Friday, April 19, 2024

දරමිටි පෝය


නිකිණි පෝයට දරමිටි පෝය කියන්නෙ ඇයි
දන්නවද?ඇසළ හා නිකිණි මාසවල කැලෑවෙ
සතුන්ට බොන්න වතුරවත් නැති වෙනව.
නියගය නිසා සත්තු වතුර හොයා ගෙන කැලෙන් එලියට විත් ගොවීන්ගෙ භෝග විනාශ කරනව .සිද්ධස්ථාන වනසනව.ජය සිරි බෝධියෙ දලු පවා ආහාරයට ගත්තලු. හාමුදුරුවරුයි,දායකයෙයි මෙයට පිළියමක් ලෙසින් සිරි මහ බෝධිය වටා ගිනි මැල ගැහුව.සත්තු ඒම වැළකුණා. ඒත් දිගින් දිගටම ගිනිමැල ගහන්න දර තිබුනෙ නැහැනෙ.
ඔන්න එතකොට සැදැහැවතුන් වන්දනාවෙ එන්නෙ දරමිටිත් අර ගෙන.තෙල්
මල්,හදුන්කූරු එක්ක දරත් අර ගෙන එන කොට එය දරමිටි පෙරහැර වුනා. එදා ඉඳල
නිකිණි පෝයට දරමිටි පෝය කියලත් කියනව..

 

ඉතිං,
දරමිටි ඇද්දා...රෑ නිදි වැරුවා..
ගිනි මැල ගහගෙන රැක සිටියා...
එහෙව් අපට අද එන්න තහංචිද..
ජයසිරිමා බෝ හාමුදුරුවනේ...
රන් වැට පාමුල සාදු කියනකොට
අහිතක් නොහිතා ඉන්ට.හොදයි
ඉස්සර වාගෙම දාදිය මුහුවුනු
වැලි මළුවේ හිද සාදු කියනකොට
ලෙන්ගතුකම් නොහිතන්ඩ .හොඳයි..
බුදු හාමුදුරුවො දුටුවා වාගේයි
දුක ඉවසා වැඩ ඉන්ට හොඳයි

