තණ්ඩලේ .

 

දුම්රිය සේවය ආරම්භ ​වෙන තුරු ලංකාවේ ප්‍රධාන ප්‍රවාහන මාධ්‍යය වූයේ කරත්තයයි. අනුරාධපුර කාලයේ සිටම ගැල් භාවිතා විය. ගැල් යාම අසීරු ඉතා පටු දුෂ්කර මාර්ගවල භාණ්ඩ ප්‍රවාහනය කළේ තවලම් මගිනි. අදත් දුෂ්කර ගම්මානවල තවම මේ තවලම් දැකිය හැක. තවලම් නිසා ඇති වූ ස්ථාන නාම ද ග්‍රාම නාම ද වෙයි. තනි ගොනා බැඳි කරත්තය. ‘බර බාගේ’ නම් විය. ගොන් දෙන්නා බැඳි කරත්තය. ‘බර කරත්තය’ නම් විය. සමහර විට ගවයන් වෙහෙසට පත්වෙන විට මාරු කිරීම සඳහා අතිරේක ගවයකු ගැල පිටුපස බැඳගෙන යාම අද ද සිදුවෙයි.
ඉංග්‍රීසි යුගයේ කෝපි වගාව සමඟ උඩරට සිට කොළඹට කෝපි ප්‍රවාහනය කළේ ගැල් මගිනි. අද ලොරි රථ හිමියකුට ඇති කීර්තිය එද‌ා ගැල් සමූහයක හිමිකරුට විය. ගැල් සමූහයක් රාත්‍රී නවාතැන් ගත්තේ ‘ගාල්’ වලය. ඒ සඳහා සුළු මුදලක් ගෙවිය යුතු විය. ගාලට භාරකරුවකු විය.
ගැල් ප්‍රවාහනයේදී ‘තණ්ඩලේ’ එහිදී යෙදෙන එක් වදනකි. ගැල් කවි වලද ‘තණ්ඩලේ දෙන්නා දෙපොළේ දක්කනවා’ යනුවෙන් එයි. මෙහි අර්ථය කුමක් ද? බර කරත්තයේ බර අධිකවීම කඳුකර පාරවල ගවයන් දෙදෙනාට ගැල ඇදීම අසීරු වෙයි. එවිට ගැලට ඉදිරියෙන් තවත් ලීයක් බැඳ අතිරේක ගවයන් දෙදෙනෙකු යෙදීම සිදුවිය. එවිට දෙදෙනා බැගින් ගවයන් හතර දෙනෙක් ගැල ඇදීම කළ අතර ගැල ඉදිරියේ ගැල්කරුවන් දෙදෙනෙකු ඉඳගෙන හරකුන් දැක්කීම සිදුවිය. තණ්ඩලේ යනු එයයි. බදුල්ල මහියංගණ පාරේ යන දර කරත්තවල අදත් ගවයන් දෙදෙනාට අමතරව තවත් එක් ගවයකු ඉදිරියෙන් බැඳ දැක්කීම තාම සිදුවෙයි. මේ අනුව ගවයන් තිදෙනෙකු බැඳ අදත් භාවිත ​වෙන දර කරත්ත තණ්ඩලේ ලෙස සැලකිය හැක.
මෙයට අමතරව එකවර එක ළඟ ගමන් කරන ගැල් සමූහයක ඉදිරියෙන්ම යමින් ගැල් මෙහෙයවන පළපුරුදු නායකයා ද තණ්ඩලේ යන නමින් හැඳින්වෙයි.
වත්තේගම හිටපු කලාප අධ්‍යාපන අධ්‍යක්ෂ
එස්.කේ. ජයවර්ධන

උපුටා ගැනීම 'ලංකාදීප' වෙබ් අඩවියෙන්

******පාරු රැසක නායක පාරුකරුවා තන්ඩලේ නමින් හැදුන්වුවා. කළු ගග දිගේ ඇති තොටුපල වල එකල එගොඩ මොගොඩ යාමට පාරු සහ පාලම් පාරු තිබුන ස්ථාන තිබුනා. මේ තැන්වල සිටි පාරු පදින්නන් අතර තන්ඩලේ කෙනෙක් හිටියා. මට මතක එක් ස්ථානයක් තමයි රත්නපුර - පානදුර මාර්ගයේ පිහිටි දුම්බර. (ඉංගිරියට ආසන්න ) දුම්බර සහ එගොඩ පිහිටි වතුයාය සම්බන්ධ වෙලා තිබුනෙ කළු ගගේ තොටුපලකින්. මෙතන මගී පාරු කිහිපයක් සහ පාලම් පාරුවක් තිබුනා. එහි තන්ඩලේ කෙනෙක් හිටියා.

