වාලන ප්‍රතිපත්තියකට එක් වීමට අකමැති වේ.

මේ උපාය මාර්ගය තුළින් ලෝකයේ බොහෝ රටවල් චීනයේ යටිතල පහසුකම් සංවර්ධන ව්‍යාපෘති මත යැපීමට පටන් ගෙන ඇත.

නිගමනය

චීනයේ උපාය මාර්ගය එක්සත් ජනපදයේ ප්‍රවේශයට වඩා දුරදක්නා සුළු, ක්‍රමානුකූල සහ සංයුක්ත බව පැහැදිලිය. චීනය සෝවියට් දේශයේ අසාර්ථකත්වයෙන් ඉගෙන ගෙන, අභ්‍යන්තර ශක්තිය ගොඩනගමින්, අසල්වැසි රටවල් සමඟ ගැඹුරු ආර්ථික සම්බන්ධතා ස්ථාපිත කරමින්, සහ ලෝකයේ යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනය කරමින් ගෝලීය ස්ථානයක් තහවුරු කරගෙන ඇත.

(කිශෝර් මහුබුබානිගේ දේශනයක් ඇසුරෙනි.)

A day in the life

ආනයන සදහා තීරු බදු 0% කළ යුතුයි

ඇමරිකානු ආනයන සදහා තීරු බදු 0% කළ යුතුයි - රවී කරුණානායක.

මේ මොහොතේ අපි කළ යුතු හොඳ ම දේ ඇමරිකාව සමග සාකච්ඡා කර, ඇමරිකාවෙන් ආනයනය කරන භාණ්ඩ සඳහා තීරු බදු 0% කිරීමට
නිර්මාණශීලී වීම යැයි නව ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පෙරමුණේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී රවී කරුණානායක පැවසී ය.
ඉන්දියාව සමග ගනුදෙනු කිරීම ඉතා හොද දෙයක් බවත් , අනාගතයේ ඉන්දියාව ලෝකයේ විශාලම ආර්ථිකයක් හිමි රටක් බවට පත් වන බවත්, ඔහු කියා සිටියේය.
ඔහු මෙම අදහස් පළ කළේ බත්තරමුල්ලෙහි පිහිටි ඔහුගේ නිවසේ අද (06) පැවති මාධ්‍ය හමුවේ දී ය.
එම මාධ්‍ය හමුවේ දී වැඩි දුරටත් අදහස් පළ කළ රවී කරුණානායක...
අනිල් ජයන්තගේ පිළිතුර මොකක් ද...?
ඉන්දියාව සමග ගනුදෙනු කිරීම ඉතා හොද දෙයක්. මගේ අදහස ඉන්දියාව සමග ගනුදෙනු කිරීම නිසා ලංකාවට හොඳක් වෙනවා කියන එකයි. අනාගතයේ ඉන්දියාව ලෝකයේ විශාලම ආර්ථිකයක් හිමි රටක් බවට පත් වෙනවා.
ඇමරිකාව සමග පවතින වෙළඳාම සම්බන්ධයෙන් ගැටලුවක් ඇවිත් තිබෙනවා. මෙතෙක් කාලයක් අපිට ගැටලුවක් තිබුනේ නෑ. ඒ සම්බන්ධයෙන් ඇමරිකාවට ස්තූතියිවන්ත වෙනවා. නමුත් දැන් ඩොලන්ඩ් ට්‍රම්ප් ප්‍රතිගෝලීකරණයට තල්ලු වී තිබෙනවා. ඇමරිකාව සහ අපි අතර අපනයනය සහ ආනයනය අතර පරතරය වැඩි උනා. අපි ඇමරිකා භාණ්ඩ ගෙන්වනකොට ඇමරිකාවෙන් ම ගේන්න ඕන නෑ. වෙනත් රටවල් හරහා ගෙන්වන්න පුළුවන්.
මේ වෙලාවේ කළ යුතු හොදම දේ අපි ඇමරිකාව එක්ක සාකච්චා කළ යුතුයි; අපි ඇමරිකාවෙන් ආනයනය කරන භාණ්ඩ සඳහා තීරු බදු 0% කළ යුතුයි. එහෙම අපි නිර්මාණශීලී විය යුතුයි. මේක වෙන්න කලින් මම මාර්තු මාසයේ දී පාර්ලිමේන්තුවේදී ඇහුවා. එතකොට අනිල් ජයන්ත කිව්වේ මාස දෙකකින් උත්තර දෙන්නම් කියලයි.
මෝදි ඇවිත් පන්ති පහ ඉගෙන ගත්තා ද...?
අපි විශාල බඩු ප්‍රමාණයක් ඇමරිකාවට අපනයනය කරනව. මේ ආකාරයටයි සිංගප්පූරුව ජපානය දියුණු උනේ. ඉස්සර ලෝකයට ම ගැහුවේ එක බද්ධක්. දැන් ඒක වෙනස් කර තිබෙනවා. එක එක රටවලට එක එක බදු ප්‍රමාණයන් අය කරනවා. ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල වගේම අපි කියන්නේ මේ ණය ගෙවන්න පුලුවන් වන්නේ අපනයනය හරහායි. හැබැයි හැම එකමටම පිළිතුර IMF එක ම නෙවෙයි.
ඉන්දියාවෙ අගමැති තුමා ආවා, ඒ ගැන අපි සතුටු වෙනවා, නමුත් මෝදි ඇවිත් පන්ති පහ ඉගෙන ගත්තා ද නැත්නම් එහේ දේවල් අපේ ආණ්ඩුවට ඉගැන්වුවාද කියලා ගැටලුවක් තිබෙනවා. කෙසේ හෝ ඉන්දියාව එක්ක සමීපව වැඩ කරන්න ඕන. දැන් අදානිගේ ප්‍රශ්නය යට ගහන්න හොද නෑ . නමුත් මේ රටේ බලශක්තිය ගැන හිතන්න ඕන. මොනවා කිව්වත් අදානි ගේ ක්‍රමය තුළ පවර් ලයින් එකක් ගේන්න හදනවා. එදා සාම්පූර් වලට විරුද්ධ වෙච්ච අයම මෝදි ගෙන්වා මේ දේවල් කිරීම ගැන අපි සතුටු වෙනවා.. අපි අලුතින් හිතන්න ඕන. මේ රජයේ නිලධාරීන්ට පමණක් ආර්ථිකය හසුරවන්න නොදිය යුතුයි.
සයිබර් ආරක්ෂණය පිළිබඳ සිතිය යුතුයි
ඩිජිටයිල්ශේෂන් ගැන ගැටලුවක් තිබෙනවා. අපේ රටට සයිබර් ආරක්ෂණ ක්‍රමවේද අවශ්‍යයි. සයිබර් සිකුරිටි එක ගැන මේ ආණ්ඩුව හිතන්න ඕන.
එදා හැමදේට ම විරුද්ධ වෙච්ච අය අද ආණ්ඩු කරනවා. දැන් මේ දේවල් ඉදිරියට ගෙන යන එක හොඳයි. දැන් දූෂණයත් නෑ; පෙළපාලිත් නෑ. දැන් රටට ආයෝජන ගෙන්වන්න පුළුවන්. 

මේ රටේ නිෂ්පාදනය ඇතිකර අපි අපනයන ආර්ථිකයක් ඇති කළ යුතුයි.’’

උපුටා ගැනිම The Leader.

A day in the life

ආචාර්‍ය නෙවිල් හේවගේ

මෙයාව දන්නවද? 

