Tuesday, June 20, 2023

කිරිකෝඩු



මාලිගාවෙ කප් හිටෝල
පෙරහැර මංගල්ලෙට ,අද
කිළි කුණු හෝදල දාලා
ගම්මානෙම එළිය වෙලා .
අලුත්ම ගොම අරං ඇවිත්
ගොම මැටි ගෑවා තනියම
සොපි නැන්දළ එක්ක ගෙහුං
දර මිටි බැඳගෙන ආවා.
දියකපලා ඉවරවෙලා
ආපහු කට්ටිය එනකං
පිලිහුඩුවක් උයන්නෙ නෑ
කිල්ලට අහුවේවි බයට.
දළදා මංගල්ලෙ වෙලේ
බෙර ගහන්න යන්නෙත් අපි
උඩ කරනම් ගහන්නෙ අපි
රජ කාලේ ඉඳලම එන
චාලිත්තරයක් ළු ඒක .
රතු තුප්පොට්ටිය බැඳලා
වෙස් ආයිත්තම් ඇඳලා
අපුච්චලා නටන රඟේ ...
කරඬුව නොවැ වඩම්මන්නෙ !.
ඉලංගමේ මහය වෙච්චි
මයෙ ලොකු අප්පුච්ච වෙච්චි
උඩවෙල නයිදේ කියලයි
හැමෝම ගරු සරු කොරන්නෙ.
දෙයියො බුදුන් අදහන අපි
අවසර ගන්නට ඕනිළු
කප් හිටෝපු දාට, ගමේ
සාන්ති කර්මය කරන්නෙ
ලොකු අපුච්චලා ගෙ ඉඩමෙ .
ගම්බාර දෙයියොත් එදාට
පාන් පැලට වඩිනවා ලු.
හැන්දෑවට මලය එක්ක
මහගෙදරට දුවල යන්නෙ
විලක්කු පන්දම් එළියෙන්
යාතිකාව බලා එන්ට.
කන්ද උඩින් හඳ පායල
රුක් අත්තන මල් සුවඳයි .
පන්දම් එළියෙන් බැබළෙන
මස්සිනාගෙ ඇස් දෙක ළඟ
මට ආසයි ටිකක් ඉන්ට .
පෙරහැර අහවර උණාම
මංගල්ලෙට නැකත් හදල
උජාරුවට මගුල් කන්න
අපුච්ච වචනේ දුන්නට
ළඟින් තුරුල්වෙලා ඉඳන්
පිල් කණ්ඩියෙ රටා පැදුරෙ
නිදාගන්න තියෙනවනම් ..
ආසයි නොවැ ඒත් බයයි...
රෝ.සි.

notes of imaginary

Saturday, June 17, 2023

යුරියා

මුණු පොතේ මිතුරාණන්  කෙනෙක් වු කමල් පී අලහකෝන් සොහොයුරානන් මහත්වු සත්කාරයයක් ආරම්භ කරන ලද්දේ මීට මාස කිහිපයකට පෙරය .රටටම ආදර්ශයක්වු පුරන් වුකෙත් යායක්  නැවත අස්වැද්දීම  ඔහුගේ ව්‍යායාමය විය.

දැන් එතුමානන්  සිරියාවෙන් පිරි කෙත් යායක පින්තූර පල කරන්නේය.  බොහෝ දිනවල පල කරන ව්‍යාපෘති ප්‍රගතිය තවත් අයට ආදර්ශයට මනාය.

 

මේ  අතරවාරයේ පලකර තිබු        ප්‍රගති වාර්තාවක මගේ සිත් ගත් බැවින් උපුටා  සංරක්‍ෂණය කර ගතිමි .එය මෙසේය.

 

 

“................ඊයේ "කෘපනිස තුමා" ගොවිපොළට ආයේ ය.

(කෘෂිකර්ම පර්යේෂන සහකාර නිළධාරී)

"මහත්තයා ගොවි පොළේ ගොවි මහත්තුරුන්ට වුවමනා යූරියා දෙන්ට

ලැයිස්තුවක් වුවමනයි"

ඔහු කීය.

"අපිට යූරියා එපා!" මම කීමි.

කෘපනිසගේ ඇස් උඩ ගියේය.ය

"අපි වවන්නේ ස්වභාවික ක්රමයට.

ස්වභාව ධර්මය අපිට යූරියා දෙන තරම ඇති."

"යූරියා යනු නයිට්රජන් අම්ලය අඩංගු කෘතිම පොහොරකි.

නයිට්රජන් වලින් තොරව පොළව මත ජීවයක් පැවතිය නොහැක.

ප්රෝටීන සහ ඇමයිනෝඅමිල වලින් සියයට 18 ක් පමණ නයිට්රජන් ය.

මේ අත්‍යාවශ්‍යය රසායනික මූලද්‍රව්‍යය ප්‍රධාන කොට

පෘථිව් ගෝලයේ විසිරි පවතීන්නේ වායු ගෝලය තුළ ය.

ඒ සියයට 78 ක් වායු ගෝලය තුළත්,.

සියයට 0.4 ක් පොලොව තුළත්

අවශේෂය ජෛව ගෝලය තුළත් ය.

වායු ගෝලයෙන් නයිට්රජන් උකහා ගත හැකි ශාක සහ

බැක්ටීරියාවන් කිහිප දෙනෙකුට පමණය.

අනෙකුත්,ජීවින් එය ලබා ගනුයේ පසෙනි.

