Monday, February 12, 2024

ජෝන් ඩියර්



අමෙරිකාවේ ගොවිතැනහි පෙරළියක්
කළ නව නගුල
ඇමරිකානු කම්මල්කරුවෙකු සොයාගත් "තැන්න කඩා දැමූ නගුල" නිෂ්පාදකයෙකු වන ජෝන් ඩියර් උපත ලැබුවේ 1804 දී ය. ඔහුගේ උපන් ගම වන වර්මොන්ට් සිට ග්රෑන්ඩ් ඩිටෝර් වෙත පදිංචියට ගියේය , ඔහු දුටුවේ ගොවීන්ගේ බිම්වල තණ ගස් මුල්වල පටලැවිල්ල බිඳ දැමීමට අරගල කරන බවයි. දේශීය ප්රේරි තණකොළ. මීට අමතරව, ඇලෙන සුළු මැටි නිසා ලී හෝ වාත්තු-යකඩ තලය නිතර නිතර පිරිසිදු කිරීම අවශ්ය විය. ඩීර් විසින් කැඩුණු වානේ ලී මෝල් තලයක් නගුලකට ව්යාජ ලෙස සකස් කළේය. එය ඉතා හොඳින් ක්රියාත්මක වූ අතර එම වචනය ඉක්මනින් පැතිර ගිය අතර ඉල්ලුම වැඩි විය.
Deere ව්යාපාරයේ නවෝත්පාදකයෙක් ද විය. ඔහු නගුලට ඇනවුම් ලැබෙන තුරු බලා නොසිට නගුල මහා පරිමාණයෙන් නිෂ්පාදනය කිරීමට පටන් ගත්තේය. එමගින් ගොවියාට තමාට ලැබෙන දේ දැක බලා ගැනීමට අවශ්ය නොවීය. 1848 දී ඔහු තම ව්යාපාරය Moline, IL වෙත ගෙන ගියේ නගරය මිසිසිපි ගඟේ ප්රවාහන මධ්යස්ථානයක් වූ බැවිනි. 1857 වන විට සමාගම වැගන්, බඩ ඉරිඟු වැවිලිකරුවන් සහ වගාකරුවන් ඇතුළුව මසකට ගොවි උපකරණ 1,120 ක් නිෂ්පාදනය කළේය. ජෝන් ඩියර් විශිෂ්ටත්වය ගැන අවධාරනය කළේ, "මා තුළ ඇති හොඳම දේ නොමැති නිෂ්පාදනයක් මත මම මගේ නම නොතබමි." ඔහුගේ සමාගම ඔවුන් සේවය කරන ගොවීන් ගැනද සැලකිලිමත් විය. මහා අවපාතයේ දී ඔවුන් කිසි විටෙකත් ඇමරිකානු ගොවීන්ගෙන් කිසිදු උපකරණයක් නැවත ලබා නොගත් බව කියනු ලැබේ.
නිදහස් ප්රාන්තවල ගොවීන් ඔවුන්ගේ දකුණු සගයන්ට වඩා ගොවිතැනෙහි තාක්ෂණික නවෝත්පාදනයන් අනුගමනය කිරීමට ඉක්මන් විය. 1860 වන විට, වහල් රාජ්යයන් මෙන් අක්කරයක ගොවිපල යන්ත්රෝපකරණවල වටිනාකම මෙන් දෙගුණයකට ආසන්න වටිනාකමක් ඔවුන් සතුව තිබුණි. එහි ප්රතිඵලයක් වශයෙන්, 1860 දී, උතුරු ප්රාන්ත ජාතියේ බඩ ඉරිඟුවලින් අඩක්, තිරිඟුවලින් පහෙන් හතරක් සහ ඕට්ස්වලින් අටෙන් හතක් නිෂ්පාදනය කළහ.
*පෙන්වන නගුල ස්මිත්සෝනියන් එකතුවේ කොටසක් වන අතර ජෝන් ඩියර් පුද්ගලිකව ව්යාජ ලෙස සාදන ලද පළමු නගුල් තුනෙන් එකක් ලෙස විශ්වාස කෙරේ.
John Deere, American blacksmith and manufacturer of “the plow that broke the plains,” was born this day in 1804. Upon removing from his native Vermont to Grand Detour, IL he discovered that farmers were struggling to break through the tangle of roots of the native prairie grasses. Additionally, the sticky clay necessitated frequent cleaning of the wooden or cast-iron blade. Deere forged a broken steel sawmill blade into a plow that was self-scouring. It worked so well that word quickly spread, and demand grew.
Deere was an innovator in business as well. He began mass-producing the plows, rather than waiting until he had orders for them. That way the farmer could see what he was getting and did not need to wait. In 1848, he relocated his business to Moline, IL because the city was a transportation hub on the Mississippi River. By 1857, the company was producing 1,120 farm implements a month including wagons, corn planters, and cultivators. John Deere insisted on excellence stating, “I will not put my name on a product that does not have in it the best that is in me.” His company also cared about the farmers they served. It is said that they never repossessed any equipment from American farmers during the Great Depression.
Farmers in the free states were quicker to adopt technological innovations in farming than their southern counterparts. By 1860, they had nearly twice the value of farm machinery per acre and per farm worker as did the slave states. As a result, in 1860, Northern states produced half of the nation’s corn, four-fifths of its wheat, and seven-eighths of its oats.
*The plow shown is part of the Smithsonian collection and is believed to be one of the first three plows that John Deere personally forged.