නෑ මම හිතන්නේ නෑ...
මේ ආචාර්‍ය නෙවිල් හේවගේ මැතිතුමා.
මේ ජාතිකවීරයෙක්.
ඈ..කොහොමද එහෙම වුනේ?
අපේ හමුදාව අවුරුදු 30 යුද්ධ කරල කොටි ත්‍රස්ථවාදීන් පැරැද්දුවට. ලෝකේ විවිධ රටවල කොටි ඉන්නවා. උන් සෑහෙන උත්සාහයක යෙදෙනවා ලංකාවේ දෙමළ ජන සංහාරයක් වුනා කියන එක "ඇත්ත" කියල ලෝකෙට කියන්න.
උන් උත්සාහ අරන් තියනව කැනඩාවේ පාසැල් පෙළපොත්වලට මේ දෙමළ සංහාර කතාව දාන්න.
අන්න එතනදි තමයි අපේ වීරයා එලියට එන්නේ.. තමන්ගේ අතින් කයිට් කරන්..මුදල් වියදම් කරල.. ලෝයර්ස්ලා හොයාගෙන එක දිගට නඩු කියල.. තමන්ගේ අසයිලම් එක බේරගන්න දගලන වෙඩි හඩක් නාහපු..අපේ රටේ තල් හකුරු කෑල්ලක් කාපු නැති, යාපනේ කිලිනොච්චිය හැබැහින් නොදැකපු කොටි එක්ක සහ 80 ගනන් වල කැනඩා පැනපු ජාතිවාදී උන් එක්ක නඩු කියල දිනනවා..
කැනඩාවේ උපරිමාධිකරණයෙන් සහ තවත් ඔන්ටාරියෝ වල අධිකරන දෙකකින් තීන්දු කරනව මේ දෙමළ සංහාර කතාව දේශපාලනික හේතූන් මත ගොතනලද අමූලික බොරුවක් බවත් එය කිසිසේත් කැනඩාවේ පාසැල් පෙළ පොත්වලට ඇතුල් නොකළ යුතුබවත්.
දැන් කොටින්ට ඇඩෙනව ඇති
මේ නෙවිල් මහත්මයට තිබ්බානේ " අනේ මට මොකෝ...පෙළ පොතේ බැරිනම් ඕවා කොහේ දාගත්තම " කියල කරබාගෙන ඉන්න?
එතුමා එහෙම කරේ නෑ... කඩුවෙන් තුවක්කුවෙන් විතරක් නෙවෙයි පෑනෙන්, කටින් , නීතියෙන් සහ සාධාරණත්වයෙනුත් යුධ කරතෑකි කියන එක එතුමා පහුගිය දවසක ලෝකෙටම පෙන්නුවා.
ලංකාවේ කිසි එකෙක් දන්නේ නෑ.. ලංකාවෙ තියන වැටමාර ඉනි වගේ ගවර්මන්ට් එක.. උන් දන්නෙත් නෑ.. උන් දැනගත්තත් ජන්ද කැඩෙන නිසා ඕවා එලියට දාන්නෙත් නෑ.. හරිනම් ලංකාවට ගෙන්නල මල් තියල වදින්න ඕන..
අපේ රට මහ නරක රටක් කියල පරම්පරා ගානක් යනකන් අන්තර්ජාතිකව නෝන්ඩි කරන්න කොටි අවතාර ගහපු ගේම සුනේ සුන් කරපු එතුමා කාට නැතත් මට නම් ජාතික වීරයෙක්..

මුණුු පොතට ලියුුවේ  ධම්ස කරුනාරත්න

A day in the life

බුලතේ කතාව

අදටත් කතාවටත් කියනවනේ බත බුලතින් සපිරි සුභම සුභ අලුත් අවුරුද්දක් වේවා කියලා.ඒ කියන්නේ එදා ගැමියා බතට වගේම බුලතටත් ලොකු වැදගත් කමක් දීලා තිබුනා.බුලත් කියන්නේ ශශ්‍රීකත්වයේ සංකේතය විදිහට ඇදටත් භාවිතා කරන දෙයක්. බුලත් උපන් ආකාරය වගේම ජනවහරේ බුලත් ගැන තිබෙන දෑ පිළිබද කෙටියෙන් කතා කරන්නයි මේ සූදානම. 

අතීතයේ ගෙදරකට ගොඩවෙන පුද්ගලයෙකුට බුලතින් සංග්‍රහ නොකරොත් ඒක මදි පුංචික්මක් ලෙසයි ඔවුන් සිතුවේ ඒ නිසාම සෑම ගෙදරකම බුලත් හෙප්පුවක් අනිවාර්‍ය අංගයක් උනා.බුලත ගැමියාට කොයිතරම් සමීපද කීවොත්.එදිනදා ජීවිතයේ ගමනේ බිමනේ පවා බුලත් හැබිලියක් බුලත් මල්ලක් ඉනේ ගහගෙනයි බොහෝ දෙනා ඒ ගමන පිටත් උනේ බුලත් විට කනවාට වඩා බුලතට ලැබුනේ සංස්කෘතිය තුලත් වටිනාකමක්. 

පයිබර් බීට්ල් ලෙස උද්භිත විද්‍යාත්ම්ක නාමයෙන් හදුන්වන බුලත් සිංහල ගැමි සමාජයේ විවිධ නම්වලින් හදුන්වනවා.මල් බුලත්,හීං බුලත්,ගැටතවාළු,නාගවල්ලි ,දලු බුලත්,කොරිකං,දලුමුර ,තාම්බූල ආදීය බුලතට වහරන නම්‍ වේ. 

එමෙන්ම බුලත් වර්ගද කීපයක් ඇත. 

නාගවල්ලී,මහ මානේරු,රට බුලත් ගල් දලු බුලත්,වැල් බුලත්,මැටි පලා බුලත්,කහකිරිය බුලත්,ගැටකෝටු බුලත්,ගස් බුලත්,ගැරඩි මානේරු ඒ බුලත් වර්ගයි.
එදා මංගල්ලෙට පිරිතට,පිංකමට බුලත් නැතිවම බැරිවිය එදා සෑම සංස්කෘතික උස්සවයකම මුල්තැන බුලතට හිමිවිය."බුලත් දීම"යනු එදා වැඩිහිටියන් පිදීම.නෑයන් පිළිගැනීම,යමකට ආරාධනා කිරීම,ආදියේදී සිදුකලේය.මෙම ආරාධනාවේදී භාවිතා කරන බුලත් කොළ ප්‍රමානය ගැනද ගැමියා අතර පිළිගැනීමක් ඇත. එහිදී බුලත් අතකට කොළ 40ක් සේ සලකයි.එයට හේතු වූයේ චූලෝදර මහෝදර ගැටුමේදී එය සමතයකට පත් කිරීමට එක් පාර්ශ්වයකට බුලත් කොළ 20 බැගින් දුන් බැවින් බුලත් අතකට කොළ 40ක් යොදාගන්නා බව ගැමියන්නේ මතයයි. 

බුලත් පිරි නැමීමේදී එම බුලත් කොළ ප්‍රමානය අවස්තා අනුව වෙනස්වේ.එහිදී බුලත් අත් බාගයක් දිමක්ද දක්නට ඇත ඒසදහා කොළ 20ක් භාවිතා කරයි.බුද්ධ පූජාවට බුලත් කොළ 40කී.දෙමාපියන්ට බුලත් 40ක් දිය යුතුය.ගුරුවරුන්ට බුලත් 30කී,දේව පූජාවට කොළ 35කී.ග්‍රහ පූජාවක කොළ 27කී.මගුල් හෙප්පුවට කොළ 21කී. 

බුලත් දීමේද ක්‍රම කීපයකී.වැඩිහිටි උතුමන්ට දීමේදී නටුව ලබන්නාගේ දිශාවට විය යුතුය.සම වයස් අයටනම් බුලත් හරහටය.පහත් අයට තුඩ පැත්තට බුලත් දීම එදා සිදුවිය.නමුත් පූජ්‍යපක්ෂයට බුලත් දීම දැහැත් පිළිගැන්වීම ලෙස හදුන්වයි.එය තට්ටුවක තබා සුදු රෙද්දෙන් වසා පිළිගන්වයි.බුලත් බෙහෙතට මෙන්ම අවැඩ සදහාද භාවිතා කර ඇත ඒ අතර බෙර පැලීම හදි කිරීම වැනි බොහෝදේට යොදාගෙන ඇත. 

