Monday, January 08, 2024

ඕපාදූප

 එක්තරා රටක රජතුමෙක් පුරුද්දක් ලෙස හැම අවුරුද්දකම රට වැසියන්ට දානයක් දෙනවා. දවසක් දානෙ දෙන දවස උදාවුනා.

සේවකයො දානෙ පිළියෙල කරන වැඩ පටන් ගත්තා.
දානය පිළියෙල කරන තැනට කිට්ටුව පොඩි කැළයක් තිබුනා. ඒ කැළේ නයෙක් මරණසන්නව කැලෙන් එළියට එද්දිම මැරුනා. මේ නයාව රාජාළියෙක් දැකල ඇවිත් ඩැහැගෙන පියාඹගෙන යද්දි නයාගෙ කටින් විෂ බින්දු කීපයක් දානෙට ලෑස්ති කරන භාජනේකට වැටුනා.
දානෙ ලෑස්තිකරල ඉවරවුනු ගමන් මුලින්ම රජතුමා ඇවිත් රජතුමාගෙ අතින් පළවෙනියට දානෙ බෙදල දුන්න. ඒදානෙ වළඳපු කෙනා නයාගෙ විෂ කළවම් වෙලා තිබ්බ කෑම කාපු ගමන් එතනම මැරිල වැටුනා.
රජතුමා කම්පාවෙලා බොහොම දුක්වුනා. එතනින්ම ඒ දානෙ නතරකරා. මේ මරණෙ යම ලෝකෙට වහාම වාර්ථා වුනාම, දැං මේ මරණෙට හේතුවුනු කෙනාගෙ නමට පව ලියන්න යමලෝකෙ ලියන මහත්තයට භාරවුනාට පව ලියන්නෙ කාටද කියන ගැටළුව මතුවුනා. නයා මැරිල උන්නු නිසා මේ පව නයාගෙ පොතට ලියන්න බෑ , විෂ භාජනේට වැටුනු බව රාජාලියාත් දන්නෙ නැති නිසා රාජාළියාට ලියන්නත් බෑ. රජතුමා මේ දානෙ දෙන්න මූලික උනත් , රජතුමා ත් දන්නැති නිසා එයාගෙ නමට දාන්නත් බෑ. ලියන මහත්තයා දැං හෙන අවුලෙන් නිසා පව් පිං පොතත් අරං යම රජ්ජුරුවො හම්බවෙලා අකරතැබ්බය කිව්වා.
යමයත් පොඩ්ඩක් අවුල්වෙලා වගේ උන්නා. ටිකක් කල්පනා කරපු යමය ලියන්න ට කිව්ව...
" උඹ ඕක ඔය පොතේ පැත්තකින් ලියාගෙන ඕක ඔටෝ එලම් එක සෙට්කරල තියපං. අපිට ඔය පව ලියන්න නමක් හම්බෙයි".
ඔය විදිහට අවුරුද්දකුත් ගෙවුනා, අර රජතුමා ආපහු දානෙ දෙන්න ලෑස්ති කරා. අසල්වැසි රටකින් ආපු කට්ටියකට රජතුමාගෙ දානමය පිංකම ආරංචි වෙලා, දානෙ දෙන තැන හොයාගෙන යද්දි, අතරමග වෙළඳාමේ යෙදිල උන්නු වට්ටි අම්ම කෙනෙක් දැකල දානෙ දෙන තැනට යන පාර ඇහුවා...
"අපෝ... ඔයාල වහදාල දානෙ දෙන රජාගෙ දානෙ කන්නද යන්නෙ" කියල අර කට්ටියව බයකරල යැව්වා.
වට්ටි අම්ම එහෙම කියන ගමන් යමලෝකෙ පිං පොතේ එලාම් එක වදින්න ගත්තා. ඒක ඇහුනු ලියන්නා පව් පිං පොතත් උස්සං යම රජ්ජුරුවො ළඟට දිව්වා.
" ඕං ඔය වට්ටි අම්මගෙ නමට අර පව දාපං. මෙලෝ දෙයක් දන්නැතුව කෙනෙකුට දොස් කිව්වයි කියල ලියාගනිං" කියල යම රජ්ජුරුවො අණ කලා.
ඕපාදූප කතාකිරීමෙන් වළකින්න.

