පන්සල් බිම නිසලය .

මමත් අප දෙතුන් දෙනාත්  බුදු මැදුරේ  දෙ අත් වැද ගෙන පිරිත් නුල් පටත් පටලවා ගෙන එකත් පසව දැහැන් ගතව සිටිමි.  හිමිවරුන් කිහිප  නමකගෙ පිරිත් සජ්ජායනය පාලි වචන   සජ්ජායනයේ ඇත්තේ ගීතවත්   බවකි.

බුදුන් වහන්සේගේ සියලූ දේශනා මෙන් ම පිරිත් දේශනා ද වදාළා ඇත්තේ පාලි භාෂාවෙනි. අප අසන කියන සියලූ ගාථාවල කිසියම් රිද්මයානුකූල භාවයක් පෙන්නුම් කරනු ලබන්නේ ද  එබැවිණි.
‘‘එවං මෙ සුතං, එකං සමයං භගවා සාවත්‍ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. අථ කො අඤඤතරා දෙවතා අභික්‍කන්‍තාය රත්‍තියා අභික්‍කන්‍තවන්නා කෙවලකප්පං ජතෙවනං ඔභාසෙත්‍වා යෙන භගවා තෙනුපසඬ්කමි. උපසඬ්කමිත්‍වා භගවන්‍තං අභිවාදෙත්‍වාඒකමන්‍තං අට්ඪාසි.එකමන්‍තං ඪිතා ඛො සා දෙවතා භගවන්‍තංගාතාය අජ්ක්‍ඞභාසි :-’’

මුලින් දේශනා කල ගාථවේ සිංහල අරුත මෙසේය.

‘‘එක් කාලයක බුදුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර අනේපිඬු සිටතුමාගේ දෙව්රම් වෙරෙහි වැඩ සිටියෝ ය. එවිට එක්තරා දෙවියෙක් රාත්‍රී පළමු යාමයේ  දී මුළු ජේතවනය ම ඒකාලෝක කරමින් බුදුන් වහන්සේ වැඩසිටි ස්ථානයට සැපත්  වූවේ ය. පැමිණ උන්වහන්සේට ගෞරවාපූර්වක ව වැඳ නමස්කාර කර සිටියේ ය. එසේ ගෞරවාපූර්වකව වැඩ සිටිමින් ඒ දෙවියන් බුදුන් වහන්සේට  මෙසේ කියා සිටියේ ය.’’

පිරිත් පටන් ගන්නේ එසේය. හැම පිරිතකටම නිදාන කතාවක් වෙති. අප නිතර අසන සෙත් පිරිතෙහි ඇත්තේ එදිනෙදා අපේ ජීවිතය පවත්වා ගෙන යාමේදී ඇවැසි වන උපදෙස් මාලාවකි.

 

 අප සියලූ දෙනා පුරුදු පුහුණු වී සිටින්නේ සංඝයාවහන්සේලා විසින් දේශනා කරනු ලබන පිරිත් ශ්‍රවණය කර සාධුකාර පිරිනැමීම පමණි. සැබෑ බෞද්ධයන් නම් කළ යුත්තේ අදාළ පිරිතෙහි වචනාර්ථය මැනවින් අවබෝධ කර ගෙන ඒ අනුව තම දිවි පෙවෙත සකසා ගැනීම යි

 

පිරිත් නුලක් අත බැදීමෙන් ආශිර්වාද ලැබු බවක් ප්‍රදර්ශණය වේ. එය වර්තමානය වන විට මෝස්තරයකි. තරාතිරම දක්වන හැදුනුම් පතකි.

කඹයක් තරම් නූල් බැද ඇති අත්ද  නැතිවා නොවේ

 

 පිරිත් සජ්ඞායනයේ දී පවත්නා රිද්මයානුකූල භාවය නොමැති වූයේ නම් එය ශ්‍රවණය කිරීම සඳහා මිනිසුන් නො පෙළඹෙන බව වෙසෙසින් සඳහන් කළ යුතු නොවේ. එහෙත් අප උකහා ගත යුත්තේ එහි ශබ්ද රසය හෝ රිද්මයානුකූල භාවය නොව අදාළ පිරිතෙහි අඩංගූ ‘වචනාර්ථ’ යයි. 

 නමුදු එදා සිට අද දක්වා කිසිදු බෞද්ධයෙක් මේ පිළිබඳ ව අවධානය යොමු කර ඇති බවක් දක්නට නොලැබේ. 

  

පැයක පමන සෙත් පිරිත් සජ්ජායනයේදී  එකිනෙක ගාථා පැහැදිලි කිරීම විසල් මෙහෙයුමක් නිසා මංගල සූත්‍රයේ මේ ගාථා දෙක උදාහරණයක් ලෙස දක්වමි.

 01. බහු දෙවා මනුස්සාච - මංඞලානි අචින්‍තයුං

      ආකක්‍කමානා සොත්‍ථානං - බ්‍රෑහි මඞගලමුත්‍තමං

“ තම යහපත කැමති වන්නා වූ බොහෝ දෙවියෝ ද මංගල කරුණු ගැන සිතූහ. උතුම් මඟුල් කරුණු වදාළ මැනවි.“

මෙම ආරාධනයට බුදුන් වහන්සේ පිළිතුරු දෙන්නේ මෙසේය.