වායු ගෝලය තුළ නයිට්රජන් නිපදවෙන්නේ අකුණු කෙටීම් මඟිනි.

නැතහොත් හෙන සමඟිනි.

අප නොදුටුවත් අපට නෑසුනත් වායු ගෝලය තුළ

අකුණු කෙටීම් දිනකට තුන් දහසක් පමණ සිදුවේ.

මේවා මඟින් වායුගෝලීය සංයුතිය වෙනස් වේ.

වාතය විද්යුත්,ආරෝපනයකට ලක් කෙරේ.

එමඟින් රසායනික සංයෝග ගණනාවක් උපදී.

නයිට්රජන් ඔක්සයිඩ් එකකි.

එය වැසි ජලය සමඟ මිශ්ර වී,පොළවට පතිත වේ.

වර්ෂයකට වර්ග කිලෝ මීටරයකට මෙසේ නයිට්රජන් ටොන් 1.5 ක්

පතිත වන බව කියති.

ඒ නයිට්රජන් ප්රමාණය හොඳටෝම ඇත.

ආණ්ඩුව නොහොත් බහු,ජාතික සමාගම් දෙන නයිට්රජන් අපට වුවමනා නැත.

අතීතයේ අපේ ගොවීහු මෙම රහස දැන සිටියහ.

ඔවුන් කල් යල් බලා ගොවිතැන් කළේ එනිසා ය.

බක් මහ අකුණු අපට නයිට්රජන් දෙන ප්‍රධාන ආකාරයයි.

"හෙණ ගහපන් ගණන් බලාපන්" කීවේ එහෙයිනි.

හෙණ ගහන තරම බලා ගොවිතැනේ යෙදීමයි.

කෘතිම නයිට්රජන් පොළවට ලබා දීම ඇරඹුනේ 1956 දී ය.

එම වසරේ මහ පොළවට කෘතිම නයිට්රජන් ටොන් මිලියන 3.5 ක් ද,

1974 වසරේ ටොන් මිලියන 40ක්ද,

එකතු කරන ලදී.

දැන් පුමාණය ඒ අනුව සිතාගත හැක.

මෙලෙස කෘතිමව පොළවට එකතු කිරීම මඟින් සිදුවන හානි

ඉන් ලබන වාසි වලට වඩා වැඩි ය.

පසෙහි වසන ජීවින් හට මෙන්ම මනුෂ්යයනටද එය අහිතකර ය.

එනිසා අපි යූරියා නොඉල්ලමු.

හෙණ ඉල්ලමු.

,එමඟින් අපට නයිට්රජන් දෙන නිසා ය.

කෘතිම නයිටුජන් යොදා මහ පොළව විනාශ කළ එවුන්ට

ඒ"හෙණ "ම වදී වා කියා පතමු.




notes of imaginary

Friday, June 16, 2023

අයියනායක. - විමලරත්න කුමාරගම

සෙවණැලි අවදි නොමවන වැව් ඉවුරු කොනේ
කාලය විසින් හෑරුව නුග ගසක බෙනේ
මළකා කළුව ගිය ආයුධ කැබලි පෙනේ
දෙවියෙක් නැතද මෙහි බලයක් තිබෙනු දැනේ
බුද ගුරු ශනි හිරුට හිමි හැම දවස් වල
මේ සන්හි‍‍‍ඳේ එළියක් ඇත සවස් කල
ලෙඩ දුක්වලින් මිදුමට බාරයක් කළ
හැම දෙන එතැන රැස්වෙති ගම ගෙවල් වල
වන පෙත දැවෙන විට වැද මළ හිරුගෙ රත
ගණ'ඳුර වසන විට ආලෝකයෙහි නෙත
සඳරැස් ගලන විට තෙරපී සෙවණ මත
එක දෙවියෙක් නොවේ දාහක් එතන ඇත
දෙවි දේවතාවුන් සැරි සරන මහ වනේ
පවතින බලය ඇඟ ලොම් තුඩකටද දැනේ
මොළයෙන් තමා ලෝකේ සුවය වැනසුණේ
මගෙ ගැරහුමට නැත ඒ පිරිස යොමුවුණේ
සන්හිඳ ළඟ බාරයට කිරි ඉතිරීම
කෙම්වර දවස්වල පානින් සැරසීම
වන අතු කඩා ගස් දෙබලක දැවටීම
මා නොකෙරුවත් නොකෙළෙමි එය ගැරහීම
සාගත වසංගත හා එන නියඟ වලින්
සහනය පතා වන දෙවියන් ළඟට කෙළින්
එන මේ පිරිස සැරසීමට නුවණ මලින්
පෙළෙඹෙන අයට අනුකම්පා කරමි මුලින්
ගංගොඩ වටා මෝරන වන ලැහැබ මැන
අහුමුලු නෑර සිය අණසක පතුරු වන
බලවත් අයියනායක, දෙන ගොදුරු ගෙන
මේ අය රකිනු මැන යන එන සියලු තැන
පත්තෑ ගැටුස්සන් දෙබරුන් සිටින තැන
මීමුන් මදින් මත්වී අං මදින තැන
වැව්වල මිනී කන කිඹුලන් ගැනද දැන
මේ අය රකිනු මැන යන එන සියලු තැන
මා පිල් පිඹුරු නයි පොළඟුන් සිටින තැන
අලි කොටි වළස් මුළු කොළහල කරන තැන
නිතරම ඔබ පුදන මේ අය ඇඳින ගෙන
බලවත් දෙවිතුමනි දිව රෑ රකිනු මැන

notes of imaginary