 

වට්ටි අම්මල නොවී ඉමු
අන්තර්ජාලයෙනි ✍️
දැනුම් පොද



notes of imaginary

Sunday, January 07, 2024

යක්ෂ ගෝත්‍රිකයන් විසු රිටිගල



රිටිගල අද්භූත ජන විශ්වාස රැසකට මුල්වූ කඳුවැටියක්. රිටිගල මුල් කාලයේ යක්ෂ ගෝත්රික ජනතාවක් විසූ ප්රදේශයක් බව සමහරු පවසනවා. දැන් අනුරාධපුරයට යන වන්දනාකරුවන් අතරින් සමහරු රිටිගලට පැමිණ එහි සුන්දරත්වය දැක ගැනීමටත් පෙළඹෙන බව පේනවා. ඒ වගේම විදේශීය සංචාරකයන් ද රිටිගලට පැමිණෙනවා. මේ නිසා ඔවුන්ට අවශ්ය ආහාරපාන සහ නවාතැන් සපයන හෝටල් කිහිපයක් ද මේ අවට දැකගත හැකියි.
රිටිගලට යන්නේ කොහොමද?
ළඟාවීම හරිම ලේසියි. හබරණ සිට මරදන්කඩවල හරහා දිවෙන අනුරාධපුර මාර්ගයේ කි. මී. 15 දුරින් පිහිටි ගලපිටගල හන්දියෙන් හැරී අතුරු මගක ගමන් කළ යුතුයි. කොළඹ සිට රිටිගල දක්වා දුර කි. මී. 201ක් පමණ වෙනවා. මරදන්කඩවල සිටම ක්ෂිතිජයේ දී රිටිගල කඳුවැටිය අලංකාර දර්ශනයක් මවා පාන අයුරු ඔබට දැකගැනීමට පුළුවන්. මේ අවට වෙනත් කඳු නැති නිසා එය කැපී පෙනෙන දර්ශනයක්. ගලපිටගල ගම්මානයෙන් හැරී මඳ දුරක් යන විට වනය මැදින් වැටී ඇති කොන්ක්රීට් දැමූ මාර්ගයකට ඔබ පිවිසෙනවා. මේ මාර්ගයේ අලි ගමන් කරන නිසා උදේ පාන්දරම යාමෙන් වැළකී සිටිය යුතුයි. කොන්ක්රීට් මාර්ගය යළිත් ගුරු පාරකට හැරෙනවා. එහි සිට මාවත ඇදී යන්නේ ඝන වන වැස්මක් හරහා රිටිගල රක්ෂිතය මැදින්. මේ මාර්ගය හොඳින් නඩත්තු කර ඇති නිසා මෝටර් රථයකටත් පහසුවෙන් යාමට පුළුවන්. කඳු පාමුල රථවාහන නැවැත්වීමට ස්ථානයක් සකසා තිබෙනවා. ගලපිටගල සිට කඳු පාමුලට දුර කි. මී. 8ක්. අවශ්ය නම් මෙහි පිහිටි පුරාවිද්යා කාර්යාලයෙන් ඔබට තොරතුරු ලබාගැනීමටත් පුළුවන්.



ජනප්රවාද
රිටිගලට රාවණ සම්බන්ධ වන්නේ මෙහෙමයි. රාවණ තමන්ට කළ මදිපුංචිකමට ප්රතිචාරයක්‌ ලෙස ඉන්දියාවේ රාම රජුගේ බිසව වූ සීතා දේවිය පැහැරගෙන විත් ලංකා පුරයේ සුරක්ෂිතව රඳවා තැබූ අතර ඇය සොයා පැමිණි රාම රජුගේ සහෝදර ලක්ෂ්මන් කුමරු හා යුද්ධයක් හට ගන්නවා. යුද්ධයේ දී ලක්ෂමණ තුවාල වෙනවා. ඒ සමඟ පැමිණ සිටි හනුමන්තා රෝගයට අවශ්ය ඖෂධ සොයා ඉන්දියාවේ හිමාලයට ගියත් ඔහුට ඔසුවේ නම අමතක වෙනවා. ඊට පසු ඔසු පැළෑටි පිහිටි ප්රදේශයම ගලවා ගෙන අරන් එනවා. ඒ කඳු කොටසින් කොටසක්‌ කැඩී වැටී රිටිගල කන්දට යාව පිහිටි ඖෂධ කන්ද නිර්මාණය වී ඇති බව ‌ ජනප්රවාදයකින් පැවසෙනවා.