අපේ බාර පිළිගන්න..හොඳයි


උපුටා ගැනීමකී ස්තූතියී

A day in the life

Thursday, April 18, 2024

'භ්‍රමණය' වීම

පෘථිවිය තම අක්ශය වටා කැරකැවීමට අපි කියනවා 'භ්රමණය' වීම කියලා. පෘථිවිය විතරක් නෙමෙයි අනෙකුත් ග්රහලෝක, තාරකාවන් සහ කළු කුහරත් භ්රමණය වීමකට ලක් වෙනවා. එතකොට ඇයි මෙහෙම ග්රහලෝක භ්රමණය වෙන්නේ? මේ භ්රමණය ආරම්භ වුනේ කොහොමද? කොහොමද භ්රමණය නවතින්නේ නැතුව දිගටම සිද්ධ වෙන්නේ කියලා අපි මේ ලිපියෙන් දැනගමු.
තාරකාවන් සහ ග්රහලෝක වලට උපත ලබා දෙන්නේ නෙබියුලාවන් (Nebula) විසින්, නෙබියුලාවක් කියන්නේ අභ්යවකාශයේ විශාල ප්රදේශයක් පුරාවට විහිදි පවතින වායූන්, දුහුවිලි සහ පදාර්ථ වලින් සමන්විත ප්රදේශයක්. විශ්වයේ තියෙන සුලභතම මූලද්රව්යය වන හයිඩ්රජන්, හීලීයම් වායුන් සහ කාබන් සහ ඔක්සිජන් වැනි මූලද්රව්යයන්ගෙන් නෙබියුලාවක් සමන්විතයි. මේ නෙබියුලාවන් තුළ නිර්මාණය වෙමින් පවතින තාරකාවන් සහ ගුරුත්වය යටතේ එකිනෙක ගැටෙන පදාර්ථ කොටස් නිසා අතිශයින් ඉහළ උෂ්ණත්ව ඇති වෙනවා. මේ විශාල උෂ්ණත්වය නිසාවෙන් ලැබෙන ශක්තිය නිසා සහ කුඩා ප්රමාණයන් වල ගුරුත්වාකර්ශණ බලයන් හේතුවෙන් දුහුවිලි, වායුන් සහ පදාර්ථයන් ඔබ-මොඹ ගමන් කරන්න පෙළබෙනවා. එහාට මෙහාට චලනය වෙන මේ කුඩා පදාර්ථ කොටස් එකිනෙකට විවිධ කෝණයන් වලින් ඝට්ටනය වීම් වලට ලක් වෙනවා. මේ නිසාවෙන් ඒ ඒ පදාර්ථ අංශු කැරකැවීමකට එහෙමත් නැත්නම් භ්රමණය වෙන්න පටන් ගන්නවා. සමස්ථයක් විදිහට ගත්තාම මේ කුඩා පදාර්ථයන්ගේ චලනය සහ භ්රමණය හේතුවෙන් සමස්ථ නෙබියුලාවම සමහර අවස්ථාවන් වලදී තමන්ගේ අක්ශය වටා කැරකැවීමට පටන් ගන්නවා.
ඉතින් මේ විදිහට භ්රමණය වන කුඩා දුහුවිලි, වායූන් සහ පදාර්ථයන් හට භ්රමණය වීම නිසා කෝණික ගම්යතාවයක් සහ අවස්ථිතියක් හිමිවෙනවා. ඒ වගේම ඒවා දිගටම මෙහෙම තියෙන්නේ නැහැ. මේවා ගුරුත්වය යටතේ එකිනෙකට ඇඳ වැටීමකට ලක් වෙනවා. ඒ කියන්නේ ගුරුත්වාකර්ශණ බලයන් නිසාවෙන් මේ කුඩා අංශූන් එකට ඇලීමකට ලක්වෙමින් එකට එකතුවීමකට ලක්වෙනවා. හැබැයි මේ විදිහට එකට එකතු වෙමින් ප්රමාණයෙන් විශාල වන කොටස් වලට, එකතු වීමට පෙර කෝණික ගම්යතාවයක් තිබුණු නිසා තමන්ගේ ස්ථායිතාවය පවත්වාගැනීමට නම් අනිවාර්යයෙන්ම භ්රමණය වීමකට ලක් වෙන්න සිඳු වෙනවා. (කෝණික ගම්යතාවය කියන්නේ භ්රමණය වන වස්තුවක ස්කන්ධය, භ්රමණ වේගය සහ අරය මත රඳා පවතින භෞතික රාශියක්.)
ගුරුත්වාකර්ශණ බලයන් නිසාවෙන් මේ විදිහට ක්රම ක්රමයෙන් එකට එකතු වෙන පදාර්ථ, තමන්ට ආසන්නයේ තියෙන පදාර්ථයන්ද ගුරුත්වය යොදාගෙන තමා වෙතට ඇඳ ගන්නවා. ග්රහලෝකයන් නිර්මාණය වීමට බොහෝවිට දායක වෙන්නේ දුහුවිලි සහ අනෙකුත් පදාර්ථයන් වුනත් තාරකාවන් නිර්මාණය කරලීමට ප්රධාන වශයෙන් දායක වනුයේ හයිඩ්රජන් සහ හීලීයම් වායූන්ය. දිගින් දිගටම සිඳුවන මේ ක්රියාවලිය අවසානයේදී නිර්මාණය වන තාරකාවන් සහ ග්රහලෝකයන් ගුරුත්වය යටතේ වස්තුවකට පැවතිය හැකි ස්ථායීම හැඩය වන ගෝලාකාර හැඩයක් බවට පත්වෙනවා. ඉතින් මෙවැනි ක්රියාවලියකින් නිර්මාණය වුනු පෘථිවිය පැතලියි යැයි සිතීම කොපමණ අණුවන ක්රියාවක්ද?
