Wednesday, September 28, 2022

මටත් පිස්සු.





පිස්සු හැදෙන්නේ නැතිව තියෙයියැ මේ වෙන දේවල් වල හැටියට. ඒක අහගෙන ඉන්න තව එකෙක් කියනවා. මටත් ඒ වගෙයි කියලා. ඔක්කොටම පිස්සුද ? මම ඉන්නේ ගගක් අද්දර. දිය ඇල්ලකුත් තියෙනවා ලස්සන. නිවාඩු දවස් වලට සති අන්තයේ  ජෝඩු ජෝඩු අත්වැල් බැද ගෙන ගගයි ඇල්ලයි බලන්න යනවා. වැඩිහිටියොත් දූදරුවෙත් එක්ක එනවා. ජෝඩු ජෝඩු එන සමහර ජෝඩු වල එල්ලා ගෙන තියෙන බෑග් දිහා බලපුවම කන්න බොන්න දේවල් වලට අමතරව සී.ආර්.පොත් ඒ 4 කොළ මිටිත් පේන්න තියෙනවා.

පසුගිය දවසක මම නිකමට  හිතුවා උපකාරක පන්තියක් වත් ගගේ තියෙනවද කියලා?. මට හම්බු උන උත්තරේ අප්‍රබංශ එකක්. “ අපිට නොයෙක් රෝගාබාධ ඇතිවෙනවා. අපේ මනසත් ඒ වගේම රෝගීවෙනවා . මනසේ ඇතිවන රෝග හඳුන්වන්නේ මානසික රෝග කියලා. සාමාන්‍ය වහරේ පිස්සුව කියලත් හදුන්වනවා. මානසික රෝගයන වචනය ඇසු පමණින්ම අපගේ සිතට දැනෙන්නේ බයක්. ලජ්ජාවක්. මානසික රෝගවලට ගොදුරු වූවන් දෙස බලන්නේ ද අවඥාසහගත ලෙසය. මෙය ඉතා වැරැදියි. ඒ ගොල්ලත් සමාජ ගතව සිටින රෝගින් කොටසක් පමනක් කියන සිතිවිල්ල අපි ඇති කර ගන්න ඕනී.

ඉතින් මේ ගගට එන තරුන ජෝඩු වලට මේ අදහස් ආදේශ කරන්න පුළුවන්ය. මට උත්තර බැන්ද මනුස්සයටත් පිස්සු!.ඒක මට අදාල වෙන්නේ කොහොමද ? ගගේ වතුර සද්දේ හෝ හෝ ගාලා ඇහෙනවා. හෝර්ටන් තැන්නට වැස්සොත් වතුර ගගට එකතු වෙනවා. හොර්ටන් තැන්නට වහිනවා ඇත්ද ? මේ වහින මාස නෙමෙයි.ඔක්කෝම්බර් 10 -15 වෙන කොට නම් මෝසම් වැහි පටන් ගන්නවා. අහස දිහා බලාගෙන බණ්ඩේ උන්නැහේ අනාවැකියක් කිව්වා. ගගත් ඔහේ කම්මැලිකමින් ගලා ගෙන යනවා ඇති.

මගේ උපදේශකයා කතාව දිගටම කරගෙන යනවා. මම ආයෙත් පරන කල්පනාවට වැටුනා.
.
මානසික ‍රෝග සදහා මීට දශක පහකට හයකට පෙර විධිමත් ප්‍රතිකාර තිබුනේ නැහැ. බලි තොවිල් වැනි යාතු කර්ම සමග පාරම්පරික වෛද්‍යකර්ම යොදවා ගත්තා. බටහිර වෛද්‍ය ක්‍රමය අනුගමනය කල අංගොඩ මුල්ලේරියා රෝහල්වලට මානසික රෝගීන් යොමු වුවත් එය ජනප්‍රිය වෛද්‍ය ක්‍රමයක්‍ ලෙස පිලිගෙන තිබුනේ නැහැ. ඒ වගේම අද මෙන් බටහිර ක්‍රමවලත් ක්‍රියාශිලී ඖෂධ වර්ග තිබුනේ නැහැ. එකල කියවුන දේශිය පාරම්පරික වෛද්‍ය ක්‍රමයන්‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍.විධිමත් සහ ප්‍රතිපලදායි වෛද්‍යක්‍රමයන් වුනේ නැහැ. දැන් නම් සෑම ජාතික රෝහලකම වාගේ මානසික රෝගීන් සදහා ප්‍රතිකාර කරනවා. අපිට ලගම තියෙන රෝහලේ 18 වාට්ටුව වෙන් වෙලා තියෙන්නේ එවැන්නන්ට.ඒ කාලේ 134 දැන් හැම පැත්තටම වලංතු නැහැ. අර ප්‍රාදේශීය දේශපාලකයන් ගාල් කරන්න පලාත් සභා තියෙනවා වගෙයි කියලා කතාවට හවුල් වුන පුංචා කියනවා.පුංචාටත් පිස්සු. පලාත් සභායි මනෝවෛද්‍ය ඒකකයි එකට යන්නේ කොහොමද?.  

මේ කතාව එවර වෙන්නේ නැහැ. ගග ගලන්නා වගේ.දියඇල්ල ඇද හැලෙන්නා වගේ .

