Sunday, August 20, 2023

අපේ සිංහල .



සිංහල භාෂාව යනු ලෝකයේ එක් කුඩා රටක, කුඩා පිරිසක් පමණක් භාවිත වන අතිශය නොවැදගත් භාෂාවක් බව බොහෝ දෙනා විශ්වාස කරති. ඒ කතාවේ ඇත්ත නැත්ත කුමක්දැයි කරුණු සහිතව විමසා බලමු.
1. ලෝකයේ භාෂා 7000ක් පමණ ඇත. මව්භාෂා ලෙස ඒවා භාවිත කරන ජන සංඛ්යාව අනුව මේ භාෂා පෙළ ගැස්වූ විට (චීන, ස්පාඤ්ඤ, ඉංග්රීසි, හින්දි, බෙංගාලි ආදී ලෙස) සිංහල භාෂාවට හිමිවන්නේ එහි ඉහළම ස්ථානයක් වන 68 වන ස්ථානයයි.
2. සිංහල භාෂාව මව්භාෂාව ලෙස කතා කරන මිලියන 17ක් පමණ ලෝකයේ ජීවත් වෙති. අනෙකුත් භාෂා කතා කරන ජනගහනය සමග සසඳන කල එය කුඩා අගයක් නොව අතිශයින් විශාල අගයකි.
3. ගූගල් සමාගම පරිවර්තන සේවා සපයා ඇත්තේ ලෝකයේ භාෂා 7000ක් අතරින් ප්රමුඛ භාෂා 109කට පමණි. සිංහල භාෂාවද ඒ 109ට ඇතුළත් වේ.
4. සිංහල යනු චීන, හීබෲ, දෙමළ, සංස්කෘත, ග්රීක, ලතින්, ඊජිප්තු ආදී වූ ලෝකයේ පැරණිම භාෂාවන් අතරට අයත් වන භාෂාවකි.
5. පැරණි බව පමණක් නොවේ. එය අඛණ්ඩව පරිණාමය වන සජීවී භාෂාවකි. අද වන තුරුත් තමන්ගේ පැවැත්ම ජයග්රාහීව තහවුරු කරගෙන සිටින භාෂාවකි. ලෝකයේ ඇතැම් පැරණි භාෂා අද වන විට සපුරා අභාවයට ගොස් තිබුණද සිංහල භාෂාව ඒ ඉරණමට ගොදුරුව නැත.
6. අවුරුදු 2300කට පෙර අපේ මුතුන් මිත්තෝ අපේ භාෂාවෙන් ගද්ය රචනා ලිවීමට සමත් වූහ. මේ අගය මීට වඩා ඉහළ බවටද බොහෝ වාද විවාද තිබේ.
7. අවුරුදු 1500කට පෙර සිට අපේ මුතුන් මිත්තෝ අපේ භාෂාවෙන් කවි ලියූ බවට සාක්ෂි බොහෝය. භාෂාවේ සියුම්තම ස්ප්රීතුව ලෙස සැලකෙන කවි ලිවිය හැක්කේ ඉතාම දියුණු භාෂාවකින් පමණි.
8. දැනට හමුවන පැරණිම සිංහල කවි වන සීගිරි කුරුටු ගීවල වයස සලකා බැලුවද ඒවා වසර 1300කට වඩා පැරණිය.
9. අනුරාධපුර යුගයේ සිට ආරම්භ වූ දියුණු ගද්ය සාහිත්යයක් අපට ඇති අතර, ඒ හා සමකාලීනව එවැනි සම්භාව්ය සාහිත්ය කෘති බිහිකළ භාෂාවක් ලෙස දකුණු ආසියාවේම ඇත්තේ සංස්කෘත භාෂාව පමණි.
10. මනා සංවිධානයක් සහිත තමන්ටම අනන්ය වූ දියුණු අක්ෂර මාලාවක් පැවතීමද සිංහල භාෂාවේ විශේෂ ලක්ෂණයකි. නමුත් ඉංග්රීසි ඇතුළු ලෝකයේ බොහෝ ප්රමුඛ භාෂාවන් රාශියකට තමන්ගේම වූ අක්ෂර මාලාවන් නැත.