02. අසෙවනා ච බාලානං - පණ්ඩිතානඤ සෙවනා

      පූජාච පුජනියානං - එතං මඞගලමුත්‍තමං

“නුවණ මඳ බාලයන් ඇසුරු නො කිරීම, නුවණැති පණ්ඩිතයන් ඇසුරු කිරීම, පිදිය යුත්තන් පිදීම, යන මේවා උතුම් මඟුල් ය. “

 

පිරිත් ශ්‍රවණය කර ඉන් සෙත් ශාන්තියක් ලබා ගැණිමට නම් නුලක් අත බැද දිය පොදක් තොල ගා හිස පිරිමැදීමෙන් කල නොහැකි කටයුත්තකි. පිරිත්

දේශනයේ අන්තර්ගතය තේරුම් ගෙන ඒ අනුව ජීවිතය හැඩ ගස්වා ගැනීමෙන් පමනක් කල හැක්කකි.

 පැවිදි සමාජය ගතානුගතික බවින්  මිදි   වර්තමාන සමාජයට ගැලපෙන පරිද්දෙන්  විවෘතව දහම ගැන සාකච්චා කිරීමට කාලය පැමින තිබේ.  

එසේ හෙයින් සැබෑ බෞද්ධයන්ගේ යුතුකම සහ වගකීම වනුයේ උන්වහන්සේ පහදා දුන් කරුණු කාරණා පිළිබඳ නිවැරදි දෘෂ්ටි කොණයකින් බලා, ඒ සියල්ල නිවැරදි ව ග්‍රහණය කරගෙන තමාගේත් මතු පරම්පරාවේත් යහපත උදෙසා එකී සත්‍යය ලොවට හෙළිදරව් කිරීම ය.

notes of imaginary

නිවිති - දියවැඩියාව නිසා ඇතිවන තුවාල වලට ගුණයිි.

නිවිති අවධාණයට ලක් නොවු එළවළුකි. රස කර ගෙන පිසීමට සලාදයක් ලෙස ආහාරයට ගැණීමට නිවිති යොදා ගැනේ. බොහෝ විට පරිප්පු  අධික අල වර්ග හා එක්ව පිසිමට  ගත්විට රස එළවළුවකි‍ෙ නිවිති දියවැඩියා ‍රෝගීන්ට ගුණදායි එළවළුවක් බව බටහිර වෛද්‍ය පරීක්‍ෂකයෝ අනාවරණය කර ගෙන තිබේ.

විටමින්, ප්‍රතිඔක්සිකාරක, ග්ලූටමින් සහ සින්ක් ඇතුළුව මෙම බලපෑම ඇති කළ හැකි සංයෝගවලින් නිවිති පිරී ඇත, නමුත් තුවාල සුව කිරීමට ප්‍රවර්ධනය කිරීමට නිවිති සාරය ඉඩ දෙන යාන්ත්‍රණය  තවමත් අපැහැදිලිව පවතී.

වණ ඇතිවීමට පෙර නිවිති සාරය ලබාගත් මීයන් තුළ වඩාත් තීරණාත්මක තුවාල සුව කිරීමේ ප්‍රතිලාභය දක්නට ලැබුණි.

මීයන් සම්බන්ධයෙන් කරන ලද නව අධ්‍යයනයකින් පෙනී යන්නේ නිවිති, Spinacia oleracea, දියවැඩියා වණ සුව කිරීම ප්‍රවර්ධනය කිරීමට උපකාරී වන බවයි.

නිදන්ගත දියවැඩියා වණ දියවැඩියා රෝගීන් සඳහා බරපතල ගැටළුවක් වන අතර එය මාස කිහිපයක් හෝ වසර ගණනාවක් පැවතිය හැකිය. දියවැඩියා රෝගීන්ගෙන් 15%කට පමණ විශ්වාසදායක ප්‍රභවයක් පහළ අන්තයේ වණ ඇති අතර ඒවා සුව නොවන අතර බොහෝ විට කපා ඉවත් කිරීමට හේතු වේ. නිදන්ගත දියවැඩියා වණ දළ වශයෙන් ලෝක ජනගහනයෙන් 6.3% විශ්වාසදායක ප්‍රභවයකට බලපායි.

නිවිති සාරය දියවැඩියා තුවාල සුව කිරීම වැඩිදියුණු කිරීමට සහ බර අඩු කර ගැනීම ප්‍රවර්ධනය කළ හැකි බව සොයාගෙන ඇත, එය බොහෝ විට අධික බර ඇති දියවැඩියාව ඇති පුද්ගලයින්ට ප්‍රතිලාභයකි. නව අධ්‍යයනයක්වු මෙය  - Scientific ReportsTrusted Source හි ප්‍රකාශයට පත් කර ඇත

පර්යේෂකයන් විසින් නිවිති සාරය වර්ග දෙකක කාර්යක්ෂමතාවය විමර්ශනය කරන ලදී. එකක් ජලය මත පදනම් වූ (ජලජ), අනෙක මත්පැන් මත පදනම් වූ ඒවා විය. ද්‍රවක දෙකම  සුවය ප්‍රවර්ධනය කළහ, නමුත් මධ්‍යසාර මත පදනම් වූ නිස්සාරණයට  ජලයට තරම් ප්‍රබලත්වයක් නොතිබිනි

මෙම අධ්‍යයනයට වැඩිහිටි මීයන් 72ක් සම්බන්ධ වූ අතර ඒවා කාණ්ඩ හයකට බෙදා ඇත:

A කාණ්ඩය - මාසයක් සඳහා කිලෝග්‍රෑමයකට (mg/kg) බරින් යුත් සේලයින් ද්‍රාවණයෙන් මිලිග්‍රෑම් 300ක් නල පෝෂණය කළ දියවැඩියා මීයන්