මහාවංශයේ සඳහන් ඉතිහාසය
සංරක්ෂණය කළ බන්දා පොකුණේ ඉවුරු බැම්මක් – කුසුම්සිරි විජයවර්ධන
මේ කඳුවැටිය ආශ්රිත ආරාම සංකීර්ණයට දීර්ඝ ඉතිහාසයක් තිබෙනවා. මහාවංශයේ රිටිගල අට්ඨගිරි හෙවත් අරිට්ඨ පබ්බත නමින් සඳහන් වෙනවා. සූරතිස්ස රජු( ක්රි. පූ. 187-177) මේ කඳු පාමුල මකුලක විහාරය කරවා තිබෙනවා. ක්රි. පූ. පළමු සියවසේ සෙල්ලිපියක අරිට විහාරයට අබදළක නම් වැව පූජා කිරීම ගැන කියැවෙනවා. ලජ්ජතිස්ස රජු( ක්රි. පූ. 119-110) අරිට්ඨ විහාරය විශාල කර ප්රතිසංස්කරණය තනවා තිබෙනවා. පළමුවන සේන ( ක්රි. ව. 831-851) රජුත් මේ විහාරයට අනුග්රහය දැක්වූ රජකෙනෙක්. පළමුවන පරාක්රමබාහු රජු රුහුණේ මානාභරණට එරෙහිව මේ කඳු ආශ්රිතව බලකොටු තනා සේනා සංවිධානය කළ බවත් සඳහන්.


මෑත ඉතිහාසය
ඉංග්රීසි පාලන සමයේ 1872 දී ජේම්ස් මැන්ටල් නම් මිනින්දෝරුවා මෙහි මාස තුනක් නැවතී සිට මැනුම් කටයුතු කර තිබෙනවා. 1890 දී අනුරාධපුර දිසාපති ආර්. ඩබ්. අයිවර්ස් කඳු මුදුන ආසන්න තැනිතලා කොටසක නිවහනක් තනවා ගෙන මෙහි සිසිල් දේශගුණයේ පහස ලබාගෙන තිබෙනවා. හෙන්රි ට්රයිමන් 1887 දී රිටිගල ශාක ගැන අධ්යයනය කරනවා. පුරාවිද්යා කොමසාරිස් එච්. සී. පී. බෙල් රිටිගල පුරාවස්තු ගැන අධ්යයනය කරන්නේ 1883 දී. මෙහි ලෙන්වල පිහිටි සෙල්ලිපි පිටපත් කළ ඔහු කන්දේ පැතිරී තිබෙන නටබුන් ගොඩනැගිලි සොයා වනාන්තරය පීරා තිබෙනවා. ඊට පසු ඒ තොරතුරු සියල්ල 1883 පුරාවිද්යා පාලන වර්තාවට ඇතුළත් කර තිබෙනවා.
රිටිගල මෙතරම් සුවිශේෂී ඇයි?
නුවර කලාවියේ උසම කඳුවැටිය වූ මෙහි උස අඩි 2514ක් (මීටර් 765). අප රටේ මධ්ය කඳුකරයත් දකුණු ඉන්දියාවේ කඳුත් අතර පිහිටි උසින් වැඩිම කන්ද රිටිගල නිසා එය භූ විද්යාත්මකව විශේෂයි. ඒ වගේම වියළි කලාපයේ පිහිටියත් තෙත් කලාපයේ ශාක රාශියක් වැවෙන සිසිල් දේශගුණයකින් යුක්ත වනාන්තරයක් මෙහි තිබෙන්නේ. ඒ නිසා වියළි කාලයේ පවා බොහෝ විට රිටිගල මීදුමින් බරව වළා අතර සැඟව තිබෙන අන්දම ද දැකගත හැකියි.

මේ නිසාම රිටිගල වනාන්තරය 1931 තරම් ඈත කාලයකදී දැඩි රක්ෂිතයක් බවට පත් කර තිබෙනවා. දැඩි රක්ෂිතයේ විශාලත්වය හෙක්ටයාර් 1528ක්. එයට අමතරව කඳු පාමුල නටබුන් ආරාම සංකීර්ණය ඇතුළත් අක්කර 690ක් පුරාවිද්යා රක්ෂිතයක් ලෙස ප්රකාශ කර තිබෙනවා.
රිටිගල කඳුවැටිය තවත් කඳු කිහිපයකින්ම යුක්තයි. ඖෂධ කන්ද, කොඩිගල කන්ද, උණ කන්ද, ආඬියා කන්ද, පළතුරු කන්ද, අමරාපති කන්ද, උල්පත් කන්ද යන කඳු හතක්‌ එයට අයත්.
කටාරම් කොටන ලද ගල් ලෙන් 74 ක්‌ද බ්රාහ්මීය අක්ෂරවලින් ලියන ලද ශිලා ලේඛන 152 ක්‌ද පුරාවිද්යාත්මක අගයක්‌ ඇති විවිධ ගොඩනැගිලි 140 ක පමණ නටබුන්ද විශාල පොකුණක් සහ ශෛලමය පෙත්මගක් ද අදටත් රිටිගල දී දැක බලා ගැනීමට පුළුවන්. විශාල ගස්වැල් සෙවණේ පිහිටි මේ නටබුන් අප සිත් අතීතයට රැගෙන යනවා.