කලින් විස්තර කරා වගේ මේ ග්රහලෝක සහ තාරකාවන් නිර්මාණය කරලීමට දායක වුනු කුඩා පදාර්ථ කොටස් තමන්ගේ කෝණික ගම්යතාවය සහ අවස්ථිතිය ආරක්ශා කරගන්න දිගටම භ්රමණය වෙමින් පවතිනවා. අභ්යවකාශය විසින් මේ විදිහට තමන්ගේ අක්ශය වටා භ්රමණය වන ග්රහලෝකයන් සහ තාරකාවන් වෙතට ප්රතිරෝධී බලයක් ඇති කරන්නේ නැති නිසා මේවට පුළුවන් යම් කිසි ආකරයක අභ්යන්තර හෝ බාහිර බාධාවක් ඇති නොවන තාක් දිගටම භ්රමණය වෙමින් පවතින්න.
අපේ පෘථිවිය සහ සුර්යයා ඇතුළු සමස්ථ සෞරග්රහ මණ්ඩලයම නිර්මාණය වුනේ අඳින් වසර බිලියන 4.6 කට පමණ කලින් මේ වගේ නෙබියුලාවකින්. ඒ නෙබියුලාවෙන් නිර්මාණය වුනු අපගේ සුර්යයා විසින් ඇති කරන ගුරුත්වාකර්ශණ බලය සහ අධික ස්කන්ධය නිසා ඇතිවෙන Space fabric එකෙහි වක්රතාවය නිසාවෙන් ග්රහලෝක සුර්යයා කේන්ද්රකරගත් අක්ශයක් වටා පරිභ්රමණය වීමට පටන් ගත්තා. සුර්යයා විසින් ඇති කරන ගුරුත්වාකර්ශණ බලයට සමානුපාතික වන ලෙස ග්රහලෝක ඒ ඒ පථයන්ගේ පිහිටුම් ඇති කරගත්තා. ඒ වගේම අපේ සෞරග්රහ මණ්ඩලයේම කෝණික ගම්යතාවය ආරක්ශා කරගන්න සුර්යයා සමඟ 2D එහෙමත් නැත්නම් පැතලි තලයක සියළුම ග්රහලෝක පරිභ්රමණය වෙන්න පටන් ගත්තා.
අපේ සෞරග්රහ මණ්ඩලයේ ග්රහලෝකයන්ගේ උත්තර ධ්රැවයට ඉහළ සිට බැලුවහොත් සිකුරු ග්රහලෝව හැර අනෙකුත් ග්රහලෝකයන් සියල්ලම භ්රමණය වෙන්නේ වමාවර්තවයි.
අපේ සෞරග්රහ මණ්ඩලයේ නිර්මාණය වුනු කාලයේ පටන් විවිධ ඝට්ටනයක් වලට ලක්වෙන්නට මේ ග්රහලෝකයන් වලට සිඳු වෙලා තියෙනවා. අපි තාම හරියටම දන්නේ නැහැ ඇයි සිකුරු ග්රහලෝකය දක්ෂිණාවර්තව භ්රමණය වෙන්නේ කියලා. හැබැයි එහෙම වෙන්න බලපෑවා කියලා හිතන හේතූන් කිහිපයක් තියෙනවා. එවගෙන් එකක් තමයි අනෙකුත් ග්රහලෝකයන් මෙන් වමාවර්තව භ්රමණය වෙමින් පැවති සිකුරු ග්රහලෝකය ඉතා අතීතයේදී විශාල උල්කාපාතයක් සමඟ සිඳු කරගත්තු ඝට්ටනයක් නිසාවෙන් දක්ෂිණාවර්තව භ්රමණය වෙන්න පටන් ගත්තා කියලා. හැබැයි ඒ තර්කය ටිකක් විතර බිඳ වැටුනේ සිකුරු ග්රහයාගේ භ්රමණය ප්රතිවිරුද්ධ කරන්න තරම් විශාලත්වයක් දරන උල්කාපාතයන් සිකුරු ග්රහයා සමඟ ඝට්ටනය වුවහොත් එම ග්රහලෝකය නිතැතින්ම විනාශ වී යා හැකි නිසාවෙනි. මේ සඳහා ඉදිරිපත් වී ඇති තවත් තර්කයන් වනුයේ සිකුරු ග්රහලෝව අභ්යන්තරයේ සිඳුවුනු භූගෝලීය වෙනස්වීම් නිසා ග්රහලෝවෙහි උතුරු දකුණ මාරුවීමකට ලක් වීම හෝ සිකුරු ග්රහලෝව තවත් ග්රහලෝවක් සමඟ ඝට්ටනය වී එම ග්රහලෝක දෙකම එකට එකතු වී නිර්මාණය වුනු නව සිකුරු ග්රහලෝකයේ සඵල කෝණික ගම්යතාවය හේතුවෙන් දක්ශිණ දිශාවට භ්රමණය වීමට පටන් ගැනීමයි. නමුත් මින් නිවැරදි වනුයේ කුමක්ද යන්න අපට තවමත් අභිරහසකි.
