Friday, June 07, 2024

නිරුවත් සත්‍ය





දවසක් බොරුවයි ඇත්තයි කතා කර කර ඉන්න අතර බොරුවට යෝජනා කලා අපි නාමු කියලා
ළිං වතුර හරිම ලස්සනයි.පැහැදිලියි
සත්‍යය, තවත් සැක හැර දැනගන්න , ජලය පරීක්ෂා කලා.
ඇත්තෙන්ම ජලය පිරිසිදුයි.
එහෙනම් අපි දෙන්නා ජලයට බැහැලා නාමු කියලා සත්‍ය යෝජනා කලා.
දැන් සත්‍ය යයි බොරුවයි නිරුවත්ව ජලයට බහැල ස්නානය කරනවා.
නමුත් හදිසියේම, බොරුව වතුරෙන් එලියට පැන, සත්‍යයේ ඇඳුම් ඇඳගෙන පලා යනවා
සත්‍යයට, කේන්ති එනවා,
ඈ ඇගේ ඇඳුම් නැවත ලබා ගැනීම සඳහා ළිඳෙන් ගොඩ විය යුතුයි.
ළිදෙන් ගොඩ ආ නිරුවත් සත්‍ය දකින විට ලෝකය
කෝපයෙන් හා අවඥාවෙන් අහක බලා ගන්නවා.
සත්‍ය යට දැන් කල යුතු විකල්පයක්. නැහැ.
ඈ නිරුවත්............
සත්‍ය නැවත ළිඳට පැමිණ සදහටම අතුරුදහන් වී ඇගේ ලැජ්ජාව සඟවා ගන්නවා.
එතැන් පටන් බොරුව සත්‍ය ලෙසින් සැරසී ලොව වටේ දුවනවා.
සමාජය මහත් සතුටට පත්වනවා.
මොකද නිරුවත් සත්‍යය දැනගැනීමට සමාජයට ඕනෑ කමක් නැහැ.
සමාජය බොරුවෙන් මුලා වෙලා.
පින්තූරය-
" ළිඳෙන් එළියට එන සත්‍යය", ජීන්-ලියොන් ජෙරෝම්, 1896.
The Lie said to the Truth, "Let's take a bath together, the well water is very nice.
The Truth, still suspicious, tested the water and found out it really was nice. So they got naked and bathed.
But suddenly, the Lie leapt out of the water and fled, wearing the clothes of the Truth.
The Truth, furious, climbed out of the well to get her clothes back.
But the World, upon seeing the naked Truth, looked away, with anger and contempt.
Poor Truth returned to the well and disappeared forever, hiding her shame.
Since then, the Lie runs around the world, dressed as the Truth, and society is very happy..... because the world has no desire to know the naked Truth.
Painting: Truth Coming Out Of The Well, Jean-Léon Gérome, 1896.


A day in the life

Thursday, June 06, 2024

ශ්‍රී ලංකාවේ ගංගා .


ශ්‍රී ලංකාවේ ගංගා .