බුලත් කොළයේ සුභ මෙන්ම අසුභ ඒවාද ඇත.කලු පාට කහ පැල්ලම් ඇති වූ කඩතොලු වූ සිදුරු වූ පිලිස්සුම් වූ කොළ අසුභ වන අතර මතුපිට දිලෙසෙන කඩතොලු නොවූ කහ පැහ නොවූ කෙලින් නටුව ඇති බුලත් සුභ ඒවා වේ.මේවා අතර මැද සුදු රත් පැහැය වූ බුලත් නාගවල්ලී වන අතර ඒවාද කෑමට නොගයි.මෙමෙ නාගවල්ලී නිවසක පැලකිරීම දේව ආරක්ශාව ලැවෙන බව විශ්වාස කරයි.පුරුෂ බුලත් කොළේ නැට්ට කෙලින් ද ස්ත්‍රී බුලත් කොළේ නැට්ට දකුනටද නපුංසක කොළේ නැට්ට වමටද පිහිටන අතර ඒ කොළේ හැඩේද එකකට එකක් වෙනස්‍ වේ. 

මුක රෝග වාපිත් රෝග සුවවීම,වාත රෝග,හිසරදය,පනු රෝග,සර්පවිෂ නැතිකිරීම මෙන්ම කාම ශක්තිය වැඩි කිරීමටද බුලත් වටිනා ඖෂධයකී. 

මෙම බුලත් උපත සිදු වූ ආකාරය පිළබද ජනවහරේ පුරා කතාවක් දක්නට ලැබේ.මෙම බුලත් උපත් ශාන්තිකර්ම ගායනාවලද දක්නට ලැබේ.එම ගායනා අපට ඉගැන්වූ ගුරුවරුන්ද මෙහිදී සිහිකිරීම වටී.මහාසම්මත රජ කාලයට දිවෙන මෙම බුලත් උපතද අපූරු කතාවකී.මෙම කතාව ජාතක් කතා සාහිත්‍යට සම්බන්දකමක් දක්වනු පෙනේ. 

පුරාන කතා අනුව බුලත් උපත පහත පරිදීවේ.
අප බොධිසත්වයන් වහන්සේ සාවෙකුව උපන් ආත්මයක කරන ලද ජීවිත පූජා පරමිතාව දුටු සක්‍ර දෙවිදු එය ලෝකයට කියනු වස් සාවා ගෙන සදෙහි අදින ලදී.එසේ ඇදි තෙලි තුඩ සක්දෙව් අතින් ගිලිහී දෙරණ පලාගෙන නාග ලොවට වැටුණී.එය දුටු නා රජු ගොදුරකැයි සිතා එම තෙලි තුඩ ගිල දැමූ අතර එයින් නා රජු දැවී පිලිස්සී ගියේය.නා රජු දැවී ගිය අලු ගොඩින් බුලත් දල්ලක් හටගෙන බුලත් වැලක් බිහිවූ බවත් එයින් බුලත් උපන් බවත් මෙම පුරා කතාවේ කියවේ.මෙලෙස නා ලොව උපන් බුලත් මහාසම්මත රජුගේ බිසවට හටගත් දොළ දුකක් සංසිදවීමට නා රජු විසින් කොළය දෙකට නවා කටින් සපාගෙන මනු ලොවට ගෙනා බවද එහි වැඩි දුරටත් සදහන්වේ.එනිසාම බුලත් කෑමට පෙර බුලත් කොළේ දෙපැත්ත කඩා කෑමට ගනීම ගැමියාගේ සිරිතයි.එහි නාග විෂ ඇතිබව ඔවුන් විශ්වාස කරයි. 

මෙසේ අලුවූ නාරජුගේ භෂ්ම නාගයන් 4දෙනකු මුර කරන කල්හී බුලත් උපන් බැවින් ඒ හටගත් දල්ල නාගයන් මුර කල නිසාත් මුල හටගත් දලුව නිසාත් බුලත් දලුමුර ලෙස හදුන්වයි.නාග පෙනේවන් කොළ ඇතිනිසා නාගවල්ලි කියතී.බුලත් භූමියේ උපන් නිසා බුලත් යැයි කියතී. 

උපුටාගැනීමකි ජනවහර පිටුවෙන් .

ප්‍රියන්ත පෙරේරා - ජනවහර 

A day in the life

ඉන්දියන් විරෝධය අත්හැරදැමීම.