පෘථිවියේ 23.5° ක පමණ සහ අඟහරුගේ 25.2° ආනත වීමට හේතුවුනා යැයි සලකන්නේ ඉතා අතීතයේදී ඒ ග්රහලෝකයන් අභ්යවකාශ වස්තූන් සමඟ සිඳු කරගත්තු ඝට්ටනයන්ය. යුරේනස් ග්රහලෝව 98° ක පමණ විශ්මයජනක ආනත වීමක් පෙන්වනවා. මෙතරම් විශාල අඟයක ආනත වීමක් නිසා යුරේනස් ග්රහලෝව තිරස් තලයක භ්රමණය වෙනවා කියලා තමයි අපිට පේන්නේ. ඒක නිසා බලන ධ්රැවය අනුව ඒ ග්රහලෝකයේ භ්රමණය වමාවර්ත හෝ දක්ශිණාවර්ත වෙන්න පුළුවන්.
අපේ පෘථිවිය එක් භ්රමණයක් සම්පූර්ණ කරන්න පැය 23, විනාඩි 56ක පමණ කාලයක් ගත කරනවා. සමකය ආසන්නයේ පෘථිවියේ කෝණික ප්රවේගය, එනම් භ්රමණය වීමේ වේගය 1670 km/h ක පමණ අඟයක් ගත්තත්, සමකයේ සිට උත්තර හෝ දක්ශිණ ධ්රැවයන් වෙතට ගමන් කරද්දී මේ අඟය ක්රම ක්රමයෙන් වෙනස් වීමකට ලක්වෙනවා. කාලයත් එක්ක සිඳුවන විවිධ හේතූන් නිසා පෘථිවියේ භ්රමණ වේගය අඩු වෙන්න පුළුවන්. උදාහරණයක් විදිහට 2004 වර්ෂයේ ඉන්දියන් සාගරයේ ඇතිවුනු රුඳුරු සුනාමිය හේතුවෙන් පෘථිවියේ අවස්ථිතියේ සිඳුවුනු වෙනස් වීම නිසා පෘථිවි භ්රමණ වේගය නොසැලකිය හැකි තරම් ප්රමාණයකින් වැඩි වුනා. ඒ වගේම චීනයේ Yangtze ගංඟාව හරහා ඉදි කරලා තියෙන Three Gorges වේල්ල නිසාවෙන්ද පෘථිවියේ භ්රමණ වේගය නොසැලකිය හැකි තරම් ප්රමාණයකින් අඩු වුනා. මේවා ඉතාමත් කුඩා ප්රමාණයේ වෙනස් වීම් විතරයි. ඒ වගේම පෘථිවියේ භූ තැටි වල විචලනය, ගෝ.ලීය උ.ෂ්ණත්වය ඉහළ යෑම හේතුවෙන් සමකාසන්න සාගරයන් වලට එක්රැස් වන ජලය හේතූවෙන්, විශාල ප්රමාණයේ උල්කා ඝට්ටනයන් වලින් පෘථිවියේ භ්රමණ වේගය වෙනස් වෙන්න පුළුවන්.
එතකොට ඇයි පෘථිවිය මෙච්චර වේගයෙන් කැරකැවෙනවා නම් අපිට ඒක දැනෙන්නේ නැත්තේ? මේකට සරල උත්තරයක් දෙන්නම්. හිතන්නකෝ ඔයා 100km/h ක වේගයෙන් අධිවේගී මාර්ගයක ගමන් කරනවා කියලා. එතකොට ඔයාගේ ඇඟට වේගය නිසා බලපෑමක් වෙන්නේ වාහනය වේගය වැඩි කරද්දී සහ අඩු කරද්දී නේද? එකම වේගෙන් යද්දි මුකුත් දැනෙන්නේ නැහැ නේද? මෙන්න මේ වගේ දෙයක් තමයි පෘථිවියෙත් වෙන්නේ. අපිට පෘථිවියේ භ්රමණය දැනෙන්නේ නැත්තේ පෘථිවියේ භ්රමණ වේගය වෙනස් වෙන්නේ නැති නිසා.
• හොඳටම සරල කරලා කිව්වොත් පෘථිවිය (සහ අනෙකුත් ග්රහලෝක) භ්රමණය වෙන්නේ, පෘථිවිය හදන්න දායක වුනු පුංචි පුංචි පදාර්ථ භ්රමණය වුනු නිසයි. ඒ පදාර්ථ වල කෝණික ගම්යතාවය දිගටම ආරක්ශා කරගන්න නම් ඒවා ගොඩක් එකතු වෙලා හැදුනු සංයුක්ත වස්තූවත් භ්රමණය වෙන්න ඕනේ.
අන්තිමට ටිකක් විශේෂ දෙයක් කියන්න ඕනේ. ගුරුත්වාකර්ශණ බලය කියන්නේ තාරකාවන්, ග්රහලෝක සහ ජීවයේ නිර්මාපිතයා කිව්වොත් නිවැරදියි. නමුත් තාරකාවන්ගේ විනාශකයා වෙන්නේත් ගුරුත්වාකර්ශණ බලයමයි.
Padaartha - පදාර්ථ

