මොස්කව් ප්‍රසංග ශාලාවක අවම
වශයෙන් පුද්ගලයින් 139 දෙනෙකුට මරු කැඳවූ මොස්කව් ප්‍රසංග ශාලාවට ම්ලේච්ඡ ප්‍රහාරයක් එල්ල කළ බවට සැක කෙරෙන පුද්ගලයින් සිව්දෙනා ත්‍රස්ත චෝදනා මත අධිකරණයට ඉදිරිපත් කර ඇත, ක්‍රෙම්ලිනය සමූලඝාතනය වැළැක්වීමට අපොහොසත් වීම සම්බන්ධයෙන් විවේචනය කරන ලද සිය ආරක්ෂක සේවාවන් ආරක්ෂා කරමින් සිටි.
සැකකරුවන් තිදෙනෙකු ඉරිදා රාත්‍රියේ මොස්කව් උසාවියට පා ගමනින් යන විට දෙගුණයක් නැමී සිටි අතර සිව්වැන්නා රෝද පුටුවක සිටි අතර ඔවුන් ප්‍රතිචාර නොදක්වයි.
මධ්‍යම ආසියාතික තජිකිස්තාන් ජනරජයෙන් පැමිණි නමුත් තාවකාලික හෝ කල් ඉකුත් වූ වීසා මත රුසියාවේ සේවය කළ සැකකරුවන් Dalerdzhon Mirzoyev, Saidakrami Rachabalizoda, Shamsidin Fariduni සහ Mukhammadsobir Faizov ලෙස මොස්කව් නගර අධිකරණය විසින් නම් කර ඇත. ඔවුන්ට ජීවිතාන්තය දක්වා සිරදඬුවම් ලැබිය හැකිය.
සිකුරාදා මොස්කව් තදාසන්න ප්‍රදේශයක ක්‍රොකස් සිටි ශාලාවට කඩා වැදී, ගොඩනැගිල්ලට ගිනි තැබීමට පෙර සිවිල් වැසියන්ට වෙඩි තැබීම, ප්‍රසංගයට යන අය ඇතුළත සිටියදී වහලය කඩා වැටීමට සැලස්වීම ඔවුන්ට එල්ල වි ඇති චෝදනා වන්ය.
ISIS සමූල ඝාතනයේ වගකීම භාරගත් අතර සිද්ධිය පෙන්වන ග්‍රැෆික් දර්ශන නිකුත් කරන ලදී - නමුත් මොස්කව් විසින් නිසි සාක්ෂි නොමැතිව අපරාධකරුවන් යුක්රේනයට පලා යාමට සැලසුම් කර ඇති බවට අවධාරනය කර ඇත. කියෙව් සම්බන්ධය දැඩි ලෙස ප්‍රතික්ෂේප කර ඇති අතර ක්‍රෙම්ලිනයේ ප්‍රකාශයන් එම අදහස් "විකාර" ලෙස හඳුන්වයි.
සඳුදා අනෙකුත් රජයේ නිලධාරීන් සමග පැවති රැස්වීමකදී රුසියානු ජනාධිපති ව්ලැඩිමීර් පුටින් මෙම ප්‍රහාරය "රැඩිකල් ඉස්ලාම්වාදීන්" විසින් සිදු කර ඇති බව පිළිගත්තේය, නමුත් තවමත් අවසාන වගකීම යුක්රේනය මත පැටවීමට උත්සාහ කළේය.
"මෙම අපරාධය සිදු කරනු ලැබුවේ රැඩිකල් ඉස්ලාම්වාදීන් විසින් බව අපි දනිමු, ඔවුන්ගේ දෘෂ්ටිවාදය උදෙසා ඉස්ලාමීය ලෝකයම සියවස් ගණනාවක් තිස්සේ සටන් කරමින් සිටී" යැයි පුටින් පැවසීය, නමුත් මෙම ප්‍රහාරය "එතැන් සිට රුසියාවට එරෙහිව සටන් කරන අයගේ උත්සාහයන් මාලාවක සම්බන්ධකයක්" බව පුටින් පවසයි.