A day in the life

හාගල කන්දට වෙව්ච දෙයක්.

 

 

1948 -1960 වගේ කාලේ අපෙ ගමෙ තිබුනා රජ‌යේ බෙහෙත් ශාලාවක්. ඒ කාලේ කාර්ය භාර වෛද්‍යවරයාට කිව්වේ ඇපෝතිකරි මහත්තයා කියලා . ආරච්චි මහත්තයා , විදානේ මහත්තයා , ස්කෝලේ මහත්තයා මැම්බර් මහත්තයා ,ගමේ පන්සලේ ලොකු හාමුදුරුවෝ හැරුනම ඇපෝතිකරි මහත්තයා ගමේ ප්‍රභු චරිතයක්.
අපි වගේ නාහෙට නාහන වයසේ එවුවන්ට නම් ඇපෝතිකරි මහත්තයා ඇරුනම සෙසු චරිත අප්‍රසනන්න චරිත.
ඇපෝතිකරි මහත්තයා කාටත් ගරු සරු ඇතිව දොස්තරමහත්තයා වුනා.
මම දන්න කාලේ ප්‍රනාන්දු මහත්තයා , සිල්වා මහත්තයා , රූපසිංහ වගේ මහත්වරුත් සමග යාපනයේ සම්බවය ඇති වේල් මුරුගු , මූර්ති වගේ සිංහල හරියට කතා කරන්න බැරි මහත්තුරුත් හිටියා.මේ වෛද්‍ය කාර්මණ්ඩලයට ඖෂධ සංයෝජක වරයෙක් සහ තවත් එක් කම්කරුවෙක් අයත්ව සිටියා.
ඒ කාලේ බෙහෙත් පෙති තිබුනේ නැහැ. බෙහෙත් දෙන ස්ථානයේ ලොකු රාක්ක වල ලොකු බෝතල් වල පුරාවපු එක එක පාට බෙහෙත් දියර වර්ග පේලියට තියලා තිබුනා. මේබොතලයක් දැන් කියන විදියටට නම් ලීටර් පහක් විතර අසුුරන්න පුළුවන්. මේ බෝතල් වලින් නියමිත මාත්‍රාව බැගින් අරගෙන කලවම් කරලා අපි ගෙනියන බෝතලවලට දාලා දෙන එක තමයි ඖෂධ සංයෝජක මහත්තයාගේ රාජකාරිය.
ඉතින් ......මේ ඖෂධ සංයෝජක මහත්තයා ඒ කාලේ හැදුන්වුනේ “ කංකානම් මහත්තයා “ කියලා.
මෙච්චර වැල් වටාරම් ගොඩක් කියලා කියන්න හදන්නේ අදාලම නැති කතාවක්.
මම කියුවනේ වේල්මුරුගු කියලා යාපනේ මහත්තෙක් ගැන. ඒ මහත්තයාගේ කාලේ වැඩ කරපු ජිනදාස කංකානම් මහත්තයා හරි විහිළු කාරයා. යාපනේ ඉදන් ආපු වේල් මුරුගු මහත්තයාට අපේ ගම සොබාව සෞන්දර්ය මවිතයකට කාරනයක් කදු වට කරලා හැම පැත්තෙන්ම දිය දහරවල්. සෞම්‍ය දේශගුණය.
රෝහල් ගොඩනැගිල්ල තිබුනේ තරමක් උස් බිමක ( දැන්නම් මෙතන සංචාරක නිවහනක් ).රෝහල් බිමේ ඉදන් බලපුවම අවට සෞන්දර්ය ලස්සනට පේනවා.
දවසක වෙල්මුුරුගු මහත්තයා ජිනදාස කංකානම් මහත්තයා ගෙන් අහනවා
“චිනතාස , අර බේන ගන්ද මොකාක්ද ?.“
කියලා
ජිනදාස කියනවා.
ඕක තමයි “ පෙත්ත --න කන්ද “
කියලා.
දැන් වේල්මුරුගු මහත්තයා  කන්දේ නම ට  භාවිතා කරන්නේ  ජිනදාස කියලා දුන්න නම.
කාලයක් ගිහිල්ලා කන්ද නගින්න ආශාවක් ඇතිවෙලා කිහිපදෙනෙක් එක්ක කතා කරන කොට තමයි ජිනදාස දුන්න ලනුව තේරුනේ.....
කන්දේ නම “ හාගල “ කියලා.

 

.

A day in the life

THE LEGLESS BEGGAR කෝපය සහ පලිගැනීම

 

 

One day, a rich kid was walking with his dad when he saw an old legless beggar on the street, begging for alms. The boy stopped his dad immediately and walked up to the disabled beggar.