ජවිපෙ ට වසර 60 කි. එයින් වසර 51 ක් පැවතියේ ඉන්දියන් විරෝධයකි. ඉන්දියාව ගැන ජවිපෙ අලුත්ම ප්‍රතිපත්ති වෙනසට තවම මාස 9 ක් වත් නැත. පක්ෂයක් විසින් රටක් මේ තරම් ‘ඇඳලා බදාගත්ත’ වෙනත් අවස්ථාවක් ලංකා දේශපාලනයේ නැති තරම්ය.
චීන කොමියුනිස්ට් පක්ෂයෙන් දේශපාලන ඇරඹූ විජේවීර, 1967 ඉන්දු – චීන ගැටුම් අවස්ථාවේ දී, චීනයේ පැත්ත ගත්තේය. 1967 දෙසැම්බර් ‘කලැත්තෑව සාකච්ඡාවෙන්’ පසු පන්ති පහට ‘ඉන්දියානු ව්‍යාප්තවාදය’ ආවේ ඒ නිසාය. 1977 සිරගෙදරින් එළියට එන ජවිපෙට ‘ඉන්දියන් විරෝධයක් තිබුණේ නැත.
‘ශ්‍රී ලංකාව ඉන්දියාවේ 26 වැනි ප්‍රාන්තයක් බවට පත් කිරීමට ඉඩ නොදෙව්’ කියා ජවිපෙ 1986 ජුනි රට පුරා පෝස්ටරයක් ගැහුවේය.
රෝහණ විජේවීර ‘දෙමළ ඊළාම් අරගලයට විසඳුම කුමක්ද?’ (1986) පොතේ ‘දකුණු ඉන්දියාවේ ‘මුම්මුඩ චෝල මංඩලම්’ යනුවෙන් යළි පිහිටුවීමට නියමිත චෝල අධිරාජ්‍යයට ලංකාවේ ‘උතුර’ ඈඳාගැනීමේ උපායමාර්ගයක් බව ලියා ඇත. 1994 යලි කළඑළි බහින ජවිපෙට ඉන්දියන් විරෝධයක් නැත.
සරළව, 1970 තිබූ ඉන්දියන් විරෝධය, 1977 නැත. 1981 නැති ඉන්දියන් විරෝධය 1987 රට ලේ විලක් බවට පත් කළේය.
1987 ජුනි 3 ඉන්දීය ගුවන් ආක්‍රමණ සහ බෝට්ටුවලින් යාපනයට ආහාර හා ඖෂධ තොගයක් එවීමෙන් පසුව ජවිපෙ කීවේ ‘ඉන්දියාව ගුවනින් පරිප්පු දැම්මා. -- ඊළඟට ගොඩබිමින් ඇවිත් ලංකාව ආක්‍රමණය කරනවා’ කියා ය. ඉන්දීය සාමසාධක හමුදාවට ‘ඉන්දියන් වඳුරු හමුදාව’ ලේබලය ගැසීය. ප්‍රේම්කුමාර් ගුණරත්නම්ගේ (ත්‍රිකුණාමලය) සන්නද්ධ ක්‍රියාකාරීත්වය, ජවිපෙ හා ඉන්දීය විරෝධය අතර, ඇට සහ ඇටමිඳුළු තරම් බන්ධනයක් ගොඩනැඟීය.
නමුත්, 1994 දී නැවත සංවිධානය වන ජවිපෙට ඉන්දියන් විරෝධය තිබුණේම නැත.
1989 දෙසැම්බර් සෝමවංශ අමරසිංහ බෝට්ටුවෙන් ඉන්දියාවට පැන යන්නේ, ඔහුගේ පවුලේ සමාජිකයින්ට ගුවන් මඟින් ඉන්දියාවට යන්නට පහසුකම් සකසා දුන්නේ මාතලේ උපන් දැන් කොටහේනේ පදිංචි හෙන්රි වික්‍රමසිංහ හෙවත් වික්‍රමසිංහම් නොහොත් සෙල්වා ය. සෝමවංශගේ බිරිය හා දරුවන් ගුවනින් බොම්බායට රැගෙන ගිය සෙල්වා, යළි ලංකාවට පැමිණ සෝමවංශ ඉන්දියා පැටවූවේය. සෝමවංශ ඉන්දියාවට ගොඩබසින විට, ඊශ්වරන් බ්‍රදර්ස් හි සෙල්වා, ඔහු පිළිගන්නට වෙරළේ සිටියේය. (සෙල්වා හෙවත් විකී ගේ පොඩි දුව ගායත්‍රී නැගෙනහිර කොටහේන කොට්ඨාශයට මාලිමාවේ අපේක්ෂිකාවයි. ඇය ගියවර එජාප නාගරික මන්ත්‍රීවරියකි)
දෙවැනි කැරැල්ල හා ඉන්දියන් විරෝධය
ජවිපෙ විසින් දෙවන කැරැල්ලේ දී විරුද්ධවාදීන් 6,661ක් ඝාතනය කළේය. එයින් බහුතරය එජාපයේ ය. රාජ්‍ය නිලධාරින් හා සේවකයින් 485ක්, පොලිස් හා ආරක්ෂක අංශ 688ක්, සරසවි සහ පාසල් සිසුන් 187ක්, පොලිස් පවුල් සාමාජිකයින් 92ක්, හමුදා පවුල් සාමාජිකයින් 70ක්, විදුහල්පතිවරු 52ක්, ශ්‍රීලනිප සාමාජිකයින් 200ක් පමණ ද, මහජන පක්ෂයේ 141ක්, කොමියුනිස්ට් පක්ෂයේ 43ක්, නසසප 24ක්, සමසමාජ 22ක්, ජනතා සංගමයේ 19ක් ඒ අතර විය.
ජවිපෙ ය ‘ඉන්දියන් වඳුරු හමුදාවේ’ නිලධාරීන් හා සෙබළුන් 29ක් ද ඝාතනය කළේය! 6,661න් 29 ක් කුඩා පංගුවකි. නමුත් එහි සමාජ, ආර්ථික, දේශපාලන බලපෑම අතිමහත් විය. ඉන්දු ලංකා ගිවිසුම නිසා, ලංකාවෙන් 30%ක් ද, වෙරළින් 60%ක් දෙමළ බෙදුම්වාදීන්ට අයත්වන බව කීවේය. මේ ඉන්දියන් විරෝධය නිසා කොමියුනිස්ට්, සම සමාජ, මහජන පක්ෂ, සමාජිකයින් ද, මුදලාලිලා ද, ව්‍යාපාරිකයින් ද දෙදහසකට වැඩි පිරිසක් ඝාතනය විය. 1990 මාර්තු 24 ඉන්දියන් හමුදාවේ අවසන් භට කණ්ඩායම ත්‍රිකුණාමලයෙන් ඉවත්වත තුරු ම ජවිපෙ මෙම ස්ථාවරය නඩත්තු කළේය.
නිදහස් චතුරඝ්‍රයේ දී මෝදි අගමැතිතුමා පිළිගැනීමේ ජාතික උත්සවය දෙස මම බලා සිටියෙමි. එදා, රජීව් ගාන්ධි පිළිගැනීමේ ජාතික උත්සවයේ දී, විජිත රෝහණ විජේමුණි තුවක්කු බදෙන් එල්ල කළ ප්‍රහාරය මට මැවී පෙනේ. කාලය මැවූ අරුමය පුදුයම!
අජිත් කුමාර පාර්ලිමේන්තුවේ කාමරයක දී ජනපති ජේ.ආර්., අගමැති ප්‍රේමදාස, ලලිත් ඇතුළු මන්ත්‍රී කණ්ඩායම ඉලක්ක කර බෝම්බ ගැසීය. ජවිපෙ නිවේදනයකින් කිව්වේ, ‘ඉන්දු ලංකා ගිවිසුමට පක්ෂ වන සියලු දෙනාම ද්‍රෝහීන්’ බව ය. ‘ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණි අන්තිම ඉන්දියන් සෙබළා ශ්‍රී ලාංකික අන්තිම දේශද්‍රෝහියාගේ බඩවැලෙන් එල්ලා මරාදමන බවට’ දේශප්‍රේමී ජනතා ව්‍යාපාරය නිවේදනය කළේය.
ඉන්දීය භාණ්ඩ වර්ජනය කරන ලෙස 1989 මැයි 14 දින ජවිපෙ ජනතාවගෙන් ඉල්ලා සිටියේය. සියලුම ඉන්දීය ව්‍යාපාරිකයින්ට ලංකාවෙන් පිටවෙන ලෙස නියෝග කළේය.
සියලුම ඉන්දියන් භාණ්ඩ ආනයනය ද තහනම් විය. මයිසූර් පරිප්පු, බොම්බයි ලූනු අලෙවිය තහනම් කරන බව 1989 ජූලි 6 නුගේගොඩ පැවති ජනතා රැලියක දී ප්‍රකාශයට පත් විය. ඉන්දියන් ඖෂධ ගෙන්වීමේ වරදට රාජ්‍ය ඖෂධ සංස්ථාවේ සභාපතිනි ග්ලැඩිස්ට් ජයවර්ධන මහත්මිය ඝාතනය විය.
කෝනේෂ්වරන් දේවාලයේ මුරට සිටි ඉන්දියන් සෙබළුන් දෙදෙනාට පිහියෙන් ඇන එක් අයෙකු ඝාතනය විය.
1989 මැයි 22 ත්‍රි’මලේ ඩොල්ෆීන් ජැටිය හෙවත් ඛනිජ තෙල් ජැටියේ දී පැති බෝම්බ දෙකකින් ඉන්දීය භටයින් 6ක් සහ මේජර්වරයකු ඝාතනය කළේය.
1989 මැයි 12 කන්තලේ-ත්‍රිකුණාමලය පාරේ බිම්බෝම්බයකින් ඉන්දියන් හමුදා මේජර්වරයකු ඇතුළු 13ක් මරා දැමීය. 1989 ජූලි 25 ඉන්දු ලංකා ගිවිසුමේ දෙවන සංවත්සරය දිනයේ ඉන්දියන් සෙබළු 14ක් ඝාතනය විය. 1987 ඔක්තෝබර් 25 ජවිපෙ මහනුවර ඉන්දීය තානාපති කාර්යාලයට බෝම්බ ප්‍රහාරයක් එල්ල කර තිබුණි. අවසන් ඉන්දියන් සෙබළාත් පලවා හැර මාතෘභුමියේ උතුම් නිදහස ස්ථාපිත කරනතුරු අරගලය ඉදිරියට ගෙන යන බව එදා ජවිපෙ නිවේදනය කළේය.
නිල දත්ත අනුව ජවිපෙ විසින් මරා දැමූ ඉන්දීය සෙබළුන් ගණන 29 කි. නමුත් ඉන්දීය හමුදාවේ සෙබළුන් 63ක් තම සංවිධානය විසින් ඝාතනය කළ බව 1989 සැප්. 05 රෝහණ විජේවීර සහ උපතිස්ස ගමනායක නිකුත් කළ නිවේදනයේ දැක්වේ.
ඉන්දියාව සමඟ සියලු ව්‍යාපාරික සබඳතා නවතා දැමීම ජවිපෙ ඉලක්කය විය. ශ්‍රී ලංකාවේ සිටින සියලුම ඉන්දීය ව්‍යාපාරිකයින්ට රටින් පිටවන ලෙස නියෝග කර, මෙරට සිටි ඉන්දීය ව්‍යාපාරිකයින් 11ක් ඝාතනය කළේය. පැලවත්න සීනි කම්හලේ එස්. කේ. බන්සාල් හා ඔහුගේ බිරිය (1988), පී. බී. අම්බිච්චි සමාගමේ හිමිකරු ඉලේතම්බි ශන්මුගම්, වැල්ලවත්තේ ඉලේතම්බි සුබ්‍රමානියම්, කේ. ගුණරත්නම්, මරදානේ හෙප්තුල්ලාබෝහි සමාගමේ අධ්‍යක්ෂ සබීර් හුසේන්, කොහුවල දී ඝාතනය වූ ආර්. නාගින්ද්‍රාස්, ඩි. කේ. සුන්දරම් හා පී. නඩාර් මීරමුණි යන අය ඝාතනය වූ අය අතර විය.
ජවිපෙ තවත් පැත්තකින් ‘රෝ ඔත්තු සේවය සමඟ’ අපූරු සබඳතා ද පවත්වා ගත්තේය.
දෙවන කැරැල්ල අවස්ථාවේ දී ඉන්දීය තානාපති කාර්යාලයේ දකුණු කලාපය භාර නිලධාරියා ලෙස රෝ සංවිධානයේ ගුරුජික් සිං (සික් ජාතිකයෙකි) ද, උතුරු නැඟෙනහිර භාරව දෙමළ බ්‍රාහ්මණ වංශිකයෙකු වූ එස්. අයි. ශංකර් ද කටයුතු කළේය. ඔවුහු රිචඩ් ද සොයිසා හරහා ඩී. එම්. ආනන්ද සමඟ සබඳතා ගොඩනඟා ගත්තේය. එච්. බී. හේරත් සහ උපාලි ජයවීර රෝ සංවිධානය සමඟ සබඳතා ගොඩනඟා ගත් අනෙක් ජවිපෙ නායකයින් වූයේය. සෝමවංශ අමරසිංහ ඉන්දියාව හරහා රැකවරණ සහිතව එංගලන්තයට යන්නේය.
2005 ජනාධිපතිවරණයේ දී ජවිපෙ සහාය මහින්ද රාජපක්ෂට ලැබුණේ ඉන්දියාව නිසාය. ‘කිසිවෙකුට සහාය නොදීමට තීරණයක’ වෙනස් කර දුන්නේ ඉන්දියාවයි.
මලික් සමරවික්‍රම ගේ මැදිහත්වීමෙන්, මෛත්‍රීපාල සිරිසේනට 2014 ජනාධිපතිවරණයේ ජවිපෙ සහාය ලැබුණේ ද ඉන්දීය මැදිහත්වීම නිසාය.
පළමු නායක, විජේවීර ඉන්දියන් විරෝධයෙන් පක්ෂය අරඹා ඒ ගැන ස්වයං විවේචනයක් සිදු කර, නැවත ඉන්දියන් විරෝධයට ප්‍රවිෂ්ඨ විය.
දෙවන නායක, සෝමවංශ ඉන්දියන් විරෝධයකින් නායකයා බවට පත් වී, ඉන්දියාව සමඟ සැමවිටම එකට කටයුතු කළ ජවිපෙ නායකයා වූයේය.
තෙවන නායක, අනුර කුමාර දිසානායක, සිය නායකත්ව කාලය පුරාම ත්‍රිකුණාමලයේ සාම්පූර් බලාගාරය, මන්නාරමේ සුළං විදුලි බලාගාරය, අදානි සමූහය, ත්‍රිකුණාමලයේ තෙල් ටැංකි සමූහය, අමුල් කිරි කර්මාන්ත සමාගම, ශ්‍රී ලන්කන් ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීම, කටුනායක, කොළඹ හා මත්තල ගුවන්තොටුපළ කළමනාකරණය, පුල්මුඩේ ඛනිජ වැලි නිධිය වැනි ව්‍යාපෘති දැඩි ඉන්දියන් විරෝධී ස්ථාවරයක සිට විවේචනය කළේය. ජවිපෙහි නායකයන් වූ විජේවීර – සෝමවංශ දෙදෙනාටත් වඩා, එක දිගට ඉන්දියන් විරෝධය නඩත්තු කළේය. අද ඔහු අවස්ථානුකුලව -- ඉතා නිවැරදිව ඉන්දියාවේ මිතුරා වී ඇත.
අතීතය කුමක් වුවත් ජවිපෙ නව ඉන්දීය සම්බන්ධතා ප්‍රවේශය රටක් වශයෙන් ලංකාවට අතිශයින් තීරණාත්මක ය. ආර්ථික, සමාජීය හා දේශපාලනිකව වැදගත්ය. ලංකාවේ ආර්ථික සමෘද්ධිය රැඳී පවතින්නේ ඉන්දියාවෙන් දුරස්වීමෙන් නොව, බද්ධවීම මත ය. ඉන්දියාව සම්බන්ධයෙන් ජවිපෙ නව ප්‍රවේශය ලංකා දේශපාලනයේ නව හැරවුමකි.
87 -89 ඉන්දියාවට තමන්ගේම ප්‍රශ්න රැසක් තිබුණි. ඉන්දියාවේ ‍මෝදී - සීතා රාමන්, සමන්තා පවෙල් හා ක්‍රිස්ටිනා ජෝර්ජීනා නොවේ නම් ආර්ථික අර්බුදයෙන් පසුව ලංකාව මේ තත්වයට ස්ථාවර වන්නේ නැත. ඇමරිකාව සමඟ ව්‍යාපාරික අවස්ථා අහිමිකර ගත් ලංකාවට ඉන්දියාව හැර අන් පිහිටක් නැත.
අනෙක් අතට අද රටේ කිසිම ස්ථරයක ඉන්දියන් විරෝධයක් නැත. අද අත්සන් තබන බලශක්ති, ආරක්ෂක (ගිවිසුම් 3ක් බව කියවේ), වෙළඳ ගිවිසුම් අන්තර්ගතය මා දන්නේ නැත. කච්චතීව් දූපත හා ඉන්දියන් ධීවර ගැටළු සාකච්ඡා ලැයිස්තුවට ඇතුලත්ය. සාම්පූර්, මන්නාරම් සුළං විදුලි ජනනය, සංචාරක, ඇතුළු ව්‍යාපෘති 12 ක් රනිල් - මෝදි පාලන යුගයේ දී සාකච්ඡා වී ඇත. ඒ සියල්ල එට්කා ගිවිසුම ද සමඟම දේශපාලන විරෝධයකින් තොරව ක්‍රියාත්මක කිරීමේ අවස්ථාව අද ලංකාවට ඇත.
1989 බිඳ වැටුණු දේශපාලන ව්‍යාපෘති පවා නැවත ඇරඹෙන සුබ ලකුණු ඇත. සැමදා, බලය බෙදාහැරීමට පක්ෂ වූ මම, පුද්ගලිකව පළාත් සභාවන්ට පොලිස් හා ඉඩම් බලය පවා ලැබෙන පූර්ණ 19 වන ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය ක්‍රියාත්මක කිරීම වනු දකිනු කැමැත්තෙමි. හිස් කච්චතීව් දූපතට වඩා ඉන්දීය වෙළඳ සහයෝගය අද ලංකාවට වැදගත්ය.