ශ්‍රී ලංකාවේ ගංගා ද්‍රෝණි 103 ක් භූමියෙන් 90% ක් පුරා පවතිනවා.
ප්‍රධාන වශයෙන් යාපනය අර්ධද්වීපය හා ගංගා ද්‍රෝණි අතර මුහුදු තීරයන්වල පිහිටි ජල විද්‍යාත්මක අතින් නොවැදගත් අවශේෂ බිම් ඉතිරි 10% ට අයත් වෙනවා.
ශ්‍රී ලංකාවේ විශාලතම ගංගා ද්‍රෝණි වන මහවැලි ගංගා ද්‍රෝණිය වර්ග කිලෝමීටර 10,327 ක් පුරා විහිදී පවතිනවා.
එය ශ්‍රී ලංකාවේ මුළු වර්ගඵලයෙන් 16% ක් සහ මුළු ජල පරිමාවෙන් 19% ක් වෙනවා.
ශ්‍රී ලංකාවේ කුඩාම ගංගා ද්‍රෝණිය වන්නේ වර්ග කිලෝමීටර 9 ක පවතින තුම්පන්කෙනි ජලාශය ආශ්‍රිත ගංගා ද්‍රෝණියයි.
ශ්‍රී ලංකාවේ පිහිටි විශාලතම ගංගා ද්‍රෝණි 12 හි වර්ගඵලය, මුළු වර්ගඵලයෙන් 80% ක් වෙනවා.
ශ්‍රී ලංකාවේ පිහිටි විශාලතම ගංගා ද්‍රෝණි 25 හි ජල පරිමාව, මුළු ජල පරිමාවෙන් 80% ක් වෙනවා.
මෙම ගංගා ද්‍රෝණි 103 න් වර්ගඵලය වර්ග කිලෝමීටර් 1,000 කට වඩා වැඩි ගංගා ද්‍රෝණි තියෙන්නේ 17 ක් පමණයි.
  1. මහවැලි ගඟ - 10,327
  2. මල්වතු ඔය - 3246
  3.  කලා ඔය - 2772
  4. කළු ගඟ - 2688
  5.  දැදුරු ඔය - 2616
  6. වලවේ ගඟ - 2442
  7. කැලණි ගඟ - 2278 
  8. ගල් ඔය - 1792
  9. මාරු ඔය - 1541
  10.  යාන් ඔය - 1520
  11. මී ඔය - 1516
  12. මහා ඔය - 1510
  13.  මුන්දෙනි ආරු - 1280
  14.  මැණික් ගඟ - 1272
  15. කුඹුක්කන් ඔය - 1218
  16. කිරිඳි ඔය - 1165
  17. මා ඔය - 1024
ශ්‍රී ලංකාවේ ගංගා ද්‍රෝණි අංකනය කරන්නේ හරි අපූරු විදියකටයි. ඒ අනුව,
අංක 1 ගංගා ද්‍රෝණි වෙන්නේ කැලණි ගඟ ගංගා ද්‍රෝණි යයි.
එතැන් සිට වාමාවර්ත දිශාවට අනිත් ගංගා ද්‍රෝණි අංක කෙරෙනවා.
අවසාන අංකය වන අංක 103 ගංගා ද්‍රෝණිය වෙන්නේ අත්තනගලු ඔය ගංගා ද්‍රෝණියයි.
සාම්ප්‍රදායානුකූලව වසර මුළුල්ලේ ජලය ගලා යන්නේ නම් එය "ගඟ"ක් යනුවෙන්ද වැසි නොමැති සමයේදී වියැකී යන්නේ නම් එය "ඔය" හෝ "ආර" යනුවෙන්ද නම් කිරීමෙන් දියමං හා ගංගා වෙන්කර හඳුනාගෙන තියෙනවා.
දත්ත : ශ්‍රී ලංකා ජාතික සිතියම් සංග්‍රහය - දෙවන සංස්කරණය : පළමුවන වෙළුම (ශ්‍රී ලංකා මිනින්දෝරු දෙපාර්තමේන්තුව)
---විකුම් හර්ෂ , මෙටාවෙන්.
A day in the life

චන්ඩි දේශපාලකයන් පිටු දකිමු.









චන්ඩි දේශපාලකයන් පිටු දකිමු.

දේශපාලකයින් යයි අපි හදුන්වන්නේ ප්‍රාදේශීය සභාවේ සිට පාර්ලිමේන්තුව දක්වා නියෝජනය කරන මහජන ඡන්දයෙන් තේරීපත්වුන වෘත්තිකයන්ටය. මේ මිනිසුන්ද  හිරකරුවන්ද මනුෂ්යයයෝය  කියන්නාක් මෙන් එක්තරා මනූුෂ්‍ය කොට්ඨාශයක්ය. දේශපාලනය පිළිබදව ශාස්ත්‍රීය දැනුමක් නොලත් අදබාලයන්ය.

මේ මනුෂ්යයයෝ හැසිරෙන්නේද තමන් කවුරුන්ද යන්න තමන්ම නොදන්නා ආකාරයකටය. මෑතදී හිටපුු අමාත්යවරයෙකු සහ පාර්ලිමේන්තු මංත්රීවරයෙකු වන්නෙක්  තමන්   නියෝජනය කරන දිස්ත්රික්කයේම  මංත්රිවරයෙකු හා කරන ලද අරගලයකදී මංත්රීවරයා හට පඩිපෙලකින් පෙරලී අස්ථි භංගයක් සිදුව රෝහල් ගත වන්නට සිදුවිය.

මේ තවත් හැසිරීමකි. පසුගිය දාක වෘත්තීය සංගමයක් ද පවත්වා ගෙන යන වතුකරය නියෝජනය කරන තවත් අමාත්යවරයෙකු වතු සමාගමක නිලධාරීන් පිරිසක් කාර්යාලය තුල සිරකර බලහත්කාරකම් පෑ බව ප්‍රවෘත්ති පලවිය
අපි පතන්නේ විද්වත් සාකච්ඡා , වාද විවාද ,බුද්ධීමත් තීරණ වුවද අපි අසන්නේ කැරළි කෝලාහල , අසංවර වාද විවාද වැනි තුන්වන පන්තියේ ක්‍රියාකාරකම්ය.