වනගත නටබුන්
පුරාවිද්යා කාර්යාලය අසලින් කන්ද තරණය කළ විට මුලින්ම හමුවන්නේ විශාල පොකුණක්. එය බන්දා පොකුණ නමින් හඳුන්වන්නේ ගල්පුවරු යොදාගෙන බැඳ ඇති නිසායි. මෙම පොකුණ මෑතක දී කැණීම් කර කොටසක් සංරක්ෂණය කර තිබෙනවා. කන්දේ සිට එන ජල මාර්ගවලින් එදා එයට ජලය ලැබී තිබනවා. අදත් එම දොළ පාරේ ජලය ගලා යනු ඔබට දැකගත හැකියි. එහි සිට ඉදිරියට ගමන් කර පිටගැට තරණය කර ගල් පාලමකින් එගොඩවීමෙන් පසු පිවිසෙන්නේ සම්පූර්ණයෙන් කළු ගල් අතුරා සකස් කළ වනය හරහා දිවෙන පෙත්මගකටය. එම පෙත්මග කිලෝ මීටරයකට ආසන්න දුරක් ගමන් කරනවා.
මඳ දුරක් පියමං කිරීමෙන් පසු නටබුන් ස්ථානයකට ළගාවිය හැකියි. එහි පිහිටි ජන්තාඝර ගොඩනැගිල්ල භික්ෂුන්ට ඔසු සහ උණුපැන් ස්නානයට සකසා තිබූ ගොඩනැගිල්ලක්.බෙහෙත් ඇඹරුම්ගල්, ගල් භාජන ආදිය එහි දැකගත හැකියි. ගොඩනැගිල්ල වටේට ගල් ප්රාකාරයක් පිහිටා තිබෙනවා. ගොඩනැගිල්ල මැද නාන පොකුණක් ආකාරයෙන් යුත් ගල් බේසමක් සකස් කර තිබෙනවා. මෙයට පෙර අප ගිය අරන්කැලේ දීත් ජන්තාඝරයක් හමුවුණා. මේ අසල එදා භික්ෂුන් වහන්සේ බවුන් වැඩූ පධානඝර නම් ද්විත්ව වේදිකා ගොඩනැගිලි කිහිපයක් ද පැතිර තිබනවා. ඒවාට එදා උළු සෙවිලි කර තිබූ බව අවටින් හමුවන උළුකැටවලින් පේනවා.
මෙහි සිට යළිත් පෙත්මග ඔස්සේ පියමං කිරීම ඉතා අපූරු අත්දැකීමක්. වන සියොතුන්ගේ හා ගස්වැල් එකට ඇතිල්ලෙන හඬ අසමින් ඔබට ගමන් කළ හැකියි. අවට සංරක්ෂණය නොකළ පධානඝර රැසක් වනයට යටව ඇති අයුරු පේනවා. මඳ දුරක් ගිය විට හමුවන තැනිතලා බිමෙහි ත්රිත්ව වේදිකා ගොඩනැගිල්ලක් (පධානඝරයක්) පිහිටා තිබෙනවා. මේ අසලම භාවනා කිරීමට තැනූ සක්මන් මළුවක්ද තිබෙනවා.