සටහන මුණු පොත --ඉන්දික කුමාර


A day in the life

Sunday, February 11, 2024

ඔබ,මා,අප වෙනුවෙනුයි මේ අරගලය









 

 

 

මහතුනේ
මේ මහා වෑයම
මා වෙනුවෙන් පමණක්ම නොවෙයි
ඔබ,මා,අප වෙනුවෙනුයි මේ අරගලය
අර විසල් ප්රාසාද පවුරු තුළ
අපේ දහදිය කඳුළුද
අපේ බදු මුදල්ද නිධන්ගත වී ඇත.
ඒ සා අයුක්තියක් ළඟ
නිහඬ විය හැකිද ප්රේමණීය මිනිසෙකුට
සත්යවාදී මිනිසෙකුට
මහතුනේ
ආර්ථික අයුක්තිය
රැගෙන යා හැකියි මහා යුද්ධයකට
අවතැන් විය හැකියි දහස් ගණනක්
විය හැකියි ඊළඟ පරපුරට මළගමක්
හිරු නොනගින
මහා අඳුරකට වුව
රැගෙන යා හැකියි ආර්ථික අයුක්තියකට
මහතුනේ
ඉවසාගත නොහීනම් මේ නැගිටීම
වෙඩි උණ්ඩයක් එවිය හැකියි මා වෙතට
මියගිය පසු වුවද මා
මේ අරගලය නුඹට නවතා දැමිය නොහැකිමය
දිනෙක ,
යුක්තියේ සුවඳ නුඹට දැනෙනු ඇත.
මහතුනේ
නිමාවූ පසුව මේ මෙහෙවර
හිනාවුණ පසුව අනාගත පරපුර
මල් නැතුවාට කමක් නැත
දමා ගසන්න ගල් මුඟුරු
දරාගත හැකිය ඒ රිදුම
සෝමලතා හේරත් මැණිකේ
(කවි නොවේ)

A day in the life

Saturday, February 10, 2024

අරන් වෙස් පිස්සෙකුගෙ නැටුවේ






විජේසිරි ජයසේකර යන් විසින් මුණු පොතට එක් කල නිර්මානයක්. සැබැවද මේ අදහස් ගොන්නට ගැලපෙන්න පුළුවන්... මේ නිර්මාණයට ලැබුන ප්‍රතිචාර කිහිපයකුත් ඇමුනුවා.