ඡන්දදායකයා වෙනස්වන තුරු දේශපාලකයා වෙනස් වෙන්නේ නැත. ආසියාතික රටවල දේශපාලකයා  නීතිය කුමක්වුවද සම්ප්‍රදාය ,යුක්ති ධර්මය කුමක් වුවද ,තමන්ට අවශ්‍ය දේ තමන්ට උවමනා ආකාරයට සිදුවිය යුතුයැයි හිතන චරිතයක්ය.

ඡන්දදායකයාද මේ සිතිවිල්ලෙන් මිදිය යුතුය. චන්ඩීන් , මකොල්ලකරුවන්,මිණිමරුවන් තම සුද අතරේ සගවාගන්නේ දේශපාලකායය. දරුවා පාසලට ඇතුලත් කර ගැණීම , රුකියාවක් ලබා ගැණීම කී නොකී හොරපාරෙන් කර ගන්නා ක්රියාකාරකම් සදහා පිලිසරණ පතන්නේ දේශපාලකාගෙන්ය.වර්තමාන දේශපාලකයා ආදර්ශයට ගන්නා ජන සමාජයකින් තල වපුරා මුං නෙලා ගැනීම “ උගහටය.

  ඡන්දදායකයාද  ස්වාධීන විය යුතුය. ඔහු දේශපාලකයාගෙන් යපෙන්නෙක් නොවිය යුතුය.

වර්තමාන දේශපාලකයා ගේ හැසිරීමෙහි කෙලවර සාමාන්ය ජනතාව තුල නීතියට ඇති බිය , නීතිය රකින ආයතනයන්ට ඇති ගෞරවය නැතිවීයාමයි . අප රටේ අල්ලස , දූෂණය , අපරාධ ඉහල යාමට මුළික හේතුවද මෙය විය හැක.

 දේශපාලකයා සැබැ ජනහිතකාමියෙකු නම් ජනතාවට ආදර්ශමත් ඇවතුම් පැවතුම්  අනුගමනය කළ යුතුය. 


A day in the life

Wednesday, June 05, 2024

ඇස් කූඩෙන් වතුර අදින්නම්...!!





 

ඇස් කූඩෙන් වතුර අදින්නම්...!!