මේ අසලින් පුරාවිද්යා නටබුන් බිම අවසාන වෙනවා. ඊට පසු ආරම්භ වන්නේ දැඩි රක්ෂිත වනයයි. එයට ඇතුළු වීමට නම් වන සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවෙන් විශේෂ අවසර ලබාගත යුතුයි.
රිටිගල ජෛව විවිධත්වය
වර්ෂ 1935 දී මෙහි ශාක පිළිබඳ අධ්යයනයක් කළ පී. ඩී. ආර්. ජයයූරිය ඕකිඩ් විශේෂ 27ක් සොයාගත්තා. වර්තමානය වනවිට මෙම කඳුවැටියෙන් හමුවී ඇති ශාක විශේෂ සංඛ්යාව 418ක්. ඉන් මල් පිපෙන ශාක විශේෂ සංඛ්යාව 338ක්. විශේෂත්වය නම් මේ අතරින් විශේෂ 113ක් තෙත් කලාපයේ දක්නට ලැබෙන ඒවා වීමයි. 2008 දී කළ අධ්යයනයකදී පක්ෂි විශේෂ 97ක් මෙහි සරන බව හෙළි වුණා. අලියා, වලසා, ගෝනා, කොටියා ඇතුළු ක්ෂීරපායී විශේෂ රැසක් ම මෙහි වාසය කරනවා.
කඳුවැටියේ පහළම කොටසේ (බිම් අඩවිය) වියළි මිශ්ර සදාහරිත වනාන්තරමය ලක්ෂණ පැතිර තිබෙනවා. මෙම ප්රදේශයේ මොර, හල්මිල්ල, කලුවර, වීර, පලු, නා වැනි වියළි කලාපයේ දක්නට ලැබෙන ශාක වර්ග දැකගත හැකියි.
කඳුවැටිය මධ්ය කලාපයේ දකින්නට ඇත්තේ තෙත් කලාපීය වනාන්තර ලක්ෂණයි. මෙම ප්රදේශයේ ඇටඹ, කුඩුදවුලා, ඕමාර, කැන්ද, නා වැනි ශාක සුලභයි.
කඳු මුදුනේ දකින්නට ලැබෙන්නේ උප කඳුකර කලාපීය වනාන්තරවල ස්‌වභාවයයි. නෙලු, බිනර, කැකුණ, දුම් වැනි ශාක වර්ග මෙහි වැවෙනවා.
රිටිගලටම ආවේණික වූ ශාක විශේෂ කිහිපයක් ද හමුවී තිබෙනවා. රිටිගල තම්බජියා, ගල් කප්පර වල්ලිය, රිටිගල මී යන ශාක ඒ අතර වෙනවා.
මීට අමතරව දුලබ ඖෂධීය ශාක වන ඉරරාජ, සඳරාජ, වනරාජ, නගා මැරු අල, වෙල්ලංගිරිය, බිම් කොහොඹ, ජටා මකුට වැනි ශාක මෙහි සුලබයි.


මූලාශ්ර-
අරිට්ඨ පබ්බත හෙවත් රිටිගල කන්ද – එල්ලාවල මේධානන්ද හිමි
රිටිගල- මුදිත අලහකෝන්
මැකීයන වන පෙත් – ඩග්ලස් බී. රණසිංහ
පරිසරය රැකගන්නත් අමතක කරන්න එපා
📷 All credits goes to representative owners ❤


notes of imaginary

Friday, January 05, 2024

තාක්ෂණ ශිල්පි පරම්පරාව.


 


නවන්දනා කුලය යනු රජ යුගයේ තාක්ෂණ ශිල්පී පරම්පරාවයි. ආචාර්ය වරු ලෙස නම්දැරූ ඔවුන් ග්රාම්ය ව්යවහාරයේදී ආචිරි ලෙස කටහුරු වූවා වන්නට පුළුවන. .ඔවුන්ට ගොවිගම කුලයටත් වඩා වටිනාකමක් එවකට තිබිනි.

 යුධ ආයුධ අත්යවශ්ය වකවානු වල ඒවා තැනීම සඳහා යපස් ගෙන ඒම සහ කුලී කටයුතු ලබා දියයුතු ය යන්න රජුගේ නියෝග ලෙස ගොවිගම කුලය වෙත නිකුත් කර ඇත. ආදි යුගයේ ලෝකුරු ශිල්පය යක්ෂ ගෝත්රික යන් සතුවිය. යකඩ , යකාගෙ වැඩක්, යකෝ, යකඩෝ, යකා නගිනව, වැනි කටහුරු වචන වලින්ම ඒ බව ඔප්පු කලහැක. යක්ෂ ගෝත්රිකයන් ගේ ආවුද පනපෙවීමේ පාරම්පරික ඥානය නවන්දනා කුල ශක්තිමත් තරුණයන් විසින් සොරාගත් බවට ජනශ්රැතියේ පැවසේ. එසේම ගොවිගම ආදී සියළු කුලවල අය මොවුන්ගෙන් තාක්ෂණික කටයුතු ඉටු කරගත්තේ ගෞරවනීය ලෙස පඩුරු පාක්කුඩම් දීමෙන් බවටද ජනශ්රැතිය සාක්ෂි දරයි. එපමණක් නොව කම්මල් කටයුතු වලදී මයින හම ඇඳීම යකඩ තැලීමට හවුල් නොවන්නේ නම් රදලයෙකුට වුවද සේවාව ලබාදීම ප්රතික්ෂේප කලේ ශිල්පීය පෞඩත්වය දරන්නන් නිසාමය. මොවුන්ගේ සම්බවයනාග ගෝත්රයේ බව ඉපැරණි ආවුධ තාක්ෂණය ට සුරුවිරුකම් පෑ අයවළුන්ගේ වාසභූමි ය වූ කොත්මලා ප්රදේශය බවට අදද සාක්ෂි ඇත . දොලොස් බාගේ ප්රදේශයේ ඇති කිණිහිරය නැමැති යෝධ පර්වතය ඒ පුරාවෘත්තයේ එක් සළකුණකි.
අලි අල්ලන් සිටි කොත්මලා ප්රදේශයේ නාග ගෝත්රික ගම්මානයක දුටුගැමුණු කුමරා සැඟවී සිටියේ යුද්ධය සඳහා ආවුද තනවා ගැනීමට විය හැක. නුවර යුගයේ දී