11. ඉංග්රීසි, ප්රංශ, ස්පාඤ්ඤ, ඉතාලි, ජර්මන්, නෝර්වේ ඔස්ටි්රයා ආදී යුරෝපයේ ප්රබල භාෂා 150ක පමණ ප්රමාණයක් තම අක්ෂර මාලා ලෙස භාවිත කරනුයේ ලතින් අක්ෂරය. නමුත් ලතින් භාෂාව අද භාවිතයේ නැති තරම්ය.
12. සංස්කෘත, හින්දි, ඇතුළු භාෂා 16ක් පමණ තම අක්ෂර මාලාව ලෙස දේවනාගරී අක්ෂර භාවිත කරයි. නමුත් දේවනාගරී යනු අක්ෂර මාලාවක් මිස යනු භාෂාවක් නොවේ.
13. ඇ, සහ ඈ යන ශබ්ද සඳහා අක්ෂර රූප හෙවත් ඇ කාරය ලෝකයට හඳුන්වා දෙන ලද්දේද සිංහලයන් විසිනි. බොහෝ භාෂාවල ඇ, ඈ ශබ්ද නිරූපණය සඳහා විශේෂිත සංකේත නොමැති අතර, ඇතැම් භාෂාවල ඇ, ඈ යන ශබ්ද පවා ඇතුළත් නොවේ.
14. සිංහල භාෂාවේ ප්රකාශන ශක්තිය අතිශයින්ම ඉහළය. සියවස් ගණනාවකට පෙර රචනා වූ සද්ධර්මරතනාවලිය, ජාතක පොත, ගුත්තිල කාව්යය වැනි කෘති දෙස බැලුවද ඒ බව පැහැදිලිව පෙනේ.
15. අක්ෂර සංකේත හරහා විශාල පරාසයක ශබ්ද රාශියක් ඉතා නිවැරදිව නිරූපණය කිරීමේ හැකියාව සිංහල භාෂාව සතුය. නමුත් ඉංග්රීසි ඇතුළු බොහෝ භාෂාවල අක්ෂර හා ශබ්ද අතර පැහැදිලි තර්කානුකූල සම්බන්ධයක් දක්නට නැත. මේ අනුව සිංහල යනු ලෝකයේ ඇති භාෂා අතරින් අතිශයින්ම ශබ්දානුගත භාෂාවකි.
16. නිරන්තර පරිණාමයට ලක්වීමද සිංහල භාෂාවේ තවත් සුවිශේෂී ලක්ෂණයකි. කුඩා දරුවන්ට තබන සිංහල නම් දෙස බැලීමෙන් වුවද මේ බව පැහැදිලිව හඳුනාගත හැකිය. ඉංග්රීසි බසින් දරුවන්ට තබන නම් වසර සියවස් ගණන් පැරණි ඒවා වුවද සිංහල පුද්ගල නාම දශකයෙන් දශකයට අලුත් වීම සිදුවේ.
17. යටත්විජිතවාදයේ බලපෑම් සහ තර්ජන මැද ලෝකයේ ඇතැම් ස්වදේශික භාෂා මේ වන විට සපුරා අහෝසි වී තිබේ. තුර්කි බස, පිලිපීනයේ ටගලොග්, වියට්නාමයේ චූනෝම්, ඉන්දියාවේ මුන්දා ආදී භාෂා රාශියක් මේ වන විට තම අක්ෂර මාලා වෙනුවට ලතින් අක්ෂර භාවිත කරති. එහෙත් බොහෝ බලපෑම් තර්ජන මැද සිංහලය තවමත් සිය අඛණ්ඩ පැවැත්ම තහවුරු කරගැනීමට සමත් වී තිබේ.
සිංහල යනු ලෝකයේ කුඩා දූපතක අසරණ අනාථ භාෂාවක් යැයි සිතා සිටින ළිංමැඬියන් තමන්ගේ භාෂා උරුමය ගැනත් ලෝකයේ වෙනත් භාෂා ගැනත් මේ කරුණු අවධානයට ගැනීම වැදගත්ය.
උපුටාගැනීමකි