බී කාණ්ඩය - මාසයක් සඳහා 300 mg/kg සේලයින් ද්‍රාවණයකින් නල පෝෂණය කළ දියවැඩියාව නොමැති මීයන්

C කාණ්ඩය - මාසයක් සඳහා S. oleracea ජලජ සාරය 300 mg/kg නල පෝෂණය කළ දියවැඩියා මීයන්

D කාණ්ඩය - මාසයක් සඳහා S. oleracea මධ්‍යසාර සාරය 300 mg/kg නල පෝෂණය කළ දියවැඩියාව නොමැති මීයන්

E කාණ්ඩය - පර්යේෂකයන් විසින් දියවැඩියා රෝගයට නිරාවරණය කර මාසයක් සඳහා S. oleracea ජලජ සාරය 300 mg/kg නල පෝෂණය කරන ලද දියවැඩියාව නොමැති මීයන්, පසුව අතිරේකයක් සඳහා S. oleracea ජලජ නිස්සාරණය 300 mg/kg නල පෝෂණය කරන ලදී. මස

F කාණ්ඩය - පර්යේෂකයන් විසින් දියවැඩියා රෝගයට නිරාවරණය කර මාසයක් සඳහා S. oleracea මධ්‍යසාර සාරය 300 mg/kg නල පෝෂණය කළ දියවැඩියා රහිත මීයන්, පසුව අතිරේකයක් සඳහා S. oleracea මධ්‍යසාර සාරය 300 mg/kg නල පෝෂණය කරන ලදී. මස.

දියවැඩියා රෝගය ඇතිවීමට පෙර සහ පසු මාස 2ක නිවිති සාරය ලබා ගත් මීයන්, E සහ F කාණ්ඩවල ශක්තිමත්ම, වේගවත්ම තුවාල සුවවීම අධ්‍යයනයෙන් නිරීක්ෂණය විය.

සියලුම කන්ඩායම්වල තුවාල සුවවීම සිදුවී ඇති බැවින් අධ්‍යයන කාලය අවසානයේදී තුවාල සුව කිරීමේ සමහර ක්‍රමවල වෙනස්කම් සැලකිය යුතු නොවේ.

 

වඳ බයොප්සි පන්ච් භාවිතා කරමින් පර්යේෂකයන් විසින් ඇති කරන ලද තුවාල නිරීක්ෂණය කිරීමෙන් තුවාල සුව කිරීම තක්සේරු කරන ලදී. ඔවුන් VEGF විශ්වාසනීය මූලාශ්‍රය, රුධිරයේ සීනි මට්ටම සහ බර අඩු කර ගැනීම ඇතුළුව සුව කිරීමට අමතරව විවිධ සාධක මැනිය.

දියවැඩියා රෝගයේදී තුවාල සෙමෙන් සුව වන්නේ ඇයි?

මෙම අධ්‍යයනයට සම්බන්ධ නොවූ ලියාපදිංචි පෝෂණවේදිනියක වන Yelena Wheeler තුවාලය සුවවීම සිදුවන ආකාරය වෛද්‍ය පුවත් ටුඩේ වෙත පැහැදිලි කළාය.

“රතු රුධිර සෛල නව පටක වල පදනම වන්නේ කොලජන් නිපදවන බැවිනි. කොලජන් නව සමේ පටක සාදයි, එය තුවාලය මත වැඩෙන අතර, එය සුව කිරීමට සහ ප්රමාණය අඩු කිරීමට හේතු වේ," ඇය අපට පැවසුවාය.

තුවාලයක් සිදු වූ විට, සුදු රුධිරාණු, ප්‍රෝටීන, පෝෂ්‍ය පදාර්ථ සහ ඔක්සිජන් සමඟ බැඳුණු රතු රුධිර සෛල කැටි ගැසීම සහ සුව කිරීම සඳහා යවනු ලැබේ, ලියාපදිංචි පෝෂණවේදියෙකු වන සීසර් සවුසා ද අධ්‍යයනයට සම්බන්ධ නොවන බව පැවසීය. "මෙම සංයෝග සියල්ලම තුවාල සුව කිරීමේදී ඔවුන්ගේ කාර්යභාරය ඇත," ඔහු පැවසීය.

කෙසේ වෙතත්, දියවැඩියා රෝගීන් සඳහා, "රුධිර සීනි මට්ටම ඉහළ යාම රුධිර වාහිනී දැඩි වීමට හේතු විය හැක, සංසරණය මන්දගාමී වීම සහ පටක වලට ඔක්සිජන් සැපයුම අඩු කරයි" යනුවෙන් පර්යේෂණයට සම්බන්ධ නොවූ ඒකාබද්ධ ලියාපදිංචි පෝෂණවේදියෙකු වන Kelsey Costa පැහැදිලි කළේය.

 

"මෙය සුදු රුධිරාණු වල ක්‍රියාකාරිත්වය අඩාල කරයි, තුවාලයක් ආසාදනය වීමට වැඩි ඉඩක් ඉතිරි කරයි," ඇය පැවසුවාය.

"අතිරේකව, පර්යන්ත ස්නායු රෝග වේදනාව අඩු කිරීමට හේතු විය හැක, එයින් අදහස් කරන්නේ තුවාල නොපෙනී ගොස් ප්‍රතිකාර නොකොට නිදන්ගත විය හැකි අතර විශේෂයෙන් පාදය වැනි පහළ අත් පා වල සුළු තුවාල වලට ගොදුරු විය හැකි බවයි."

නිවිතිවල ඇති පෝෂ්‍ය පදාර්ථ මොනවාද?