සඳුද මං බං හිටියෙ කොටුවේ
අරන් වෙස් පිස්සෙකුගෙ නැටුවේ
ඇඳන් වැරහැලි බැඳන් කකුලේ
හවස පහටයි ඕෆ් වූවේ
ගැහුව අඩියක් රෑට සුවසේ
බුරියානියාක් සමග බික ගේ
මෙහෙම ආතල් රටක් අයිසේ
ලොවෙත් නෑ ලොවි ගහෙත් නෑ නේ...
ටියුෂ්ඩේ මං දියත උයනේ
කකුල කැඩිලා වැටිල හිටියේ
හැන්ද වෙනකොට ගැළුම් කොටයේ
සල්ලි යහමට පිරිල තිබුණේ
ලැබුණ බං බත් පැකට් ටවුමේ
කට හරියෙ බෑ තියනු කිසි සේ
බැංකුවට දා සල්ලි ටික මේ
නයිට් ක්ල්බ් බැස්සාම ජොලි නේ....
බදාදා හරි කම්මැලියි නේ
උදේ ස්පා එකට ඇදුණේ
ගාන පොඩ්ඩක් වැඩියි බං ඒ
මාර ආතල් එකක් ලැබුණේ
හවස නැග්ගා කෝච්චියෙ මං
ගාන කැපුවා හීනියට දැං
බැහැල මරදානෙන් අනේ මං
කුසුම බැලුමට ගියා නේ බං......
තර්ස්ඩේ මං නෙළුම් පොකුණේ
ඉස්සරහ බස් නැවතුමේ නේ
පෙන්නලා පපුවේ තුවාලේ
මාර ගැම්මෙන් අඬා වැටුණේ
ඒක අබ්ලික් දැන් කචල් නේ
මෙඩිකලුත් හොයනවනෙ කරුමේ
ලැබුණු සොච්චම ගැන දුකයි නේ
උන්ට බැන බැන ගෙදර ඇදුණේ.....
සිකුරාදා මරු දවස මට මේ
ළඟදි සෙට් වුණ පොට් එකක් නේ
කැළණි පන්සල ඉස්සරහ බං
හඳුන් කූරට රැවටුණේ මුං
ඒක ගන්නෙත් නැතුව නේ මුං
සල්ලි දෙන්නේ පිස්සුනේ බං
පන්සලේ පින් කැටෙත් හිස් දැං
දෙවියො මගෙ ළඟ මාර ආතල්....
සෙනසුරාදා ජුම්ම පල්ලිය
අසල ඇක්ටින් අංග විකලෙට
පනහ සීයේ විතරමයි කොළ
මෙහෙම සතුටක් කොහිද වෙන බොල
යන්න හිතෙනව සවාරිත් රට
හැදිය යුතුමයි පාස් පෝටය
ලංකාව නම් කිසිම දවසක
දියුණු නම් වෙන්නෙපා කිසි විට.....
ඉරිද මාගේ ඕෆ් එකනේ
උදේ නැගිටල ජිම් ගියා නේ
ටැක්සියක් දාගෙන ගිහින් බං
දවල් කෑවේ මැක්ඩොනල් මං
ගත්ත ජින් බාගයක් ලාවට
බැදපු කුකුලෙක් ආව ගාවට
හිඟාකන එක තරම් මනු ලොව
තියනවද බං සැපක් මිහි පිට.....

(විජේසිරි ජයසේකර )

සිගන්නන්ගේ සෑබෑ තතු කියල පොතක් ලියන්න ඕන

Kanthi Epalawaththa

ඇත්ත වෙන්න ඇති නේද අයියේ ?

