මුක්කුරු යනුවෙන් දැනට හඳුනා ගෙන ඇති පරිදි රත්නපුර ප්රදේශයට මැණික් ගැරීම සඳහා පැමිණ ඇති පිරිසක් බව පැහැදිලි වේ. එහෙත් මේ පිළිබඳ ඓතිහාසික කරුණු ලැබෙනුයේ ඉතා අල්පව ය.මුක්කුරුන් පිළිබඳ කරුණු දක්නට ලැබෙන එකම ලිඛිත සාක්ෂිය වන්නේ “මුක්කුරු හටන” නම් පුස්කොළ පොත ය. මෙය සිංහල භාෂාවෙන් ලියා ඇති අතර දැනට බ්රිතාන්යය කෞතුකාගාරයේ ඇති හියුනෙවිල් එකතුවට අයත් ව ඇත.මෙම මුක්කුරු හටන නම් පුස්කොළ පොතට අනුව මුක්කුරුන් පැමිණ ඇත්තේ පුන්නල නම් වූ දේශයේ සිට ය.“කෝට්ටේ නුවර වැඩ සිටි ශ්රි පරක්රමබාහුදේවස්වාමිදුරුවානන්වහන්සේ සිංහාසන මස්තකය වැඩ වදාරමින් කේසර සිංහර විලසින් යෙහින් රාජජශ්රි සම්පත් විඳ වදාරමින් වැඩසිටින ප්රස්තාවට ත්රී සිංහලද්විපය අලල මැයි සිතා…. සිතමින් පුත්තලමට, නාගපට්ටලමට පුනනල දේශයේ සිට……ත්රී සිංහලාධිපති වූ අපගේ දේවස්වාමිදුරුවානන් වහන්සේට මුක්කුරුන් සේවා කමටසැදි…….”ලංකාවට ගොඩබට මුක්කුරුන් පලවාහැරීම දේශීය හමුදාවන්ට තනි ව කළ නොහැකිවූ නිසා 6 වන පරක්රමබාහු රජු කාංචිපුර, කාවේරි පට්ටන, මහා කිලෙක්කරේ යන ප්රදේශවලින් හමුදාවක් ගෙන්වා ගෙන මුක්කුරුන් පරාජය කළ බව මුක්කර හටනේ සඳහන් වේ.මෙහිදී මෙම මුක්කුරුන් පලවාහැරීම සඳහා මෙරටට පැමිණි සේනාපතිවරුන් කිහිපදෙනකු පිළිබඳ ව ද කරුණු සඳහන් වේ. මොවුන් අතර,* මැණික්කා තලවන්* වම්මුනාට්ටු දේවර්* කුරකුලනාට්ටු දේවර්* අදිරාස අඩප්පන්* වර්ණසූරිය තෝමරාන්නාතන් අඩප්පන්* කුරුකුලසූරිය මුදියන්සේ.* පරදාකුල සූරියමුදියන්සේ* අර්සකුල සූරියමුදියන්සේමෙම සේනාපතිවරුන් සමඟ තවත් 1,500 ක සෙබළ පිරිසක් මුක්කරුන් පලවා හැරීම සඳහා පැමිණ ඇති බව සදහන් වේ.මුක්කුරු ගැන විවිද කතා පතල් කර්මාන්තයෙදි අහන්න පුලුවන් .ඒත් මුක්කුරු ජීවත් උන හරි වකවානුවක් කවුරුත් දන්නෙ නෑ.