‘දේශප්‍රේමී ලංකාවේ ඉන්දියන් විරෝධය’ දශක දෙකක් ලංකාව ඉදිරියට යාම වලක්වා ඇත. එම වරද නිවැරදි වන්නේ නම්, 2025 අප්‍රේල් 5 දවස, ලංකා ඉතිහාසයේ දෙවන නිදහස් දිනය ලෙස ඉතිහාස ගත වනු ඇත!
එදා, ‘තිස්ස රජු’ගේ දෙවන රාජාභිෂේකය ලංකාව දේශපාලනික, සංස්කෘතික ලෙස වෙනස් කළේය. අද, ඉන්දියන් විරෝධය අතහැර දැමීම, අනුර කුමාර දිසානායක ගේ ‘දෙවන රාජාභිෂේකය’ බවට පත් කර ගත හැකි වනු ඇත.

ස්තුතියි.

රජිත් කිර්ති තෙන්න‍කෝන්

A day in the life

රෝහන විජේවීරයන්ගේ දැක්ම

කමල් පී අලහකෝන්  සහෝදරයා 2021 අප්රේල් 06 වෙනිදා මුණු පොතට එක් කල මේ ලිපිය කියවමු. - ඔහුට ස්තුතියි.

ඇරඹී අඩ සිය වසක් ගෙවුනද

එම කාලාවකාශය.තුළ වඩා වැඩි බලපෑමක් සමාජයට එල්ල කළ

දේශපාලන ව්‍යාපාරය ජවිපෙය බව සැකයක් නැත.