චෝදනාවට ලක් වූ පළමු සැකකරු වන මිර්සොයෙව්ගේ ඇසේ කළු පැහැයක්, මුහුණේ තැලීම් සහ ගෙල වටා ප්ලාස්ටික් බෑගයක් තිබුණි. 32 හැවිරිදි මිර්සොයෙව්ට සයිබීරියාවේ නොවොසිබිර්ස්ක් නගරයේ මාස තුනක තාවකාලික පදිංචි බලපත්‍රයක් තිබූ නමුත් එය කල් ඉකුත් වී ඇති බව රුසියානු රාජ්‍ය මාධ්‍ය RIA Novosti වාර්තා කළේය.
1994 දී උපත ලැබූ රචබලිසෝඩා භාෂා පරිවර්තකයෙකු මාර්ගයෙන් අධිකරණයට පැවසුවේ තමා සතුව රුසියානු ලියාපදිංචි ලේඛන ඇති නමුත් ඒවා කොහේදැයි මතක නැති බවයි. ඔහු උසාවියට පැමිණ සිටියේ ඉදිමුණු ඇසක් සහ කනක් බැඳගෙනය.
තුන්වන විත්තිකරු, 1998 දී උපත ලැබූ ෆරිදුනි, කාර්මික නගරයක් වන පොඩොල්ස්ක් හි කම්හලක සේවය කළ අතර මොස්කව් අසල Krasnogorsk හි ලියාපදිංචි විය.
ත්‍රස්තවාදී චෝදනා සම්බන්ධයෙන් පුද්ගලයන් තිදෙනා වරද පිළිගෙන ඇති බව රුසියානු මාධ්‍ය වාර්තා කළේය. 2004 දී උපත ලැබූ හතරවැන්වනා වන ෆයිසොව් පොරොන්දු වූයේ කුමක්ද යන්න පැහැදිලි නැත. ඔහු වීදුරු කූඩුවක් තුළ රෝද පුටුවක වැතිර සිටින අයුරු ඡායාරූපයේ දැක්වේ.
උසාවියට ගෙන එන විට ඔවුන්ට පහර දී තුවාල වී ඇති බවක් පෙනෙන්නට තිබුණි. ඔවුන්ගෙන් සමහරක් ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ප්‍රශ්න කරන බව පෙන්වන වීඩියෝ සහ නිශ්චල ඡායාරූප, එක් පැහැදිලි විදුලි සැර වැදීමක් ඇතුළුව, රුසියානු සමාජ මාධ්‍යවල පුළුල් ලෙස බෙදා හරින ලදී.
එක් වීඩියෝවක පෙනී යන්නේ රචබලිසෝඩාව බිම තබාගෙන සිටින අතර ඔහුගේ කනෙන් කොටසක් කපා දමා කටේ පුරවාගෙන , සැඟවී සිටින පරිවර්තකයෙකු විසින් ඔහුව තබාගෙන සිටින ආකාරයයි.
රුසියානු රාජ්‍ය ප්‍රචාරක ජාලය වන RT හි ප්‍රධාන කර්තෘ වන මාගරිටා සිමෝනියන්, රචබලිසෝඩා දැඩි ලෙස වෙළුම් පටියක් දමා උසාවියේදී පෙනී සිටින වීඩියෝවක් පළ කර ඇත,
CNN සැකකරුවන්ට එරෙහිව සිදු කරන ලද "ප්‍රචණ්ඩත්වයේ දෘශ්‍යමාන සලකුණු" පිළිබඳව ක්‍රෙම්ලිනයෙන් විමසූ නමුත් ප්‍රකාශක දිමිත්‍රි පෙස්කොව් අදහස් දැක්වීම ප්‍රතික්ෂේප කළේය.
ඔවුන් සිව්දෙනා 2022 මැයි මාසය දක්වා පූර්ව නඩු විභාගයකට පෙර රඳවා තබා ගැනීමට නියෝග කර ඇති බව අධිකරණය ප්‍රකාශ කළේය.