නිවිති එහි අනෙකුත් ගුණාංග අතර බොහෝ දෙනෙකුට ආරක්ෂිතව පරිභෝජනය කළ හැකි මෘදු එළවළුවක් බව අධ්‍යයනය සටහන් කරයි. කෙසේ වෙතත්, එම අනෙකුත් ගුණාංග, ප්රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය ඉහළ නැංවීමට අමතරව, තුවාලය සුව කිරීමට සමත් වේ.

“පළමුවෙන්ම, නිවිති සෑදී ඇත්තේ ලුටීන්, ලයිකොපීන් සහ ලිනොලනික් අම්ලය වැනි විශ්වාසදායක ප්‍රභවයක් වන ෆීනොලික් සංයෝගවලින් වන අතර ඒවා ඔක්සිකාරක හානිවලින් සෛල ආරක්ෂා කරන බව පෙන්වා දී ඇත.”

කොස්තා නිවිතිවල ඇති විටමින් C, E, K සහ ශාක රසායනවල වැදගත්කම සඳහන් කළේය: "මෙම පෝෂ්‍ය පදාර්ථ කොලජන් සෑදීම ප්‍රවර්ධනය කිරීම, සෛල වර්ධනය වැඩි කිරීම සහ රුධිර වාහිනී ඝනත්වය වැඩි කිරීම මගින් තුවාල සුව කිරීමට උපකාරී වේ."

නිවිති වල ග්ලූටමින් ද අඩංගු වන අතර එය තුවාල සුව කිරීම සඳහා තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. Sauza ට අනුව, "glutamine යනු arginine සඳහා පූර්වගාමියා වේ, තුවාල සුව කිරීමේ ක්රියාවලීන් සඳහා විශාල වශයෙන් සහභාගී වන ඇමයිනෝ අම්ලය."

ඔහු තවදුරටත් මෙසේ පැවසීය: “ප්‍රමාණවත් තරම් සින්ක් තිබීම කොලජන් ඇතුළු ප්‍රෝටීන් වර්ධනයට අවශ්‍ය වේ. නිවිතිවල ඇති සින්ක් අධ්‍යයනයේ මීයන්ගේ තුවාල සුව කිරීමට ද දායක වන්නට ඇත.

මධ්‍යසාර නිවිති නිස්සාරණයේ තරමක් හොඳ කාර්ය සාධනය එහි ඉහළ ප්‍රතිඔක්සිකාරක සහ ඇමයිනෝ අම්ල ගුණ නිසා සුව කිරීමේ ක්‍රියාවලිය වේගවත් කිරීමෙන් සහ වණ ව්‍යුහය ධනාත්මක ලෙස වෙනස් කිරීමෙන් දියවැඩියා වණවලට ප්‍රතිකාර කිරීමේදී S. ඔලෙරේසියා හි විභවය ශක්තිමත් කිරීම සඳහා ආරෝපණය කළ හැකි බව කොස්ටා පැවසීය.

නිවිති වැළැක්වීම සඳහා භාවිතා කළ හැකිද?

අධ්‍යයනයේ හොඳම ප්‍රතිඵලය වූයේ 50 mg/kg streptozotocin එන්නත් කිරීම හරහා පර්යේෂකයන් විසින් ප්‍රේරණය කරන ලද දියවැඩියා රෝගයට පෙර දැනටමත් නිවිති සාරය ලබා ගනිමින් සිටි මීයන් සඳහා ය.

මෙයින් ඇඟවෙන්නේ තුවාල වීමේ අවදානමක් ඇති පුද්ගලයින්ට සහ විශේෂයෙන් දියවැඩියා රෝගීන් සඳහා නිවිති සාරය රෝග නිවාරණය සඳහා ස්ථානයක් ඇති බවයි.

"මෙම පර්යේෂණය දියවැඩියා ආශ්‍රිත තුවාල, [නිවිතිවල] පෝෂණ ගුණ සහ ප්‍රතිඔක්සිකාරක ධාරිතාව කෙරෙහි අවධානය යොමු කළත්, නව පටක වර්ධනය උත්තේජනය කිරීමෙන් දියවැඩියා නොවන රෝගීන්ට ප්‍රයෝජනවත් විය හැක.

MEDICAL NEWS  පරිවර්ථණයකි.

notes of imaginary

කෙකින්නී

සුදට සුදේ සළු ඇඳගෙන

නුවර පහන් කණු පාමුළ

අතරමං වෙලා සිටිනා

ළපටි කෙකින්නී .

කිරි මුට්ටිය ගඟේ ගියා

ගඟ ඉහළින් කොකුන් ගියා

ඉහිරුණු කිරි කඳුළු වලට

ලංසු තියන්නී .

එරන් රුවට තෝඩු නැතත්

ගෙල වට මුතු මාල නැතත්

කඩුල්ල පැන බරක් අරං

ඒවි කෙකින්නී .

වහළේ දුම් රොටු අතරින්

බතක් මාළුවක් සුවඳට

වැල් ඇඳ උඩ ගිලන් හිමිට

අනල කවන්නී .

පණ පිටින් සිරුර දන් දී

පාරමී සොයා පියඹා

විසිරුණු සළු පොට සකසා

ඒවි හිඟන්නී .