මම ඔයාට ආදරෙයි අහස තරම්.. මට මේ ලෝකේ ඔයා වෙනුවෙන් කරන්න බැරි දෙයක් නෑ.. මේ ආදරේ එතරම් විසල්.. මම කියනවා. නර්මදා අහගෙන ඉන්නවා. ඊට පස්සේ එයා මට මෙහෙම කියනවා..
'පුන් පෝදා සඳ ඔබ ගෙන ආවොත්
මල් වට්ටියකට අරගන්නම්
ඔබ හැමදාමත් ඉල්ලන තරුමල්
එයට නෙළා පිළිගන්වන්නම්'
මම කල්පනා කරනවා මම වැටුණ අමාරුවක මහත උස ගැන. මේක සිංදුවක් නර්මදා. ඔව් මම දන්නවා. ලූෂන් බුලත්සිංහල ලියලා තියෙන්නේ. ඒකේ ඊළඟ කෑල්ල..
'දේදුන්නක් ඔබ මට ගෙන ආවොත්
විසිතුරු සළුවක් වියමි එයින්
පරසතු උයනේ සක්මන් කරනට
ඉන් සැරසී ඔබ හා එන්නම්' වැඩේ තවත් අමාරු වෙනවා.. මම කල්පනා කරනවා. ..
...................................
මේක ලූෂන් අයියගේ (ලූෂන් බුලත්සිංහල ) මම කැමතිම සිංදුව. ලූෂන් අයියා එක්ක ගෙවුණ බොහෝ රෑබෝ සංවාද ගීපොතෙන් මධුවිතෙන් රස උනා. එහෙම සැන්දෑවල් මිහිරි රාත්රීන් වෙලා, අතීත කතා සුළං හමන සීත වැහිකෝඩ උනා. ඒවා හිත කිතිකවන මොහොතවල්. රත්මලානෙන් පටන් අරං පේරාදෙණිය සරසවියෙන් ලිපිකරු සේවයෙන් බෝඩිම් ජීවිතයෙන් ලස්සන ප්රේම කතාවලින්, ඒ කතා රූප උනා. ඊටපස්සේ ඒවා හිත අස්සේ සැඟවුණේ චිත්රපටි වගේ. ඊළඟට මේ සිංදු අහනකොට ඒවා තිරය උඩට ප්රක්ෂේපනය උනා. ආලෝක බිංදු විදිහට.
ලූෂන් බුලත්සිංහල කියන්නේ වේදිකාව රංගනය ගීත රචනය රේඩියෝ සහ රූපවාහිනී කියන මේ හැම මාධ්යකම සෙල්ලම් දාපු මනුස්සයෙක්. හැබැයි මගේ සරීරය අස්සටනම් දියවෙලා තියෙන්නේ ඔහුගේ ගීත සාහිත්ය. ඉන්ද්රජාලික රූපමවන සිනමාත්මක කවි බසක් ඔහුට තිබුණා. ඒ කාව්යක්කාරකම සිංහල ගීතය වෙනස් තැනකට අරගෙන ගියා කියලයි මට හිතෙන්නේ..
'වෙනදා ඉඳිකඩ අද මට හරස් වෙලා
වයිරා දොරකඩ නොබලයි ඉව අල්ලා
රිදී පොටක් හංගාගෙන ආවා
හීන් නගේ නුඹ නෑ දන්නේ
තටු පොරවාගෙන සැළයා කූඩුවෙලා
කනප්පුවෙන් පැන හෙප්පුව බිම වැටිලා
පහන් පැළට අද පරමල් වැඩලා
ගලේ විහාරෙත් ගොලුවීලා'
මේවා මහප්රාන වචන නෙවෙයි. බර සාහිත්යයික වචන අලංකාරත් නෙවෙයි. හැබැයි මේක අහනකොට මේ සිදුවීම ඒ හැඟීම මැවෙනවා. සිනමාව සිංදුව අස්සේ දියකරලා දාන්නේ කොහොමද? ඒක ලූෂන් අයියා තරමට කරන කෙනෙක් තවත් සිටිනවාද? එහෙම හිතෙනවා.
සරළ ගී වැඩසටහනකට 'කොළොන් තොට නැත මහළු වී' කියන ගීතය අමරදේව මාස්ටර් හරහා කියෝගන්න ගුණදාස කපුගේ මාස්ටර් ළඟට ගියාම මිනිහා මේකට මුලින්ම බෑ කියනවා. හැබැයි පස්සේ කපුගේ ගේ බලකිරීමට තමයි මිනිහා සිංදුව ගයන්නේ. පස්සේ මේ සිංදුව සෑහෙන්න ජනප්රිය වෙනවා. එහෙම කාලෙක ලූෂන් සහ අමරදේව සම්මුඛ වෙනවා. අමරදේව මාස්ටර් අහනවා.. ' ලූෂන් වැඩේ අපි හිතුවේ නැතිවුණාට නැඟලා ගියා නේද?' මෙහෙම සාහිත්ය කාව්ය අධිපතීත්වයක් ගීතය මත තිබුණ අවකාශයක තමයි ලූෂන් මේ ගී පද බඳින්නේ.
'අහසින් තරුවක් කඩා වැටෙනවා' කියන ගීතයේ ලූෂන් අයියා මෙහම ලියනවා
'පෑහිමක් නෑ නොකෙරෙන දීගේ - සෙවනැල්ලක් ඇද ලූ
දවල් වැටුනු වළ මෙදා වැටුනේ රෑ - හිත හොද වැඩිකම ලූ'
බලන්න මේ යෙදුම්..
'මලෙන් උපන් මල් පත්තිනි දේවී - කැන්දන් එන නැකතේ
ඇස් කූඩෙන් මං වතුර අදින්නම් - ඔබේ මඟුල් දවසේ'