දළදා මාලිගාව ආදී ප්රසාදයන් නිර්මාණය කල දේවේන්ද්ර මූලාචාරින් යනු එම කුලයේ ප්රභලයෙකි. මෑත කාලීනව ලක්ෂපාන ජල විදුලි බලාගාරයේ නිර්මාතෘ විමලසුරේද්රයන් ද එම කුලයට සම්බන්ධ බව මා අසා ඇත. හැත්තෑව දසකය ට පෙර එම කුලයේ අයවලුන් ගේ නම අවසන් කලේ "හාමි" යන ගෞරවාර්ත පදයෙනි.ලුවිස් හාමි, සුබේ හාමි, දිනෙස්හාමි,අපට අපට පෙර පරම්පරාවේ වැඩිහිටියෝය. ඔවුන්ගේ භාර්යාවන් හැඳින්වූ පොදු නම වූයේ "නාච්චිලේ" නැමති පදයයි. ද්රවිඩ ඌරුවක් ඇති එම නාමය සමහර විටෙක නුවර යුගයේ වඩුග පරම්පරාවේ ස්ත්රීන් සරණපාවා ගත්තා නිසා වන්නට පුළුවන.
ලෝහ තැනීම, ලෝහ භාන්ඩ තැනීම, ආවුද සහ ආයුධ නිර්මානය හා දොරගුළු තැනීම, කරත්ත රෝද පට්ටං ගැසීම ,ලාඩං ගැසීම,
මෙන්ම රිදී රත්තරන් ආභරණ නිර්මාණයද ඔවුන්ගේ සුවිශේෂී තාක්ෂණික කටයුතු වේ.
මෙතරම් උසස් නිර්මාණ ශිල්පීන් වුවත් කුලයෙන් පහත් ලෙස සලකන්නට ලක්වූයේ යුරෝපීය ආක්රමණයෙන් පසුවය.එයට හේතු වූයේ සිහලුන් කවදාවත් නුදුටු ගිනි අවි ආක්රමණිකයාටම එල්ල කරන්නට තරම් හැකියාවක් ලබාගත්තේ නවන්දනා කුලයට පින්සිද්ද වෙන්ටය. සතුරාගෙන් උදුරා ගත් ආයුධයේ තාක්ෂණය අසුරු සැනින් වටහා ගත් ඔවුන්ගේ හැකියාව මත බයිනෙත්තු ,රයිපල්, පිස්තෝල, කාලතුවක්කු පවා නිර්මාණය වූයේ ඔවුන්ගේ විස්කමෙනි.
ලෝකුරු කර්මාන්තයේ ඕනෑම නවෝත්පාදන යක් වටහා ගැනීම හා ප්රතිනිර්මාණය කිරීමට මේ කන්ඩායම පෑ දක්ෂතාවය නිසාම එයට බියපත්වූ යූරෝපියානු අධිරාජ්යයවාදීනහු නවන්දනා කුලය නීච කුලයක් ලෙස හංවඩු ගැසීමට පියවර ගත්තේය. එයට අවනත වූ කුලීන යටත් වැසියන් ඉංග්රීසි සමය අවසාන වනවිට නවන්දනා කුලය කොන් කොට හමාරවී තිබිණි .
යටත්විජිතවාදී චින්තනය නිසාම
"වානෙට මඩ බොර
රිදියට පුස්කර " ලෙස ප්රකට ආවුද පනපෙවීමේ ශිල්පීය කලාව ප්රගුණ කල අයෙකු ඔවුන් අතර හෝ දැනට නොමැති බවනම් කණගාටු වෙන් වුවද පැවසිය යුතුය.
.©️යකඩ තැලීම
උපුටා ගැනීම
@ Wikipedia
කිරි හැලයා ,:-කවුද?
කතා කළේ෴
කන්දේ ගුරා ෴
මක්කටද ආවේ? ෴
යකඩ තලන්න ෴
මක්කද ගෙණාවේ?
මුරුංගා ෴
කෝටුං බෝටුං අපට මොටෝ දෑ අපි ඒවා කන්නේ නෑ ෴ වත්තෙන් පහළට කොංඩුං පෝ෴
දුම්බර මහගෙට - ඇවිලු පන්දම, කවුද නිවන්නේ?
කිරි හැලයා:- කවුද කතා කළේ?
කන්දේ ගුරා ෴
මක්කටද ආව෴
යකඩ තළන්න෴
මක්කද ගෙනාවේ?
වම්බටු ෴
වම්බටු කොම්බටු අපට මොටෝ දෑ අපි ඒවා කන්නේ නෑ ෴
වත්තෙන් පහළට කොංඩුං පෝ ෴
දුම්බර මහගෙට - ඇවිලු පන්දම්, කවුද නිවන්නේ?
කිරි හැලයා:- කවුද කතා කළේ?
කන්දේ ගුරා ෴
මක්කටද ආවේ?
යකඩ තළන්න ෴
මක්කද ගෙනාවේ?
හාල් කූර මල්ලයි - ලුණු කූර මල්ලයි ෴
හරි හරි දුල්ලා මාගේ දුල්ලා - මම් කන කෑමත් උන් දෑ දනිතෙයි - මම් බොන බීමත් උන් දෑ දනිතෙයි ෴
කුනාගෙ යකඩත්, මම් ම තලඤ්ඤයි ,
මම් ම තලඤ්ඤයි
මල්ලියා සරි මං නයි දෙත් සරි - කම්මල් වත්තට ගෙන්නූ පන්දම් - දීරෝ දිරෝ,
කවුදැයි කවුදැයි කතා කරන්නේ?
කන්දේ දුරයා කතා කරන්නේ ෴
මන්දැයි ආවේ?
යකඩ තලන්නට ෴
මොනව ද ගෙණාවේ? මෑකරල්මිටියක් ගෙණාවේ
෴ කෝටුං බෝටුං අපි කන්නේ නෑ අපෙ කම්මලෙ නොගණිති එව්වා ෴
වත්තෙන් පහලට කොංඩු පෝං....