මම ඊයේ කිව්වනේ හෙටත් මේ විකාරේ දොඩවන්න එනවා කියලා. ගග ගැන අහලාත් ඇතිවෙලා ඇති. මම වාඩි වෙලා ඉන්න තැනට ගගට එන පාර මීටර් හාරසියයක් විතර දුරට පේනවා. අතේ එල්ලිලා එන අය කරේ එල්ලිලා එන අය බැරි බර ගානේ කුඩේ උසට උසේ අල්ල ගෙන එන අය  මාව දකින්නේ නැහැ. එත් මට ඒ ගොල්ලන්ගේ  විච්චූරන පේනවා. අනේ අපොයි කියලා අපිට හිතුනත් තරුන උදවියට ගැටවර ගැටවරයින්ට මේ උනුහුම චමත්කාරයක්....

මේවා පිස්සු වැඩ කියලා හිතෙන කාලයක් එනවා. මම පීලි පනිනවා වගේ දැනුනානේ. ඉන්න මම ට්‍රැක් එකට පනිනකම්...වර්තමානය වන විට ශාරීරික රෝග මෙන්ම මානසික රෝග ද වැඩිදියුණුවු ඖෂධීය ප්‍රතිකාර මඟින් හෝ වෙනත් චිකිත්සක ප්‍රතිකාර මඟින් සුවයක් ලබා ගන්න පුළුවන්, නැතිනම් අඩුම තරමේ රෝගය පාලනය කළ හැකි බව වටහා ගෙන තියෙනවා.
මානසික ආබාධවලට ගොදුරු වූ පුද්ගලයින් පිළිබඳව සැලකීමේදී බරපතළ සහ බරපතළ නොවන මානසික රෝගවලට ගොදුරු වී ඇති සංඛ්‍යාව සමස්ත ජනගහනයෙන් සියයට 8 – 10 වගේ ප්‍රමාණයක්.
බරපතළ ගණයේ මානසික රෝගවලට ගොදුරු වී ඇති සංඛ්‍යාව සියයට 2 ක්  විතර වෙනවා. මේ ගනන් හිලව් වෙනස් වෙන්න පුළුවන්.

මේ කාලේ ආතතිය හැමෝටම තියෙනවා. තරුනයින්ට ඇති ආතතිය වේගයක් වෙලා පසුගිය කාලේ ගලා ගියා. සමහරුන්ට ඇතිවු ආතතිය රටෙන් බැහැර වෙලා සමනය කර ගත්තා. තවත්  සමහරුන්ට ඇති ආතතිය ප්‍රවෘත්ති සාකච්චා තියලා සමනය කර ගන්නවා .

අපේ ආතතිය මේ උන්දැලා දවසින් දවස වැඩිකරනවා. ඒක නේ මම කිවේ අපිට පිස්සු කියලා.

කමක් නැහැ අපි බරපතල  විග්‍රහයකට එමු.

මොළය ආශ්‍රීතව ඇතිවන අබාධ මානසික ආබාධ  කියලා කියනවා. එවැනි රෝග ඇතිවීමට ජානමය හේතු,. හදිසි අනතුරු නිසා මොළයට වන හානිහේතුවෙන්න පුළුවන් .බොහෝ දෙනෙක් වෙතින් මානසික ආබාධ මතු වන්නේ වයස අවුරුදු 16 පමණ කාලයේ සිට. එතැන් සිට එම රෝගියා මුළු ජීවිත කාලයම ගෙවන්නේ මානසික ආබාධිත තත්ත්වයෙනි.
කිසියම් රෝගයක් නිසා ආබාධ තත්ත්වයට පත්වී ගෙවීමට සිදුවන කාලය සහ කිසියම් රෝගයක් නිසා අහිමි වන ජීවිත කාලය ප්‍රතිශතයක් ලෙස ගත් විට එම අගය සියයට දොළහයි දශම හයකි. මෙය අනෙක් රෝග හා සසදන විට ඉහළම අගයක්.
මෙය ඉහළ අගයක් වීමට ප්‍රධාන හේතුව වන්නේ මානසික රෝග බහුලව ඇතිවන්නේ නව යොවුන් වියේදී වීම නිසා. එසේම බරපතළ මානසික රෝගීන් සියයට අසූවක්ම දීර්ඝ කාලීනව පීඩා විදිනවා.
එම නිසා මානසික රෝගවලට දීර්ඝ කාලීනව ඖෂධ භාවිතාව අවශ්‍ය වෙනවා.

අප සමාජයේ බහුලව ඇති ප්‍රබල මානසික රෝග සංඛ්‍යාව 3 කි.
1.
භින්නෝන්මාදය,
2.
භාවික උන්මාදය,
3.
විෂාදය.
බිය, කාංසාව, ග්‍රස්ථිය මත්ද්‍රව්‍ය වලට ඇබ්බැහි වීම වැනි උග්‍ර නොවන මානසික ආබාධයන්ගෙන් ද බොහෝ දෙනෙක් පීඩා විඳිනවා.

 

මේ අතර අපිට පහල වෙලා ඉන්න දේශපාලිකාවක්ගේ ආර්ථික උපදේශය කංසා වවා ස්වයංපෝෂිත වමු කියලයි. හොදට හිටී නේ.....මුන්ටත් පිස්සු කියලා හිතෙන වාර අනන්තයි.


notes of imaginary
 

මීදුම Published @ 2014 by Ipietoon