රෝ.සි.

notes of imaginary

කෑලි කැඩිය හැකියි පුංචි දූපතක්

කන්දක් වුණත් නාය යා හැකිය

අන්ධකාර රාත්‍රියක

හිතුවක්කාර කුණාටුවකට හසුව

ලන්ද පාමුල මලක්

තැලී පොඩිවී ගොසිනි

ආර්ථික කුණාටුවකට

කෑලි කැඩිය හැකියි පුංචි දූපතක්

කොඳු නාරටිය කඩා බිඳ දමමින්

සමතලා කළ හැකිය ආත්මය

මේ එහෙව් කාලයක්

පපු කැවුතු පවා හප කරන

යක්ෂ ප්‍රේතයින්ට රජවෙන්ට ඉඩ දුන්න

ආර්ථික අයුක්තියේ උණ්ඩයෙන්

වෙඩි තිබ්බෙ වැඩ කරන මිනිසුන්ට

ඇවිලුණේ පොඩි උන්ගෙ බඩගින්න

මහ එවුන් රයිෆලය අත ගගා

දැවටුවා ලේ බිංදු වහගන්න සුදු රෙද්ද

ආර්ථික යුක්තිය

ගඳ ගහන වීදියේ කුණු ගොඩක

ලන්ද පාමුල මලක්

තැලී පොඩිවී ගොසිනි

මහ කඳු ද නාය ගොස් අවසන්ය

- සෝමලතා හේරත් මැණිකේ

(කවි නොවේ )

notes of imaginary

වස් ආරාධනාව සමඟ බැඳි සිරිත් විරිත්

අප ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේ ඇසළ පුර පසළොස්‌වක පොහොය දිනෙක ඉසිපතන මිගදායේදී ප්‍රථම ධර්ම දේශනය වන “ධම්මචක්‌ක පවත්තන” සූත්‍රය පස්‌වග තවුසන්ට දේශනාකර ඔවුන්ට ඒහි භික්‍ෂු භාවයෙන් පැවිදි උපසම්පදාව ලබාදෙන ලදී. පසුදින එනම් “අවපෑලවියදා” බුදුරජාණන් වහන්සේ එම පස්‌වග භික්‍ෂූන් සමගින් පෙර බුදුසිරිත අනුගමනය කරමින් එම ඉසිපතන මිගදායේම වස්‌විසීම ආරම්භ කරන ලදී. මෙය උන්වහන්සේගේ ප්‍රථම “වස්‌සුපගමනය” හෙවත් බස්‌ සමාදන්වීමයි. එතැන් සිට පන්සාලිස්‌ වර්ෂය තිස්‌සේම ඇසළ පුර පසළොස්‌වක පොහොය දින හෝ අවපෑලවිස? වස්‌ සමාදන් වූහ. එපමණක්‌ නොව එය අනෙකුත් භික්‍ෂුන් වහන්සේලාටද අනුගමනය කරන ලෙස දැන වදාළහ. ප්‍රථම වස්‌විසීම බුදුරජාණන් වහන්සේ කිසිවෙකුගේ ආරාධනාවකින් තොරවම සිදුකළ අතර පසුව සමහර උදවියගේ ආරාධනා මත සිදුකර ඇති බවද පෙනේ. මෙම ක්‍රමය වර්තමාන කාලය දක්‌වාම පැවතගෙන එන ආගමික චාරිත්‍රයක්‌ බවට පත්ව ඇත.

ඇසළ මාසයෙන් ආරම්භ වන අධික වර්ෂා කාලය තුළ ගම්නියම් ගම්වල සංචාරය කිරීම නතර කර ඒ. ඒ. ආරාම තුළ හෝ විහාරස්‌ථානවල රැඳී සිටින ලෙසත්, එම තෙමස තුළ චීවර, පිණ්‌ඩපාත, සේනාසන, ගිලානප්‍රත්‍ය යන සිව් පසයෙන් නොඅඩුව ඇප උපස්‌ථාන කරන බවට උපසම්පදා භික්‍ෂුන් වහන්සේ වෙත ගෞරවයෙන් ආරාධනා කිරීම වස්‌ ආරාධනාවයි.

සෑම වර්ෂයකම ඇසළ පර පසළොස්‌වක පොහොය දින සිට ඉල්මස පුර පසළොස්‌වක පොහොය දින දක්‌වා උපසම්පදා භික්‍ෂුන් වහන්සේ වස්‌ සමාදන්වනු ලබන වස්‌සාන සමයයි. මෙහිදී පෙරවස්‌ විසීම හා පසුවස්‌විසීම යනුවෙන් ක්‍රම දෙකක්‌ද වේ. ඇසළ පුර පසළොස්‌වක පොහොය දින වස්‌ සමාදන්වීම “පෙරවස්‌” සමාදන්වීමයි. යම්කිසි පාලනය කළ නොහැකි හේතුවක්‌ මත එදින “පෙරවස්‌” විසීමට නොහැකි වූ උපසම්පදා භික්‍ෂුන් වහන්සේ “නිකිණි” පොහොය දින වස්‌ සමාදන්වීම පසුවස්‌ සමාදන්වීමයි. මෙය බුද්ධ නියමයකි. ඒ අනුව “පෙරවස්‌” සමාදන් වූ භික්‍ෂුන් වහන්සේ අඛණ්‌ඩව තෙමසක්‌ ගතකර වප් පුර පසළොස්‌වක පොහොයදින මහා පවාරනයෙන් වස්‌ හමාර කරනු ලැබේ. පසුවස්‌ විසූ භික්‍ෂුන් වහන්සේ අඛණ්‌ඩව තෙමසක්‌ වස්‌ මාසිකව සිට “ඉල්” පොහොය දින වස්‌ පවාරණය සිදුකරයි. මේ අනුව පොදුවේ ගත්කල “වස්‌සමය” සාර මාසයක්‌ ලෙස ගැනේ.