Lionel Liyanagamage

Kanthi Epalawaththa ඇත්ත වෙන්නත් ඇති. මට හමුවෙලා තිබුණා මේ වගෙ ඇත්තෙක්.ඔහු හැන්දෑවට රාජකාරි හමාර කරලා යමින් ගමන් මාව මුණගැහෙන්න එනවා.මීට අවුරුදු විස්සකට වගේ පෙර, මගෙන් රුපියල් එක දෙක ශත විසිපහ පනහ කාසි රුපියල් දහසක් එක් දහස් පන්සීයකට ආසන්න මුදලක් නෝට්ටු වලට මාරු කර ගන්නවා.

Rohinie Sisipiya

අපෙ අප්පෝ ..........ඒ රස්සාවටත් අනින්නයි හදන්නෙ ......මිනිහෙක් ,සල්ලි හම්බකළාට ඇති ද??ආත්ම ගෞරව ය ,අපිරිසිදු වටපිටාව ,පරාධීන ස්වරූපය ,අනුන්ගේ අනුකම්පා ව, සමාජ සම්බන්ධ තා,විවේක ය .............කොච්චර කැපකරලද ඔය වගේ කරන්නෙ .............ජීවිතය ,කියන්නෙ කාල ,බීල ජොලියෙ ඉන්න එක විතරද??

හිඟනකමට වඩා බැලමෙහෙකිරීම උසස්..

නිකමට ලිව්වෙ.

නිර්මාණය නම් හරිම අගෙයි .

Lionel Liyanagamage

Rohinie Sisipiya ඇත්ත නංගි, දකින පැත්තට වඩා නොපෙනෙන පැත්ත ඛේදනීය යි.මම තෙලිගු ෆිල්ම් එකක් බැළුවා.වීදි දරුවෙක්, මිනීමැරුමක් සහ මරාදමන ලද අයගේ අම්මාත් වටේ කතාව ගලායනව.නම " ඉටි අම්මා" . පොලිසිය මරණය ගැන සොයන්න උනන්දුවක් නැහැ.ඇය පුතා මැදි කරගෙන පුවත් පතකට කතාව ලියනව.ඇගෙ අරමුණ පුතා මැරුවෙ ඇයි.මිනීමරුවා කවුද යන්න සොයා ගැනීම.අවසානයෙ මිනීමරුවා හමුවෙනවා.ඔහු පාපොච්චාරණය කරනවා බඩගින්න නිසා මුදල් ගන්න කල බාධා කිරීමක් නිසා සිදුවු අහම්බයක් මේ ඛේදවාචකයට හේතුව බව

පසුව අම්මා මෙවැනි දරුවන් වෙනුවෙන් සමාජ ක්රියාකාරිනියක ලෙස කටයුතු කරනවා.

Rohinie Sisipiya

Lionel Liyanagamage ඔව් අයියෙ.......ආත්ම ගෞරව ය ....බල්ලට දාල තමයි ඔය රස්සාවලට බහින්න වෙන්නෙ...දරුවන් නිසා ,බඩගින්නට තමයි සමහරු ඒක ට පෙළඹෙන්නෙ..

නිර්මාණය නම් හරි ලස්සණ යි .ඔයාගෙ පසු වදන හිත කම්පා කළා.

Shirath Kumarasiri

මිනිස්සු විවිදාකාරයි

Mallika Bandara Menike

වංචාව වැරදියි.

1 d

Nalini Dharmalatha Weliwita

වංචා කාරයින් නිසා අහිංසක මිනිස්සුත් ,සංවේදී මිනිස්සුත් අපහසුතාවට පත් වෙනව.

18 h

Mallika Bandara Menike

හැම දෙයක්ම සමහර අය කරන්නේ, වංචනිකව. සාධාරණව වැඩ කරන අයට එයින් සිදුවන්නේ ලොකු හානියක්.