A day in the life

Wednesday, April 17, 2024

නිමා නොවූ ප්‍රේමය


 


තුරු ලියගොමු දළු මල් පිරිවරා වසන්තයට සැරසෙන අයුරු කෙතෙක් නම් පියකරුද ? කොහාගේ කුහු හඬ නිරන්තර යෙන් මගෙ හිතට කියන්නේ අලුත් අවුරුද්දේ ඔබ ගමට එන වග නොවේද ? ඉඳහිට නිවසකින් නැගෙන රතිඤ්ඤා හඬ මගෙ සිතුවිලි දැහැන බිඳ දැමුවද , ඔබ පිළිබඳවම සිතුවිලි සයුරක කිමිද සිටීමට සැලකිය යුතු තරමේ බාධාවක් එයින් ඇති නොවේ.
දකින හැම දසුනකම , සවනත වැකෙන සෑම හඬකම ඔබ පිළිබඳ සිහිවටන වල නටඹුන් පමණක්ම ශේෂ කොට ඇත. මීට දොළොස් වසරකට පෙර උදාවූ සිංහල අළුත් අවුරුද්ද එකල මට මෙන්ම ඔබටද කොතෙක් නම් වැදගත් වීද ? සත්තකින්ම ඒ අප පෙමින් බැඳුණු දා නිසාවෙනි . අද මා හැරපියා ඉවත ගොස් සිටින ඔබට මේ කිසිවක් පිළිබඳ මතකය බිඳක් හෝ ඉතිරිව ඇද්ද ?
වේදනාව කොතෙක් හද පෙලුවද ඒ වගක් පිටතට නොඅඟවා සිටින්නට මාස දොළහක් තිස්සේ මා දරනා උත්සාහය නව අවුරුදු උදාවත් සමග සුනුවිසුනු වී යයි . සැබවින්ම ඒ ඔබ ගමට පැමිණීම නිසාවෙනි . දිවි හිමියෙන් අමතක නොකරන බවට දිවුරා පෙම් කළ ඔබ, අතීතයේ සෙවනැල්ලසේ මා අසලම රැඳී හුන් ඔබ, ඔබේ මව්පියන්ගේ සිත් සනසාලනුවස් මා හැරපියා උසස් වැදගත් යුවතියක හා විවාහ වූ ඔබ , දරුපැටවුන් හා නෑගම් පැමිණෙන සිංහල අවුරුදු සමය , ඔබේ දෙමාපියන් , සොයුරු සොයුරියන් ඔබව පිළිගන්නට සතුටින් සැදී පැහැදී සිටින අළුත් අවුරුද්ද මගෙ හද දවාලන තරම තේරුම් ගන්නට තරම් ශක්තියක් අද ඔබ සතුව ඇද්ද ?
පෙර දා ගමේ අවුරුදු උළෙලක් විනි නම් ඔබ මා අසලය. පංච දමන, කැට ගසන , හිස තෙල් ගල්වන තැනක් වේ නම් එතනද ඔබ මා ළඟය . නෑදෑයන් , වැඩි හිටියන් කොතෙක් රුදුරු වී සිටියද ඉන්ද්රඛීලයක් ලේ නොසෙල්වී ඔබ මා ළඟම රැඳී උන් හැටි අද මා කෙසේනම් අමතක කරන්නද ? සියල්ල උඩු යටිකුරුවී , ඔබව මට අහිමි වන්නට ගතවූයේ කෙතෙක් නම් කෙටි කාලයක්ද ?
දොළොස් වසරකට ඉහතදී , බක් මහක අද වැනි දිනෙක ඇරඹි පෙම් පුරාවත සිව්වසරක් ඇවෑමෙන් නිමාවී , මට අහිමි වී ගිය ඔබ, අද සත් වසරක් වියැති දියණියකගේ පියෙකි . දියණියගේ සුරත රැගෙන , බිරිඳ කැටුව , බසයෙන් බැස , දෙවැට දිගේ පා ගමනින් මහගෙදරට යන ඔබ දෙස මගේ පැලේ පිලමත හිඳ මා බලා සිටිමි. වේදනාව හද තුල වාන් දමනු දැනේ.
ඔබ නිසාම තුරුණුවිය ඉක්ම ගොස් මා අද මැදිවියට එළඹ සිටිමි . එහෙත් ඔබට පෙම් කළ හදවත යලිදු තවෙකෙකුට පුදන්නට තරම් මා අසමත් වීමි. නැගීසිටින්නට දෙපා වාරු නැත. මා පිල මතම සිට හිස් අහස දෙස බලා සිටිමි . ඔය කුරුළු කැදැල්ලේ කිචි බිචිය ඇසෙන නෑසෙන දුරින් මගේ පැල්පත පිහිටීම සැබැවින්ම දෛවයේ සරදමක් නොවිය හැකිද ? මා සතු ආත්මශක්තිය පවා අද මා හැර ගොසිණි . හදවතක් නැත්තියකසේ ඉබාගාතේ ඇවිදයන්නට මට සිතේ . සැබැවින්ම මගේ ආත්මශක්තියද , හදවත ද මට අහිමි වුනේ ඔබ මා හැරගිය දවසේමය. එහෙත් මවිසින් ඔබට පිදූ ප්රේමය නිමාවිනිද ? සත්තකින්ම නැත. මම එදත් , අදත් , මතුවටත් ඔබට පෙම් කරමි .
කොහාගේ කුහු හඬත් සමග අවදිවන වේදනාකාරී සිතුවිලි මා හද ටිකෙන් ටික දවා , යලි තුනීවී ගොස් , දොළොස් මසක් ඇවෑමෙන් උදාවන නව අවුරුදු සමයකදී යළිදු මගෙ සිත දවනු ඇත. එහෙත් පෙම්වත, සසර සරනා තුරාවට කඳුළු අතරින් වුවද මම නුඹට නිරන්තර යහපතම ප්රාර්ථනා කරමි.
කාන්ති ඉපලවත්ත