ඒ කෙසේ වෙතත් කුමන විග්‍රහ කෙරුනත්

ලාංකීය දේශපාලනය තුළ

වඩාලාත්ම දුර දක්නා ණුවනකින් හා

දැක්මකින් යුක්තව දේශපාලනයට පිවිසි දේශපාලනඥයා

"රෝහණ විජේවීර බව මගේ අදහසයි.

ඉංග්‍රීසීන්ගෙන් අනතුරුව

මෙරට දේශපලෙනයට පිවිසි චරිත විග්‍රහ කොට බැලීමේදී

ඒ බොහෝ චරිත දේශපාලනයට පුවිශ්ඨ වන සාධක

සළකා බලන කල ඒවා "අහඹු"බව හෝ

"ඥාතීත්වය" නැතහොත් "පවුල් පසුබිම" අනුව කෙරැනු බව සනාථ වෙි.

ඇන්,ඇමි,කොල්වින්,කෙනමන් ආදී පැරණි වමේ නායකයන්

දේශපාලනයට පිවිසෙන්නේ අහඹු ලෙසය.

ඩි ඇස් ගේ පටන් ධනපති දේශපාලනයේ නියුක්ත වූවන්

පවුල් පසුබිම මත එළඹුනාහ ය.

විජේවීරයන්ගේ දේශපාලන සම්ප්‍රාප්තිය වූ කලී

පැවති වාස්තවික දේශපාලන වුවමනාවන් පදනම් කරගෙන සිදුකෙරුනකි.

මෙරට බිහිවන පළමු දේශපාලන ව්‍යාපාරය වමේ බලවේගයක් බව ඇත්තකි.

ඉන් කියවෙන්නේ නිදහස ලැබූ ඉංග්‍රීසි යටත් විජිතයන් අතරින්

ලාංකීය දේශපාලනය ඉහළ තලයක නැතහොත්

දියුණු මට්ටමක පැවති බවයි.

එනමුත් එම වාම ව්‍යාපාරයට නිසි එල්ලයක් නොතිබූ බව

53 හර්තාලයේ දී රට අරාජිකවූ අවස්ථාවෙි කැපී පෙනිණ.

නිසි දැක්මක් වැඩ පිළිවෙළක් වූයේ නම්

රජය අත්පත් කර ගැනීමේ අවස්ථාව එදා වමට ලැබිණ.

එදා රජයට පාර්ලිමෙින්තු රැස්වීම පවත්වන්නට සිදු වූයේ නැවක් තුළය.

"බලය"අත්පත් කරගැනීමේ අවස්ථාව එළඹුනද

එදා වමට එවන් හැකියාවක් හෝ දැක්මක් නොතිබිණ.

එවන් පසුබිමක රෝහණ විජේවීරයන් දේශපාලනයට පිවිසෙනුයේ

තාර්කික පදනමක් මත ය.

රැසියාවේ අධ්‍යාපනය ලබමින් සිට

රැසියානු මතවාදයට එරෙහි වීමම මෙහිදී කැපී පෙනේ.

සුමට දේශපාලන ගමණකට ඔහුට රැසියානු පිළ තෝරා ගත හැකිව තිබිණ.

නමුත් හේ තම මතවාදය වෙනුවෙන් එම වරප්‍ර‍සාදය කැප කළේ ය.

ඒ තමා වගා කරගත් දේශපාලන මතවාදය වෙනුවෙනි.

මෙ බව සනාථ කෙරෙන අවස්ථා කිහිපයකි.

හැමන්හිල් බන්ධනාගාරයේ සිටියදී ඔහු විසින් ලබා දුන්

පුවත්පත් සාකච්ඡාවකදී දැක්වූ අදහස්

සේම ජවිපෙ ය පිහිටුවා හයිඩ් පිටියෙහිදී පැවැත්වූ රැස්වීමේ දී

ඔහු විසින් කරන ලද කථාව ඊට නිදසුන් ය.

හැමන්හිල් සාකච්ඡාවේදී ලාංකීය ආර්ථිකය ගැන

ඔහු විසින් ප්‍රකට කළ දැක්ම වර්තමානයේ සැබෑවක්ව ඇත.

සමිප්‍රදායික කෘෂි ආර්ථික භෝගයන් මත අනාගත ආර්ථිකය

පවත්වාගෙන යාමේ අනතුර එදා ඔහු දැක තිබිණ.

තේ,රබර්,පොල් ආර්ථිකය මත යැපීමේ අනතුර ඔහු කළින් දුටුවේ ය.

අද දවසේ අත් විදින පොල් තෙල් අර්බුදය ආදියත් එදා ඔහුගේ

දැක්මට හසුව තිබින

විශේෂයෙන් හයිඩ් පිටියේ දී කළ කථාව තවත් එවන් අවස්ථාවකි.

එහිදී ඔහු දැක්වූයේ

"ඉංග්‍රසීන් විසින් මෙරට මධ්‍යය කඳුකරය වනසන ලද බවත්

ඔවුනගෙන් පසුව කළු සුද්දන් විසින්

එම කාර්ය දිගින් දිගටම පවත්වා ගෙන ගිය බවත්

මෙරට දේශපාලනයේදී ඉටු කළ යුතු ප්‍රධාන කාර්ය භාරයක් වන්නේ

මධ්‍ය කඳුකරය නැවත වන ගහනයක් කිරීම," බවත් ය.

එසේ නොකළ හොත් තව දශක දෙක,තුනකට පසු

මේ රටේ මිනිසුන් පවුල් පිටින්,ගම් පිටින් වැළලෙන බවත්

එසා ඔහු කීය.

ඒ නාය යාම් වාර්තා නොවන කාලයකදී ය.

විවිධාකාර විවේචන තිබුණත් ලාංකීය දේශපාලනයේ

රොහණ විජේවීර යනු වඩා නිවැරදි දේශපාලන දැක්මක් ප්‍රකට කළ

ලාංකීය දේශපාලනඥයා වෙතියි සිතමි.

කමල් පී අලහකෝන්.

A day in the life

තාක්ෂණය ජීවිතය නොවේ..

තාත්තාට බැංකුවෙන් මුදල් ගන්න ඕන වුනා . මම ඔහුත් සමග බැංකුවට ගියා. බැංකු කටයුතු අවසන් කර ගන්න ඔහුට පැයක් පමණ ගතවුනා.
මට තාත්තා සමග විරුද්ධ වෙන්න බැරිව ඇහුවා...
''තාත්තේ, ඇයි අපි ඔබේ අන්තර්ජාල බැංකුකරණය සක්‍රීය නොකරන්නේ..?''
''ඇයි මම එහෙම කරන්නේ..?'' ඔහු ඇසුවේය.
''හොඳයි, එවිට ඔබට මුදල් මාරුව වැනි දේවල් සඳහා මෙහි පැයක් ගත කිරීමට සිදු නොවනු ඇති.
ඔබට අන්තර්ජාලය හරහා සාප්පු සවාරි පවා කළ හැකියි. සෑම දෙයක්ම ඉතා පහසු වනු ඇති !''
ඔහුව Net banking ලෝකයට ගෙන ඒමට හැකිනම් මම ගොඩක් සතුටු වෙනවා.
ඔහු ඇසුවේ “මම එහෙම කළොත් මට ගෙදරින් එළියට බහින්න වෙන්නේ නැද්ද...?
''ඔව්, ඔව්''! මම කිව්වා.
මම ඔහුට කිව්වා දැන් සිල්ලර බඩු පවා ගෙදරටම ගෙනත් දෙන්න පුළුවන් කොහොමද සහ amazon හැම දෙයක්ම දෙන්නේ කොහොමද කියලා!
ඔහුගේ පිළිතුර මාව අවුල් කළා.
ඔහු පැවසුවේ ‘‘අද මම මේ බැංකුවට ඇතුළු වූ දා සිට මට මගේ මිතුරන් හතර දෙනෙක් මුණගැසුණා, මේ වන විට මාව හොඳින් හඳුනන කාර්ය මණ්ඩලය සමඟ මම ටිකක් කතා කළා.
ඔයා දන්නවනේ මම තනියම ඉන්නේ...මේක තමයි මට අවශ්‍ය සමාගම.
මම කැමතියි ලෑස්ති ​​වෙලා බැංකුවට එන්න.
මට ප්‍රමාණවත් කාලයක් තිබේ, එය මා ආශා කරන භෞතික ස්පර්ශයයි.
අවුරුදු දෙකකට කලින් මම අසනීප වුණා, මම පලතුරු මිලදී ගන්නා ගබඩා හිමියා මාව බලන්න ඇවිත් මගේ ඇඳ ළඟ ඉඳගෙන ඇඬුවා.
ඔබේ අම්මා දින කිහිපයකට පෙර උදේ ඇවිදින විට බිම වැටුණු විට. අපේ ප්‍රදේශයේ සිල්ලර වෙළෙන්දා ඇයව දුටු අතර මා ජීවත් වන ස්ථානය ඔහු දන්නා බැවින් වහාම ඇගේ නිවසට යාමට ඔහුගේ මෝටර් රථය ලබා දුන්නා.
හැම දෙයක්ම ඔන්ලයින් වුණොත් මට ඒ 'මිනිස්' ස්පර්ශය ලැබේවිද...?
මට සියල්ල ලබා දීමට අවශ්‍ය සහ මගේ පරිගණකය සමඟ පමණක් අන්තර් ක්‍රියා කිරීමට මට බල කරන්නේ ඇයි...?
මම 'විකුණුම්කරු' පමණක් නොව මා ගනුදෙනු කරන පුද්ගලයා දැන ගැනීමට කැමතියි. 