සමහරු කියන්නෙ බුදුරජානන් වහන්සේ ලක්දිවට වැඩි සමයේ මුක්කරු මෙරට සිට ඇති බවයි, තවත් සමහරුන්ගේ අදහස නම් සිංහලයේ අවසන් රජ වූ ශ්රී වික්රම රාජසිංහ සමයේ සිටි බවයි එහෙත් හරියටම සිටි වකවානුවක් කිව නොහැකදැනටත් මුක්කුරු ගරපු තැන්වල උංගෙ කලෙ විසික්කරපු හොටු ගල් හම්බවෙනව වැඩියෙම්ම තියෙන්නෙත් ඒව හැබැයි ඉල්ලම් වල තියෙන මැනික් වලට වඩා වෙනසක් දකින්න පුලුවන් උං හාරපු දෝනා බැහැපු වලවල් එහෙම දැක්කොත් දකින කෙනාට හිතාගන්න පුලුවන් තාක්ශනේ ගැන.️මුක්කුරු වැඩියෙන් මැනික් ගරල තියෙන්නෙ පරන ගග පාරවල් වෙන පැති වලිං හරෝල පරන වතුර පාරවල් තිබුන තැන් වගේම පහත් බිම් වල වලවල් වලට ඒත් තාම හිතාගන්න අමාරු දේ තමයි උං ඉල්ලම් හෙව්ව විදිහ හොදටම මැනික් තියෙන ඉල්ලම් ඒ කාලෙ ස්කෑනර් තිබ්බෙ නෑනෙ ඒත් ඒව හොයාගෙන තියෙන විදිහනම් හරි පුදුම සහගතයි.මුක්කුරු වැටි හම්බවෙනව පතල් කර්මාන්තයේ මුක්කුරු වැලි කඩද්දි ඒ කියන්නෙ මුක්කරු ඒ කාලේ ගරපු වැලි. උං ගරනකොට වතුර රඳා හිටින්න ගහපු වැටි ආයුද වල මුවහත බලද්දි ඒ ලී එක පිහිපාරින් එක.පෙත්තට ගහල තියෙන්නෙ ඒ ලී වලට රිල්ල කියල අතු වර්ගෙ දාල තමයි වතුර රඳා පවතින විදිහට වැටි ගහල තියෙන්නෙ.ඒ කාලෙ ගරල තියෙන්නෙ මැටි භාජන වලින් කිව්වොත් හරි. සාමාන්යෙන් වලදක් පොලවෙ පුංචි පුංචි කෑලිවලට බිඳෙන්නෙ අන්න ඒ වගේ වලං කටු කෑලි හම්බවෙනව මුක්කරු වැලි වල. ඉතිං ඔහොම මැනික් එක්කහු කරපු මුක්කරුන් මැරුනාම ඌ හම්බකරගත්ත මැනික් තොගය ඒ සොහොනටම දාල තමයි මුක්කරු භූමිදාන කරන්නෙ . සමහර මිනිස්සුන්ගෙ කතාවක් තියෙනව මුක්කරු ලංකාවට එද්දි සමන් දෙවියන්ට භාරයක් උනාලු උං හම්බකරන කොටසෙන් කොටසක් දීල තමයි ආපහු යන්නෙ කියල කොහොමහරි ඔහොම උං දෙනවයි කියන කොටස ආපහු නොදීම යද්දි මැනික් නැව් හතම මහ මුහුද මැද මුහුදුබත් කලා කියල කතාවක් තියෙනව .️මුක්කුරු තාක්ශනය ගැන හොදටම දකින්න පුලුවන් දෙයක් තමයි මුක්කුරු මාල ඇට . ඒවත් හම්බවෙන්නෙ මුක්කරු ඉල්ලම් වල තමයි . බලන්න.පහලින් දාල තියෙන්නෙ මුක්කුරු ගරපු වලං වලයි මුක්කරු මාල ඇට වලයි පින්තූර . මුක්කරු සොහොන් වල පින්තූර දාන්නෙ නෑ ඒකට හේතුවක් තියෙන නිසාමුක්කුරු නෑඹිලියේ වරුණ....