"Hey sir, can I ask you a question?" he asked him.
"Yes you can" the old man replied.
Then the boy said.
"What happened to your legs? Why are they missing?"
A look of shame showed on the dad's face as he whispered into his son's ears.
"Hey, you should never ask people inappropriate questions"
The old man heard it. He paused for a moment, then said to the little boy.
"Can I tell you a short story?"
The boy nodded his head. Then old man said.
"It's a true story about a young boy, and you should pay keen attention"
"Okay"
The old man started speaking.
"There was a boy who had a donkey he loved so much. He called him Banjo, and he was his best companion. One day, he went to bathe in the river and had taken the donkey with him for a bath. Unfortunately, a huge crocodile suddenly leaped out of the water and grabbed the donkey, dragging him deep in the water. The boy couldn't save his donkey. He screamed so hard as he watched poor Banjo being killed. He became so angry like a volcano. Burning with anger, he must wreak vengeance, so he jumped into the river to fight the ferocious crocodile. But it didn't turn out good as another crocodile attacked the boy and started devouring him... The end"
Having listened to the story, the kid wagged his head, then asked.
"So, what happened to the boy afterwards? Or was he also killed?"
The old man paused for a moment, then said.
"Over the years, that boy has grown into an old man and he is now me. I just told you a story about myself, thereby answering your question. I survived but lost both legs from the incident"
Both the father and son were marveled. Then the old beggar concluded.
"My story has a powerful lesson about anger and revenge, you should take away. You should learn to control your anger, or else you would be pushed to inflict vengeance, which would not only hurt others, but also yourself. I was so angry and desperate, I wanted that revenge so bad that I didn't realize how stupid I was. Anger can make you take stupid actions that you would live forever to regret. You see, if I had controlled my anger and walked home after the crocodile ate my donkey, I wouldn't be the 'legless beggar' you see today. It's important you learn to forgive those who hurt you, and move on with your life. Not because they deserve it, but because you deserve peace.

ඒක දවසක්තම පියාත් සමග ඇවිද යමින් සිටි ළමයෙකුට පා‌රේ අධාර ඉල්ලමින් සිටි දෙපා අහිමි යාචකයෙකු මුණ ගැහුනේය
ළමයා වහා තම පියා නවතා ආබාධිත යාචකයා වෙත ගියේය.
"ඒයි මට ඔයාගෙන්ප්‍ර‍ශ්නයක් හිතෙනවා ඒක අහන්නද?" ඔහු යාචකයාගෙන් ඇසුවේය.
"ඔව් ඔයාට පුළුවන්" මහලු මිනිසා ළමයාට පිළිතුරු දුන්නේය.
ළමයා අහනවා.
"ඔයාගෙ කකුල් වලට මොකද උනේ?
ඇයි ඒවා නැතිවෙලා තියෙන්නෙ?"
පුතා ගේ ප්‍රශ්නාවලියට තාත්තාගේ මුහුණේ දිස් වූයේ ලැජ්ජාවක්.
"පුතේ ඔබ කිසි විටෙකත් මිනිසුන්ගෙන් නුසුදුසු ප්‍රශ්න අහන්න ඒපා. ඒයාට දුක හිතෙයි.

 මහලු මිනිසාට පියා පුතාට දුන්න අවවාදය ඇහුනා.