පසුව සඳුදා, රුසියාවේ විමර්ශන කමිටුව ප්‍රහාරය සම්බන්ධයෙන් තවත් පුද්ගලයින් තිදෙනෙකු - සහෝදරයන් දෙදෙනෙකු සහ ඔවුන්ගේ පියා - රඳවා තබන ලෙස අධිකරණයෙන් ඉල්ලා සිටි බව රුසියානු රාජ්‍ය මාධ්‍ය TASS වාර්තා කළේය.
ප්‍රහාරයෙන් දින තුනකට පසු සඳුදා, ගැලවුම්කරුවන් තවමත් කඩා වැටුණු ප්‍රසංග ශාලාවේ නටබුන් අතර සොයමින් සුන්බුන් ඉවත් කිරීමට උත්සාහ කරමින් සිටියහ. රුසියාවේ හදිසි අවස්ථා පිළිබඳ අමාත්යාංශය පැවසුවේ "විශේෂඥයින්" 300 කට වැඩි පිරිසක් එම ස්ථානයේ වැඩ කරන බවයි.
දශක දෙකකට ආසන්න කාලයකදී රුසියානු භූමියේ සිදු වූ මාරාන්තික ප්‍රහාරය වන මෙම ප්‍රහාරය, රුසියාව තුළ කෝපයට හා අවිශ්වාසයට මුහුණ දුන් අතර, දරුණුතම දඬුවම් දිය යුතු යැයි ඉල්ලා සිටියේය.
ISIS සංවිධානය තම සටන්කාමීන් ප්‍රහාරය එල්ල කළ බවට සාක්ෂි සපයන බව පෙනෙන්නට තිබුණද, පුටින් සහ අනෙකුත් ජ්‍යෙෂ්ඨ නිලධාරීන් යුක්රේනය ත්‍රස්ත ප්‍රහාරයට සම්බන්ධ කිරීමට උනන්දු වී ඇත.
ප්‍රහාරය ආරම්භ වී පැය 19 කට වැඩි කාලයකට පසු - සෙනසුරාදා පුටින් කියා සිටියේ ප්‍රහාරකයන්ට යුක්රේනයට පැන යාමට "කවුළුවක්" සූදානම් කර ඇති බවයි. ඔහු සාක්ෂි ඉදිරිපත් කළේ නැත. රුසියානු විදේශ අමාත්‍යාංශයේ ප්‍රකාශිකා මාරියා සකාරෝවා ද මෙසේ පැවසුවාය: “මේ ලේ වැකි අවජාතකයන් හිංසා පීඩාවලින් සැඟවීමට සැලසුම් කළේ කුමන රටේදැයි දැන් අපි දනිමු - යුක්රේනය.”
මේ සම්බන්ධව යුක්රේනය කිසිදු අදහසක් තරයේ ප්‍රතික්ෂේප කර නැති අතර එම චෝදනා "රුසියානු සමාජය තුල යුක්‍රේන විරෝධී හිස්ටීරියාව තවදුරටත් අවුලුවාලීම සඳහා ක්‍රෙම්ලිනය විසින් සැලසුම් කරන ලද ප්‍රකෝප කිරීමක්" ලෙස හඳුන්වන අතර මොස්කව්හි යුක්රේනය ආක්‍රමණයට සහභාගී වීමට රුසියානු පුරවැසියන් තවදුරටත් බලමුලු ගන්වා ඇත.
වොෂින්ටනය සහ මොස්කව් අතර සබඳතා ඓතිහාසික පහත් මට්ටමක පැවතුනද, ISIS සටන්කාමීන් රට තුළ ප්‍රහාරයක් දියත් කිරීමට සැලසුම් කරන බවට එක්සත් ජනපදය රුසියාවට අනතුරු ඇඟවීය. මොස්කව්හි එක්සත් ජනපද තානාපති කාර්යාලය මේ මස මුලදී පැවසුවේ, “ප්‍රසංග ඇතුළුව මොස්කව්හි විශාල රැස්වීම් ඉලක්ක කිරීමට අන්තවාදීන්ට ආසන්න සැලසුම් ඇති බවට ලැබෙන වාර්තා අධීක්‍ෂණය කරන” බවයි.