මෙම කාල පරාසය තුළදී බුද්ධ නියමය පරිදි උපසම්පදාලත් භික්‍ෂුන් වහන්සේ කවුරුන් විසින් හෝ ආරාධනා කළත් නොකළත් වස්‌ ගිවිසිය යුතුය. එසේ නොකළහොත් එය වරදක්‌ වන්නේය. එකල බුදුරජාණන් වහන්සේට අනේපිඩු මහ සිටුතුමා විශාඛා මහ උපාසිකාව මෙන්ම රජදරුවන්ද වේරඤ්ඤා බ්‍රාහ්මණයා වැනි අයලුන් විසින්ද වස්‌ ආරාධනා කර ඇතිව පැහැදිලිය. එහෙත් ප්‍රථම වස්‌ විසීමත් හත්වෙනි වස “තව්තිසා දෙව්ලොව” වස්‌ විසීමත් බුදුරජාණන් වහන්සේ ස්‌ව කැමැත්තෙන්ම කරන ලද බව පෙනේ.

භික්‍ෂූන් වහන්සේ වෙත වස්‌ ආරාධනා කිරීමේදී අනුගමනය කළයුතු චාරිත්‍ර ක්‍රමයක්‌ද ඇත. බුලත්කොළ (දැහැත්) කිහිපයක්‌ ගෙන එය ගොටුවක ආකාරයෙන් සකස්‌කර සුදු ලේන්සුවකින් වසා ඒ ඒ භික්‍ෂුන් වහන්සේ වෙත පිළිගන්වනු ලැබේ. මෙසේ පිළිගැන්වීමේදී එම පිරිසේ අයෙකු විසින් එසේ පිළිගැන්වූයේ කවර කරුණක්‌ නිසාද යන කාරණය හඬනගා ප්‍රකාශ කළ යුතුයි. පින්වත් ස්‌වාමීන් වහන්ස මෙතැන් සිට ඉදිරිතුන් මාසය මුළුල්ලේ මේ විහාරස්‌ථානයේ රැඳී සිටින ලෙස ආරාධනා කරමි. එම කාලය තුළ දායකයන් වන අපි ඔබ වහන්සේලාට අඩුවක්‌ නොකර සිව්පසයෙන් උපස්‌ථාන කරමි. එම කාලය තුළ අපට අර්ථයෙන් ධර්මයෙන් අනුශාසනා කරන සේක්‌වා. මීට සමාන ආකාරයෙන් එම ඉල්ලීම කළයුතුය. “දැහැත්ගොටු පූහ්ව” යනු මෙයයි.

මේ සමගම සිවුරක්‌ පූජා කිරීමද කරනු ලැබේ. ඒ සඳහා තුන් සිවුරෙන් කවර සිවුරක්‌ වූවද යොදාගත හැකිය. එහි කිසිදු වරදක්‌ නැත. දෙපට සිවුර, තනිපට සිවුර, අඳන සිවුර යන තුන් සිවුරෙන් කවර සිවුරක්‌ ගෙන වස්‌වසන සියලුම භික්‍ෂුන් වහන්සේ වෙත මෙසේ පූජා කිරීම වැසිසළු පූජාව” නමින් හැඳින්වේ. මෙය බුදුරජාණන් වහන්සේ ජීවමානව වැඩසිටි කාලයේ විශාඛා මහ උපාසිකාව බුදුරජාණන් වහන්සේගෙන් කරන ලද ඉල්ලීමක්‌ මත අනුදැන වදාල ක්‍රමයකි. එක්‌ වැසි සමයක භික්‍ෂුන් වහන්සේ පිරිසක්‌ ධාරානිපාත වර්ෂාව මැද තෙතබරිත වූ සිවුරුවලින් යුක්‌තව විහාරයට වඩිනු දුටු විශාඛාවට ඇතිවූයේ මහත් වේදනාවකි. ඒ අනුව බුදුන් වහන්සේ වෙත ගොස්‌ නමස්‌කර කර ඉමියා මහං භන්තේ, සංසස්‌ස යාවජීවං වස්‌සික සාටිකං දාතං” යනුවෙන් ජීවිතාන්තය දක්‌වා භික්‍ෂුන් වහන්සේවෙත වැසිසළු පූජා කිරීමට මම කැමැත්තෙමියි ප්‍රකාශ කළාය. අද දක්‌වාම මෙම ක්‍රමය අනුගමනය කරනු ලැබේ.

දැනට වසර තිහ හතළිහකට පමණ පෙර මෙම දැහැත්ගොටු හා වැසිසළු පූජාකිරීම ඉතාමත් වැදගත් පුණ්‍යෝත්සවයක්‌ ලෙස ඒ ඒ විහාරස්‌ථාන වෙත එම ගම්වල, නගරවල සැදැහැවත් දායක දායිකාවන් සිය ගණනින් ඒකරාශීවී ඉතා උසස්‌ අයුරින් සිදුකළහ. එහෙත් අද මේ කටයුත්ත සඳහා සහභාගි වන්නේ අතේ ඇඟිලි ගණනටත් අඩු පිරිසකි. එය ඉතා කනගාටුදායක සිද්ධියකි.