මැණික් මතුවන අඩවියේ දී ‘මුක්කුරු’ නමින් හැඳින් වෙන්නේ, අදින් වසර 600-700කට පමණ ඉහත මැණික් ගැරීම පිණිස ලංකාවට පැමිණි විදේශික ජන වර්ගයකි. ජන ප්රවාදවල එන හැටියට නම්, ඔවුන් අරාබි ජාතික මැණික් වෙළෙන්දන් වෙති. ඔවුන් රත්නපුරය පමණක් නොව, ලංකාවේ මැණික් ලැබෙන සෑම ප්රදේශයකම පැතිර මැණික් ගරා ඇත.‘මුක්කුවාර්’ නමින් හඳුන්වන විදේශීය ජන වර්ගයකින් පැවත එන පිරිසක්, අදත් පුත්තලම දිස්ත්රික්කයේ මුහුදු බඩ පෙදෙස්වල අදත් ජීවත්වෙති. ඒ සම්බන්ධ තොරතුරු රැසක්, මාධ්යවේදී නුවන් ගන්කන්ද මහතා 2007 වසරේ ලියා පළ කළ ‘අප නොදන්න ලාංකිකයෝ’නම් මාහැඟි ග්රන්ථයේ එයි. ඇතැම් තැනක, ඔවුන් ද ‘මුක්කුරු’ යනුවෙන් හඳුන්වති. එහෙත් මැණික් කර්මාන්තය සමග කියැවෙන ‘මුක්කුරු ජනයාත්’, පුත්තලම දිස්ත්රික්කයේ මුහුදු බඩ පෙදෙස්වල ‘මුක්කුවාර්’ ජනයාත්, එකම පිරිසක් ද?, නැද්ද? යන්න, ශාස්ත්රීයව පැහැදිලි කෙරී නැත. නුවන් ගන්කන්ද මහතා සිය කෘතියෙන් කියන්නේ, පුත්තලමේ ‘මුක්කුවාර්වරු’ ඉන්දියාවෙන් පැමිණි පිරිසක් බවයි. මැණික් කර්මාන්තයට සම්බන්ධ ‘මුක්කුරු’ ජනයා ද ඉන්දීය සම්භවයක් සහිත පිරිසක් බව සමහරුන්ගේ මතයයි.‘මුක්කුරු’ ගැන කියැවෙන එකම ඓතිහාසික සාක්ෂිය, ‘මුක්කරු හටන’ නම් පුස්කොල කවි පොත යි. එය දැනට බි්රතාන්ය කෞතුකාගාරයේ තැන්පත්කර ඇතැයි සඳහන් වේ. ඔවුන් ‘පුණ්ණල දේශයෙන්’ පැමිණි බව එහි සඳහන් වන බව කියන හිටපු පුරාවිද්යා නිලධාරී, ප්රවීණ ලේඛක ජයන්ත විජේරත්න හේරත් මහතා, එය දකුණු ඉන්දියාවේ යම් ප්රදේශයක් විය හැකි යයි අනුමාන කරයි.කෙසේ වෙතත්, මැණික් ගරන්නට පැමිණි මුක්කුරු ජනයාගේ කියුම්-කෙරුම් ගැන කතාන්දර රාශියක්, රත්නපුරය ඇතුළු මැණික් මතුවන අඩවියේ දී අසන්නට පුළුවන. එකල ඔවුන් මැණික් ගරා ඇත්තේ අද මෙන් ‘ගැරුම් වට්ටියෙන්’ නොවේ. ඒ සඳහා සකසා ගත් ‘මැටි නෑඹිලිවලිනි’. ඒවායෙහි කැබලි රත්නපුරය සහ මැණික් ලැබෙන සෙසු ප්රදේශවලින් හමු වීම සුලභ කාරණයකි.