එය සබඳතාවල බැඳීම් ඇති කරනව.
ඔන්ලයින් කම්පැනි මේ ඔක්කොම දෙනවද..?''
තාක්ෂණය ජීවිතය නොවේ..
මිනිසුන් සමඟ කාලය ගත කරන්න .. උපාංග සමඟ නොවේ

------රුවන් නිශ්ශංක

A day in the life

මක්කැයි කිව්වේ ?.

බෙන්තර ගගෙන් එගොඩට වෙන්නත් බස් වහරේ ඒ පැත්තට ආවේනික වචන තියෙනවා. දකුනේ “මක්කැයි කිව්වේ.- මොනවද කිව්වේ ,  ඔහේ දන්නවැයි - ඔයා දන්නවද “ වගේ වචනත් එක්ක “ඒකා රහත්වෙලා කිව්වොත්  - එයා අතුරුදහන් වෙලා , ගිය තැනකින් ඇවිත් නැහැ. කියලයි අදහස් වෙන්නේ. කපුවා - දකුනේදී කේළම් කාරයා වෙනවා. ඇත්තෙන්ම රාජකාරියත් එහාට මෙහාට එක දෙක කියලා කියන එකනේ.

බුලත් ආදරය - සංග්‍රහ කිරීමට යෙදෙන කොට රොඩු ලෑම - හොරහින් බැලීමටයි කියන්නේ. අපි නම් රොඩු දානවා . මල් කඩනවා කියලත් කියනවා නේ.

තටා මාට්ටු කිරීම -අවවාද කරනවට , දඩුවම් කිරීමට කියන පදයක් දෑවා - පිලිස්සුන එහෙම නෙමෙයි.  “ ඔහේ ඒක දෑවයි ?. කියලා ඇහුවොත්  අපි තේරුම් ගන්න ඕනි “ඔයා ඒක දැම්ම ද “ ? කියලා.

පොල් නම් ඔයනවා. පොල් විතරක් නෙමෙයි දොඩම් නාරං වගේ දේවල් ඔයන කොට අපි කරන්නේ ලෙලි ගහන එක. හොද කරනවා - පොල් හැර අනෙක් පලතුරු අපි සුද්ද කරනවා.අපි එහෙම කරන කොට දකුනේ ඇත්තෝ ඒවා හොද කරනවා.

“ ඔහේ කාටෙයි ඔය දොඩවන්නේ ? .” ඔයා කාටද ඔය දොස් කියන්නේ ?.ආරෝවක් කරගන්නද හදන්නේ .දොඩවලා ආරවුල් ඇති කර ගන්න කලහම්මාව - කැලබීමක් ඇති කර ගන්න හේතුවක්.

අබියෝගකාරයා - සිහිවිකල්වු අයට කියන කොට අපිට ඉන්න අබියෝග කාරයින් ගැන කම්පාවක් ඇතිවෙනවා.

මරදයා , අමදකුලුපාර -කලබලය ට පත්වෙලා දෝස්මුරය තර්ජනය කරන වෙලාවල් තියෙනවා .  මොදරා - මොනරා පෙද පිහාටු ලෙසයි හදුන්වන්නේ.

අතුකැටියයි ( ඉදල ) - මුස්නයි ( කොස්ස ) අරගෙන කරකසුරි ( දක්ෂ ) ලෙස සුමක්කරේ ( කෙළවරක් නැතිව වැඩ කරන්න ) ගහන්න වෙන වෙලාවල් එනවා.

මේ අස්සේ අහින්නත් කියනවා.නෙලන්න උදලු ගාන්න එතකොට තමයි ඉඩිතිතුවෙන්නේ.

කලබල වෙන්නේ.

සුලිජ්ජ - නම් මුත්‍රාවලට කියනවානේ .  මිරිජ්ජ මිරිදිය  කරිජ්ජ පාගපු දකුනේ ඇත්තෝ 

අපිට ඔච්චම් කරන වෙලාවල් එමටයි. අපිට දිවුල් එයාලට කටුබොර ,  පඩිය  - මී වදය , පැගිරියා - බුලත් විට , ගගුල - වතුර ට  වහරන පද.

පුබ්බරුවට ( බතට ) කහවතුර ( හොද්ද ) ටිකක් ආනමට ( රසවත් හොද්ද )හදගත්තම පංකාදු පහයි .

දිරච්චා - දර, රත්තා - ගින්දර , ගුගුරන්නාව - තුවක්කුව කොටන්නාව ( පොරව )  කපන්නාව (පිහිය ) නිතර ඕන වන දේවල්.

හිගන්නා ( දඩයක්කාරයා ) ට හමුවෙන ආප්පයා ( හාවා ) , වරපොටයා ( තලගොයා ) සුබරයා ( මුවා ) පොට්ටනියා / මහරැහැන්කාරයා ( කොටියා ) , උසරා/ගජරා/බොටකදා ( වල් අලියා ) ගුගුරන්නාව ගිනි බින්දොත් හබක් තමයි.

මල් ඉහිරෙන වැස්ස ( සිරි පොද වැස්ස)    ටිකින් ටික වැඩිවෙලා මාරියාව ( තද වැස්ස ) පටන් ගන්නවා.වැව් මදව්දානවා ( වාන් දමනවා )  මදව්ව ( පිටවාන ) මේවා ඉතින් ගොවිපලට ( කුඹුරට )හාණි කරයි.

හින්නා පුංචි එකා පුංචි දරුවො වැඩිහිටියන්ට හින්නා.  හින්නි පුංචි එකී. හින්නි අම්මා, හින්නි නැන්දා පවුලේ සාමාජිකයෝ.

A day in the life

අද අප්රේල් පලමුවෙනිදා

අද අප්රෙල් පලමුවෙනිදා. 

මෝඩයින්ගේ දිනය කියලත් කියනවා. අවුරුද්දේ එක එක දවස් එක් එක් දේ සදහා වෙන් කරලා තියෙනවා.ජාතික දිනය, වැඩිහිටි දිනය කාන්තා දිනය ………ඔය වගේ.

බොරු කියලා ප්‍රබන්ධ පතුරවලා මිතුරන් අසල් වැසියන් අන්දන දවස හැටියට අප්රේල් පලවෙනිදා ප්‍රචලිතයි..

අපේ රටට නම් හැමදාමත් අප්රේල් පලමුවෙනිදා තමයි.

අපි ඇන්දෙන තරම් වෙනත් රටවල ජනතාව ඇන්දෙන්නේ නැතිව ඇති.