ලංකාව ඇතුළු පිරිසිදු ථෙරවාදී බුදුදහම පවතින රටවල භික්‍ෂුන් වහන්සේට වස්‌ ආරාධනා කිරීමේදී දැහැත් ගොටුවක්‌ පූජාකරන අතර සමහර රටවල මල් පොකුරක්‌ හෝ මල් වට්‌ටියක්‌ පූජාකර වස්‌ ආරාධනා කරන බව අසා ඇත. ඉන්දියාවේද සමහර වැදගත් ආගමික කටයුතුවලදී මල්වලට ලැබෙන ගෞරවය ලංකාවේදී ලැබෙනුයේ බුලත්වලටය. මේ නිසා අපේ රටේ වැදගත් ආගමික හෝ සංස්‌කෘතික කටයුතු වලදී බුලත් පිරිනමා ආරාධනා කරති. එමනිසා භික්‍ෂුන් වහන්සේට වස්‌ ආරාධනා කිරීමේදී බුලත් හෙවත් දැහැත් භාවිත කරන අතර, පෙරකී පරිදි මල් වට්‌ටිය හෝ මල් පොකුර සංකේතවත් කරමින් එම දැහැත් ගොටුවට මල් කිහිපයක්‌ දැමීමේ සම්ප්‍රදායක්‌ පවතී.

චෛත්‍යයක්‌ ඉදිකිරීමේදී මුල්ගල් තැබීමේ අවස්‌ථාව හා සමාන වැදගත්කමක්‌ භික්‍ෂුන් වහන්සේට වස්‌විසීම සඳහා වස්‌ ආරාධනා කිරීමේ අවස්‌ථාවට හිමිවේ. මෙය මහත්ඵල මහානිසංස ලැබෙන උතුම් පිංකමකි. තෙමස ඉක්‌මවීමෙන් පසු “කඨින චීවර” පූජාකිරීමේ පිංකම චෛත්‍යයක්‌ ඉදිකළ පසු කොත පැළඳවීම හා සමාන උතුම් පුණ්‍ය ක්‍රියාවකි.

අප ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේට දොළොස්‌වෙනි මස ගතකිරීම සඳහා ආරාධනා කරනු ලැබුවේ වේරඤ්ඤා බ්‍රාහ්මණයා විසිනි. ඒ අනුව භික්‍ෂුන් වහන්සේ 500 ක පිරිසක්‌ සමඟ වේරඤ්ඤා ගමට වැඩම කළහ. එහෙත් ආරාධනා කළ බ්‍රාහ්මණයාට මෙය අමතක වී එම තුන්මාසය තිස්‌සේ ඉතා දුෂ්කර පැවැත්මක්‌ ඇතිව ගතකිරීමට සිදුවී ඇත. මෙවැනි තත්ත්වයන් වර්තමානයේද දක්‌නට ලැබේ. සමහර දායක පිරිස්‌ මෙම වස්‌ තෙමස තුළ තමාට හිමි සලාක දානය පිරිනැමීමට අමතක කරන අවස්‌ථා අප අත්දැක තිබේ. ඒ නිසා වේරඤ්ඤා බ්‍රාහ්මණයා අනුගමනය නොකර නිතර විහාරස්‌ථානය ගැන හා වස්‌ සමාදන්වී ඇති භික්‍ෂුන් වහන්සේ කෙරෙහි සැලකිලිමත්ව කටයුතු කිරීමට අදිටන් කරගත යුතුය. මෙම කාලය “පුණ්‍ය කාලය” ලෙස සලකා කටයුතු කරමු.

වස්‌ ආරාධනාව හා ඒ සමඟ බැඳි සිරිත් විරිත්:

වස් ආරාධනය

භික්‍ෂූන් වහන්සේට වස් ආරාධනා කරනු ලබන්නේ දායකයන් විසිනි. ඒ අනුව විහාරස්ථානයේ වැඩ වසන භික්‍ෂූන් වහන්සේට මෙන්ම වෙනත් විහාරස්ථානවල භික්‍ෂූන් වහන්සේටත් ආරාධනා කිරීමට හැකිය. විහාරස්ථානයට පැමිණෙන දායක මහත්වරු බුදුන් වැඳ භික්‍ෂූන් වහන්සේට දැහැත් පිළිගන්වා වස් විසීමට ආරාධනා කරති. මෙම දැහැත් පිළිගැන්වීම සාමාන්‍ය දැහැත් වට්ටියක බුලත් තබා ආරාධනා කරන පිළිවෙළට වඩා වෙනස් ය.

මේ සඳහා බුලත් කොළ දහයක් පමණ ගෙන රවුමට තබා එකිනෙක සම්බන්ධවන ආකාරයට ඉරටු ගසා දැහැත් ගොටුව සකස් කරනු ලැබේ. එය අලංකාර නිර්මාණයකි. එහි මැදට පුවක්, හුණු සහ එනසාල් වැනි සුවඳ ද්‍රව්‍ය දමනු ලැබේ.

එක භික්‍ෂූන් වහන්සේ නමකට නම්, එක ගොටුවක් ප්‍රමාණවත් ය. එහෙත් භික්‍ෂූන් වහන්සේ හතර නමකට ආරාධනා කරනු ලබන්නේ නම්, එවැනි දැහැත් ගොටු හතරක් අවශ්‍ය ය. එයින් පසුව භික්‍ෂූන් වහන්සේට දැහැත් ගොටුව පිළිගන්වා දායක තැන විසින් පහත සඳහන් ආකාරයට ආරාධනා කළ යුතු ය. මේ තුන් මාසයේ අප විහාරයේ අප කෙරෙහි අනුග්‍රහය පිණිස වස් වාසය කරන ලෙස ගෞරවයෙන් ආරාධනා කරමි යනුවෙනි.

එයින් පසුව භික්‍ෂූන් වහන්සේ පහත සඳහන් වාක්‍යය ප්‍රකාශ කිරීමෙන් ආරාධනාව පිළිගනිති.