එක්සත් ජනපද ජාතික ආරක්ෂක කවුන්සිලයේ ප්‍රකාශිකා ඇඩ්‍රියනා වොට්සන් පැවසුවේ “අනතුරු ඇඟවීමේ රාජකාරිය” ප්‍රතිපත්තිය යටතේ එක්සත් ජනපදය මෙම තොරතුරු රුසියානු බලධාරීන් සමඟ බෙදා ගත් බවයි. සිනමාහල් සහ ප්‍රසංග ශාලා වැනි ස්ථානවලින් වළකින ලෙසට ද එක්සත් ජනපදය ඇමෙරිකානු පුරවැසියන්ට අනතුරු ඇඟවීය.
එහෙත් ප්‍රහාරයට දින කිහිපයකට පෙර අඟහරුවාදා කළ කතාවකදී පුටින් ඇමරිකානු අනතුරු ඇඟවීම් “ප්‍රකෝපකාරී” ලෙස ඉවත දැමුවේ “මෙම ක්‍රියාවන් මුළුමනින්ම බ්ලැක්මේල් කිරීම හා අපේ සමාජය බිය ගැන්වීමේ හා අස්ථාවර කිරීමේ චේතනාවට සමාන” බව පවසමිනි.
සඳුදා වාර්තාකරුවන්ගේ ප්‍රශ්නවලට පිළිතුරු දෙමින්, පෙස්කොව් මොස්කව් වෙත වොෂින්ටනයෙන් අනතුරු ඇඟවීම් ලැබී තිබේද යන්න ගැන අදහස් දැක්වීම ප්‍රතික්ෂේප කළ අතර රුසියාවේ ආරක්ෂක සේවාවන්හි “වෙහෙස නොබලා වැඩ” ආරක්ෂා කළේය.
රුසියානු දේශපාලනය සහ FSB ආරක්ෂක සේවය පිළිබඳ විශේෂඥයෙකු වන Mark Galeotti CNN වෙත පැවසුවේ පුටින් "ඇමරිකානුවන්, දත්මිටි කාගෙන සිටියත්, වර්තමාන පරිසරය තුළ ත්‍රස්තවාදී තර්ජන පිළිබඳව සැබෑ බුද්ධිය ලබා දෙනු ඇතැයි විශ්වාස කිරීම දුෂ්කර යැයි" ඔහු සිතන බවයි.
"වෙනත් රටක මැතිවරණයකට මැදිහත් වීම සඳහා ව්‍යාජ බුද්ධි අනතුරු ඇඟවීමක් නිකුත් කිරීම ගැන ඔහුට කිසිදු තැකීමක් නැති නිසා, ඇත්ත වශයෙන්ම ඇමරිකානුවන් කරන්නේ එය බව ඔහු සිතන්නට ඇතැයි මම විශ්වාස කරමි," Galeotti පැවසීය.
මොස්කව් හි CNN කණ්ඩායමක් සිකුරාදා ප්‍රහාරයෙන් විපතට පත් වූවන් වෙනුවෙන් මල් තැබීමට පැමිණි ශෝකයට පත් වූවන් සමඟ කතා කළහ.
37 හැවිරිදි ඇලෙක්සැන්ඩර් මැට්වීව් CNN වෙත පැවසුවේ රුසියානුවන්ට අනාරක්ෂිත බවක් දැනෙන බවත් තවත් ප්‍රහාරයක් සිදුවිය හැකි බවට කනස්සල්ලට පත්ව සිටින බවත්ය. යුක්රේනය සම්බන්ධ බවට පුටින්ගේ යෝජනාව පිළිගත හැකි බව ඔහු පැවසීය.
“ඔවුන් යුක්රේනයට පැන යාමට උත්සාහ කරන බව ඔහු පැවසීය. මෙය අර්ථවත් කරයි. ඔවුන් මුදල් සඳහා ආශාවෙන් සිටි අර්ධ බුද්ධිමතුන් සොයා ගත්තා, ”මැට්වීව් පැවසීය.
------CNN ප්‍රවෘත්ති.