 Budunion Rdd

 


notes of imaginary

Why do I read ?



 





 



 

“Why do I read?
I just can't help myself.
I read to learn and to grow, to laugh
and to be motivated.
I read to understand things I've never
been exposed to.
I read when I'm crabby, when I've just
said monumentally dumb things to the
people I love.
I read for strength to help me when I
feel broken, discouraged, and afraid.
I read when I'm angry at the whole
world.
I read when everything is going right.
I read to find hope.
I read because I'm made up not just of
skin and bones, of sights, feelings,
and a deep need for chocolate, but I'm
also made up of words.
Words describe my thoughts and what's
hidden in my heart.
Words are alive--when I've found a
story that I love, I read it again and
again, like playing a favorite song
over and over.
Reading isn't passive--I enter the
story with the characters, breathe
their air, feel their frustrations,
scream at them to stop when they're
about to do something stupid, cry with
them, laugh with them.
Reading for me, is spending time with a
friend.
A book is a friend.
You can never have too many.”

 “ඇයි මම කියවන්නේ?

මට උදව් කරන්න බැහැ.
මම කියවන්නේ ඉගෙනීමට සහ වර්ධනය වීමට, සිනාසීමට
සහ අභිප්රේරණය කිරීමට.
මම කවදාවත් නැති දේවල් තේරුම් ගන්න කියෙව්වා
වියනිරාවරණය වේ.
මම කකුළුවෙකු වූ විට, මම කියවන විට මම කියවමි
ට ස්මාරක ලෙස ගොළු දේවල් කීවේය
මම ආදරය කරන මිනිස්සු.
මට උදව් කිරීමට ශක්තිය සඳහා මම කියෙව්වා
බිඳුණු, අධෛර්යමත් සහ බියක් දැනේ.
මුලු හිතම තරහා උනාම කියවනවා
ලෝක.
හැමදේම හරියනකොට මම කියවනවා.
මම බලාපොරොත්තු සොයා ගැනීමට කියෙව්වා.
මම කියවන්නේ මම සෑදී ඇති නිසා පමණක් නොවේ
සම සහ අස්ථි, දර්ශන, හැඟීම්,
සහ චොකලට් සඳහා ගැඹුරු අවශ්යතාවක්, නමුත් මම
වචන වලින් ද සෑදී ඇත.
වචන මගේ සිතුවිලි සහ දේ විස්තර කරයි
මගේ හදවතේ සැඟවී ඇත.
වචන ජීවමානයි - මම සොයා ගත් විට
මම ආදරය කරන කතාව, මම එය නැවත කියෙව්වා
නැවතත්, කැමතිම ගීතයක් වාදනය කරන්නාක් මෙන්
නැවත නැවතත්.
කියවීම නිෂ්ක්‍රීය නොවේ - මම එයට ඇතුල් වෙමි
චරිත සමඟ කතාව, හුස්ම ගන්න
ඔවුන්ගේ වාතය, ඔවුන්ගේ කලකිරීම් දැනේ,
ඔවුන් සිටින විට නවත්වන්නැයි කෑගසන්න
මෝඩ දෙයක් කරන්න හදන්නේ, අඬන්න
ඔවුන්, ඔවුන් සමඟ සිනාසෙන්න.
මට කියවීම, ඒ සමඟ කාලය ගත කිරීමයි
මිතුරා.
පොතක් යනු මිතුරෙකි.
ඔබට කිසි විටෙකත් ඕනෑවට වඩා තිබිය නොහැක. ”
 By Gary Paulsen,