ඉමස්මිං විහාරෙ ඉමං තෙමාසං වස්සං උපෙමි,

ඉධ වස්සං උපෙමි,

ඉධ වස්සං උපෙමි,

ඉධ වස්සං උපෙමි යනුවෙනි. (උපෙමි, එළඹෙති)

වස් දානය

වස් තෙමස තුළ භික්‍ෂූන් වහන්සේට දානය පිළිගැන්වීමට දායකයෝ බාර ගනිති. ඒ අනුව හීල් දානය, දවල් දානය, සවස ගිලන් පස දානය සපයමින් ඔවුහු උන්වහන්සේට සංග්‍රහ කරති. මෙම වස් කාලය තුළ සවස් කාලයේ දී දායකයෝ විහාරස්ථානයට පැමිණ මල්පහන් පූජා කරති. ධර්ම සාකච්ඡා කරති. භික්‍ෂූන් වහන්සේ ඔවුන්ට ධර්ම දේශනා කරති. සතර පොහොය දිනවල විශේෂ ධර්ම දේශනා පවත්වති.

කඨිනය

කඨින යන්නෙහි තේරුම තද, කර්කෂ යනුයි. මෙම වචනය නොසැලෙන, නොබිඳිය හැකි, සිදුරු කළ නොහැකි කුසල කර්මයකටද ව්‍යවහාර කැරේ. තවද දෙපට සිවුර, තනිපට සිවුර, අඳන සිවුර යන සිවුරු වලින් එක් සිවුරක් අරමුණු කරන නිසා සිවුරට කඨින යන නම ලැබෙයි. පිනද කඨින නම් වෙයි. කඨිනය නොසැලෙන, නොබිඳෙන, ස්ථිර, ප්‍රසංශා කටයුතු ඒක ඝන ආනිසංස ඇති පිනකි. එබැවින් බුදුරජාණන් වහන්සේ,

“පඨවි රිව නජාතු කම්පනේ නචලති. මේරු රිවානි වායුනාං වජිර මිව නභිිජ්ජතෙ ඝනං තම්ද මතො කඨිනන්ති චුච්චති”. යනුවෙන් කඨිනානිශංස වදාළහ.

මහ පොළොව මෙන් කම්පා නොවන මහාමේරුව වායුවෙන් සෙලවීමට නොහැකි සේ වජිර (දියමන්ති) පව්ව බිඳ දැමීමට නොහැකි සේ තද වූ බැවින් කඨිනය යැයි කියනු ලැබේ යනු, මෙහි සාමාන්‍ය තේරුමයි.

කඨිනය සිවුරක් නිමිති කරගෙන ඇති ප්‍රඥප්තියකි. සිවුරක්, ආපෝ, තේජෝ, වායෝ, වර්ණ, ගන්ධ රස ඔජා යන දෙයින් යුක්ත ය. මේ වස්තුවෙන් කළ නොහැකි ආකාරයට බැඳි ඇති හෙයින් එය කඨින නම් වෙයි.

කඨින වස්ත්‍රය

මෙය ‘කඨින දුස්සං’ නමින් හැඳින්වෙයි. ඇතැම්හු දුස්සං යන්න චීවර යනුවෙන් ද හඳුන්වති. පෙර දවස චීවරයක් සකස් කර ගැනීමට සොහොනක, කසල ගොඩක් හෝ ඇති අන් අයිතියක් නැති වස්ත්‍රයක් ලබාගෙන ඇත. එය පිරිසුදු කර පඬු පොවා සිවුරක් කොට ගත්හ. පසු කාලය වන විට සුදු වස්ත්‍රයක් මිලදී ගැනීම සිදුවිය. වර්තමානයේ මේ සඳහා කහ පැහැති වස්ත්‍ර තෝරා ගැනෙයි. අතීතයේ කපු නෙළා, නූල් සකසා එදිනම වස්ත්‍රයක් සකස්කර කපා, මසා, කඨිනය සඳහා අවශ්‍ය සිවුර පිළියෙළ කර ගැනිණි.

කඨිනය බාරගත් අයගේ නිවසේ සිට කඨින වස්ත්‍රය පෙරහරකින් වඩමවා ගෙන යනු ලැබේ. එය අනියම් කාලයේ දී හිස තබාගෙන, ඉමහත් ගෞරවයෙන්, “ඉමං කඨින දුස්සං භික්‍ඛු සංඝස්ස දේම” යනුවෙන් ප්‍රකාශ කරමින් සංඝයා වහන්සේට පූජා කිරීම සිදුවෙයි.

කඨින වස්ත්‍රය එළනු ලබන්නේ ගිහියකු විසිනි. සිවුර සකස් කිරීම සඳහා නියම කරන ලද රාමුවක් ඇත. ඒ අනුව එම වස්ත්‍රය කපා මසා සිවුර පිළියෙළ කැරෙයි. සිවුර මැසීමට කපන කැබෙල්ලක්, සුගත් වියත් හතරකි. චීවරය මීටර් දහයකි. සමහර විට අට හමාරකි. භික්‍ෂූන් වහන්සේගේ උස අනුව චීවරය පිළියෙළ කර ගැනීම සිදුවෙයි.

සුවසේ සැපසේම ධර්මාවබෝධය පිණිස ම හේතූපනිශ්‍රය

වේවා

(උපුටාගත් ලිපියකි)

All reactions:

2Tharanaga Wijayasinghe and Pemas Gunasinghe

Like

Comment

Share

0 comments

notes of imaginary