Pemas Gunasinghe

වැඩිම ආදායමක් ලැබිය හැකි රැකියාවක් බව ඔප්පු වෙලා තියන වා

නන්දසේන ශුරින් ගේ ගවේෂණ මගින් වගේම ළඟ දී කර ඇති සමීක්ෂණ මගිනුත් පෙන්වා දී ඇති නිසා මේ වැඩේ වඩා හොඳ රැකියාවක් බව කිව හැකියි

Parana Gama Ariyapala

යමුද සතියට දෙතුන්පාරක්

අපිත් හනිකට කොහෙ කොහේහරි 

Pemas Gunasinghe

Parana Gama Ariyapala හරියට හරි sir යමු මාත් එකතු වෙන්නම්. හොඳම ආදායම ලැබෙන්නෙ කතරගම ලු. මේ දවස් වල සිරීපාදේ පාර වුනත් හොඳ ඇති 


A day in the life

Friday, February 09, 2024

ලංකාවේ විශාලතම සෙල් ලිපිය






ශ්රී ලංකාවෙන් හමුවූ විශාලතම සෙල් ලිපිය පිළිබඳව මූලික වාර්තාවක් ඒ සම්බන්ධයෙන් පත්කළ විශේෂ කමිටුව විසින් අද එළිදැක්වීය.
රජයේ ප්රවෘත්ති දෙපාර්තමේන්තුවේදී එම විශේෂ මාධ්ය හමුව පැවැත්වුණි.
මෙම සෙල්ලිපියේ පිටපත් අනුව එය කිස්තුපූර්ව දෙවන සියවසේ මුල් භාගයට හෝ ඊට පෙර සමයකට අයත් එකක් බවට තීරණය කළ බව එම මාධ්ය හමුවට එක්වූ ශ්රී ජයවර්ධනපුර විශ්ව විද්යාලයේ පුරාවිද්යා අධ්යයන අංශයේ මහාචාර්ය කරුණාසේන හෙට්ටිආරච්චි මහතා පැවසීය.
මේ අතර එම සෙල්ලිපියේ බ්රාහ්මීය අක්ෂර පේළි 10ක් සහ ඇති බවත් මෙරට ඉතිහාසයේ මෙතෙක් ශිලා ලේඛනවල දැකගත නොහැකි අතිශය දුර්ලභ සංකේත 6ක් හාමුවී ඇති බවත් මහාචාර්යවරයා සඳහන් කළේය.

 


එසේම අදාළ ශිලා ලේඛනයේ සැළකිය යුතු ප්රමාණයක් ගෙවී ගොස් ඇති බවත් එය සමස්ථ ලේඛනයෙන් ප්රතිශතයක් ලෙස සියයට 60ක් පමණ වන බවත් මහාචාර්යවරයා වැඩිදුරටත් සඳහන් කළේය.
ඒ අනුව ඉතිරි සියයට 40කට කොටස අතරින් හඳුනාගෙන ඇති අක්ෂර පේළි අනුව දළ අර්ථයක් සකස්කරගැනීමට හැකි වූ බවද මහාචාර්යවරයා වැඩිදුරටත් සඳහන් කළේය.
එහි බ්රාහ්මීය අකුරු 24ක් උපයෝගී කරගනිමින් සකස් කර ඇති අතර මුළු ශිලා ලිපියේම අකුරු 1000කට ආසන්න ප්රමාණයක් තිබී ඇත.
භික්ෂූන් වහන්සේලාට ජලය අත්යවශ්ය වන බැවින් එම කඳු මුදුනට ජලය සැපයීමක් ගැනද එම ශිලා ලේඛනයේ සටහන්ව ඇති බව මහාචාර්යවරයා පැවසීය.
මේ අතර ස්වාමීන් වහන්සේලාට ලෙනක් පූජා කිරීම ගැනත් දාගැබක් කරවා පූජා කිරීම පිළිබඳවත් මෙම සෙල් ලිපියේ සඳහන් ව ඇති බව මහාචාර්ය කරුණාසේන හෙට්ටිආරච්චි මහතා සඳහන් කළේය.
එසේම සංඝයා වහන්සේ ගැන භක්තිවන්තයෙකු ගැන එම ශිලා ලේඛනයේ සඳහන්ව තිබී ඇත.
මේ අතර ඒ සම්බන්ධයෙන් විමර්ශන සිදුකළ කමිටුව කිසියම් අස්වැන්නක බද්දක් පිළිබඳවද සටහනක් තිබූ බවට විශ්වාසය පළකරන බවද මහාචාර්යවරයා වැඩිදුරටත් පැවසීය.
බරජය නම් කුටියක් සාදවා සංඝයාට පූජා කිරීම ගැන ද මෙහි සඳහන් ව ඇති බව මහාචාර්යවරයා පැවසීය.
එහි පළමු සහ දෙවන පේළිවල සඳහන් අකුරු කියවාගැනීමට අපහසු වූ බව සඳහන් කළ මහාචාර්යවරයා වැඩිදුරටත් සඳහන් කළේ එහි දීපරාජ නම් රජ කෙනෙකු පිළිබඳව, ශිව නම් පුද්ගලයෙකු ගැන මෙන්ම බඝුබශිග නැමැත්තෙකුගේ බිරිඳ පිළිබඳව එහි සඳහන් ව ඇති බවය.