A day in the life

Tuesday, April 16, 2024

බතල



බතල දියවැඩියාව ඇති අයට හොඳයි. බතල යනු අඩු ග්ලයිසමික් ආහාරයක් වන අතර එයින් අදහස් වන්නේ ඒවා රුධිරයේ සීනි මට්ටම හදිසියේ වැඩිවීමක් ඇති නොකරන බවයි. ඒවා තන්තු, විටමින් A සහ C සහ පොටෑසියම් වල හොඳ ප්‍රභවයකි.

ඔබේ ආහාර වේලට බතල ඇතුළත් කර ගැනීම ඔබේ රුධිරයේ සීනි පාලනය වැඩි දියුණු කිරීමට උපකාරී වේ. ඔබට ඒවා පිසූ, බැදපු ලෙස  හෝ පොඩි කර රස විඳිය හැකිය. අමතර රසය සහ පෝෂ්‍ය පදාර්ථ සඳහා ඒවා සුප්, ස්ටූ හෝ එළවළු කෑමවලට එකතු කිරීමට උත්සාහ කරන්න.

බේක් කරන ලද බතල යනු ඔබට වසර පුරා භුක්ති විඳිය හැකි පෝෂ්‍යදායී සහ සෞඛ්‍ය  සම්පන්න සංකීර්ණ කාබෝහයිඩ්‍රරේටයකි. පැණිරස හා රසවත් යන දෙකම, බතල  ඉහළ  විටමින්, ඛනිජ ලවණ, ප්‍රතිඔක්සිකාරක සහ තන්තු වලින් පිරී ඇත.

 බතල පොඩි කර  , කැස්රෝල්වල හෝ බතල ෆ්රයිස් සඳහා පෙති කපා බේක් කළ හැකිය.

  බතල ඔබට සුදුසු දැයි කුතුහලයෙන් සිටිනවාද? මෙම ජනප්‍රිය එළවළුව ගැන ඔබ දැනගත යුතු සියල්ල මෙන්න.

 බේක් කළ බතල පෝෂණ කරුණු

මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ (ග්රෑම් 150) බේක් කරන ලද බතල (මේදය එකතු නොකර සහ පොතු ඇතුළුව) කැලරි 142 ක්, ප්රෝටීන් ග්රෑම් 3.2 ක්, කාබෝහයිඩ්රේට් ග්රෑම් 32.7 ක් සහ මේද ග්රෑම් 0.2 ක් සපයයි. බේක් කරන ලද බතල විටමින් A, විටමින් C, විටමින් B6 සහ පොටෑසියම් වල විශිෂ්ට ප්‍රභවයකි. පහත පෝෂණ තොරතුරු USDA විසින් සපයනු ලැබේ.1