එබඳු ස්ථාන, මැණික් ගරන්නන් අතර ‘මුක්කුරු ගොඩැලි’ යනුවෙන් ප්රසිද්ධ ය. ‘මුක්කුරු ගොඩැල්ලක්’ යනු මැණික් ඉල්ලම් ද සමග පැරණි මැටි වළං කැබලි හමු වන ස්ථාන වේ. එබඳු තැනක් පාදා ගත හොත් වාසි ගොඩකි. එයින් වෛරෝඩි හෝ ආර්නූල් මැණික් හමු වීමට ඉඩ තිබීම, ඊට හේතුවයි. ජන වහරේ කියැවෙන හැටියට, එකල මුක්කුරු ජනයා එබඳු මැණික් ‘පණුවන් ගැසූ ගල්’ යයි කියා ඉවත දමා ඇත!මුක්කුරුන් මැණික් ගැරූ ‘නෑඹිලිවල’ කොටස් හමු වීම සුලභ වුව ද, එවැන්නක් සමුපූර්ණයෙන්ම හමු වීම දුර්ලභ සිද්ධියකි. ඔබ මේ සමග දකින්නේ, ‘මුක්කරු නෑඹිලි’ දෙකකි. ඒවා හමුවී තිබුණේ රත්නපුර, හංගමු ගඟේ ඇදුම් පතලකිනිකිරිඇල්ලේ ඥානවිමල හිමියන් රචිත “සපරගමුවේ පැරණි ලියවිලි” නම් ග්රන්ථයේ රත්නපුර මහසමන් දේවාලය පිළිබඳ විස්තරයෙහි 6 වන පරාක්රමබාහු රජු කල ආර්ය කාමදේව නම් ඇමැතිවරයා සපරගමුවේ මැණික් ගැරීම ආරම්භ කළ බව සඳහන් වේ. මෙම ආර්ය කාමදේව මුක්කුරු පෙළපතේ අයකු විය හැකි ය.“ලංකාවේ ඉතා උසස් දේවාලය අතුරෙන් දෙවිනුවර දේවාලයට පමණක් දෙවෙනිවූ මේ පැරණි දේවාලය ජම්බුද්රෝණිපුර වරාදීශ්වර කලිකාල සාහිත්යය සර්වඥ පණ්ඩිත පරාක්රමබාහු රජුගේ ආර්ය කාමදේව නම් ඇමැතියා විසින් රජතුමා වෙනුවෙන් වූ බාරයක් ඉටුකිරීම පිනිස කරවන ලද්දකි. සපරගමුවේ මැණික් හෑරීම ආරම්භ කොට ඉන් සැලකිය යුතු ධනයක් ලැබුනොත්…………”එසේම මේ කාලවකවානුව තුළ ලංකාවේ මැණික් ගැරීම සඳහා අරාබිවරුන් පැමිණ ඇති බව “ක්රිස්තු වර්ෂ 900 – ක්රිස්තු වර්ෂ 1500 කාල පරිච්ඡේදය තුළ සෙරන්ඩිබ් දිවයිනට ආ ගිය මුස්ලිම් වෙළෙන්දන් හා වන්දනාකරුවන්” යන මැයෙන් ලිපියක් රචනා කරන ආචාර්ය ලෝනා දේවරාජ පවසයි. එම ලිපියෙහි අල්ඉද්රිසි (1155) නම් ලේඛකයා සඳහන් කර ඇති පාඨයක මෙසේ සඳහන් කර ඇත.“ශ්රී පාද කන්ද අවට පිහිටි කඳු වැටිවලින් ඔවුන් සෑම වර්ගයකට ම අයත් මැණික් ගල් එක් රැස් කරගන්නා අතර මුදුවලට මැණික් ගල් ඇල්ලීම සඳහා අවශ්යය කැටයම් කැපීමට උපයෝගී කර ගන්නා දියමන්ති ඔව්හු අවට ගංගා නිම්නවලින් සොයා ගනිති.”ශ්රී පාදය පිහිටා ඇති කඳු පන්තිය ද සබරගමු පළාතට අයත්වීම නිසා රත්නපුර මැණික් ගැරීමට පැමිණි මුක්කරු ජනයා හා යම් සබඳතාවක් මෙම කරුණ සමඟ තිබිය හැකි ය.