 


මෙම ලිපිය තුළ මැණික් ව්යාපාරිකයෙකු ගැන සඳහන් ව ඇති අතර එහි සිව්වැනි පේළියේ ගම්පාලක කෝලිත නමැති පුද්ගලයෙකු ගැන සඳහන්ව ඇති බවත් මහාචාර්යවරයා සඳහන් කළේය.
ගම්පාලක කෝලිත නමැති පුද්ගලයා විසින් මාර්ගයක් සකස් කිරීම සම්බන්ධයෙන් එහි සටහන් ව ඇති අතර තිස්ස නමැති කුමාරයෙක් ගැනද එම ලිපියේ සටහන් ව ඇති බව මහාචාර්යවරයා සඳහන් කළේය.
සූරතිස්ස නමැති කුමාරයෙක් ගැනද එම ලිපියේ සඳහන් ව ඇති බව මහාචාර්යවරයා එම මාධ්ය හමුවේදී පැවසීය.
මේ අතර ගම්දරුවන්ගේ ප්රමුඛාචාර්යවරයෙකු ගැනද තෙරුන් වහන්සේ නමක් පිළිබඳවද එහි සඳහන් ව තිබූ බව මහාචාර්යවරයා වැඩිදුරටත් සඳහන් කළේය.
දකුණු දිශාව ගැන යම් සඳහනක් අදාළ සෙල් ලිපියේ සඳහන්ව තිබූ බවද මහාචාර්යවරයා සඳහන් කළේය.
විශාකා නම් කුමාරයෙකු පිළිබඳවත් බ්රාහ්මණ ගමෙහි ඇති අරිය නම් වෙළෙඳ ආයතනයක් ගැන ද මෙම සෙල් ලිපියේ සඳහන්ව තිබූ බව මහාචාර්යවරයා පවසයි.
2023 වසරේ ජූලි මස 10 වනදා මෙම සෙල්ලිපිය හඳුනාගනු ලැබීය.
Copyright ©2023 Ada Derana. All rights reserved.

අපේ ඉතිහාසය ලියා ඇත්තේ එදි නෙදා නෙවෙයි.සමහර අවස්ථාවලදී අවුරුදු 10 , 15 ,20 . 25, &30,35, හෝ ඊටත් පසුව. එමනිසා සමහර අවස්ථාවලදී වැරදි තොරතුරු ලියවෙලා. තියෙනව. අද කාලයේ සිදුවන දේවල් දෙස බලන්න. එකම ප්‍රවෘත්තිය විවිධ අයුරින්. ඒනිසා සෙල්ලිපි නිවරදි ඉතිහාසය දැන ගැනීමට ඉතා වැදගත්.(සිංහ සීවලී කතාව , විජය කුවෙිණී කතාව ඇතුලු බොහෝ තොරතුරු අප අසා ඇති ආකාරයට වඩා වෙනස් විය හැකියි.

A day in the life