 කැලරි: 142

මේදය: 0.2g

සෝඩියම්: 273 mg

කාබෝහයිඩ්රේට්: 32.7g

තන්තු: 5.3g

සීනි: 9.3g

ප්‍රොටීන්: 3.2g

විටමින් A: 1370mcg

විටමින් C: 28.8mg

විටමින් B6: 0.5mg

පොටෑසියම්: 717 mg

කාබෝහයිඩ්රේට්

බතල මූලික වශයෙන් සෑදී ඇත්තේ කාබෝහයිඩ්රේට් වලින් වන අතර මධ්‍යම ප්රමාණයේ අලයකට ග්රෑම් 33ක් පමණ වේ. මෙයට ආසන්න වශයෙන් තන්තු ග්රෑම් 5 ක් සහ ස්වභාවිකව ඇති සීනි ග්රෑම් 9 ක් ඇතුළත් වේ. බතල යනු සංකීර්ණ කාබෝහයිඩ්රේට් වල සෞඛ් සම්පන්න ප්රභවයකි.

 බතල වල ඉහළ ග්ලයිසමික් දර්ශකයක් 94ක් ඇත.  කියන්නේ ඒවා ආහාරයට ගැනීමෙන් අඩු ග්ලයිසමික් දර්ශක ආහාර සමඟ සසඳන විට රුධිරයේ සීනි වේගවත් වේගයකින් වැඩි විය හැක.

 මේද

බටර් හෝ තෙල් එකතු නොකර බේක් කරන ලද බතල වල සම්පූර්ණ මේදය ඉතා අඩුය, මධ්‍යම ප්රමාණයේ අලයකට ග්‍රෑම් 0.2ක් පමණ වේ. එම කුඩා මේද ප්රමාණයෙන් වැඩි ප්රමාණයක් බහු අසංතෘප්ත මේදය වේ.

 ප්‍රොටීන්

බතල වල ප්‍රොටීන් අඩුයි, මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ බේක් කරන ලද බතල වල  ග්රෑම් 3ක් පමණ සපයයි.

 විටමින් සහ ඛනිජ

බතල වල ප‌ොෂ්‍යදායි වන්නේ  ඉහළ විටමින් සහ ඛනිජ ප්‍රමාණයයි. බතල විටමින් A, B6, C සහ පොටෑසියම් වලින් පොහොසත් . මධ්‍යම ප්රමාණයේ බතලයක විටමින් A 1370mcg (RAE) ඇති අතර එය එක්සත් ජනපද ආහාර සහ ඖෂධ පරිපාලනය විසින් දිනකට 900mcg (RAE) ලෙස යෝජනා කරන දෛනික අගයට (DV) වඩා වැඩිය. ඔබට විටමින් C 28.8mg (DV වලින් 32%) සහ විටමින් B6 0.5mg (DV වලින් 30%)  ලැබේ.

 ඛනිජ වර්ග සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ බේක් කරන ලද බතල වල පොටෑසියම් 717mg (DV වලින් 15%), කැල්සියම් 57mg (DV වලින් 4%) සහ මැග්නීසියම් 42mg (DV වලින් 10%) ඇත.

 කැලරි

 මේදය එකතු නොකළ විට මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ බේක් කරන ලද බතල අලයකින්  කැලරි 142 ක් පමණ සපයයි.

 සාරාංශය

බේක් කරන ලද බතල විටමින් A, C සහ B6 වලින් පිරී ඇත. කැලරි 142 ක්, කාබෝහයිඩ්රේට් ග්රෑම් 32 ක් සහ හෘද සෞඛ්‍යය සම්පන්න තන්තු ග්රෑම් 5 ක් සපයන අතර පොටෑසියම්, කැල්සියම් සහ මැග්නීසියම් ඇතුළු ඛනිජ  ඒවායේ අඩංගු වේ.

 

සෞඛ්‍ය  ප්‍රතිලාභ

 රසවත් බවට  අමතරව, බතල සමබර ආහාර වේලක කොටසක් ලෙස ඇතුළත් කළ විට සැලකිය යුතු සෞඛ්‍ය ප්‍රතිලාභ  ලබා දෙයි.

 ප්‍රතිඔක්සිකාරක අවශෝෂණය වැඩි කරයි

බතල, විශේෂයෙන්  බීටා කැරොටින් ඉහළ මට්ටමක පවතී, විටමින් A.3 බීටා-කැරොටින් නිපදවීමට ඔබේ ශරීරය භාවිතා කරන ප්‍රොවිටමින්, ඔබේ ශරීරයේ නිදහස් රැඩිකල් හානි අවම කිරීමට උපකාරී වන ප්රබල ප්‍රතිඔක්සිකාරකයක් ලෙස සැලකේ.