          Shelf Life: Stories by the Book




notes of imaginary

Thursday, January 04, 2024

මැණිකෙ දැන් ඔය මදෑ



 

මැණිකෙ දැන් ඔය මදෑ හොඳටම යන්ට දැන් හරි වෙලාව

තවත් ඉන්ටද මෙතනටම වී ඔයාගේ කල්පනාව

රිදී රේඛා ඇඳේ කීවට මැකුණු පසු කලු වළාව

ඒ තමයි අපි අදත් අදහන ජීවිතේ ලොකු මුලාව.....

 

අහල අහලම ඇති වෙලා ඇති නුඹේ ඔය කන්නලවුව

දන්නවා ඔය හිතේ ඇවිලෙන ගින්න දරුවන් මෙළෙව්ව

අපේ නැති බැරි කම් වසා ගෙන දුක දරා සිටි සොරොව්ව

ඕං දැන්වත් කරමු අමතක මැණික ඔය හත් ඉලව්ව.....

 

දෝවණය කළ පැන් කලත් ඇති ඉහේ කෙස් ගාණට වඩා

බෝධි මලුවට දැනෙන්න්ට ඇති නුඹේ පා තරමට විඩා

තුමුල මහ කඳු ශිඛර මැද්දේ අපි වුණෙන් ගල් කැට කුඩා

සේරමත් බර අරන් ආවට නුඹත් දැන් හොඳටම ලෙඩා.....

 

ඔප්පු කරනට බැරි තරම් වෙයි එදා හිට ගැට ගහපු පඬුරූ

කලු ගලක් හරි නුඹේ දුක දැක උණු නොවේවිද ලෙසින් වෙඬරූ

කමක් නෑ මේ ඉන්න ඩිංගට උන්ට අපි නම් තිත්ත කදුරූ

යං ඉතිං අපි හිටපු තැනටම පිහ ගනින් ඔය ඇහේ කඳුලූ.....

 

- රුවන් ජයරත්න -

Harsha Sulovhana

ටීචර්ලව බදින්න පෙර.



ටීචර් කෙනෙක්වද බැඳ ගන්නට ඉන්නේ
දැනටත් බැඳලාද එහෙනම් අහ ගන්නේ
1.30 ට පාසල අවසන් වන්නේ
ඒකයි ගොඩක් අය ටීචර්ලව බැන්ඳේ....
සීයක් දෙසීයක් ඇත පොත් බලන්නට
දින, සති වාර සටහන් ඇත ලියන්නට
හෙට පාඩමට සූදානම් වී යන්න
බරටම ගෙදර වැඩ පැවරී ඇත ඇයට....
Office යන මහතුනේ මෙය දැන ගන්න
ඔබටත් දෙනවාද GM ගෙදර වැඩ
ආවත් ඔබට කලියෙන් ඈ නිවස වෙත
පොත් අතරමයි ඈ ඔබ එනතුරුම ගෙට....
වාර විභාගය දවසට යුද්ධෙ වැනී
Paper ගොඩක් මැද ඇය හිර වෙලා ඇතී
ඒ වගෙ දිනෙක රෑ කෑමත් නැති වේවී
පානුයි පරිප්පුයි ඔබටත් රස වේවී....
දහස් ගණන් ජීවිත වල එළිය වෙවී
සිනහ සිසී වෙහෙසෙන ආදර මව්නී
හෙට ලෝකයට ජීවය දෙන හැඩකාරී
ආඩම්බරෙන් කියපන් ඒ නුඹෙ භාරී....
චුට්ටක් සැරයි කට පොඩ්ඩක් සද්දෙ වැඩියි
ඉවසාගෙන ඉන්න ගුරුවරු එහෙම තමයි
ඔය හැමදේම එක්ක ආදරෙ නුඹට වැඩියි
සෙනෙහෙන් ඉන්න ඇය හැමදා නුඹට ලැදියි...




-------විද්‍ය පීඨ අපේ එකමුතුව
notes of imaginary