ඇස්කූඩයෙන් වතුර ඇද්ද පෙම්වතුන්, වතියන් කොතෙක් අපි අතර ඇතිද? 'ඇස්කූඩය' මේ පද නිමැවුම් හරි නැවුම් තවමත්..!
'මිනි මිනි පොදේ ලා අදුරේ තෙමි තෙමීම යනකොට සමහර පෙම්වතුන්ට පෙම්වතියන්ට, තුරුළුවෙලා තෙමුන අතීතයක්, සුළඟක් වගේ ඇගේ දැවටෙන්න පුලුවන්. ලූෂන් බුලත්සිංහල කියන්නේ ප්රේම පුරා විද්යා ගවේශකයෙක්. ප්රේම නටඹුන් නගර, ඔහු ඉසියුම් සැතකින් පාර පාරා පුළුන් වළාවලින් පිරි මැද මැද සුසුම් සුළඟින් දුහුවිලි ඈත් කර මතුකර ගන්නවා.
'මා හෙලු කදුලැලි පුරවා
වැහි කලූ ඒ වී
ඔබ පාමුල මුතු වරැසා
විසිරී යාවි'
මේ ගීතයත් මතක් කරගන්න..
'ඔසරි පොටින් අදින්නෙපා වලාකුළයි ඉරෙන්නේ
රිදී පොටින් අදින්නෙපා තරු දෙපොටයි කැඩෙන්නේ
මූණට මගෙ එබෙන්නෙපා හඳ එළියයි නිවෙන්නේ
හැමදාමත් ඔච්චම් නෑ ඕලු විලට පනින්නේ'
පෙතං කැලේ වළිකුකුළෝ
මට පෙනි පෙනී නටනවා
අත්තන මල මං දැකලා බමර තුඩේ වෙළෙනවා
බිනර මහට කළුවර දී මේ පෝයත් ගෙවෙනවා
උසුළු විසුළු කළා නොවෙයි අපි වෙනතක් බලනවා'
මේ පද සංයෝග වලින් හදන හැඟීම්, ලූෂන් බුලත්සිංහල කියන්නේ පද රසායනය හොඳට දැනගෙන වැඩකරපු, වැඩකරුවෙක්. ඔහු දැනගෙන හිටියා මේ පද සංයෝග කල්ක, අපේ ඇග ඇතුලේ රසායනය වෙනස් කරන්නේ කොහොමද කියලා.
මේවගේ ගීත ගොන්නක් ලූෂන් අයියා ලියලා තියෙනවා..
' දම්පාටින් ලා සඳ බැස යනවා' කියන ගීතයේ තියෙනවා 'නෙළුම් පතක රැඳි පිනි බිඳුවක් සේ ලමැද තලා යහනේ ඉන්නම් පමා වෙලා හිරු නැගෙන තුරා' කියලා. නෙළුම් පතක පිනිබිඳුවක් රැඳෙන්නේ හරි අමාරුවෙන්. ලිස්සලා රූටන්නමයි බලන්නේ. නෙළුම් පතකට පිනි බිඳක් වැටුණාම ගෝලාකාර වෙලා පෙරළෙන්න තදියන් වීම විද්යාව. ඒක ගීතයක් අස්සට ගන්නවා හැඟීම් පොකුරක් අසන්නාගේ හිත් අස්සේ උපද්දවන්න. ඒකට ගීත රස සූත්ර රසායනය කියලත් ඕනෑනම් කියන්න පුලුවන්.
'මං හින්දා ඔබෙ නෙතඟින් කඳුලක් හෙලන්නෙපා
මං හින්දා ඔබෙ හද තුළ සුසුමක් නැඟෙන්නෙපා
ගිවිසා ගනිමු අපි පෙම් යුවලක් සේ
කිසිදා එක් නොවෙනා
අහස් මාලිඟා නැහැ ඔබ නිසා මැවී
සැක සංකා නැහැ ඔබ ගැන හිතේ රැඳී
හිමිකම් නොකියමි ඔබට මගේ කිසිදා
උරණ නොවන්නෙමි ඔබ අන්සතු වූ දා
මේ ගීතය අහන හැම වෙලාවෙම වගේ මට ලූෂන් අයියලා අපි එකතුවුණ රහා රාත්රීන්වල, ලූෂන් අයියා නිතරම මතක් කරන, එක ප්රේම කතාවක් මතකයට එනවා. මට හිතෙන්නේ ලූෂන් ගීතයේ ප්රේමය ඔච්චර ලස්සනට පාටවෙලා තියෙන්නේ ඒ බිඳුන ඒත් අපරාජිත ප්රේමය නිසා කියලයි. ලූෂන් ගීතාවලියේ ප්රේමය කොතනද තියෙන්නේ ඇය ඒ හැමතැනකම හිනාවෙනවා. කැඩිලා බිඳිලා විසිරිලා ගිය ප්රේමයකට මිනිහෙක් දේව්දාස්මය තැනකට අරගෙන යන්න පුලුවන් වගේම, කයියාම්මය කාව්යක්කාර ලෝකයකට වීසිකරලා ඔහුට ඒකේ හොඳටම පිස්සු කෙළින්න අවකාශ හදලා දෙන්නත් පුලුවන්. ලූෂන් ගීත මල් මාලයේ මැදින් මැදින් එල්ලලා තියෙන සුවඳ මල්වල සුවඳ ඒක කියනවා.

ඉතිං අද ලූෂන් අයියගේ උපන්දිනය කියලා සකර්බර්ග් කිව්වම මේටික කොටන්න හිතුනා. සුබ උපන්දිනයක් ඔබට. මේ ගීත මතකයෙන් ලිව්වේ. ඒනිසා පද වරදින්න පුලුවන්.. එහෙම උනොත් නිවැරදි කරන්න..

 කේ සංජීව .


A day in the life
 

මීදුම Published @ 2014 by Ipietoon