notes of imaginary

Friday, August 18, 2023

මේක ටිකක් පරණ කතාවක්.


රනිල් වික්‍රමසිංහ මැතිතුමන්ගේ දෙවර්ෂ පාලනසමයේ   සිදුවුවක් .

උතුරු මැද පලාතේ පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත්‍රී උත්තමයෙකු සහ විදුහල්පතිවරයෙකු මේ කතාවේ පාත්‍රවර්ගයා වෙනවා. විදුහල්පතිවරයා විශ්‍රාමව වසර ගනනාවකට පසු  මීට තෙවසරකට පෙර දිවංගත වුනා.එවකට තරුන ප‍හේ  මන්ත්‍රී උත්තමයා නම් තාම වේදිකාවේ රග දෙනවා.  

 මීදුමට නෑකම් කියන විදුහල්පති වරයා සෘජු චරිතයක්

ජනප්‍රිය විදුහලක විදුහල්පතිවරයෙක් ලෙස කටයුතු කිරීම අසීරුකටයුත්තක් බව දෙමව්පියන් නොදන්නා කරුණක් විය හැකියි. පන්තියකසිටිය යුතු උපරීම ශිෂය සංඛ්‍යාවද ඉක්මවි ගිය පසුත් සිසුන් ඇතුලත් කරගැණිම අසීරු කටයුත්තක් වන අතර  සිසුන් සංඛ්‍යාව වැඩිවු විට ගුරුවරුන්හට තම සිසුන්ගේ ක්‍රීයාකාරකම්      අගයමින් ඉගැන්වීමේ කටයුතු  පවත්වා ගෙන යාම අසීරු බව දෙමව්පියන් අදහන්නේ නැත.

තම විද්‍යාලයේ සිසුන්ගේ අධ්‍යාපනය සහ අධ්‍යාපන ප්‍රමිතීන් විනය  මුල්තැන ලා සලකන දඩබ්බර  පන්නයේ  අයෙකුවු   විදුහල්පතිතුමා  යකාටවත්  තම  අදහස් වෙනස්  කරන්නට  කැමති .කෙනෙක් නෙමෙයි.රාජකාරි ජීවිතයේ  ගත්ත සමහර තීන්දු තීරණ රස කර මෙනෙහි කරමින් විශ්‍රාම ජීවිතය සුවබර ව ගෙවන්නට හැකි වුනේ විශාල සේවයක් සිසු පරපුර වෙනුවෙන් ඉටු කල නිසා කියලා මීදුම හිතනවා.

හිටපු  ජනාධිපති වරයෙකු ගේද නිජ බිමවු මේ ප්‍ර දේශයේ , බලවත්වු පක‍්ෂයක  මන්ත්‍රී වරයෙකු  ඔහුගේ  බලපරාක්‍රමය පැවති කාලයක මේ විදුහල්පති තුමා රාජකාරි කලේ      ප්‍ර දේශයේ ජනප්‍රිය  පාසලක. මෙකල මන්ත්‍රී තුමා ගේ පාර්ශවය බලවත්ව තිබු නිසා මන්ත්‍රීතුමාද සර්ව බලධාරි ව වැජඹුනා.

මේ කියන වකවානුවේ මන්ත්‍රීතුමාගේ ගෝල බාලයෙකුට තම දරුවා මේ විදුහල්පති තුමා  පාලනය කල විදුහලට ඇතුලත් කර ගැණිමට අවශ්‍ය වුනා විදුහල්පති වරයා හමුව අයදුම්පතක් දී. ඉල්ලීමක් කලද පන්තියේ සිසුන් ප්‍රමානය වැඩි නිසා ඉල්ලුම් පත නිෂ්ප්‍රභාවුනා. පසුව  මංත්‍රී උත්තමයා මගින්ද   දිගින් දිගට  ඉල්ලීම් කලත්   විදුහල්පති වරයාගේ තීරණය වෙනස් වුනේ නැහැ.

මන්ත්‍රී තුමාටත් මේ වැඩේ හිසරදයක් වුනා. ලජ්ජාවටත්කාරණයක් වුනා. එක් දවසක තම පැජරෝවට මංත්‍රී ගෝලයාද නන්වා ගත්  මන්ත්‍රීතුමා   පැමිණ විදුහල්පතිවරයා සොයා  කාර්යාලයට කඩා වැදුනා.

       

 

එතැන් සිට  සිදුවීම එතුමා දිවංගත වන තෙක්ම අතීත රසමුසු තැන් සිහිපත් කරමින් විදුහල්පතිවරයා   රස වින්දේ ඉමහත් සතුටින් .

 

කෝ මේකේ විදුහල්පති ?. මංත්‍රීතුමා බෙරිහන් දෙනවා.

ආයුබොවන් ! 

මංත්‍රීතුමා. විදුහල්පතිතුමාගේ තැන්පත් හඩ.