ආචාර්ය දේවරාජා තව දුරටත් සඳහන් කරන පරිදි ශ්රී පාදය ආදම්ගේ පාදය පිහිටි කන්ද ලෙස මුස්ලිම්වරුන් සැලකූ බැවින් එය වන්දනා කිරීමට පැමිණෙන බැතිමතුන් මෙන් මැණික් සොයා ආ මුස්ලිම්වරුන් පෙනී සිට ඇත.මුස්ලිම්වරුන් මේ ප්රදේශයට පැමිණ ඇති බවට පුරාවිද්යාත්මක සාක්ෂි මගින් ද ඔප්පුවන අතර ඊට කදි ම සාධකයක් වන්නේ ශ්රී පාදස්ථානයට අඩි 100 ක් පමණ පහළින් පිහිටි ගල් ලෙනක් වන භගවා ලෙනෙහි තිබී සොයා ගත් 13 වැනි සියවසට අයත් යයි සැලකෙන අරාබි ශිලා ලිපිය යි.සමන් දෙවිඳුන් මුළා කළ මුක්කරුවෝ.....රත්නපුරය පුරාණයේ සිටම මැණික් පිළිබඳව ප්රසිද්ධියක් උසුලයි. එම ජනප්රවාද අනුව සමන් දෙවියන්ට පවා කපටිකම් කළ මැණික් කතාවක් පවතී. රසවත් වූ එම කතාව මෙසේ ය.පුරාණයේ මුක්කුරු යැයි හඳුන්වන ජන වර්ගයා විදේශයක සිට මැණික් සෙවීමට සබරගමුවට පැමිණ තිබේ. ඔවුන් මැණික් ගැරීමට පෙර සබරගමුවේ අධිපතිව පාලනය කළ සමන් දෙවියන්ට බාරයක් වී ඇත. මැණික් ගරා අවසානයේ මැණික් නැවක් සමන් දෙවියන්ට පූජා කිරීම එම බාරය විය. මෙසේ බාර වූ මුක්කුරු සබරගමුවේ සැම ප්රදේශයකම පාහේ මැණික් ගරා තිබේ.ඔවුන් අද මෙන් වට්ටි හෝ කූඩා භාවිත කර නැත. අපේ කාන්තාවෝ හාල් ගරන්නා සේ කොරහ සහ නෑඹිළිය උපයෝගී කර ඉල්ලම් සෝදා මැණික් ගරා තිබේ. ඒ බව මුක්කරු සිටියායැයි කියන ප්රදේශවල තිබී හමුවන පුරාණ මැටි භාජන කැබලි සාක්ෂි දරන්නේය.ඔවුන් වෛරෝඩි, ආර්නූල් වැනි ගල් පණුවන් ගැසූ මැණික් යැයි හඳුන්වා ඉවත දැමු බව කියවේ. මෙසේ මැණික් හැරු මුක්කුරු නමැති ජනයා දිගු කාලයක් මේ ප්රදේශයේ මැණික් ගරා නැව් හතක් පිරෙන සේ මැණික් එකතු කරගෙන තිබේ.ඒ එක්කම මැණික් සමඟ තිබෙන කට්ට නමැති නොවටිනා ගල් වර්ගය ද නැවකට පුරවා එකතු කරගෙන ඇත.ඔවුනට ඇති තරම් මැණික් ගරා නැව් හතක පුරවා තැබුවේය. මේ සමඟම කට්ට නැව ද පුරවා තැබුවේ කපටිකමක් කිරීමට අදහස් කරගෙනය. මුක්කුරුන් මෙරටින් පිටවී ඔවුන්ගේ රටට යෑමට සූදානම්ව මැණික් නැව් හත දියත් කරනවාත් සමඟම සමන් දෙවියන්ට කට්ට නැව පූජා කළේ බාරය ඔප්පු කිරීමටය.