 ප්‍රතිඔක්සිකාරක මගින් ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය නිරෝගීව තබා ගැනීමට සහ නිදන්ගත රෝග අවම කිරීමට උපකාරී වේ. ඔබේ ප්‍රතිඔක්සිකාරක ප්‍රමාණය ඉහළ නැංවීම සඳහා අතිරේකවලට වඩා බතල වැනි ආහාර ප්‍රභවයන් වඩාත් ප්‍රිය කරයි.

 ආහාර ජීර්ණ සෞඛ්‍ය වැඩි දියුණු කළ හැක.

 බතල ආහාර තන්තු වලින් ඉහළ බැවින්, ආහාර දිරවීමේ සෞඛ්‍ය සඳහා අනුභව කළ යුතු ආහාර ලැයිස්තුවේ ඒවා බොහෝ විට ප්‍රමුඛ වේ. බතල වල ද්‍රව්‍ය සහ දිය නොවන තන්තු යන දෙකම අඩංගු වන අතර එය මලබද්ධය සමනය කිරීමට සහ වළක්වා ගැනීමට උපකාරී වේ.

 කෙසේ වෙතත්, ප්‍රතිලාභ උපරිම කිරීම සඳහා, ඔබ අලවල සම සහ මස දෙකම අනුභව කළ යුතුය. සමේ දිය නොවන තන්තු ඇත, එය රළු වේ. තවද බතල ද්‍රව්‍ය තන්තු ඇති අතර   එමඟින් "බඩවැල්" වල   ආහාර දිරවීම මන්දගාමී වේ.

 රුධිර පීඩනය පාලනය කිරීමට උපකාර විය හැක

 බතල යනු පොටෑසියම් වල විශිෂ්ට ප්‍රභවයක් වන අතර පොටෑසියම් බහුල ආහාර රුධිර පීඩන මට්ටම නියාමනය කිරීමට උපකාරී වේ. ඔබේ පොටෑසියම් මට්ටම ඉතා අඩු නම්, ඔබේ රුධිර පීඩනය වැඩි වීමක් දැකිය හැකිය. විශේෂයෙන් අධික සෝඩියම් පරිභෝජනය සමඟ සංයෝජනය වූ විට, මෙය ඔබට අධි රුධිර පීඩනය ඇතිවීමේ අවදානමක් ඇති කළ හැකිය,

 බේක් කරන ලද බතල වැනි ආහාර ඔබේ ආහාර වේලට ඇතුළත් කර ගැනීමෙන්, ඔබේ පොටෑසියම් මට්ටම ඉහළ නංවා ගැනීමට සහ අධි රුධිර පීඩනය ඇතිවීමේ අවදානම අවම කර ගැනීමට ඔබට හැකි වේ.

 අක්ෂි සෞඛ්‍යට සහය දක්වයි

 බතල වල ඇති බීටා කැරොටින් අක්ෂි සෞඛ්‍ය වැඩි දියුණු කිරීමට සහ පෙනීම නැති වීම වළක්වා ගැනීමට උපකාරී වන ප්බල ප්‍රතිඔක්සිකාරකයකි.

 හෘද රෝග ඇතිවීමේ අවදානම අඩු කළ හැකිය.

 බතල දියවැඩියාව ඇති අයට හොඳයි. බතල යනු අඩු ග්ලයිසමික් ආහාරයක් වන අතර එයින් අදහස් වන්නේ ඒවා රුධිරයේ සීනි මට්ටම හදිසියේ වැඩිවීමක් ඇති නොකරන බවයි. ඒවා තන්තු, විටමින් A සහ C සහ පොටෑසියම් වල හොඳ ප්රභවයකි. ඔබේ ආහාර වේලට බතල ඇතුළත් කර ගැනීම ඔබේ රුධිරයේ සීනි පාලනය වැඩි දියුණු කිරීමට උපකාරී වේ. ඔබට ඒවා පිසූ, බැදපු හෝ පොඩි කර රස විඳිය හැකිය. අමතර රසය සහ පෝෂ් පදාර්ථ සඳහා ඒවා සුප්, ස්ටූ හෝ එළවළු කෑමවලට එකතු කිරීමට උත්සාහ කරන්න.

 



A day in the life