ඔහු මොහොතක් නැවතී කුඩා දරුවා අමතා මෙහෙම කිව්වා.
"මම ඔබට පුංචි කතාවක් කියන්නද?"
ළමයා ඔලුව වනා ඊට ඒකග වනා.
එවිට මහලු මිනිසා .
"එය තරුණ පිරිමි ළමයෙකු පිළිබඳ සත්‍ය කතාවක්,
-- ඔබ හොදට අහගෙන ඉන්න
"හරි හරී දරුවා සතුටු වුනා.
මහලු මිනිසා කතාව කියනවා
තරුන පිරිමි ළමයෙකුට බැන්ජෝ කියලා බූරුවෙක් හිටියා. ඒයා බැන්ජෝට හරිම ආදරෙයි.
දවසක් එයාගේ හොඳම යාළුවා. ගඟේ යන කොට නාන්න එක්කගෙන ගිහින් තිබුණා.
ගගේ ඉන්නවා විශාල කිඹුලෙක් . අවාසනාවකට එදා මේ කිඹුලා හදිසියේම ජලයෙන් ඉවතට පැන බූරුවා අල්ලා ගත්තා, ඔහුට හ්රි කේ්න්තියි. ගිනි කන්දක් මෙන් කෝපයට පත් වූවා ඔහු ඔහුගේ බූරුවා බේරා ගැනීමට නොහැකි විය නිසාා කෝපයෙන්, කිඹුලාගෙන් පළිගැනීමක් කළ යුතුයි කියලා හිතලා, දරුණු කිඹුලා සමඟ සටන් කිරීමට ගඟට පැන්නා.
ඒ අතර තවත් කිඹුලෙකු පිරිමි ළමයාට පහර දී ඔහුව ගිල දැමීමට පටන් ගත්තා .
කතාව අහගෙන හිටපු ළමයා ඔලුව වනලා ඇහුවා.
"ඉතින් පස්සේ කොල්ලට මොකද උනේ? නැත්තම් එයත්මැරුවද?"
මහලු මිනිසාගේ කථාව මඳක් නැවතී මෙසේ කීවේය.
" ඒ ළමයා අවුරුදු ගානකින් වයයසට ගිහින්.
මමයි ඒ ළමයා.
මම ඔයාට මං ගැන කතාවක් කිව්වා, ඒකෙන් ඔයාගේ ප්‍රශ්නෙට උත්තරේ ලැබුනනේ.
මම බේරුණා, නමුත් සිද්ධියෙන් කකුල් දෙකම නැති වුණා"
තාත්තයි පුතයි දෙන්නම පුදුම වුණා.
එවිට මහලු යාචකයා මෙහෙම කිව්වා
"මගේ කතා‍වේ කෝපය හා පළිගැනීම් ගැන ප්‍රබල පාඩමක් තියෙනවා, ඔබ කෝපය ඉවත් කර ගත යුතුය, ඔබ ඔබේ කෝපය පාලනය කිරීමට ඉගෙන ගත යුතුය.
එසේ නොමැති වු විට අන් අයට පමණක් නොව ඔබටත් රිදවන පළිගැනීම් කිරීමට ඔබ පෙලබෙනු ඇති.
මම ඉතා කෝපයෙන් සිටියෙමි. මංමුලා සහගතවු , මට එම පළිගැනීම අවශ්‍ය වූයේ මා කෙතරම් මෝඩ දැයි ද යන්න මට වැටහුණේ නැහැ,
මම මගේ කෝපය පාලනය කර ගෙන කිඹුලා පසුපස නොගියා නම් සදාකාලිකවම විදවන මේ මෝඩ ක්‍රියාව නොකරනු ඇති.
ඔබට රිදවන අයට සමාව දී ඔබේ ජීවිතය ඉදිරියට ගෙන යාමට ඔබට ඉගෙන ගැනීමට මගේ කථාව වැදගත් වනු ඇති . මහළු මිනිසා කීවා

Dr. Fam

A day in the life

කඹේ නටන අඟනන්ගේ යොහොඹු කුල.

රජ කාලෙ අපේ රජවරු රාජ්‍යය පාළනයට අමතරව,සෞන්දර්යයට කවියට කලාවට විනෝදයටත් කාලවේලාවක් වෙන් කළා.

කවියෙන් කලාවෙන් නැටුමෙන් රජ සභාව සැරසුවා.

(දෙවන)රාජසිංහ රජ සමයේ රජුගේ විනෝදාංශයක් තමයි "කඹේ නැටීම".

තරයේ ඇද බඳින ලද කඹයක් මත නාටිකාංගනාවො නර්තනයේ යෙදෙනවා.

මෙහෙම නැටුමක් නරඹන රාජසභාවෙ සිටි මොහොටිටිරාළ

තමා විඳි,රසය මෙහෙම කවියකට නඟනවා.

නුඹේ පත සදිසි වත සඳ ලෙස උදුල

රඹේ කඳ අයුරු දිසි කළවා යුගල

කඹේ නටන අඟනන්ගේ යොහොඹු කුල

නැඹේ මුල පෙනෙන්නා උඩ පනින කල

එවිට අදිකාරම්තුමා මෙ,කව කීවාලු.

අඹේ සුර ලෙසින් දුටු සත නුවන් ලැඹූ

ලොබේ වඩන පියයුරු යුග කසුන් කුඹූ

කඹේ නටන අඟනන්ගේ කුල යොහොඹූ

නැබේ මුළ පෙනෙයි ඉදිලා නිල් රොහොඹූ

මෙ,යැසූ,රාජසිංහ රජු මෙකව කීවාලු!

නිලා දෙබැම කලවා යුවල රණරඹේ

පිලා රණ තිසර සලෙලුන් වඩන ලොබේ

සලා වලග අඟනන් නටන රැව කඹේ

බලා ඉන්ට බැරි මදනගේ මෙහෙන් හබේ

--කමල් පී අලහකෝන් මෙටාවේ පලකල වියමනක්.

A day in the life