මෙසේ කට්ට නැව දෙවියන්ට පූජා කළ මුක්කුරු පිරිස මැණික් නැව් හතට නැගී ඔවුන්ගේ රට බලා යාත්රා කර ඇත.මෙසේ යාත්රා කරන අතරේ ඔවුන්ගේ කපටිකම ගැන කෝප වූ සමන් දෙවියෝ එම නැව් හත මුහුදුබත් කිරිමට සැලැස්වූහ.නැව් තුළට මුහුදු ජලය කාන්දු වනවාත් සමඟම මුක්කුරුන්ට සිහි වූයේ සමන් දෙවියන් ය.දෙවියන් මුළා කළ නිසා මෙසේ නැව් හත මුහුදුබත් වන බව ඔවුන්ට තේරුම් ගියේය. දැන් ප්රමාද වැඩිය. කරන්නට කිසිම දෙයක් නැති තැන සමන් දෙවියන් විහිළු දන්නේ නැති බව මුක්කුරු කියන ලද්දක් යැයි ජනප්රවාදයේ පවතී.එසේ කියන ලද්දේ කට්ට නැව පූජා කරන ලද්දේ විහිළුවට බව හඟවමිනි. ඒ වගේම මුක්කුරුන් සමඟම මැණික් නැව් හත මුහුදුබත් වූ බව ද ජනප්රවාදයේ එයිමෙම මුක්කුරු ජනයාගෙන් ම පැවත එන තවත් ජන කොටසක් ලෙස “මුක්කුවාර්වරුන්” හැඳින්වේ. මෙම මුක්කුවාර්වරුන් ශ්රීලංකාවේ වෙරළ බඩ ප්රදේශවල පදිංචිව සිට ඇති අතර වර්තමානය දක්වා ම මොවුන් මෙම ප්රදේශවල වාසය කරයි. මෙම ජනයා මුතු කිමිදීම හා ධීවර කටයුතුවල නිරතවූ පිරිසකි. ඓතිහාසිකව බලන විට මොවුන් තමිල්නාඩුවේ නැගෙනහිර වෙරළබඩ ප්රදේශයේ සිට කේරළයට, ශ්රී ලංකාවට හා ලක්ෂද්වීපයට පැමිණ ඇත.මොවුන් ශ්රී ලංකාවට පැමිණ ඇත්තේ හමුදාමය ආක්රමණිකයන් ලෙස ය. නැගෙනහිර ප්රදේශයේ සිට මුක්කුවාර්වරුන් පදිංචි කරවන ලද්දේ දෙමළ රජකු වූ පන්ඩියා විසින් බව මෙම ජනයා විශ්වාස කරයි. නැගෙනහිර දෙමළ ජනයාගෙන් විශාල ප්රජාවක් නියෝජනය කරන්නේ ද මෙම ජනයා බව විශ්වාස කෙරේ. මොවුන් මුක්කුවාර් නීති අනුගමනය කරන බවත් මෙම නීති දපන්ඩියා රජු නිකුත් කර ඇති බව ද සඳහන් වේ.එසේම වන්නි උපත නම් ග්රන්ථයෙහි භාතිය නම් රජු කල කාකමුක්කරා නම් දෙමළ පුද්ගලයකු ගොඩබැස ඇති බව සදහන් වේ.“…….තවද භාතිය නම් සිංහල මහරජහු කාලයෙහි මේ ශ්රී ලංකා ද්වීපය කාකමුක්කර නම් දෙමළෙක් මේ ලංකාවට ගොඩබැස ඔවුන්ගෙන් නල මුදලියා කියන රජා ගල්ගමුවට පැමිණ…….”මේ ආකාරයෙන් මෙම ජන කොටස පිළිබද විවිධ මතිමතාන්තර පැවතිය ද ඔවුන් පිළිබඳ නිශ්චිත තොරතුරු තවමත් හෙළිදරව් වී නොමැත....