වාඩිවෙන්න නෙමෙයි මොනවද තමුසේ කරන මේ වැඩේ ?.  මෙයාගේ ළමයා අදම   පාසලට ඇතුලත් කර ගන්න ඕනි .

මංත්‍රීතුමා ,  පන්ති කාමරවල ඉඩ නැහැ පන්තියේ ලමයි හතලිහකට වැඩියි.  නිසා තවත් පන්තියට බරක් වෙන්න ලමයි බාරගන්න බැහැ. 

තමුසේගේ කතා වලින් වැඩක් නැහැ  මේ ලමයා ගන්න ඔනී.

මට නම්  වැඩේ කරන්න බැහැ.  

විදුහල්පති තුමාගේ  සෘජු බාවයට  මන්ත්‍රී  උත්තමයාට අන්තිමේදී මල පැන්නේය.තම ගෝල බාලයන ඉදිරියේදීම හෑල්ලු වීම ඉවසන්න බැරිවුනා.

තමුසේ අමුඩයක් ගස්සලා මේ ස්කොලෙන් පන්නන්නේ තේරුනාද ?      තමුසේ කතා කරන්නේ කා එක්කද ?

විදුහල්පති තුමාත් අතඇරියේ නැහැ.

‘මෙච්චර වෙලානම් මංත්‍රීතුමාත් එක්ක.‘

මංත්‍රීතුමා ,  මම මෙහේට ආවේ දකුණු පලාතේ ඉදන් . මගේඅප්පච්චි ගොවියෙක්. කුඹුරු පිටි වගේම හරකා බාන අප්පච්චිගේ උරුමේ. 

අප්පච්චි වැඩපලට ඇන්දේ අමුඩේ. මාත් මෙහේට ( උතුරුමැද පලාතට ) එන්න ඉස්සෙල්ලා   අප්පච්චීගේ වැඩපලට උදව් උනේ අමුඩේ ගහගෙන.

 

ඉතින් ඔබතුමාට අරුමයක් උන මේ අමුඩේ මට නම්  අරුමයක්නැහැ.              

ගම්මුකෝ රෙදිකෑල්ලක් දැන් අමුඩයක් ගහන්න !.

 

මේ වනවිට මංත්‍රීතුමාගේ ගෝරණාඩුවට වටාපිටාවේ ගුරුවරුන්ද කාර්යාලයට රොක්වෙලා. විදුහල්පතිවරයාගේ දේශණාවට  මන්ත්‍රී උත්තමයාට කට උත්තර තිබුනේ නැහැ.  

 පිරිස මැද මංත්‍රීතුමා කරකවලා අතහැරියා .වගේ අන්දමන්ද වෙලා.

මංත්‍රී තුමා  ගෝලයාත් නංවා ගෙන මේ දඩබ්බරයාට හොද පාඩමක් උගන්නම් යයි සිතා  ගෙන  පලාත් අධ්‍යාපන කාර්යාලය දක්වා පසුබැස්සා.

මෙකල කොන්ද පණ නැති විදුහල්පතිවරු , නියෝජ්‍ය  විදුහල්පතිවරු තමන් දුන් සාක්‍ෂි කට උත්තර දිවුරුම් පෙත්සම් මගින් අස්කර ගන්නා රටක  මේ විදුහල්පතිවරයාට  තිබුනේ නොනැමෙන කෂේරුවක් වීම නිසාඋතුරු මැද පලාතේ සිට මධ්‍යම පලාතට ක්‍ෂණික මාරුවක් ලැබ කොට්ටමෙට්ට අකුලාගෙන යාමට එදා සිදුවුනා. 

රනිල්ගේ දෙවර්ෂ පුර්ණය අවසානයේ මන්ත්‍රී උත්තමයාට පාර්ලිමේන්තුව අත්හැර ගෙදර නතරවන්න සිදුවුනා.  විදුහල්පතිවරයා  මධ්‍යම පලාතේ සිට නැවත එම පාසලටම විදුහල්පතිවරයා ලෙස  පත්ව  පසු කාලයේ  අධ්‍යාපන නිලධාරියෙක්ව විශ්‍රාම ගියා.

ජීවතුන් අතර සිටි කාලයේත් අර මන්ත්‍රීවරයා ඔහු හැදුන්වුයේ ගරු සරු නැතිව නමින් පමනයි.






notes of imaginary