අනම් මනම් කියලා හිත රිද්දා ගන්නේ මොකටද ?.

අප්රේල් පලවෙනිදා මෝඩයින්ගේ දිනය වුන හැටි හොයා ගෙන යමු.                                                                                

13 වන ග්‍රෙගරි පාප් වහන්සේ.

1582 වසරේ සිට ග්‍රෙගරියානු දින දර්ශණය සම්මත දින දර්ශණය ලෙස භාවිතයට එක්වුනා. මේ කටයුත්තට මුල් වුනේ 13 වන ග්‍රෙගරි පාප් වහන්සේයි

එතෙක් භාවිතා වුනේ ජුලියානු දින දර්ශණයයි.

ජුලියානු දින දර්ශනය අනුව අප්රේල් 1 දා නව වසර උදාවුන දිනය හැටියට සැලකුවා.

නව වසර උදාවීම සැමරුම් අවස්ථාවක් නේ.

නව ග්‍රෙගෝරියානු දින දර්ශණය අනුව ජනවාරි 1 වෙනිදයි වසර ආරම්භවුනේ.

ග්‍රෙගරියානු දින දර්ශණය භාවිතයට ගත්තේ 1582 ජනවාරි 1 දා සිට උවත් එය ජනතාව අතරට පැතිරෙන්න භාවිතයට එන්න කාලයක් ගතවුනා.

1582 වසර වන විට 9 වන චාල්ස් රජු ප්‍රංශයේ පාලකයා ව සිටියා.ග්‍රෙගරියානු දිනදර්ශණය ප්‍රංශය තුල නිල පිලිගැණිමක් තිබුනත් ජුලියානු දින දර්ශණය ජනතාව අතරින් මුලුමනිනිම බැහැර වෙලා තිබුනේ නැහැ.

මේ නිසා 1584 වසරේ ජනවාරි 1 වෙනිදා නව වසර සැමරිය යුතු බවට නීතියක් සම්මත කිරීමට චාල්ස් රජු තීරණය කලා.

වර්තමානයේ තරම්  සංනිවේදනය එතල දියුණු නැති නිසා ඇතැම් ප්‍රදේශවලට රජතුමාගේ නිවේදනය දැන ගන්නට බැරිවුනා. 

ඔවුන් අප්රේල් 1 වෙනිදාම අවුරුදු සැමරුවා.

රාජ නීතිය කඩවීම පිලිබදව රජතුමා කෝපයට පත්ව අප්රේල් 1 වෙනිදා අවුරුදු සමරන සියලු දෙනාම “ මෝඩයින් “ බවට ප්‍රකාශයට පත් කලා.

එම සිදුවීමෙන් පසුව අප්රේල් පලමුවෙනිදා මෝඩයින්ගේ දිනය ලෙස සැලකීමට ප්‍රංශ වැසියන් පුරුදු වුනා. පසුව යුරෝපයටත් ලෝකයේ විවිධ රටවලටත් මෝජයින්ගේ දිනය සැමරීම ව්‍යාප්ත වුනා.

මින් දශක කිහිපයකට පෙර අප අතර අප්රේල් පලමුවෙනිදාට හිත මිතුරන් නොමග යවා රවටා සතුටට පත්වෙන සිරිත් තිබුනත් වර්තමානය වන විට එය වියකී ගොස් ඇති බවක් දකින්නට ලැබෙනවා. 

මින් අවුරුදු කිහිපයකට පෙර රුපවාහිනිය නොතිබු අවදියේ ගුවන් විදුලි නාටකයක් පැයක් පුරා ප්‍රචාරය කරමින් රටම මෝඩයින්ට ඇන්දවු හැටි මතකයට එනවා.

A day in the life

ඌවේ කතා.

හුවේ දුරයි මීදුමට ඌවට යන්න. 

කොළඹ පැත්තෙන් එන කොට බෙලිහුල්ඔය පහුකරලා මරන්ගහවෙලට ආපුවහම ඌවේ මායිම.

ලංකාවේ උසම දිය ඇල්ල බමර කන්ද .සුප්‍රසිද්ධ ඩබල් බ්‍රිජ් තියෙන්නේ කලුපහන ඌවත් සබරගමුවත් මායිමේ.

කොළඹ - මඩකලපුව ඒ 04 මාර්ගයේ 181 කිමි.පටන්ගන්නේ මේ මායිමෙන්.

සති අන්තයක් ගෙවා දමන්න ....යකාගේ පඩිපෙල ඔස්සේ හෝටන්තැන්නට යන්න. මේ ඌව මායිමෙන් පුලුවන්.

ඌවේ ඇත්තෝ හමුවුනොත් කතාබහත් ටිකක් අමුතු අත්දැකීමක් වේවි.

අහලා බලමුකෝ එහෙනම්......

1.පාන් කළුව/පාන්දර/පාන්දොඩ =අඳුර නැතිකරගෙන ආලෝකය ඇතිවීම

2. වෛතාලෙ/ඉරිමාඋදේ =උදෑසනින්

3.කනිසම =වේලාව

4. කිරිවේලාව =උදෑසන සිට අට පමණ වනතෙක්වේ

5.ඇටබගව්ව =ඉර මුදූන් වන වේලාව

6. හීම්පීර/හිටිපියර/හිටිබීරම =මද්දහන

7. ඉරගල වැටුණා=ඉර බැසිම

8. වවුලන් බඩගගන ජාමය =ඉර බැසගෙන යන වේලාව

9. ගොංමං වේලාව/කුකුළන් ගස්යන යාමය =ඉර බසින වේලාව

10.බසමන්ද කළුවර =ඉර බැසගෙන ගොස් ටිකවේලාවයි

11. කිතයියා =හඳ

12.ගජරා/බොටකඳා/ අල්ලිස්අප්පු/අලි‍බොටා =අලියා

13. බණ්ඩාර හඳ =කිරි බැබළෙන හඳ

14. හෙවන් බෑම =හිරු රැස් ආවරණය වීම

15. සාක්කුලය =පෑවිල්ල

16.බීරනීබාලා =වැහි වළාකුළු මුදූන්වීම

17.නිල්ල =පොද වැස්ස

18.වැහි නිල්ල =වැස්ස පෑයු වේලාව

19.කුලන්තරය =මහවැස්ස

20.අන්දන් බුරුවා/කරකොළයා =ගෝනා

21.පරියා/සෝමා =වළහා

22.පරියාපුල්ලියා/දීයා/කොටිහපුවා =කොටියා

23හොටබරියා/මඩවල පසිම්බුවා= ඌරා

24. කෑටා/කුඩුවා/ඇදූරුකුක්කා =බල්ලා

25. කුංචා/පොන්නා =පුසා

26.අප්පල්ලෑවා =හෝතම්බුවා(මුගටියා)

27.තඹරැණියා =සැළලිහිණියා

28.ගම්පාළුවා =උළමා(ඔගම්පාළුවා)

29.ගස්බෝදා =කටුස්සා

30.ගම්බලයා =කොට්ටෝරුවා

31.ගොන්කඩුවා =මයිනා

32.මීච්චා =පොල්කිච්චා

33.දියකුකුළා =ඉබ්බා

34.ගස්ගෝනා =වඳුරා

35.පුක්ගැටයා =කිඹුලා

36.කම්බැල්ලා දේහිනී =සමුහයක් එක්ව කරන ගෝෂාව

37කොම්බා =දඟකාර කොල්ලා

38.කීකල බා‍සෙට නෑ =අකීකරු කොල්ලා

39.කුකාඩියා =හිතුවක්කාරයා

40.කුඩුම්බරයා =කොල්ලා

41. කෙලිගහ/කෙල්ලී/ කෙලී =දියණිය

42.කෝනමා =නිරුවතින් සිටින්නා

43.කෙලිහැලේ කරනවා =කුඩා ළමයින් සෙල්ලම් කිරිම

44.නට්ටාලී =සෙල්ලම

45.පුන්නනවා =නිදිකරනවා(නිදාගන්නවා

46කිස්කනවා =කෝටුවෙන් තැලීම

 

A day in the life